Економија
Состанок на македонските и бугарските министри за економија: Иднината на Западен Балкан е во создавање заеднички регионален пазар
Иднината на Западен Балкан е создавање заеднички регионален пазар чија цел е посилна економска интерграција на регионот и негова подготовка за големиот внатрешен паазар на Европската Унија. Воспоставување на таканаречени зелени коридори за напречено движење на примарните производи и спојување со европските коридори е главен приоритет во насока на подобарување на регионалната економска соработка. Ова беа главните заклучоци на средбата на министрите за економија во рамките на заедничкото претседателство на Берлинскиот процес на Република Бугарија и Република Северна Македонија во 2020 година.
На состанокот беше повторена и поддршката за Софиската декларација за Зелената агенда за Западен Балкан која има за цел да ги зајакне напорите за постигнување на критериумите за пристапување кон ЕУ и ќе го посвети регионот за правилно решавање на растечките еколошки и климатски предизвици и нивно претворање во можности, иницирајќи зелена транзиција на Западен Балкан.
На состанокот на кој присуствуваа претставници од земјите учеснички од ЕУ, претставници од Европската комисија, меѓународни и регионални организации и институции, генерално беше заклучено дека овој состанок даде значаен придонес кон заедничката цел за зголемена регионална соработка според новиот Акционен план за заеднички регионален пазар што треба да биде усвоен на Самитот во Софија. Беше потврдено дека Декларацијата на лидерите од Западен Балкан за заеднички регионален пазар е важен инструмент, заснован на правилата и стандардите на ЕУ, за да се зголеми привлечноста и конкурентноста на регионот и тој да се приближи до единствениот пазар на ЕУ.
Министрите потврдија дека во рамките на идниот заеднички регионален пазар, деловните контакти во регионот и достигнувањата во областите трговијата, инвестициите, мобилноста, енергија, транспорт, дигитална инфраструктура и други сектори, значително ќе се интензивираат.Улогата на заедничкиот регионален пазар ќе биде исто така многу важна за младите преку овозможување мобилност преку заемно признавање на квалификациите и програмите.
„Заедничкиот регионален пазар за Западен Балкан 6 е движечка сила за подлабока економска интеграција на регионот и важен чекор кон единствениот пазар на ЕУ. Западен Балкан треба да ја забрза регионалната економска интеграција. Можеме да кажеме дека Декларацијата на лидерите од Западен Балкан за заеднички регионален пазар е важна пресвртница за Западен Балкан и забележително достигнување за Берлинскиот процес. Очекуваните испораки во рамките на спроведувањето на Акциониот план како инструмент на Заедничкиот регионален пазар, го регулираат внатрешниот пазар на земјите на Западен балкан заснован на пристапот на четирите слободи. Во рамките на регионалната трговска агенда, активностите на ЦЕФТА се насочени кон олеснување на трговијата со стоки и услуги и воспоставување регионален пазар за е-трговија. Пазарот за електронска трговија на ЦЕФТА денес се проценува на околу 1 милијарда евра, со силен раст. Нашата работа е да овозможиме пристап до овој пазар за млади и креативни луѓе кои можат да создадат работни места за повеќе млади. Треба да извезуваме стоки и услуги преку интернет, ЦЕФТА одобри патоказ за да се води нашиот пат кон отстранување на најголемите бариери за прекугранична дигитална трговија, истакна министерот Бектеши во своето обраќање во сесијата на тема „Заеднички регионален пазар, дигитална агенда и мобилност на младите“.
Министерот потенцираше дека тоа значи намалување на трошоците за плаќања и испорака на пратки, потоа олеснување на царинењето и овозможување на признавање на електронски потпис.
„Треба да работиме заедно во партнерство со деловната заедница за градење доверба при купување преку интернет и заштита на потрошувачите во регионот. Овие ќе бидат меѓу најважните приоритети што Северна Македонија ќе ги следи во 2021 година како претседавач со ЦЕФТА“, истакна Бектеши.
Бектеши порача дека важна движечка сила на сите економии се младите, затоа овој пазар исто така ќе овозможи мобилност за студентите, истражувачите и професорите преку програмите за заемно признавање.
„Интеграцијата на Западен Балкан во паневропската дигитална област преку инвестирање во широкопојасна поврзаност, зголемување на кибербезбедноста, доверба и дигитализација на индустријата ќе ја зајакне дигиталната економија и општеството“, потенцираше министерот Бектеши.
