Минатата недела на светските берзи е забележан голем пад на цените на акциите, бидејќи поради високата инфлација централните банки ќе продолжат да ги зголемуваат каматните стапки.

Волстрит беше потресен и од колапсот на банката во Силиконската долина (SVB).

На Волстрит, акциите на Dow Jones паднаа за 4,4 отсто минатата недела, на 31.909 поени, додека S&P 500 „потона“ за 4,6 отсто, на 3.861 поен, а индексот Nasdaq за 4,7 отсто, на 11.138 поени.

Во февруари овие индекси значително пораснаа бидејќи инвеститорите се надеваа дека американската централна банка наскоро ќе престане да ги зголемува каматните стапки и дека конечната каматна стапка, која ќе го прекине циклусот на затегнување на монетарната политика, ќе остане под нивото од пет проценти. Но, последниве недели индексите изгубија најголем дел од тие добивки бидејќи се појасно е дека ова сценарио нема да се оствари.

Серијата неодамнешни податоци покажуваат дека побарувачката на пазарот на трудот е сè уште силна, па може да се очекува раст на платите и трошоците, што значи дека американската централна банка ќе продолжи да ги зголемува каматните стапки. Претседателот на Федералните резерви на САД, Џером Пауел, оваа недела изјави дека централната банка е подготвена да преземе повеќе чекори доколку идните економски податоци покажат дека се потребни построги мерки за ограничување на инфлацијата.

Ова предизвика страв кај инвеститорите дека централната банка ќе ги зголеми клучните каматни стапки за агресивни 0,50 процентни поени на мартовската сесија, додека неодамна се очекуваше зголемување од 0,25 поени. Затоа сега на пазарот на пари се проценува дека до септември каматните стапки ќе бидат зголемени во интервал од 5,50 до 5,75 отсто, додека сега каматните стапки се движат меѓу 4,50 и 4,75 отсто.

Негативно влијание на Волстрит имаше и колапсот на банката на Силиконската долина (SVB), најголемиот банкрот на американска банка од финансиската криза во 2008 година. Таа банка, која со години го финансираше технолошкиот сектор, беше под притисок бидејќи многу стартап компании почнаа да повлекуваат депозити. За да го собере капиталот, банката прво неодамна продаде постоечки обврзници, но со голема загуба, а потоа во средата објави план за продажба на нови акции за да собере 2,25 милијарди долари свеж капитал.

Но, тоа предизвика паника кај граѓаните и претприемачите, кои само во четвртокот повлекоа 42 милијарди долари депозити од банката, па банката денот го заврши со негативно готовинско салдо од речиси милијарда долари. Како резултат на тоа, регулаторот ја затвори банката во петокот и ја презеде контролата врз преостанатите депозити. И на европските берзи цените на акциите паднаа минатата недела.

На азиските берзи цените на акциите пораснаа бидејќи се очекува забрзување на растот на кинеската економија, но на пазарите нема еуфорија бидејќи централните банки ќе продолжат да ги зголемуваат каматните стапки поради високата инфлација. Индексот MSCI на азиско-пацифичкиот регион, без Јапонија, беше во плус 0,7 отсто околу 7 часа.

Истовремено, јапонскиот индекс Никеи зајакна 1,1 отсто, а цените на акциите во Хонг Конг, Австралија и vo Јужна Кореја пораснаа меѓу 0,1 и 0,9 отсто. Во Шангај, пак, тие паднаа околу 0,2 отсто. Растот на индексот главно се должи на забрзувањето на растот на кинеската економија по укинувањето на рестриктивните мерки поради Ковидот, на што укажуваат сите најнови макроекономски податоци.

Кинеските власти најавија дека се стремат кон 5 отсто економски раст годинава. Како резултат на тоа многу аналитичари ги зголемија своите процени за раст. Така, на пример, аналитичарите на швајцарската банка УБС ја зголемија процената за растот на кинеската економија од 4,9 на 5,4 отсто.

Но, кочницата на берзите ја претставуваат најавите на централните банки за натамошно зголемување на каматните стапки. Сите најнови податоци покажуваат дека инфлацијата во САД сè уште е на високо ниво, што значи дека американската централна банка ќе мора да продолжи да ги зголемува каматните стапки.

Така, на пазарот на пари процените за каматните стапки на ФЕД се зголемени, па сега се очекува до септември тие да се подигнат на опсег од 5,50 до 5,75 отсто, а сега каматните стапки се движат меѓу 4,50 и 4,75 отсто. Затоа, оваа недела во фокусот на инвеститорите ќе биде извештајот на претседателот на ФЕД, Џером Пауел, до Конгресот за состојбите во економијата, како и податоците за вработеноста во САД во февруари.

И на валутните пазари падна вредноста на доларот во однос на кошничката на валути по минатонеделниот раст од 0,6 отсто. Индексот на доларот, кој ја покажува вредноста на американскиот долар во однос на другите шест најважни светски валути, се движи околу 104,45 поени, а во петокот вечерта изнесуваше 104,60 поени.

Во исто време курсот на доларот во однос на јапонската валута се лизна од 135,85 на 135,60 јени. Американската валута ослабе и во однос на европската, па цената на еврото достигна 1,0645 долар, а во петокот вечерта беше 1,0635 долар.

Цените на нафтата повторно паднаа по минатонеделниот пораст за повеќе од 3 отсто. Цената на барелот на лондонскиот пазар утрово се лизна 0,64 отсто, на 85,28 долари, а на американскиот пазар барелот падна 0,65 отсто, на 79,15 долари.

Еврото падна во однос на доларот на меѓународните пазари, со оглед на тоа дека продажбата на акциите на европските пазари ја зајакна побарувачката за јенот и франкот.

Еврото падна 0,2 отсто, на 1,1429 долар ова утро. Во претходното тргување неговата цена се зголеми на 1,1472 долар, што е највисоко ниво за две недели.

Инвеститорите ги загрижува развојот на ситуацијата во кинеско-американскиот трговски план, преговорите за брегзитот и продажбата на акциите на американскиот пазар.

Поради стравувањата од забавување на кинеската економија, утринава под притисок се најде и австралискиот долар, кој исто така беше ослабен во однос на американскиот долар. Јенот зајакна спрема доларот 0,2 отсто, па доларот се продаваше за 112,33 јени. Цената на франкот се зголеми 0,3 отсто во однос на еврото, кое се тргуваше за 1,1344 франк.