Економија
Владата: Раст на плати и пензии, поддршка за најранливите, унапредени здравствени услуги
Во рамки на конференцијата организирана од страна на Владата „Година на нови можности“ беше и панел сесијата „Социјални и здравствени политики во време на криза“ на која се дебатираше за ефектите од антикризните мерки, воведувањето на новите методологии за раст на минимална и просечна плата, новата методологија за раст на пензиите, како и за здравствените политики во изминатава и следнава година.
Министерот за здравство, Беким Сали зборуваше за дигитализацијата и колку таа може да придонесе за унапредување на здравствениот систем, со посебен фокус и на реформите во примарната здравствена заштита, кои се меѓу врвните приоритети на Министерството за здравство изминатиот период, а воедно се инкорпорирани во Стратегијата на министерството за периодот 2021-2030 година.
„Во завршна фаза на пуштање во употреба е мобилната апликација и порталот за пациенти „Мое здравје“. Преку порталот и мобилната апликација секој граѓанин ќе има можност за увид во своите податоци од националниот систем „Мој термин“. Пристапот ќе биде единствениот профил од порталот за Е-услуги. Меѓу позначајните инвестиции реализирани минатата година, сакам да го истакнам и зајакнувањето со нова апаратура за дијагностика, како што е набавката на најсовремени апарати за дијагностика за 14 јавни здравствени установи, за кои инсталацијата е во тек, обезбедени се во соработка со Светска банка, вкупната вредност на оваа инвестиција изнесува 13.6 милиони евра. Со поддршка на СЗО, почна и амбициозен процес за реформа на системот за примарна здравствена заштита, со цел да се модернизира и да се внесе во дигиталната ера, да се интегрираат услугите со други области на здравствениот систем и да го преориентира пристапот да се фокусира на опслужување на заедниците и пациентите место на лекување на болести“, истакна Сали.
Министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска се осврна на антикризните мерки наменети за најранливите категории на граѓани, новата методологија за раст на минималната плата и пензиите, како и за социјалните услуги и сервиси кои се во насока на подобрување на квалитетот на живот на граѓаните.
„Го донесовме Законот за минимална плата. Со дефинирањето на минималната плата на висина од 18.000 денари, имаме двојно зголемување од 2016 година. Со новото усогласување во месец март, очекувањата се дека таа ќе биде повисока за околу 2.000 денари и ќе продолжи да расте. Во месец март очекуваме и ново зголемување на пензиите. За една календарска година, растот на пензиите ќе биде околу 16%. Ja зголемивме висината на посебниот додаток за 15% за сите три подвидови на корисници, а со усогласувањето на правата од социјална и детска заштита со трошоците за живот, корисниците на правата со исплата за месец јануари ќе добијат за 14.2 % повисоки права. Социјалните услуги ги спуштивме на локално ниво. Преку Проектот за подобрување на социјалните услуги подржан од Светска банка, досега се доделени грантови за 34 проекти кои се спроведуваат во 41 општина. Обезбедивме и нивна одржливост со склучување на управни договори и финансирање од министерството. Отворени се центри за згрижување на жртви од семејно насилство во сите плански региони“, истакна Тренчевска.
Масимилијано Паолучи, директорот на Светка банка во Република Северна Македонија, зборуваше за постигнатите резултати во проектите поддржани од Светска банка во социјалната, детска и здравствена заштита.
Постојаната координаторка на ОН во Република Северна Македонија, Росана Дуџиак, зборуваше за важноста на инклузијата во општеството и развивање на деинституционализацијата како процес, како и воспоставувањето на Меѓународната класификација на функционалноста.
Советничката на претседателот на Владата на Република Северна Македонија за здравство, Ана Данева Маркова, зборуваше за механизмите на Владата за да го забрза пристапот до нови лекови и за мајчиното и здравјето на новороденчињата и здравствена заштита во Северна Македонија.
