Економија
Ангеловска-Бежоска: Забавување на инфлацијата следната година, на среден рок, се очекува дека ќе се врати на 2 отсто

Гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска ги претстави најновите макроекономски проекции на Народната банка пред дипломатскиот кор и пред претставниците на меѓународните институции. На настанот, кој се организира редовно по секој нов циклус макроекономски проекции на НБ, присуствуваа претставници на Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), Обединетите нации (ОН), Програмата за развој на ОН (УНДП), Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), делегацијата на Европската Унија (ЕУ), како и на дипломатските претставништва на Албанија, Бугарија, Германија, Грција, Кина, Полска, Романија, Словачка, Словенија, Унгарија, Франција, Холандија, Хрватска, Швајцарија, Шведска и на Шпанија.
На презентацијата беше посочено дека нарушувањата на понудата поради војната во Украина, застоите во глобалните синџири на снабдување и логистика и повисоките производствени трошоци предизвикани од повисоките цени на енергијата предизвикуваат раст на цените на храната на светските берзи. Ваквите ценовни движења на светските берзи се пренесоа и во домашната економија, имајќи предвид дека сме исклучително отворена економија (140% од БДП). Тргнувајќи од фактот дека цените на храната и енергијата кај нас формираат три четвртини од вкупната инфлација годинава, Народната банка изврши нагорна ревизија на инфлацијата за оваа година на 14,3%.
Сепак, како што посочи гувернерката Ангеловска-Бежоска на презентацијата, најновите проекции за движењата на светските пазари навестуваат постепено стивнување на ценовните притисоци од увозните цени, при што се очекува дека цените на храната и на нафтата ќе забележат пад во текот на наредната година. Следствено на ова, како и под влијание на најавените мерки за субвенционирање на цената на електричната енергија за прехранбената индустрија од страна на државата и ефектите од постепеното затегнување на монетарната политика, во 2023 година се предвидува забавување на инфлацијата на околу 8% – 9% на годишна основа. На среден рок се очекува стабилизирање на инфлацијата и сведување на историските стапки од околу 2%, односно 2,4% и 2% во 2024 и 2025 година. Дотогаш се очекува дека целосно ќе се исцрпат на ефектите од тековниот пораст на цените на примарните прехранбени и енергетски производи на светскиот пазар, а под претпоставка дека нема да има нови шокови на страната на понудата.
Гувернерката посочи дека уште од минатата година Народната банка започна со затегнување на монетарната политика преку низа инструменти, заради стабилизирање на инфлациските очекувања, пред сè преку интервенција на девизниот пазар со која оптимално се регулира ликвидноста којашто е во оптек. Годинава централната банка продолжи со интервенции кај каматната стапка, така што покрај основната каматна стапка, се изврши зголемување и кај каматната стапка на кредитите преку ноќ, депозитите преку ноќ и на седумдневните депозити. Имаше реакција и преку задолжителната резерва, со мерки коишто би требало да влијаат позитивно врз склоноста за штедење во домашна валута, а беше активирана и мерката за воведување противцикличен заштитен слој, како превентивна мерка за одржување на финансиската стабилност.
На презентацијата беше посочено дека неповолното надворешно опкружување, видливите ефекти од кризата врз дел од домашните производствени капацитети при зголемени производствени трошоци, главно поврзани со енергијата, како и намалената куповна моќ на населението, се фактори коишто влијаат за надолна корекција на растот за 2022 и 2023 година. Очекувањата за растот на македонската економија е дека тој ќе забави годинава и догодина, како што, впрочем, се очекува и за глобалната економија. Според основното сценарио на НБ, стапките на раст изнесуваат 2,3% и 2,6% за 2022 и 2023 година, додека со алтернативното сценарио се очекуваат стапки на раст од 2% и 1,8%, соодветно за оваа и за следната година. На среден рок, се предвидува забрзување на економскиот раст на 3,6% во 2024 година и 4% во 2025 година.
