Економија
(Видео) Заев: Поттикнување на економскиот раст преку вложување во човечки капитал

Претседателот на Владата на Република Македонија, Зоран Заев, заедно со министерот за финансии, Драган Тевдовски, денеска се обратија на конференцијата „Поттикнување на економскиот раст преку вложување во човечкиот капитал во Западен Балкан“, организирана од Министерството за финансии, по повод јубилејот – 25 години соработка на Република Македонија со групацијата Светска банка.
„Светската банка е наш партнер што го поддржува развојот и напредокот на Република Македонија цели 25 години. Во рамки на тоа партнерство, Светската банка помогна да се изградат многу нови патишта, училишта, градинки, да се подобрат општинските услуги, да се подобри квалитетот на живот на граѓаните на Република Македонија“, истакна премиерот Заев честитајќи го денешниот јубилеј.
Премиерот Заев порача дека целта на Владата е преку спроведувањето на економските политики да биде почувствуван финалниот ефект директно од секој граѓанин како остварена економска корист или право, со подигнување на животниот стандард на граѓаните.
„Заедно со Светска банка работиме на креирање на нова стратегија Country Partnership Framework 2019–2023, која опфаќа 35 проекти од областа на здравството, транспорт и врски, социјална заштита, труд и социјална политика, информатичко општество и администрација, образование и наука, животна средина, земјоделство и јавни финансии“, рече премиерот Заев додавајќи дека во рамки на партнерството само за регионални патишта се предвидени 70 милиони евра, кои од 2019 година ќе бидат ставени на располагање на Министерството за транспорт и врски.
Министерот за финансии, Драган Тевдовски, оцени дека изминатите години инвестициите во човечкиот капитал во земјава не биле доволни.
„Станува збор за вложувања што ќе имаат принос на долг рок. Во таа насока почнавме да издвојуваме повеќе средства за овие сектори. Во буџетот за оваа година има издвоено 146 милиони евра повеќе во однос на 2017 година за социјална и детска заштита, образование и здравство. Тоа е зголемување за околу 1,5 процентни поени од БДП. Оваа година издвоивме средства за покачување на платите во здравството, образованието и детската грижа. Ова беше неопходен чекор. Во некои сектори платите не беа коригирани со години и уште се на ниско ниво. Ова се одразува на квалитетот на работата, како и на одливот на квалитетни кадри. Во буџетот оваа година издвоени се и досега најмногу средства за активните мерки за вработување. Преку овие мерки, граѓаните што бараат работа можат да се стекнат со вештини и знаења кои соодветствуваат со потребите на пазарот на трудот“, рече министерот Тевдовски.
Како претставник на групацијата на Светската банка, која е една од светските водечки институции во борбата против сиромаштијата и подобрувањето на стандардите за живеење на луѓето во земјите во развој, се обрати Сирил Мулер, заменик-претседателот на Светската банка за Европа и Централна Азија. Тој ја истакна потребата од квалитетното образование, кое почнува уште на претшколска возраст и придонесува за создавање поефективен човечки потенцијал. Исто така, претставникот на Светска банка подвлече дека поактивното работење во областите на поттикнување на вештините и образованието ќе придонесе да се трансформира регионот на Западен Балкан во насока на произведување на човечки капитал, кој ќе се труди да остане во својата земја наместо својот просперитет да го бара надвор.
Во рамки на Конференцијата, на која присуствуваа и членови на Владите на земјите на Западен Балкан, домашни и странски експерти и научници, беа претставени и две презентации. На темата „Човечкиот капитал го раздвижува економскиот раст“ говореше Хари Патрионс, менаџер за едукација во Светската банка, додека Кем Мит, менаџер за социјална заштита во групацијата, пред присутните ја претстави презентацијата „Важноста од раното инвестирање“, по што следеше отворена дискусија на главната тема на конференцијата.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Македонија доби речиси 2,5 милиона евра од планот за раст за постигнати резултати во намалување на неформалната економија, извести Министерството за економија