Министерот за економија на Бугарија, Лачезар Борисов, во панелот на тема „Зелена агенда за Западен Балкан, зелена економија и поврзаност–иницијатива за зелени коридори“ потенцираше дека Зелената агенда за Западен Балкан, како Европскиот зелен договор, може да биде можност за регионалните економии да се модернизираат и да станат поконкурентни, но од друга страна, предвидливата и стабилна регулаторна рамка е важна за деловната активност да ја испланира и спроведе нејзините инвестиции.
„Имплементацијата на Зелената агенда е поврзана со инвестиции и големи трансформации, за кои повеќето земји во регионот не се подготвени. Зголемувањето на амбицијата да се постигне климатска неутралност до 2030 и 2050 година, дури и во оваа фаза, создава несигурност во бизнисот и предизвикува легитимен страв од непредвидени ризици. Зелената агенда за Западен Балкан е шанса за економски раст и регионалните економии да станат неутрални во однос на климата со развој на енергетски системи со понизок јаглерод. Ова е тешка и одговорна задача, особено во контекст на пандемијата Ковид-19“, кажа министерот за економија на Бугарија, Лачезар Борисов.
Бугарскиот министер за економија порача дека посебно внимание треба да се посвети на индустријата за интензивни ресурси и енергетски интензивни, кои во повеќето земји во регионот, како и нашата земја, управуваат со економијата и се основа на многу синџири на вредности.
„Декарбонизацијата и модернизацијата на овие индустрии е од суштинско значење. Тие ќе обезбедат предуслови за привлекување нови инвестиции за да им помогнат на компаниите да се приближат кон неутралноста на климата. Овие индустриски сектори мора да бидат поддржани со конкретни политики и фокусирани мерки за да се спречи губење на конкурентноста и истекување на јаглерод. Специфичните карактеристики на енергетски интензивните индустрии претставуваат предизвик за одржливоста и конкурентноста на целиот регион“, кажа министерот Борисов.
Вицепремиерот за економски прашања, Фатмир Битиќи, во своето воведно обраќање посочи дека во периодот кој следи, Владите треба да се фокусираат на креирање кохерентни и конзистетни стратегии, политики и мерки, преку чија имплементација, економиите од регионот наместо да си конкурираат меѓусебно, да го трансформираат регионот во една конкурентна целина, која би била поатрактивен партнер за инвеститорите и земјите членки на ЕУ.
„Новиот план 2021 – 2024 година за развој на регионот претставува акционен план како да се постигне заедничката амбиција на економиите, а тоа е да се постигне развој. Нашата намера е соработката во регионот ја унапредуваме од ‘Регионална економска област’ кон повисоко ниво на соработка ‘Заеднички регионален пазар’. Ова ќе ги отвори вратите на економиите во регионот за да станат уште позначаен партнер на земјите од ЕУ и да ја подигнат соработката на повисоко ниво. Тоа подразбира почитување на принципите на слободно движење на стоки, луѓе и капитал, овозможувајќи им добра бизнис-средина на инвеститорите преку обезбедување оперативни и ефикасни системи за поддршка и заштита на инвестициите во сите нивни аспекти“, нагласи вицепремиерот.
„Годината 2020, покрај ковид-кризата, треба да ја гледаме и како можност за сите нас од регионот. Не треба оваа криза да ја гледаме како пречка, туку како можност за зајакнување на развојот на регионот. Да ја искористиме можноста и заедно да ја развиваме нашата подобра иднина“, заврши во своето излагање на министерскиот состанок, вицепремиерот Битиќи.
Министрите исто така го поздравија Протоколот за отворен пристап до инфраструктурата за истражување на Западен Балкан, со цел да се поттикне мобилноста на истражувачите и научната соработка во регионот. Министрите се согласија дека сите поддржани документи разгледани за време на овој состанок ќе бидат одобрени на Самитот на Западен Балкан за Берлинскиот процес што ќе се одржи во Софија на 10 ноември во рамките на Заедничкото претседателство на Република Бугарија и Република Северна Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
ЕБОР одобри над 20 милиони евра кредит за модернизација на железничкиот товарен возен парк во Македонија
ЕБОР одобри 20,9 милиони евра кредит на Северна Македонија за набавка на нови електрични локомотиви и современ систем за планирање на ресурсите на претпријатието (ПРП).