Се очекува банкарскиот сектор и понатаму да обезбедува поддршка за економијата, при што во претстојниот период се предвидува натамошен раст кај кредитирањето, иако со поумерена динамика. Се очекува дека растот на кредитите во 2022 година ќе изнесува 9,2% на годишна основа, што би значело одредено забавување на кредитирањето во втората половина на годината, под влијание на очекувањата за послаба економска активност, зголемената неизвесност, умерениот раст на депозитната база и одреден ефект од мерките на Народната банка преку позатегната монетарна политика. Кредитниот раст, како и досега, ќе биде поддржан од растот на депозитите, како главен извор на финансирање. Благодарение на мерките што ги презеде Народната банка, растот на депозитите продолжи и се очекува до крајот на 2022 година да достигне до 3,9%. На среден рок, со засилување на економската активност, се очекува раст на депозитите од околу 8% во периодот 2024 – 2025 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Ќе се олеснува кредитирањето при купување прв стан, вели Славески

Извршниот одбор на Народната банка усвои нова Одлука за макропрудентните мерки поврзани со макропрудентните инструменти за квалитетот на кредитната побарувачка од физичките лица. Со оваа одлука се регулираат основните показатели со кои се оценува кредитоспособноста на физичките лица, кога тие бараат кредити од банките и од штедилниците. Мерките ќе се применуваат од 1 декември 2025 година.
Гувернерот д-р Трајко Славески на конференцијата за печатот објасни дека со новата одлука се олеснува кредитирањето за купување или градење прво живеалиште, односно стан или куќа наменети за сопствено живеење. Но, имајќи ги предвид условите на пазарот на недвижности, особено во главниот град, што водат кон забрзан раст на цените на становите, поради што стануваат недостапни за помладите генерации, се врши и затегнување на условите за користење кредит за станбен објект којшто не претставува примарно живеалиште за кредитобарателите.
„За сите лица со нерешено станбено прашање, коишто навистина немаат стан/куќа на свое име каде што би живееле, а се очекува дека тоа ќе бидат претежно млади лица и млади брачни парови, со новата одлука се дозволува, без да се наруши пристапот на прудентност, тие да добијат станбен кредит и со учество од 10% од вкупната вредност на објектот за живеење. Наспроти ова, за сите останати случаи, минималното сопствено учество се зголемува од постојните 15% на 25% од вредноста на станот. Исто така, за корисниците на станбени кредити наменети за купување или градење прво живеалиште, ќе останат во важност досегашните лимити на показателот ДСТИ, коишто изнесуваат 55% за изложеноста во денари и 50% за изложеноста со валутна компонента. За сите останати баратели на кредити се предвидуваат пониски нивоа за овие показатели, и тоа од 50% за изложеноста во денари и 45% за изложеноста со валутна компонента.“
Имено, олеснувањето при купување прв стан се однесува на лицата коишто навистина немаат стан или куќа на свое име и планираат да купат или да изградат дом за сопствено живеење, за што треба да исполнат одредени критериуми, а се воспоставуваат соодветни механизми за проверка и следење, коишто се детално образложени во Одлуката.
„Промените во макропрудентните мерки имаат превентивен карактер и нивната цел е да нѐ заштитат сите нас од прекумерна задолженост, што може да се одрази понатаму на способноста за редовно отплаќање на обврските, како и на вкупната стабилност на финансискиот систем. Истовремено, со овие промени внимаваме да не „ги погодиме“ оние лица кои имаат потреба да го решат своето животно, станбено прашање, овозможувајќи им поповолни критериуми и полесен пристап до кредити, во однос на останатите корисници на кредити“, посочи гувернерот Славески.
Со ваквиот пристап, Народната банка се усогласува со практиката на голем број други централни банки во светот.
Економија
Трипуновски од Прилеп: Заложбата е на нашите полици да се продаваат македонски преработки од земјоделски производи

Денеска министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Цветан Трипуновски, присуствуваше на манифестацијата организирана од Slow Food – Прилеп, која се реализираше со поддршка на Министерството.
„Интенцијата и заложбата на Министерството е преку финансирање на ваков вид настани да се промовираат домашните преработки на земјоделски производи, да се развие локалниот туризам и да се поддржат здруженијата кои постојат на ниво на државата”, истакна министерот Трипуновски.
