Контакт

Економија

Земјоделството и младите – клучен дел од агендата за развој на ЕУ

Објавено пред

„Здрава, безбедна и достапна храна“ беше тема на последната дебата поттикната од Европскиот зелен договор, инспирирана од изложбата „Розeви тигри и златни гуштери и што уште не“ што се одржа во резиденцијата на Европската Унија во Скопје. Како да се мотивираат младите да се занимаваат со земјоделство, како да се зголеми нивниот ангажман во земјоделството како клучен дел од агендата за развој, што им е неопходно, беа дел од прашањата на кои дебатираа триесетина претставници на институции, здруженија и поединци што се занимаваат со земјоделство, полјоделство, лозарство и овоштарство, пчеларство.

dobivaj vesti na viber

Домаќини беа евроамбасадорот Дејвид Гир и Пол Бускот, Маргарита Делева и Константинос Супилас од Делегацијата на Европската Унија во Скопје. Своите ставови ги пренесоа Никица Бачовски, директор на Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој, Ванчо Кировски од Националната федерација на фармери, Сузана Димитриевска од Националната асоцијација на земјоделски задруги, и Виктор Ѓамовски, директор на Земјоделскиот институт при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Пред дебатата присутните ја разгледаа изложбата инспирирана од проблемите со биодиверзитетот и климатските промени. Кураторот Бојан Георгиевски од галеријата „Акантус“ ги воведе во делата на уметниците Велимир Жерновски, Маја Кировска, Вана Урошевиќ и Зоран Тодовиќ (кои работеа на заеднички проект), Ненад Тонкин и Озбек Ајваз.

Бускот беше особено среќен што многу млади луѓе, пчелари и земјоделци, присуствуваа и активно беа вклучени во дебатата. И самиот одгледува кошница со пчели во дворот на резиденцијата, а израснал на фарма во Белгија каде што неговите родители се занимаваат со органско производство на храна.

– Затоа оваа тема ми е многу блиска и важна. Свесен сум дека земјоделците не се луѓе на кои зборувањето им оди од рака, но ги охрабрувам учесниците да се вклучуваат активно во дискусијата. Кажете што ве мачи, со какви предизвици се соочувате. Сакам да ги чујам вашите предлози и идеи, сосема е неважно како ќе ги соопштите – ги охрабри Бускот учесниците.

На него се надоврза Супилас, програмски менаџер за земјоделство и рурален развој при Делегацијата на ЕУ, и ги повика присутните да аплицираат на актуелниот повик објавен на веб-страницата на Делегацијата на ЕУ, кој трае до 18 јули.

Мила Јовановска од невладината организација „Биди зелен“, модератор на дебатата, ги пренесе предвидувањата на Светската здравствена организација дека до 2050 година 7 од 10 луѓе ќе живеат во градовите. Тоа значи дека уште повеќе млади ќе ги напуштат руралните средини, што дополнително ќе го зголеми недостигот на храна со кој светот допрва ќе се соочи.

Ванчо Андонов е млад човек од Струмица, дипломиран програмер кој пред една и пол година го напуштил ИТ-секторот и целосно се посветил на дотогашното хоби – пчеларството.

– Дотогаш работата ми беше врзана со компјутер. Се случуваше да завршам со работа, да направам мала пауза, па да продолжам уште неколку часа работејќи на друг проект. Пчеларството прво беше релаксација, да излезам во природа. Сега ми е главна дејност. Произведувам мед, матичен млеч и други производи. Пчеларството е многу подоходовна гранка од земјоделските производи зашто медот не се расипува. Тоа е огромна предност и за одржување на цената на производите – објаснува Андонов.
Зоран Богоев од Кочани вели дека од дете чувал животни. Пред 3-4 години се насочил кон одгледување пчели. Многу му помогнала обуката што ја завршил лани. Тој познава многу млади што почнуваат да се занимаваат со пчеларство, а дури половина од нив се жени, што порано било невообичаено.

Магдалена Јанчова е инспиративна млада жена од виничкото село Грљани. Нејзиното семејство произведува мед и други производи од пчели, продукти од козјо млеко, а се занимаваат и со хортикултура. Таа е магистер по фармација и се наоѓа на крстопат дали да продолжи со оваа професија или целосно да му се посвети на семејниот бизнис.

– Ми се останува на село, да продолжам со она во што моето семејство го вложи сиот свој живот. Но, треба да сме свесни дека условите се различни во секое место. Некаде има, некаде нема инфраструктура. Има села со многу лоши услови за живот, без вода, со нестабилна струја. Новите машини не поддржуваат слаба струја и се неупотребливи. Овие нешта државата мора да ги среди, не зависат ниту од младите ниту од земјоделците – вели Јанчова.

