Економија
ФИТР: Со иновативни проекти во борба против климатски промени
Седум проекти добиваат поддршка во рамките на јавниот повик за справување со климатски промени 02-2, кој Фондот за иновации и технолошки развој го реализира во соработка со Програмата за развој на ОН, УНДП, Министерството за надворешни работи на државата Израел, Министерство за животна средина и просторно планирање, како и две партнер-организации Кајама Центарот за одржлив дизајн од Израел и организацијата Македонија 2025.
Избраните компании нудат различни иновативни решенија за справување со глобалниот проблем со климатските промени и имаат за цел намалување на негативните последици по јавното здравје. Прворангираниот проект Bank of trees е иновативен начин за штедење и инвестирање средства преку креирање на првата банка базирана на дрвја. Целта на проектот е придонес кон зголемена природна апсорбција на јаглерод диоксид од атмосферата, додека во исто време се генерира добивка за нејзините корисници.
Останатите проекти предвидуваат и напредно истражување и развој на нов вид храна во сточарството што, како процес, се смета за еден од најголемите загадувачи, потоа изградба на првата концентрациона соларна електрана во Северна Македонија, развој на нов производ – биоќумур и негова употреба во земјоделие, систем за култивација на мов и производство на внатрешни и надворешни панели за природно прочистување на воздухот, преработката на опасен отпад, отпадни лушпи од јајца во додатоци во исхрана за хумана употреба, како и соларен грејач и прочистувач на воздух.
За финансирање проекти под овој повик беше износ од 5.000.000 (пет милиони) денари. Вкупниот обем на инвестици во оваа фаза е 3.700.000 денари, како и 750.000 денари учество на самите апликанти. По заклучок на Комисијата, составена од сите партнери на повикот, уште за три компани, кои добија препорака од Комисијата, е отворена можност за кофинансирање доколу се обезбедат дополнителни средства.
Дополнително, во рамки на прогрмата Start-up Nation & Mentorship пет компании ќе одат на студиско патување во Израел кое ќе вклучи можност за средба и размена на искуства со водечки компании, акцелератори и хабови во областа на високата технологија и одржливост. Наградата ја обезбедува: Кајама центарот за одржлив дизајн од Израел и Министерството за надворешни работи на Израел.
Три од избраните компани пак ќе добијат екстензивно парнерство, менторирање, консултации или друг тип на услуга за време на имплементацијата на проектот од Македонија 2025.
Проектите се оценуваа според пет критериуми: влијание на животната средина и справување со климатски промени, степен на иновативност, квалитет на предлог-проект, капацитет на проектниот тим, односно конзорциумот и потенцијал на пазарот.
Заради пандемијата со Ковид-19 и интересот да се обезбеди менторска поддршка за подготовка на апликациите, јавниот повик беше реобјавен на 2 јуни, со траење до 20 јули 2020 година. Пристигнаа вкупно 39 апликации, од кои 28 продолжија во фазата на финална селекција. Ова е втор повик на ФИТР наменет за проекти наменети за заштита на животната средина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Од полноќ нови цени на горивата
Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,23% во однос на одлуката од 22.12.2025 година.
Од 30.12.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 70,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 72,50 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 65,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 64,00 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 33,649 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 1,042 ден/кг и сега ќе изнесува 33,649 ден/кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 1,908%, кај дизелот за 1,970%, кај екстра лесното масло за 1,282% и кај мазутот зголемувањето е за 5,201%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,1801%.
Економија
Надворешен долг, побарувања и меѓународна инвестициска позиција во третиот квартал од 2025 година
Објавено е редовното статистичко соопштение за позначајните промени кај надворешниот долг, надворешните побарувања и меѓународната инвестициска позиција, извести Народната банка.
На крајот на третиот квартал од 2025 година:
„На 30.9.2025 година, нето надворешниот долг изнесува 4.494 милиони евра (или 27,1% од проектираниот БДП). Нето надворешниот долг на земјата, во третиот квартал од 2025 година, е намален за 106 милиони евра, или за 2,3%. Од аспект на структурата, приватниот нето-долг и натаму има поголемо учество во вкупниот нето-долг со 67%.

Во текот на третиот квартал од 2025 година, негативната нето меѓународна инвестициска позиција (МИП) е намалена за 250 милиони евра и изнесува 8.738 милиони евра, што претставува 52,7% од проектираниот БДП за 2025 година“.
Најновото соопштение за позначајните промени кај надворешниот долг, надворешните побарувања и меѓународната инвестициска позиција е достапно на следната врска.
Економија
Исплатени над 39 милиони денари на 663 оризопроизводители
Денеска е реализирана исплата на средства во вкупен износ од 39.065.031 денари кон 663 оризопроизводители.
Исплатата се однесува за финансиска поддршка од 6 денари по килограм предадена оризова арпа во откупувачки центри, за периодот од 1 март до 30 септември 2025 година, со ова се опфатени сите оризопроизводители од минатата реколта.
Министерството за земјоделство соопшти дека нивна цел останува зајакнувањето на домашното производство и поддршката на земјоделците.
Фото: pexels