„Во последните неколку години Министерството за здравство направи голем напредок со цел да овозможи пристап до нови лекови за сите пациенти на кои им е потребна. За одредени видови болести како што се ретките болести, МЗ има развиено годишни програми каде врз основа на податоците за бројот на пациенти и потребите за лекување, буџетот се издвојува специјално за лекување. Многу е научено за предизвиците за подобрување на здравјето на мајките и новороденчињата во Северна Македонија со објавувањето на Мастер планот за пренатална нега за 2020-2030 година за подобрување на здравјето на мајката и новороденчето. Обезбедувањето подобро собирање и анализа на податоци ќе ја стави Северна Македонија во подобра позиција да ги открие празнините и тесните грла во обезбедената здравствена заштита и да ги реши за да го забрза националниот напредок во подобрувањето на здравјето на жените и децата“, потенцираше Данева Маркова.
Претседателката на Сојузот на здруженија на пензионери, Станка Трајкова се осврна на новата методологија со која пензиите ќе се усогласуваат два пати во годината, вклученоста на пензионерите со пензии до 14.000 денари во антикризните мерки, како и помошта од 3.000 денари, која измината 2022 година ја добија сите 330.000 пензионери.
„Сојузот на здруженија на пензионери продолжува да се залага за своите членови, но и сите пензионери. Носење на нова позитивна листа на лекови, функционирање на теренски лекар, подвижна аптека, покачување на границата до која пензионерите ќе бидат ослободени од партиципација за болничко лекување, се прашањата на кои заедно со релевантните институции ќе работиме во периодот кој доаѓа. Сојузот беше вклучен во носењето на новата методологија што е потврда дека Владата има слух за потребите на пензионерите“ , рече Трајкова.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Mint Store – новото лице на паметното купување во Македонија
Во време кога онлајн купувањето стана секојдневие, домашниот пазар има играч кој ја подига летвичката на повисоко ниво. Mint Store се позиционира како прва специјализирана e-commerce платформа во Македонија што нуди паметно, поблиско и пофлексибилно искуство на купување.
Целосно нов пристап кон онлајн трговијата
За разлика од класичните интернет-продавници, Mint Store гради интегриран модел кој ја комбинира удобноста на дигиталниот шопинг со сигурноста на традиционалната услуга. Платформата нуди широка палета на производи — од бела техника, електроника и мали апарати, до спорт, рекреација, мода и lifestyle категории — и станува вистински дигитален дом на современиот потрошувач.
Флексибилност што ја менува навиката на купување
Еден од клучните елементи што го издвојуваат Mint Store на пазарот е можноста за купување на рати до 36 месеци, без долги процедури и скриени трошоци. Покрај тоа, корисниците можат да изберат плаќање при достава или со платежна картичка, а целата трансакција е заштитена со највисоки стандарди за онлајн безбедност.
„Нашата идеја е едноставна – да им понудиме на потрошувачите повеќе избор, повеќе доверба и повеќе вредност за нивното време,“ велат од тимот на Mint Store. „Онлајн купувањето треба да биде искуство, не обврска.“

Купување за новото време
Во период кога времето станува највредната валута, Mint Store ја разбира потребата на модерниот човек да живее поефикасно. Платформата не е само уште една продавница, туку интелигентен систем за купување што го спојува најдоброто од технологијата, практичноста и довербата.
Со својот јасен концепт, транспарентен пристап и ориентација кон клиентот, Mint Store покажува дека дигиталната трговија во Македонија е подготвена за следниот чекор – кон паметно купување што штеди време, пари и енергија.
Mint Store – затоа што новото време заслужува нов начин на купување.
https://mintstore.mk/
ПР
Економија
Собранието ги изгласа измените на законот, ќе се плаќа ДДВ на пратките од „Тему“ и од „Алиекспрес“
Собранието ги изгласа измените и дополнувањата на Законот за данок на додадена вредност, со кои се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки со вредност до 22 евра.
Целта на овие законски измени се зајакнување на домашната економија, поддршка на локалните компании и создавање нови работни места, соопшти Министерството за финансии.
