Економија
Андреева од Народната банка: Корпоративниот сектор е профитабилен, квалитетот на кредитите одобрени на претпријатијата и натаму се подобрува
„Домашниот корпоративен сектор успешно се справува со последиците од неколкуте последователни кризи, со двоцифрени стапки на раст на нето-добивката во изминатите две години. Послаби резултати во работењето се забележуваат кај микропретпријатијата, коешто датира уште од пред пандемијата. Долгот на претпријатијата како процент од БДП бележи минимално зголемување на крајот на минатата година, додека во споредба со ЕУ, домашниот корпоративен сектор е помеѓу помалку задолжените или умерено задолжените. Сепак, трендот на раст наметнува потреба од внимателност. Банкарскиот сектор е силна потпора за корпоративниот сектор, додека стапката на нефункционални кредити на претпријатијата е ниска и под нивото од пред пандемијата“, посочува директорката на Дирекцијата за финансиска стабилност и макропрудентна политика, Наташа Андреева, во интервју за „Блумберг Адрија“.
Директорката Андреева истакнува дека закрепнувањето на корпоративниот сектор по пандемијата беше брзо, делумно поддржано и од политиките, со што веќе во 2021 година, се забележува раст на нето-добивката за високи 32,1%, додека во 2022 година овој тренд продолжува, но поумерено, со раст од 19,8%. „Карактеристично за 2022 година е што сите дејности се вратија на патеката на профитабилно работење, а најзабележливо зголемување на профитабилноста, и тоа над претпандемичното ниво, има кај угостителската дејност, којашто беше и најпогодена од корона-кризата. Корпоративниот сектор ја задржа и ликвидноста на релативно стабилно ниво, иако таа традиционално е ниска, а се бележи подобрување и во оперативната ефикасност и уредноста во извршувањето на обврските.
Долгот на корпоративниот сектор, на крајот на 2022 изнесува, 71,1% од БДП и бележи мал раст во однос на 2021 година, но и натаму е во умерени рамки и под меѓународните прагови за ранливост. „Растот на профитабилноста е фактор што придонесува за одржливоста на долгот на корпоративниот сектор, којшто и натаму има соодветен капацитет за редовно намирување на обврските. Податоците од банкарскиот сектор засега не упатуваат на остварување на ризиците од затегнатите финансиски услови, стапката на нефункционални кредити на претпријатијата е ниска и изнесува околу 3,8%, што е под нивото од пред пандемијата. Сепак, потребна е внимателност, во услови кога окружувањето и натаму е неизвесно, а геополитичките превирања создаваат ризици за динамиката на цените и економскиот раст, што заедно со растот на трошоците за финансирање може да ја зголеми ранливоста на корпоративниот сектор“, посочува Андреева. Ова упатува на потребата од поголема внимателност кај компаниите при управувањето со долгот и планирање на новите задолжувања во согласност со финансиските капацитети на компаниите.
Народната банка постојано ги следи случувањата и ризиците на кои е изложен банкарскиот систем и е подготвена да преземе соодветни макропрудентни и други мерки, доколку оцени дека е потребно тоа за да се одржи финансиската стабилност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
За мерката Самовработување се издвоени 2,5 милијарди денари, кажа Мицкоски
Самовработувањето е многу важна мерка и во Буџетот се издвоени средства коишто се од износ отприлика 2,5 милијарди денари, или околу 40 милиони евра, што е за 7,5 милиони повеќе од минатата година. И ова е историски највисока поддршка којашто до сега се случила, кажа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, на денешната седница за поставување на пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски истакна дека Оперативниот план за самовработување е доказ дека државата инвестира во младите.
„Со овој план во 2025 година ќе бидат опфатени нешто повеќе од 16.500 лица. Нешто што мислам дека е најголем опфат до сега и јасен доказ дека државата практично инвестира во луѓето, а посебно во младите“, рече Мицкоски.
„До пред една недела издадени се вкупно 2.916 ваучери за изработка на бизнис план и дел од тие ги промовиравме во Владата. Оценети се 2.681, при што 1.140 се за млади до 29 години, 912 за лица над 29 години, а 629 за правни субјекти регистрирани како друштва со ограничена одговорност. Во моментот повеќе од 2.500 лица веќе се во процес на потпишување договори. Финансиската поддршка е значително зголемена: 7.000 евра за лица над 29 години или 14.000 евра ако се здружат во ДОО, и 10.000 евра за млади до 29 години или 20.000 евра ако се здружат во ДОО“, нагласи Мицкоски и додаде дека ова е нешто коешто за прв пат се случува во Македонија.
„Морам да кажам дека ги изненади и нашите очекувања и во годините коишто следат очекувам поддршката којашто е дел од овој Оперативен план за самовработување само да се зголемува, бидејќи ако ние со 40 милиони евра успеавме да анимираме повеќе од 16.500 луѓе, тоа е сериозна бројка и убеден сум дека од тие бизниси ќе излезат многу бизниси старт-ап коишто понатаму ќе донесат додадена вредност во македонската економија“, дециден е Мицкоски.
„Ваква поддршка за младите немало. Генерално зборувам, реконструкција на студентските домови, ваучерите за студентите за електронски уред и кога сето ова ќе се земе во предвид, ценам дека како Влада правиме нешто коешто до сега никој не го направил во независна Македонија за младите“, објасни Мицкоски.
Економија
Божиновска: ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска оствари работна средба со претставници на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на која беше потврден силниот заеднички фокус кон унапредување на енергетската инфраструктура и забрзување на реформските процеси во земјата.
На средбите се разговараше за неколку стратешки проекти што ќе започнат во следната година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем со капацитет од 300 MWh.
„ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор. На средбата се усогласивме околу финализацијата на неколку стратешки проекти важни за 2026 година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем на ЕСМ со вкупен капацитет од 300 MWh. Овој проект е клучен за стабилноста и флексибилноста на електроенергетскиот систем,“ истакна Божиновска.
На средбата се разговараше и за следните чекори во подготовката за воведување на ESCO-моделот во земјата. Двете страни ги разгледаа можните области за пилот-проекти и моделот на институционална соработка што ќе обезбеди несметана имплементација.
„ESCO-моделот е нова можност за граѓаните, институциите и целиот систем – модел кој дава реални резултати. Нашата цел е да создадеме јасна рамка, предвидливи процедури и подготвеност за негово постепено воведување,“ додаде министерката.
Министерството за енергетика и ЕБОР договорија во наредниот период да продолжат со заедничка техничка подготовка, со јасен фокус кон обезбедување услови за брза и успешна реализација на проектите што директно ќе ја зајакнат енергетската сигурност на земјата.
Економија
Со цена повисока од претходната до „ЕВН Хоме“ стасала само понудата на ЕСМ за набавка на струја
ЕВН Хоме соопшти дека на тендерот за набавка на струја за задоволување на потребите на корисниците за периодот јануари-декември 2026 добиле само една понуда и тоа од АД ЕСМ, со купопродажна цена на електрична енергија од 65 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини.
„Оваа цена е повисока за 4,84 % од претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јуни-декември 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“.

