Економија
Системски инфраструктурни решенија за одржлива иднина
Висококвалитетната инфраструктура го поддржува развојот, го подобрува квалитетот на животот и создава работни места. Сепак, инвестирањето во инфрастуктурата е сложен процес, а патот од планирање до завршување на градбата е полн со пречки и предизвици. Квалитетната, сигурна, одржлива и отпорна инфраструктура е еден од таргетите што до 2030 година треба да ги остварат 193-те земји потписнички на Агендата 2030 на Обединетите нации во рамки на деветтата цел за одржлив развој (Индустрија, иновации, инфраструктура). Истовремено, одржливата инфраструктура влијае врз остварувањето на сите 17 цели, односно 92 проценти од зацртаните 169 таргети. Инфраструктурата е систем составен од помали системи: мрежните инфраструктурни системи како што се енергетскиот систем, превозот, водоснабдувањето и дигиталните комуникации, но и самостојните системи како болниците, училиштата, индустриските капацитети и институционалните објекти. Средствата, институциите и знаењето од кои се составени овие системи се меѓусебно зависни и можеа значително да влијаат врз одржливиот развој на земјите.

Основната претпоставка врз која се темелат целите за одржлив развој е задоволување на потребите на денешницата без загрозување на можноста идните генерации да ги задоволат сопствените потреби. Имајќи ја предвид масивноста на инфраструктурните проекти, ресурсите потребни за нивно изведување и одржување, но и нивната долговечност, начинот на кој тие ќе бидат имплементирани може во голема мера да придонесе кон остварување на овие цели, но и да предизвика долгорочни негативни развојни последици.
Претпоставката е дека до 2040 година ќе бидат потребни инвестиции во вредност од 97 трилиони долари со цел да се задоволат основните инфраструктурни потреби на глобалното население. Можноста на институциите и професионалците во овој сектор да влијаат позитивно или негативно врз животната околина и добросостојбата на населението е повеќе од очигледна, и налага исклучително внимателен пристап со цел да се направат вистинските избори и да се избегнат грешките од минатото.

Потребни се визионерски, иновативни и системски решенија кои во својата суштина ја имаат добросостојбата на човештвото и планетата: потребна е соодветна инфраструктура направена на соодветен начин.