Таа апелира институциите да им овозможат на младите подобри услови за да сакаат да останат на село. Нејзиното семејство ги обработува нивите на други луѓе. Бидејќи немаат земјиште на свое име, не можат да користат субвенции од државата.

Директорот Бачовски објасни дека со договор за закуп на земјиште може да се пријават за субвенции. Со новите измени во легислативата, предност во давањето земјиште под концесија ќе имаат локалните жители, а младите до 40 години ќе бидат ослободени од плаќање надомест за користење државно земјиште во првите три години. Бачовски вели дека во последните три години за три пати се зголемени субвенциите за одгледување пчели.

– Секоја година доделуваме грантови за млади земјоделци од 10 до 20 илјади евра. Ние сме мала држава, но 65 отсто од хранатa во светот ја произведуваат малите земјоделци. Многу е важно земјоделците да се насочуваат и кон преработка на своите производи, од млеко – сирење, од грозје – вино, бел, прочистен ориз наместо арпа – вели Бачовски.

Ванчо Кировски нагласи дека се многу важни заштитата и истакнувањето на географското потекло на производот што се продава. Така ќе се зголеми и свесноста кај потрошувачите за домашните производи и препознавањето на квалитетот. Според него, едукацијата за пчеларство дала исклучителни ефекти кај пчеларите и такви обуки треба да се спроведат и кај преостанатите земјоделци. За Даниела Станкова, производителка на ориз од селото Крупиште, главен проблем е ниската цена на откупот, поради што веќе втора година оризот не ѝ е откупен. Арбен Асани, одгледувач на грозје од скопското село Бојане, вели дека младите ретко се решаваат на оваа дејност иако имаа добра инфраструктура околу главниот град. Тие или заминуваат во странство или не сакаат да работат.

Според Сузана Димитриевска, повеќето граѓани кај нас имаат роднини на село од кои купуваат производи верувајќи дека се здрави. Но секој производ произведен на село не значи дека е од органско производство. Затоа треба да се работи повеќе на истакнување на органските производи и на пазарите и во маркетите. За извозот, главен проблем е недостигот на инфраструктура за чување и преработка на производитe.

– Здружувањето на фармерите во задруги е многу важно бидејќи така може да користат фондови од ЕУ и од државата. Неопходен ни е и високообразовен кадар. Најважни, сепак, се младите. Не да работат на нивите, туку да се вклучат во развој на земјоделството – вели Димитриевска.

Виктор Ѓамовски од Земјоделскиот институт изнесе интересни податоци. Просечната старосна структура на земјоделците во државава е 58 години. Ако порано на Земјоделскиот факултет се запишувале по 400 студенти годишно, денес одвај има 80, од кои 30 студираат агромаркетинг, 20 здравје и безбедност на храна, по два-тројца има на сточарство и овоштарство и лозарство.

– Пак немаме производители. Треба да се работи на свеста на младите уште во градинка. Зошто да не поминат еден ден на селска фарма, да го видат производството? Ние мора да им понудиме инфраструктура на младите во руралните подрачја, не можеме да очекуваме да им дадеме нива и субвенции, а да не им овозможиме задоволување на основните потреби на еден млад човек. Многу млади од урбаните средини романтично го доживуваат земјоделството – ставаш каубојски шешир и јаваш во преријата. Не е така. На свеста кај младите треба да се работи системски, не стихијно – дециден е Ѓамовски.

Младиот европски амбасадор Ѓорѓи Ристов правел анализи за состојбите со производители на грозје. Според него, треба да се работи на зголемување на довербата на лозарите во институциите, а во тоа многу би помогнало гарантирањето на минималната цена на производот.

Павел Милановски од Куманово е млад уметник, средношколец во „Лазар Личеноски“ во Скопје. Тој лани доби награда на изложбата „Иднината на Европа“ во трговскиот центар „Ист гејт мол“. Милановски беше награден за постер.

– Ме инспирира роднина кој често го посетувавме на село кога бев мал. Тој макотрпно работи, а производите најчесто ги продава за многу ниски цени. Тие (земјоделците) се потценети во општеството. Затоа сакав да ги претставам како суперхерои – вели Павел.

Евроамбасадорот Гир раскажа анегдота кога на почетокот на неговиот мандат ги прашал тогашниот премиер Зоран Заев и претседателот Стево Пендаровски што ќе ѝ донесе Северна Македонија на Европа кога ќе влезе во Унијата.