Проектот, како што е наведено во информацијата, ќе ја поттикне ефикасноста , ќе ги намали емисиите на јаглероден диоксид и ќе ги подобри квалитетот и безбедноста на железничкиот сообраќај.
Проектот, според наведеното, ќе придонесе во подобрување на оперативната и финансиската одржливост на Македонски Железници Транспорт преку подготовка на корпоративен план за развој.
Европската банка за обнова и развој (ЕБОР) го зајакнува железничкиот транспортен сектор со кредит до 20,9 милиони евра на Северна Македонија, во корист на АД Македонски Железници Транспорт Скопје (МЖТ). Со ова финансирање ќе се овозможи купување до пет електрични локомотиви и имплементација на современ систем за планирање на ресурсите во претпријатието (ПРП), што е исчекор во напорите на земјата за модернизација на работењето на железничкиот сообраќај.
Проектот е имплементиран од Министерството за транспорт, со поддршка на Министерството за финансии, и ќе овозможи МЖТ да го модернизира товарниот возниот парк, да ги зајакне ефикасноста и квалитетот на работење , и да ја подобри безбедноста на возниот парк.
Инвестицијата се очекува да донесе значајни економски и еколошки придобивки. Преку зајакнување на конкурентноста и одржливоста на железничкиот транспорт, се поддржува транзицијата кон позелен и поконкурентен транспортен систем. Дополнително, со воведување на системот за ПРП, ќе се поедностави основниот деловен процес на МЖТ, поттикнувајќи натамошна оперативна ефикасност.
Проектот има за цел да го зајакне работењето на МЖТ, преку креирање на Корпоративен План за Развој , кој ќе ја подобри ефикасноста на компанијата и нејзината финансиска одржливост. Тој ќе вклучи изработка на акционен план за ефикасност, со специфични мерки за подобрување на тарифната методологија, како и ажурирање и хармонизација на методологијата за обврските на јавниот сервис согласно барањата на Директивите на Европската Унија. Покрај технолошките подобрувања, ќе поддржи и родова еднаквост и ќе помогне во зајакнување на поинклузивна и прогресивна работна средина во МЖТ.
Фатих Туркменоглу, Претставник на ЕБОР за Северна Македонија изјави: ,, Оваа инвестиција претставува унапредување на националната транспортната железница. Преку поддршка на обновувањето на возниот парк и корпоративните подобрувања на националниот железнички оператор, ЕБОР помага во поттикнување на конкурентноста, безбедноста и одржливоста на транспортната мрежа во земјата. Проектот не само што ќе испорача видливи еколошки придобивки, туку ќе постави и нови оперативни стандарди и еднакви можности во секторот. Оваа е важна инвестиција за поддршка на извозно ориентираните бизниси во земјата, во насока на нивна интеграција кон глобалните ланци на вредност, со што ќе се зајакне конкурентноста на приватниот сектор и ќе се креираат работни места, кои последователно ќе ја поддржат земјата во справување со проблемот на одливот на населението.”
Министерката за Финансии, Гордана Димитриеска Кочоска, изјави: ,,Договорот за заем што денес го потпишуваме со Европската банка за обнова и развој, во износ од 20,9 милиони евра, е резултат на интензивни и конструктивни преговори и претставува потврда за довербата што меѓународните финансиски институции ја имаат во нашите политики и во насоката во која се движи државата.
Условите под кои се обезбедени средствата – долгорочен рок на отплата, поволен грејс период и конкурентна каматна стапка – се во целосна согласност со нашата стратегија за одговорно управување со јавниот долг и обезбедување одржливи јавни финансии“, рече министерката и додаде дека Министерството за финансии, останува целосно посветено на обезбедување финансиска поддршка за проекти кои носат долгорочна економска вредност, го поттикнуваат развојот и ја подобруваат поврзаноста на државата со регионалните и европските транспортни коридори.”
Министерот за транспорт, Александар Николоски, изјави: ,,Навистина ми е драго што денес имаме можност да заокружиме еден исклучително важен процес кој ќе значи набавка на најмалку пет нови електрични локомотиви, заедно со пропратни резервни делови. Со новата флота од пет локомотиви и постојните четири понови, ќе располагаме со девет модерни локомотиви кои ќе можат целосно да го покријат карго-превозот, а дел од нив да се користат и во патничкиот сообраќај.”