Европската комисија, во најновиот извештај за имплементацијата на Планот за раст, потврди дека Северна Македонија преку министерството за економија и труд целосно и успешно ја спроведе реформската мерка 4.1.1 – „Справување со неформалната економија во поддршка на Стратегијата за формализација на неформалната економија“, извести Министерството за економија и труд.
„Целта на мерката е унапредување на формалната економија преку интензивирање на инспекцискиот надзор и примена на пристап заснован на проценка на ризик, со фокус на секторите најподложни на неформални активности, градежништво, туризам и земјоделство.
Според оценката на Европската комисија, земјата далеку ги надминала поставените цели за зголемување на бројот на инспекции и резултатите од надзорот во рамките на оваа реформа со вкупна вредност од приближно 2,5 милиони евра, насочени кон јакнење на институциите, дигитализација на инспекциските служби и зајакнување на формалната економија.
Државниот инспекторат за труд (ДИТ) спроведе 16.464 инспекции во периодот јули 2024 – јуни 2025, што претставува 242% зголемување во однос на целта за 20% зголемување во однос на просекот од 2020–2023 година.
Притоа се откриени 543 нерегистрирани работници, што е зголемување од над 200% во однос на претходните години.
Државниот пазарен инспекторат (ДПИ) реализира 669 инспекции, што е 40% повеќе од целната вредност, при што издадени се 222 управни решенија, а 18 нерегистрирани економски оператори се затворени поради непочитување на законите.
Овие постигнувања се резултат на спроведување на пристап заснован на проценка на ризик при планирањето на инспекциските активности, со приоритетно насочување кон секторите најпогодени од неформална економија – градежништво, туризам и земјоделство. Двете институции применуваат методологии за управување со ризик и активно користат дигитални алатки за подобрување на ефективноста и транспарентноста во своето работење
Европската комисија во својата оценка нагласува дека Северна Македонија ја реализирала реформата „целосно и успешно“, без утврдено двојно финансирање и со целосна усогласеност со европските стандарди.
Ова признание од Европската комисија е потврда за сериозната работа на институциите и за конкретните резултати кои носат корист и за граѓаните и за бизнисот. Справувањето со сивата економија е еден од клучните приоритети на Владата и Министерството за економија и труд– заедно со европските партнери ќе продолжиме да градиме одржлива, конкурентна и формална економија“, соопшти Министерството за економија и труд.
Свет
(Видео) Трамп до австралискиот амбасадор: Не те сакам и веројатно никогаш нема да те сакам

Претседателот на САД, Доналд Трамп, му рече на австралискиот амбасадор во САД и поранешен премиер, Кевин Рад, дека не го сака и веројатно никогаш нема да го сака.
Трамп вчера се сретна со сегашниот австралиски премиер, Ентони Албанезе. Политичкиот уредник на австралискиот „Скај њуз“, Ендру Кленел, го праша Трамп зошто требало толку долго време за да се организира состанокот. Тој беше заинтересиран дали има некаква врска со ставот на Австралија за климатските промени, Палестина или изјавите на Рад.
🤪 Trump to Australia’s ambassador: “I don’t like you either.”
An awkward exchange took place between the U.S. president and the Australian ambassador🇦🇺
After signing an agreement on rare earth minerals, a journalist reminded Trump that Ambassador Kevin Rudd had once called him… pic.twitter.com/UEooOxvqYs
— NEXTA (@nexta_tv) October 20, 2025
„Не знам ништо за него. Ако рекол нешто лошо, тогаш можеби би сакал да се извини. Дали амбасадорот рекол нешто лошо? Не кажувајте ми. Не сакам да знам. Каде е тој? Дали сè уште работи за вас“, Трамп го праша Албанезе.
Албанезе одговори дека Рад е сè уште амбасадор и покажа кон него. Рад призна дека кажал лоши работи за Трамп пред да стане амбасадор. „Ги повлекувам тие изјави“, рече тој.
„Ни мене не ми се допаѓаш. И веројатно никогаш нема да ми се допаднеш“, рече Трамп.
Во ноември минатата година, откако Рад беше потврден како избор на Албанезе за амбасадор на САД, се појави интервју од 2021 година во кое тој го опиша Трамп како селски идиот. Подоцна се дозна дека Рад избришал некои стари објави на социјалните мрежи во кои го нарекол Трамп предавник на Западот и лудак.
Економија
Цените на нафтата паѓаат

Цените на нафтата паднаа под 61 долар на меѓународните пазари денес, поради мрачни проценки за вишок понуда и знаци за затоплување на односите меѓу САД и Русија што би можело да значи полесен пристап до руска нафта.
На лондонскиот пазар, цената на барел по пладне беше за 72 центи пониска отколку на затворањето на трговијата на крајот од минатата недела, на 60,57 долари. На американскиот пазар, барелот се тргуваше по цена за 66 центи пониска, на 56,88 долари.
Расположението на пазарите е намалено од проценките за вишок понуда на крајот на оваа година и почетокот на следната година.
Понудата брзо расте, додека побарувачката е пригушена, објави Меѓународната агенција за енергија (ИЕА) минатата недела.
Во такви услови, светските залихи достигнаа највисоко ниво за четири години во август, од 7,9 милиони барели, пресмета агенцијата, а вишокот на понуда треба нагло да се зголеми најдоцна од следната година.
Инвеститорите се загрижени и за затворањето на американската влада поради спор околу буџетските трошоци.
Демократите го условуваат прифаќањето на предлогот за буџет за 2026 година со продолжено финансирање на програмата за здравствено осигурување за најранливите групи граѓани, додека републиканците ја отфрлаат оваа отстапка.
Дури 750.000 владини службеници би можеле да бидат испратени на неплатен одмор, што исто така ќе значи пониски трошоци, предупреди независниот институт CBO.