– Тие дадоа добри одговори, но јас секој ден наоѓам понекоја нова, фантастична, дополнителна причина – прекрасниот мед, одличните домати… Сепак, најголемите ресурси што ги гледам сте вие, младите и вашите фасцинантни стории – заврши Гир.

Економија

Mint Visa не е само картичка, тоа е „да“ кога другите ти велат „подоцна“

Објавено пред

Во свет каде што сè е итно, а парите секогаш „на пат“, Mint Visa е тука – веднаш.

dobivaj vesti na viber

Со неа не чекаш зелено светло. Го стартуваш сам.

🔓 Од 3.000 до 300.000 денари – достапни кога ќе ти затребаат.

📲 Цел процес дигитален, преку One ID. Без шалтери. Без нервоза.

🧾 Без непотребни документи. Со јасни услови.

Со Mint Visa, не прашуваш дали можеш – знаеш дека можеш.

 

• Купуваш онлајн без нервоза.

• Резервираш патување без дилема.

• Плаќаш било каде – без објаснувања.

Во Mint Credit не глумиме магија.

Ние сме тука да направиме парите да работат за тебе – не обратно.

Mint Visa е нашиот најнов начин да ти кажеме:

Животот не треба да се одложува. Ни твоите планови.

Аплицирај денес. Јави се на 📞 15 107, или директно преку платформата на Mint Credit.

 

ПР

Прикажи повеќе...

Економија

Исплатени 177.533.000 денари кон 1.636 лица за предадени јагне и јаре

Објавено пред

Од

Денеска се исплатија 177.533.000 денари кон 1.636 лица, соопшти Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство за развојот на сточарството во Македонија.

dobivaj vesti na viber

Реализирана е исплата на дополнителни директни плаќања од подмерки 2.8 и 2.10 за предадено јагне и/или јаре од Програмата за финансиска поддршка во земјоделството за 2024 година.

Корисници на оваа подмерка се земјоделски стопанства одгледувачи на овци и кози и се корисници од подмерка 2.8 и 2.10 кои имаат предадено јагне и/или јаре во регистриран кланичен капацитет во период од 26 декември 2023 година до 25 декември 2024 година.

Прикажи повеќе...

Економија

Николоски потпиша договор за грант-средства со Европската банка за обнова во висина од 350 илјaди евра

Објавено пред

Вицепремиерот и министер за транспорт, Александар Николоски го потпиша Договорот за грант средства со Европската банка за обнова и развој во висина од 350 илјaди евра наменети за техничка помош за изработка на Национална стратегија за полнење електрични возила и инфраструктура, извести Министерството за транспорт.

dobivaj vesti na viber

„Националната стратегија за полнење на електрични возила и инфраструктура, прва од овој вид во Македонија, ќе овозможи стратешки пристап кон развојот на патната инфраструктура за поддршка на воведувањето на електрични возила во патната мрежа.

Во овој момент во тек е постапката за избор на Консултант (се очекува крај на јули, почеток на август да се избере) кој ќе има задача во две фази да креира:

Подготовка на Стратегија за електрични возила; Акциски план со приоритетни активности и рокови кои треба да бидат одобрени од Владата, преку Министерството за транспорт и Европската банка за обнова и развој.

Покрај Консултанот, во изработката на Статегијата и Акцискиот план ќе бидат вклучени домашни и меѓународни експерти од области на експертиза за електрични возила, енергетската ефикасност, транспортот и екологијата“, се додава во соопштението.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија9 часа

Сиљановска-Давкова се сретна со шпанскиот премиер Педро Санчез

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова, во рамки на учеството на 4. Меѓународна конференција за финансирање на развојот во Севиља оствари средба со...

Топ11 часа

(Фото) Запленети околу 100 килограми марихуана во Струмица, уапсени три лица

Полициски службеници од Секторот за внатрешни работи Струмица во координација со Агенцијата за национална безбедност, а во согласност со своите...

Македонија13 часа

Филипче: Не е време за калкулации, ниту за ситнопартиски интереси, СДСМ останува силен промотор на европската идеја

Претседателот на СДСМ, Венко Филипче, по средбата со еврокомесарката за проширување Марта Кос, изјави дека поддршката од Европската Унија за...

