Економија
Ангеловска-Бежоска: Структурни реформи и поквалитетни инвестиции на извозниот сектор за отпорност на глобалните шокови
„Геоекономската фрагментација е сериозен ризик за среднорочните глобални изгледи за раст, а особено за малите и високо отворени економи како што е македонската. Носителите на политиките и извозните компании треба да се подготват за можното остварување на геоекономските ризици и да ја зголемат отпорноста на домашната економија. Првите треба да направат повеќе напори за ублажување на структурните пречки кај факторите на долгорочниот раст, преку мерки на пазарот на труд, инвестициите, продуктивноста и квалитетот на институциите. Приватниот сектор треба да се насочи кон поквалитетни инвестиции, во интелектуална сопственост, истражување и развој и иновации. Од исклучително значење е и натамошното вклучување во глобалните синџири за снабдување, особено во покомплексните и пософистицираните фази на производниот циклус, што ќе овозможи понатамошна диверзификација на извозот, трансфер на технологии и размена на знаење и вештини, но и зголемување на степенот на комплексност на извозните производи“, порачува гувернерката на Народната банка, Анита Ангеловска-Бежоска во својата колумна за изданието „Топ 100 извозници“.
„Високиот раст на трговската интеграција на нашата економија има значително позитивно влијание врз карактеристиките на економијата, особено на извозот. Сепак, по одреден период се бележи побавно менување на степенот на економска комплексност на домашната економија. Оваа констатација се заснова на податоците за индексот на економска комплексност на Харвард, според кој македонската економија во моментов се наоѓа само едно скалило погоре од рангирањето во 2000 година, иако напредокот станува позабележителен од 2015 година па наваму. Воедно, и учеството на производите со повисока додадена вредност во македонскиот извоз е значително зголемено во последните 20 години, од околу 11% во 2004 година, на околу 60% во првите седум месеци од 2023 година. Сепак, овој тренд е забавен во изминативе неколку години, што значи дека е потребен нов поттик за подобрување, што треба да произлезе делумно и од домашните извозни компании“, посочува гувернерката Ангеловска-Бежоска. Таа истакнува и дека зголемувањето на извозот на производи со поголема додадена вредност е особено битно поради фактот дека постои позитивна врска помеѓу комплексноста на извозот на една земја и нејзиното ниво на доход.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Спасовски: Буџетот за 2026 е насочен кон регионален развој и големи капитални проекти од суштинско значење за општините
На вчерашната комисиска расправа за Предлог-буџетот за 2026 година, пратеникот од редовите на ВМРО-ДПМНЕ, Емил Спасовски го оцени буџетот како исклучително развоен со силна социјална компонента. Тој истакна дека целта е забрзување на економскиот раст и спроведување фискална консолидација преку зајакната финансиска дисциплина, воедно посочувајќи дека најголем двигател на растот ќе бидат бруто-инвестициите.
„Во 2026 година се очекуваат позитивни движења и економскиот раст да забрза за 3,8%, како резултат на растот на инвестициите и последователен пад на стапката на невработеност на историски најниско ниво од околу 10%, раст на пензиите и платите и солидно зголемување на приватната потрошувачка. Најголем придонес кон растот во 2026 година се очекува да имаат бруто инвестициите, преку реализација на големите инфраструктурни проекти, финансирани од државата, во патната и железничката инфраструктура, пред се Коридорите 8 и 10Д, како и проекти во енергетиката, земјоделието, образованието и здравството“, рече Спасовски.
Пратеникот Спасовски се осврна на неколку проекти кои се од клучно значење за развој на регионот и особено значајни за општина Крива Паланка, истакнувајќи дека со капиталните инвестиции во општините ќе се подобрат услови за живот на граѓаните.
„Дополнителен двигател на бруто инвестициите ќе биде поддршката на општините за реализација на капитални инвестиции со цел по рамномерен регионален развој и унапредување на животниот стандард на граѓаните. Значајна ставка во Предлог буџетот се капиталните расходи, каде капиталните проекти учествуваат со околу 9,8% од проектираниот буџет, односно се проектирани во износ од 660 милиони евра. Од овие средства ќе се реализираат инфраструктурни и енергетски проекти, капитални проекти од областа на сообраќајната, комуналната и локалната инфраструктура. Ќе се финансира западниот дел од патниот Коридор 8, изградба на железницата како дел од Коридорот 8, каде што првата делница од Куманово до Бељаковце е пуштена во употреба, интензивно се работи на втората делница од Бељаковце до Крива Паланка за која се обезбедени средства и третата делница од Крива Паланка до Деве Баир“, рече Спасовски.
Економија
Георгиева: Буџетот за 2026 покажува дека Владата води одговорна и умерена економска политика
Буџетот е слика за тоа како се гледа иднината на Македонија и нејзините граѓани. Овој буџет, буџетот за 2026 е креиран во услови на глобална непредвидливост, но сепак се осврнува на потребите на граѓаните и институциите, рече пратеничката Весна Георгиева од ВМРО-ДПМНЕ на денешната расправа во надлежната Комисија за финансирање и буџет во Собранието.
Според неа овој Предлог буџет за 2026 година нуди јасна визија, стабилна основа.
„Пораката од буџетот за следната година е силна порака економски раст и фискална дисциплина во државата“, вели Георгиева.
Проектираниот раст на економијата за 3,8 раст е многу важен и покажува дека се нуди континуиран раст.
„Ова е сигнал дека економијата продолжува да се развива со забрзано темпо. Ова покажува дека Владата води внимателна, одговорна и умерена економска политика. Ова е внимателно испланиран буџет без авантури и со одговорност кон идните генерации“, заклучи Георгиева.
Економија
Костадиновска Стојчевска: За 91% е намален буџетот за инспекторатот за македонски јазик
Со предлог буџетот за 2026 година има намалување на буџетот на инспекторатот за македонски јазик за 91 %, кој е заснован врз основа на законот за македонски јазик, која сите заедно го донесовме во 2024 година, истакна пратеничката на СДСМ Бисера Костадиновска Стојчевска во своето обраќање пред собраниската комисија за финансирање.
Таа додаде дека и покрај тоа што владеачкото мнозинство при ребалност вети дека ова нема да случи.
Кога со ребаланост се намалија средствата рековме дека нема да дозволиме тој да не профункцира, за потоа да донесете измени во законот со кои инспекторатот се намали на ниво на одделение, отсек во министерството за култура, за сега да добие 91% намален буџет, нагласи Костадиновска Стојчевска, додавајќи дека и нема услови за работа на инспекторатот, а нема ниту огласи за вработување лектори.
Костадиновска Стојчевска истакна дека не се доделени никакви средства адаптација на основното училиште во Љубојно во центар за промоција на македонски јазик, каде нема никакво придлижување.
Буџетот за реконструкцијата на објектот Музеј на Македонија е намален 33%, а да ве потсетам таму се на ревитализација иконите вратени по првата реституција, и тоа 21 икона украдени во 2013 година, а откако ќе се ревитилазираат треба да бидат изложени во тој музеј, рече Костадиновска Стојчевска.
Тоа кажува за приоритетите на министерството за култура, рече пратеничката на СДСМ Бисера Костадиновска Стојчевска пред собраниската комисија за финансирање.

