Агенцијата за кредитен рејтинг „Мудис“ го намали кредитниот рејтинг на Соединетите Американски Држави од највисокото ниво „Ааа“ на „Аа1“, наведувајќи ја загриженоста за експлозивниот раст на јавниот долг кој достигна 36 трилиони долари. Овој потег претставува сериозен удар за администрацијата на претседателот Доналд Трамп, која се обидува да ги намали даноците и да ја стабилизира економијата.

„Мудис“, која ѝ го додели највисокиот рејтинг на Америка уште во 1919 година, стана третата водечка агенција што го деградираше американскиот рејтинг. Агенцијата соопшти дека повеќе американски влади, вклучително и Конгресот, не успеале да донесат ефективни мерки за да ги намалат годишните фискални дефицити и зголемените каматни трошоци.

„Товарот на федералниот долг ќе се искачи на околу 134% од БДП до 2035 година, во споредба со 98% во 2024“, предупреди „Мудис“, притоа менувајќи ја перспективата за американската економија од „негативна“ во „стабилна“.

Иако претседателот Трамп по неговото враќање во Белата куќа изјави дека има намера да го балансира буџетот, напорите досега не вродија со плод. Финансискиот секретар Скот Бесент вети намалување на трошоците за финансирање, но според проценките, ниедна предложена мерка не нуди одржливо намалување на дефицитот.

Дополнителен притисок доаѓа и од создавањето на нови тела како Одделот за ефикасност на владата, предводен од Елон Маск, кој не ги исполни очекувањата. Истовремено, трговските политики на Трамп, вклучително и новите царини за клучни партнери, ги зголемија стравувањата за економско забавување и нарушување на глобалната трговија.

„Тоа во основа придонесува на доказите дека САД имаат премногу долг“, вели Дарел Дафи, професор по финансии на Стенфорд. „Конгресот едноставно ќе мора да се дисциплинира: или да собира повеќе приходи или да троши помалку.“

Рејтингот на САД беше намален и од другите големи агенции: „Фич“ тоа го направи во август 2023 година, а „Стандард и Пурс“ уште во 2011 година. Според експертите, новото намалување ќе значи повисоки трошоци за задолжување и за јавниот и за приватниот сектор.

„Ова е продолжение на долгорочниот тренд на фискална неодговорност“, предупредува Спенсер Хакимијан од Толоу Капитал. „Последиците ќе ги почувствуваат и граѓаните и бизнисите.“

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини изрази благодарност за официјалната поддршка од Секретаријатот на Енергетската заедница по повод усвојувањето на новиот Закон за енергетика во Собранието на Република Македонија. Од Министерството порачуваат дека оваа поддршка е јасен сигнал за европската ориентација на државата и нејзината заложба за усогласување со европските енергетски стандарди.

„Поддршката од нашите европски партнери е признание за квалитетот на новата правна рамка. Овој закон претставува стратешки чекор кон поголема енергетска интеграција, сигурност и одржливост за нашите граѓани и компании“, соопшти Министерството за енергетика.

Директорот на Секретаријатот на Енергетската заедница, Артур Лорковски, ја поздрави одлуката на Собранието, нарекувајќи го новиот закон „значајна пресвртница“ за интеграцијата на земјата во европскиот енергетски пазар.

„Усвојувањето на овој закон ја потврдува силната заложба на Македонија за европска енергетска интеграција. Новата рамка овозможува поврзување со европските ден однапред и интрадеј пазари, што е клучно за развојот на електроенергетскиот сектор“, истакна Лорковски.

Од Министерството нагласуваат дека законот е резултат на инклузивен процес со вклученост на експерти, регулатори, енергетски компании, граѓански организации и академската заедница.

„Работевме транспарентно и заеднички со сите засегнати страни. Законот не само што ги следи директивите на ЕУ, туку ги вградува и реалните потреби и предизвици на македонскиот енергетски сектор“, додаваат од Министерството.

Во наредниот период, Министерството ќе продолжи со тесна соработка со Енергетската заедница за да се обезбеди целосна имплементација и редовна верификација на усогласеноста на законските одредби.

„Нашата крајна цел е целосно учество на Македонија во европскиот енергетски пазар, со конкретни економски придобивки, енергетска стабилност и позелена иднина за сите“, се наведува во соопштението.

Со потпишување на стратешки договор за партнерство со Обединетото Кралство, Македонија го отвора патот за инвестиции вредни шест милијарди евра, најави денеска премиерот Христијан Мицкоски на заедничка прес-конференција со британскиот амбасадор Метју Лосон.

„Овој договор претставува втор столб на нашата меѓународна позиционираност по стратешкото партнерство со САД. Тоа е потврда дека нашата држава оди напред – кон стабилност, безбедност, развој и европска иднина“, изјави Мицкоски.

Според премиерот, британските инвестиции ќе опфатат изградба на брза патничка и модерна карго железница од Табановце до Гевгелија, нови болници во Штип и Кичево, реконструкција на Клиничката болница во Тетово, студентски дом со 900 легла и нов Медицински факултет.

Деталите за финансиските услови на договорот сè уште се финализираат, но Мицкоски увери дека се „најдобрите што може да се добијат на пазарот“. Како што додаде, наскоро ќе бидат јавно објавени и конкретните параметри на договорот, кој вклучува грејс период, долг рок на отплата и поволен каматен индекс базиран на Еурориборт.

Амбасадорот Лосон го оцени договорот како врв во билатералните односи меѓу двете земји.

„Ние сме веќе големи инвеститори и сега тоа го надградуваме преку договор кој се фокусира на трговија и инвестиции. Сакаме да создадеме економски раст од кој ќе имаат корист и британските и македонските граѓани“, рече Лосон.

Договорот, кој е резултат на повеќемесечни интензивни преговори, се очекува да отвори нови перспективи за соработка во клучни области како безбедноста, дигиталната трансформација, образованието и климатските политики. Освен економската и инфраструктурната компонента, тој предвидува и засилен политички дијалог и координација во рамките на НАТО и други меѓународни организации.