Македонија14 часа

Уписот во средно в година ќе биде подигитален од годинешниот: родителите нема да трчаат да ги скенираат свидетелствата, тие дигитално ќе се преземаат

Годинешното дигитално пријавување во средните училишта значеше само повеќе мака и ангажман на родителите во споредба со претходните уписи. Иако...

Македонија14 часа

(Видео) Мицкоски: Не прифаќаме наметнувања под маска на европскиот процес

Не прифаќаме наметнувања под маска на европскиот процес, изјави премиерот Христијан Мицкоски, на заедничката прес – конференција со еврокомесарката за...

Топ17 часа

Го удрил со тупаница докторот што му давал лекарска помош, а потоа тепал и полицајци: предложен притвор за 28-годишник

Основното јавно обвинителство Битола поведе постапка против едно лице за кое постои основано сомнение дека сторило дело – Напад врз...

Македонија19 часа

Арсовска со отворено писмо до Михалис Рокас: Во секоја држава има мафија, само во Македонија мафијата си има своја држава

Градоначалничката на Град Скопје, Данела Арсовска упати отворено писмо до Михалис Рокас, Амбасадор на Европската Унија во Македонија. „Почитуван господин...

Свет19 часа

Трамп остро му одговори на Маск: Без субвенции, би се вратил дома, во Јужна Африка

Американскиот претседател Доналд Трамп повторно јавно го нападна Илон Маск, тврдејќи дека без владини субвенции, шефот на „Тесла“, „Спејс Екс“...

Свет19 часа

Маск жестоко го нападна законот на Трамп: „Ќе изгубат, дури и ако ми е последно“

По објавувањето на неговото повлекување од политичкиот свет, милијардерот и основач на Тесла, Илон Маск, речиси веднаш се врати во...

Свет20 часа

Трамп потпиша укинување на санкциите против Сирија

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера потпиша извршна наредба со која се укинуваат санкциите на САД врз Сирија, со што се...

Свет21 час

Палестинците во Газа протестираа со фотографии од убиени израелски деца

Група Палестинци во Појасот Газа покажаа слики од израелски деца убиени од Хамас на 7 октомври 2023 година, за време...

Македонија1 ден

Мицкоски-Кос: нагласена определбата на Владата за интеграција во ЕУ, достоинствено и преку спроведување на суштински реформи

Премиерот Христијан Мицкоски, денес во Скопје оствари средба со еврокомесарката за проширување и добрососедска политика, Марта Кос, која престојува во...

Македонија1 ден

Достапни се лековите за третман на онколошки заболувања, сите пациенти ја добиваат потребната терапија, вели директорот

Од Клиниката за радиотерапија и онкологија информираат дека сите пациенти ја добиваат потребната терапија и дека се достапни лековите за...

Македонија1 ден

Нема повредени лица во запалениот глисер во Охридското Езеро

Денеска во 10,30 часот, во полициската станица за граничен надзор „Охридско езеро“, пријавено е дека на пловен објект глисер кој...

Македонија2 дена

(Видео) Филипче: Македонија заложник на туѓи агенди – ЕУ алармира на влијание од Србија, Унгарија, Русија и Кина

СДСМ од првиот ден предупредуваше дека Владата на ВМРО ДПМНЕ ја става државата во заложништво на други држави – наместо...

Македонија2 дена

Директор и вработени во Општината и во Министерството пустошеле во Националниот парк Маврово, заработиле над 3 милиони денари

Полицијата поднесе кривична пријава за вработен во Општина Маврово Ростуше, директор во ЈУ Национален парк Маврово, раководител на одделение за одржливо...

Македонија2 дена

Пожар на глисер во Охрид

Утрово се запали глисер во Студенчишкиот Канал во Охрид. Според првичните информации, пламенот се појавил кога сопственикот го стартувал моторот,...

Македонија2 дена

Муртезани: 150 институции и над 800 експерти ќе учествуваат во подготовката на преговарачките позиции со ЕУ

Пред една година започнавме со јасна цел: да ѝ дадеме нов импулс на европската агенда на земјава. Денес, по 12...

Македонија2 дена

Опасен пожар во близина на границата со Грција: се слуша пукање од муниција, постои опасност од неоткопани гранати

Пожар се шири во близина на границата со Грција. Од Центарот за управување со кризи велат дека пожарот се развива на...

Македонија2 дена

Латас го спомена таткото на Костадин Костадинов, па доби закана: „Цела фамилија те чекаме, со наш суд“

Навреди и закани помеѓу Драган Павловиќ-Латас и струмичкиот градоначалник од СДСМ, Костдин Костадинов, откога новинарот во јавно излагање на поткаст...