Економија
Системски инфраструктурни решенија за одржлива иднина
Висококвалитетната инфраструктура го поддржува развојот, го подобрува квалитетот на животот и создава работни места. Сепак, инвестирањето во инфрастуктурата е сложен процес, а патот од планирање до завршување на градбата е полн со пречки и предизвици. Квалитетната, сигурна, одржлива и отпорна инфраструктура е еден од таргетите што до 2030 година треба да ги остварат 193-те земји потписнички на Агендата 2030 на Обединетите нации во рамки на деветтата цел за одржлив развој (Индустрија, иновации, инфраструктура). Истовремено, одржливата инфраструктура влијае врз остварувањето на сите 17 цели, односно 92 проценти од зацртаните 169 таргети. Инфраструктурата е систем составен од помали системи: мрежните инфраструктурни системи како што се енергетскиот систем, превозот, водоснабдувањето и дигиталните комуникации, но и самостојните системи како болниците, училиштата, индустриските капацитети и институционалните објекти. Средствата, институциите и знаењето од кои се составени овие системи се меѓусебно зависни и можеа значително да влијаат врз одржливиот развој на земјите.

Основната претпоставка врз која се темелат целите за одржлив развој е задоволување на потребите на денешницата без загрозување на можноста идните генерации да ги задоволат сопствените потреби. Имајќи ја предвид масивноста на инфраструктурните проекти, ресурсите потребни за нивно изведување и одржување, но и нивната долговечност, начинот на кој тие ќе бидат имплементирани може во голема мера да придонесе кон остварување на овие цели, но и да предизвика долгорочни негативни развојни последици.
Претпоставката е дека до 2040 година ќе бидат потребни инвестиции во вредност од 97 трилиони долари со цел да се задоволат основните инфраструктурни потреби на глобалното население. Можноста на институциите и професионалците во овој сектор да влијаат позитивно или негативно врз животната околина и добросостојбата на населението е повеќе од очигледна, и налага исклучително внимателен пристап со цел да се направат вистинските избори и да се избегнат грешките од минатото.

Потребни се визионерски, иновативни и системски решенија кои во својата суштина ја имаат добросостојбата на човештвото и планетата: потребна е соодветна инфраструктура направена на соодветен начин.

Како што Канцеларијата за програмска поддршка на ООН (УНОПС) изнесува во извештајот „Инфраструктура за климатска акција“, соодветната инфраструктура бара интегриран пристап кој води сметка за употребата на постојната инфраструктура во однос на идните потреби за развој на долгорочни стратегии за остварување на националните приоритети за одржлив развој кои пак ќе овозможат напредок кон меѓународните заложби.
Откако ќе бидат идентификувани соодветните инфраструктурни проекти, инженерите, финансиерите и изведувачите имаат можност да ги спроведат на соодветен начин, водејќи сметка за нивното влијание врз севкупниот еко-систем. Или, со зборовите на Генералниот секретар на ООН, Антонио Гутереш: „Седумнаесетте Цели за одржлив развој бараат ништо помалку од трансформирање на финансиските, економските и политички системи кои ги водат нашите општества со цел да се гарантираат човековите права за сите.“
ПР
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
МФ: Нови 14,2 милиони евра поддршка за домашните компании, трансферирани две транши од Буџетот кон Развојната банка
Министерството за финансии од Буџетот изврши исплата на две нови транши кон Развојната банка за поддршка на домашните компании. Имено, исплатени се транша во вредност од 305 милиони денари и транша од 568 милиони денари, односно вкупно 873 милиони денари или 14,2 милиони евра.
Со исплатата на овие транши вкупната поддршка на државата кон домашната економија изнесува 217,5 милиони евра од вкупно планираните 250 милиони евра за поддршка на домашните компании, велат од Министерството за финансии.
Владата средствата ги обезбеди преку кредитна линија од унгарската Експорт-импорт банка, со цел поддршка на домашната економија, а преку пласман на средства по поволни услови за компаниите за реализација на приватните инвестиции во развој на компаниите и поттикнување на економскиот раст. Средствата се пласираат до крајните корисници преку деловните банки, каматната стапка е 1,95% годишно и рок на отплата до 15 години и грејс период до 3 години.
Вкупниот буџет за поддршка на домашните компании предвидени во Буџетот изнесуваат 250 милиони евра, а вредноста на инвестицискиот циклус се проценува на околу 300 милиони евра, се наведува во соопштението на Министерството за финансии.
Економија
Минималната плата ќе се зголеми во март за 1.500-2.000 денари, зголемување пред март ќе значи отпуштање работници, вели Дурмиши
Економско – социјалниот совет на денешната седница не се договори за зголемување на минималната плата барем на 500 евра, според барањето на Сојузот на синдикати на Македонија од мај 2024 година, пред изборите. Министерот за економија Бесар Дурмиши по седницата кажа дека минималната плата во март, со редовното усогласување ќе се зголеми за 1500 до 2000 денари, точно ќе се знае по Нова година, а интервентно зголемување на минималната плата рече дека ќе значи отпуштање работници од малите и средни претпријатија кои нема да го издржат ударот.
„Проекциите се дека следната година инфлацијата ќе падне под 3%. Ние како Влада никогаш не сме биле против зголемување на минималната плата туку преку дијалог оставаме таа да биде договор помеѓу работодавачите и работниците. Сепак, според нашите индикатори во вакви економски услови нема оправданост за интервентно зголемување на минималната плата пред редовното усогласување во март кое е јасно утврдено со закон и кое би било меѓу 1500 до 2.000 денари. Со интервентно покачување малите и средни претпријатија со економски и финансиски проблеми ќе ги отпуштаат вработените. Мене ако ме прашате 1000 евра треба да биде минималната плата, може така да кажеме и да бидеме херои пред народот, но тоа ќе предизвика проблеми кои ќе се видат за два – три месеца“, рече министерот Дурмиши и нагласи дека во регионот добро стоиме оти пониска минимална плата отколку кај нас има во Бугарија, Албанија и Турција.
Го демантираше претседателот на Сојузот на синдикати на Македонија (ССМ), пак, Слободан Трендафилов кој кажа дека од први јануари 500 евра е минималната плата во Албанија, 430 па од јуни 500 евра во Косово, 550 евра во Србија, а Босна и Херцеговина, се веќе далеку, минималната плата таму ќе биде колку просечната плата во Македонија.