Како што Канцеларијата за програмска поддршка на ООН (УНОПС) изнесува во извештајот „Инфраструктура за климатска акција“, соодветната инфраструктура бара интегриран пристап кој води сметка за употребата на постојната инфраструктура во однос на идните потреби за развој на долгорочни стратегии за остварување на националните приоритети за одржлив развој кои пак ќе овозможат напредок кон меѓународните заложби.
Откако ќе бидат идентификувани соодветните инфраструктурни проекти, инженерите, финансиерите и изведувачите имаат можност да ги спроведат на соодветен начин, водејќи сметка за нивното влијание врз севкупниот еко-систем. Или, со зборовите на Генералниот секретар на ООН, Антонио Гутереш: „Седумнаесетте Цели за одржлив развој бараат ништо помалку од трансформирање на финансиските, економските и политички системи кои ги водат нашите општества со цел да се гарантираат човековите права за сите.“
ПР
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Георгиева: Буџетот за 2026 покажува дека Владата води одговорна и умерена економска политика
Буџетот е слика за тоа како се гледа иднината на Македонија и нејзините граѓани. Овој буџет, буџетот за 2026 е креиран во услови на глобална непредвидливост, но сепак се осврнува на потребите на граѓаните и институциите, рече пратеничката Весна Георгиева од ВМРО-ДПМНЕ на денешната расправа во надлежната Комисија за финансирање и буџет во Собранието.
Според неа овој Предлог буџет за 2026 година нуди јасна визија, стабилна основа.
„Пораката од буџетот за следната година е силна порака економски раст и фискална дисциплина во државата“, вели Георгиева.
Проектираниот раст на економијата за 3,8 раст е многу важен и покажува дека се нуди континуиран раст.
„Ова е сигнал дека економијата продолжува да се развива со забрзано темпо. Ова покажува дека Владата води внимателна, одговорна и умерена економска политика. Ова е внимателно испланиран буџет без авантури и со одговорност кон идните генерации“, заклучи Георгиева.
Економија
Костадиновска Стојчевска: За 91% е намален буџетот за инспекторатот за македонски јазик
Со предлог буџетот за 2026 година има намалување на буџетот на инспекторатот за македонски јазик за 91 %, кој е заснован врз основа на законот за македонски јазик, која сите заедно го донесовме во 2024 година, истакна пратеничката на СДСМ Бисера Костадиновска Стојчевска во своето обраќање пред собраниската комисија за финансирање.
Таа додаде дека и покрај тоа што владеачкото мнозинство при ребалност вети дека ова нема да случи.
Кога со ребаланост се намалија средствата рековме дека нема да дозволиме тој да не профункцира, за потоа да донесете измени во законот со кои инспекторатот се намали на ниво на одделение, отсек во министерството за култура, за сега да добие 91% намален буџет, нагласи Костадиновска Стојчевска, додавајќи дека и нема услови за работа на инспекторатот, а нема ниту огласи за вработување лектори.
Костадиновска Стојчевска истакна дека не се доделени никакви средства адаптација на основното училиште во Љубојно во центар за промоција на македонски јазик, каде нема никакво придлижување.
Буџетот за реконструкцијата на објектот Музеј на Македонија е намален 33%, а да ве потсетам таму се на ревитализација иконите вратени по првата реституција, и тоа 21 икона украдени во 2013 година, а откако ќе се ревитилазираат треба да бидат изложени во тој музеј, рече Костадиновска Стојчевска.
Тоа кажува за приоритетите на министерството за култура, рече пратеничката на СДСМ Бисера Костадиновска Стојчевска пред собраниската комисија за финансирање.
Економија
Попов: Инвестираме во младите, конечно ќе се финализираат зградите на ФИНКИ и Факултетот за физичка култура
На денешната комисиска расправа за Предлог – буџетот за 2026 година се обрати пратеникот од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, Сергеј Попов кој истакна дека буџетот е уште еден доказ за посветеноста на Владата кон младите, со реализација на клучни проекти, реконструкција на студентски домови и мерки за самовработување наменети за сите млади.
„Буџетот е уште еден доказ за посветеноста кон младите на оваа Влада. И повторно тоа не се празни зборови како што бевме навикнати во минатото, напротив резултатите се видливи и опипливи. Насекаде во државата се реализираат проекти кои се од младинско значење, после 7 години конечно се реконструираат студентски домови и за брзо од денес ќе заминат во историја оние денови кога студентите ги сместувавме во домови кои личеа на концентрациони логори, оперативните планови за вработувања и мерки за самовработувања не се само на хартија и наменети за привилегираните, туку тие се за сите. Нема општина каде не се гради нов спортски терен или комплекс, нема место каде не се гради нова градинка или училиште“, рече Попов.
Пратеникот Попов се осврна на делот од Предлог – буџетот кој е од младинско значење потенцирајќи ги зголемените средствата кои ќе значат подобра и поквалитетна настава за студентите во Македонија, можноста научно и интелектуално да се реализираат младите, како и создавањето на инклузивно средно образование.
„Имено во овој буџет имаме 32,5 милиони денари за изградба на најпопуларниот факултет во нашата држава ФИНКИ и секако Факултетот за физичка култура. Во високото образование имаме зголемување од 2,8 проценти и тоа се средства кои ќе ги добие УКИМ, универзитетот во Тетово, УКЛО, Универзитетот Гоце Делчев во Штип. Зголемување од 25% за наука, на тој начин се спречува одлевањето на младите мозоци. Не се заборавени ниту средношколците, во средното образование имаме зголемување од 5,2%, за училишни спортски сали имаме зголемување од 363,6 милиони денари, јасен сигнал дека оваа Влада работи на создавање на здрава младина“, вели Попов.