Проектот е целосно усогласен со Бизнис планот и Акциониот план на МЖТ, за преструктуирање и развој, и е во согласност со Реформската Агенда на ЕУ за Западен Балкан која има цел да се подобри управувањето и перформансите на државните железнички претпријатија.
ЕБОР е главен институционален инвеститор во Северна Македонија. До денес има инвестирано над 3 милијарди евра во над 200 проекти во земјата.
Економија
Николоски: Инвестираме 21 милион евра за набавка на нови пет електрични локомотиви
Инвестираме 21 милион евра за набавка на пет нови електрични локомотиви кои ќе бидат од суштинско значење за зголемување на карго-транспортот, истакна вицепремиерот и министер за транспорт Александар Николоски, кој денеска заедно со министерката за финансии Гордана Димитриеска Кочоска и директотот на МЖ Транспорт, Дејан Кошутиќ го потпишаа Договорот за заем од ЕБРД за набавка на нови електрични локомотиви.
Николоски кажа дека со новата флота од пет локомотиви и постојните четири кои се понови, ќе располагаме со девет модерни локомотиви кои ќе можат целосно да го покријат карго-превозот, а дел од нив да се користат и во патничкиот сообраќај.
„Од постојните 11 локомотиви, четири се понови, а седум се постари. Со новата флота од пет локомотиви и постојните четири понови, ќе располагаме со девет модерни локомотиви кои ќе можат целосно да го покријат карго превозот, а дел од нив да се користат и во патничкиот сообраќај. Ова е особено важно за Коридорот 10, кој треба да бележи раст во наредните години, како и за Коридорот 8, кој во моментов интензивно го развиваме преку значајни инвестиции во железничката инфраструктура“, рече Николоски.
Истовремено, додаде тој, оваа инвестиција е дел и од пошироката визија за Скопје, подобрување на квалитетот на воздухот преку воведување на градскиот воз.
„Во моментов се работи на една од трите линии во делот на инфраструктурата, а во следните две години ќе се работи и на преостанатите две. Кога целиот проект ќе биде завршен, по тие линии ќе сообраќаат исклучиво електрични возови, со јасна цел, целосно да се елиминира употребата на дизел локомотиви и дизел возови во главниот град и да се придонесе за подобар квалитет на воздухот. Сега влегуваме во потешкиот, но клучен дел, успешно спроведување на набавката. Се надевам дека до март, во соработка со ЕБРД, ќе успееме да го објавиме повикот и потоа успешно да ја реализираме испораката на новите локомотиви“, рече Николоски.
Економија
Развојната банка повлече кредитна транша од над 9 милиони евра за поддршка на 17 македонски компании
Развојната банка денеска ја повлече десетата и последна транша од ЕИБ 7 кредитната линија наменета за зелена транзиција. Вкупниот износ на оваа транша е 9.251.488 евра. Средствата од оваа транша се наменети за поддршка на 17 македонски компании кои се со претежна производствена дејност.
Со повлекување на оваа транша, Развојната банка успешно ја заврши реализацијата на седмата фаза на кредитната линија со средства од Европската инвестициона банка во износ од 100 милиони евра.
Реализацијата на седмата фаза од ЕИБ кредитната линија започна со потпишување на Финансиски договор за заем помеѓу Развојна банка на Северна Македонија и Европска Инвестициона Банка за МСП и MID-CAP компании и зелена транзиција. Кредитите се пласираа преку 5 квалификувани банки – учеснички со каматна стапка до 3,5% годишно кон крајните корисници. Рокот на отплата на кредитите е до 12 години за инвестициони кредити и Mid-cap проекти и до 3 години за кредити за обртни средства.
„Со средства од кредитната линија ЕИБ 7 поддржани се 259 проекти на македонските компании. Кредитната линија ЕИБ 7 ја оствари целта за која беше креирана: зголемување на ликвидноста на стопанството, задржување на постојните и отворање на нови работни места, зголемување на извозот, обезбедување на економски раст и конкурентност на трајна основа, како и стимулирање на компаниите во инвестиции за зелена транзиција со цел долгорочна заштеда на средства преку намалена потрошувачка на енергенси и зачувување, заштита или подобрување на животната средина“, соопшти Развојната банка.
Досега, преку Развојната банка се реализираа седум фази на кредитната линија ЕИБ во износ од 650.000.000 ЕУР. Со средства од овие кредитни линии поддржани се 2.621 проекти на домашните компании и креирани 9.260 работни места.