Како и во 2022 година во јануари и февруари и оваа 2026 година Трендафилов вели дека ќе преземат конкретни мерки и активности за зголемување на минималната плата и на сите останати плати
Трендафилов вели дека на седницата се зборувало за различен износ на минималната плата кој се движел од 500 до 1000 евра, па остава простор Владата во следните денови да се изјасни за зголемување на минималната плата. Побара да се договорат што е можно побрзо оти во спротивно тие ќе се организираат и ќе постапат како пред три години.
„Ако ја чекавме претходната Влада во 2022 година да го почитува само законот за минималната плата, да не протестиравме, да не штрајкувавме за негова измена и промена на критериумите, денеска работниците ќе имаа 19.000 денари минимална плата“, рече претседателот на ССМ, Трендафилов.
Како и во 2022 година во јануари и февруари и оваа 2026 година Трендафилов вели дека ќе преземат конкретни мерки и активности за зголемување на минималната плата и на сите останати плати.
Минималната плата изнесува 24.397 денари.
Економија
Усвоен буџетот на Општина Илинден за 2026 година
Советот на Општина Илинден го усвои Буџетот за 2026 година, кој изнесува 742.557.000 денари, односно над 12,5 милиони евра.
„Споредбено со минатата година, може да се забележи значителен пораст во средствата со коишто ќе располага Општината. При неговото креирање беа земени предвид остварените приходи и расходи од претходните години, како и реалните проекции за приходите во 2026 година. Буџетот има изразена развојна насока и е подготвен согласно принципот на партиципативно буџетирање, со фокус на реалните потреби и барања на граѓаните и локалната заедница“, соопшти Општина Илинден.
Голем дел од планираните капитални инвестиции се насочени кон изградба, реконструкција и санација на локалните улици и патишта, со цел унапредување на патната инфраструктура во општината. Дополнително, се предвидуваат средства за подобрување на инфраструктурата во стопанските комплекси и локалните економски зони, како и за редовно одржување на постојната патна мрежа.
Во рамки на програмата за заштита и унапредување на животната средина, планирани се средства за изградба на фекална канализација, чистење на одводни канали и речни корита, одржување на јавната чистота, уредување и проширување на зелените површини, пошумување, како и доделување субвенции од најразличен вид со цел подигнување на еколошката свест кај граѓаните.
Буџетот предвидува и значајни вложувања во образованието и предучилишното воспитание, преку набавка на нова опрема, реконструкција и доградба на училишните објекти и детската градинка, како и инвестиции во развој на спортската инфраструктура.