Министерот објави дека финансиската поддршка кон сите здруженија е зголемена на 200.000 денари по корисник.
„Сточарите на овој настан можат да ги промовираат своите преработки. Кога зборуваме за сточарството, изминативе 15 месеци покажавме дека земјоделството е во фокусот на приоритетите и работењето на Владата”, додаде тој.
Министерот Трипуновски истакна дека оваа година поддршката за македонските сточари од Програмата за финансиска поддршка е зголемена за околу 50%.
„Сакаме на нашите полици да се продава македонско млеко и македонски преработки од земјоделски производи”, појасни министерот.
Економија
„Еуроимпекс“ прослави јубилеј од 35 години

Во средата на 10.9.2025 година, првата приватна македонска компанија со дејност од автомобилската индустрија „Еуроимпекс“, прослави јубилеј од 35 години успешно стопанисување. Свеченоста беше посветена на тимот вработени на компанијата, а забавата ќе остане долго да се зборува и да се памти…
„Еуроимпекс“ започнува со работа во 1990 година, кога во Македонија немаше ниту една приватна компанија за продажба на автомобили. Тие беа први. Семејството Воиновски. Започнуваат скромно со само тројца вработени, а денес се гордеат со компактен тим од 150 вработени во Скопје и Белград и застапуваат два сериозни автомобилски бренда на територија од 5 држави во регионот.
“Бележиме автомобилска традиција од 3 поколенија…. почнувајки од нашиот дедо, потоа нашиот татко, сега јас и брат ми, а веќе и следната, четврта генерација Воиновски е тука, подготвена да продолжи по истиот пат. Од тука потекнуваат и оние вистински семејни вредности кои се рефлектираат во целокупното работење, како кон клиентите така и кон нашиот тим.
Нашиот тим е компактен, постојан, кој секогаш се грижи за своите клиенти. Со таков пристап се градат нераскинливи врски помеѓу компанијата, клиентите и соработниците. Hие сите заедно – преку доверба, создаваме иднина. “ – изјави Кирил Воиновски, Генерален директор на „Еуроимпекс“.
„Еуроимпекс“ е првично позната по своето застапништво на еден од најпознатите автомобилски брендови – Peugeot во Македонија и регионот, но истовремено е и генерален увозник на брендовите: TotalEnergies, Milwaukee, Bahco, Irimo, се грижи за развојот на ловиштето Ниџе, а од 2020 година е генерален застапник и за германскиот блиц – Opel во Македонија, Србија, Косово, Албанија и Црна Гора.
„Горди сме на нашата 35 годишна традиција на раст и развој. Но, тука не застануваме. Чест ми е да најавам дека заедно со тимот на Еуроимпекс, работиме во насока на изградба на два нови репрезентативни деловни центари. Едниот во Скопје, другиот во Белград. Заедно целиме кон уште подобри 35 години!“ – – изјави Даниел Воиновски, Генерален директор на „Еуроимпекс“.
Ова беше еден од ретките настани обоени во кирилица. Гостите беа пречекани со лица во традиционални носии кои послужуваа македонски локум. Постоеше линк помеѓу минатото и иднината… Историски Peugeot возила блескаа крај црвениот килим, кои беа осветлени од најновите Peugeot и Opel модели, а по влезот во ресторанот беше искажано добредојде со шампањ и малини како симбол кој ги поведе гостите во иднината…
Гостите уживаа во македонска музика. Македонски шлагери ја преполнија просторијата со емоции. „За нас почнува живот“ и многу други, во изведба на Дина и The Ringtones. Нашата дива Калиопи, која воедно е и амбасадор на Peugeot брендот во Македонија, приреди маестрален настап, за време на кој гостите не стивнуваа од силни аплаузи и овации… Забавата продолжи на кирилица со Дина и The Ringtones, а гостите беа испратени со ракија и македонски домашен мед.
Ова не беше обична свеченост. Ова беше настан преполн со емоции, посветен на вредните колеги, соработниците и клиентите. Ова беше свеченост на која сопствениците и тимот на „Еуроимпекс“ покажаа како заеднички и тимски се гради и сака една компанија.
ПР