Спроведувањето на измените се очекува да има директни позитивни ефекти врз економијата и работењето на домашните компании. Со укинувањето на ослободувањето, околу 4 милиони денари месечно, колку што изнесува прометот кон странските онлајн платформи во одредени периоди, ќе се пренасочат кон домашното стопанство.
Овие средства ќе помогнат во растот на локалните компании, креирањето нови работни места и подобрувањето на условите и платите на вработените.
Оваа измена претставува значаен чекор во заштитата и развојот на домашната економија, особено во услови на интензивна глобализација и раст на дигиталната трговија.
Дополнително, новиот модел ќе придонесе за намалување на сивата економија. Досегашниот систем дозволуваше можни злоупотреби – увоз на стоки ослободени од ДДВ кои понатаму се продаваа на домашниот пазар. Новите законски решенија ја спречуваат оваа пракса и обезбедуваат фер и контролирана пазарна средина.
Трошокот за пресметката и плаќањето на ДДВ нема да падне на товар на граѓаните, што значи дека нема да има промена на цените за крајните потрошувачи, а мерката ќе обезбеди фер конкурентност помеѓу домашните и странските онлајн продавници.
Со усвојувањето на измените, државата испраќа јасна порака за поддршка на компаниите што создаваат додадена вредност, инвестираат во развој и отвораат нови работни места во земјата, се наведува во соопштението на Министерството за финансии.
Економија
Претставени новите правила за учество на пазарот на електрична енергија
Националниот оператор на пазар на електрична енергија – МЕМО ДООЕЛ Скопје, одржа презентација и јавна расправа за „Правилата за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори“. На настанот беше презентиран и Извештајот за работа на МЕМО за тековната година.
На расправата присуствуваа претставници од Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, Регулаторната комисија за енергетика, МЕПСО, ЕСМ, како и компании снабдувачи, трговци и производители на електрична енергија. Стручните тимови на МЕМО и раководството презентираа и беа отворени за дискусија со учесниците на настанот.
Управителот на МЕМО, Зоран Ѓорѓиевски, истакна дека во тековната година активно се реализираат зацртаните цели на Операторот, кој ги интегрира функциите поврзани со управување со пазарот на билатерални договори, интеграцијата на обновливите извори на пазарот на електрична енергија како и Македонската берза за електрична енергија.
„Расте бројот на компании кои тргуваат на домашната берза, како и истргуваната количина, што претставува показател за поголема ликвидност и транспарентност. Веќе 39 компании активно тргуваат и споредено со 2024 година забележуваме раст на истргуваната количина од 40%. До октомври годинава истргувани се над 1 TWh електрична енергија,“ истакна Ѓорѓиевски.
Тој додаде дека е забележан раст и во производството од обновливи извори кај 178 повластени производители, што го зголемува учеството на зелената енергија во националната енергетска структура. Воедно, значително расте и бројот на издадени Гаранции за потекло – од април до денес издадени се 127.907 гаранции.
Во делот на идните активности, Ѓорѓиевски најави дека се работи на воспоставување на пазар во тековниот ден (Intraday Market), кој се очекува да стане оперативен до крајот на вториот квартал од 2026 година, како и на подготовките за пазарно спојување со европскиот пазар.
Во однос на новите Правила за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори, беше истакнато дека нивната цел е обезбедување ефикасен, конкурентен и финансиски одржлив пазар, заснован врз транспарентност и недискриминација, согласно законската регулатива од областа на енергетиката и обновливите извори.
Правилата ја утврдуваат целокупната организација, функционирање и регулирање на пазарот на електрична енергија, вклучувајќи ги условите, постапките, правата и обврските на сите учесници, начинот на тргување – домашно и прекугранично – како и уредувањето на набавките, евиденциите и односите со повластените и виртуелните производители.
Новитет во Правилата се воведувањето на Оператор на складиште и Агрегатор како нови учесници на пазарот на големо, согласно новиот Закон за енергетика. По јавната расправа следи процес на одобрување на Правилата од страна на Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги од јавен интерес.

