Економија
Андонов: ЕСМ е клучниот столб во енергетиката, па дури и во економијата на нашата држава

Директорот за развој и инвестиции и член на управниот одбор на АД ЕСМ, Виктор Андонов, денес беше дел од дводневната конференција „Година на европски можности“ во организација на Владата на Република Северна Македонија.
Андонов даде свое излагање во Панелот 2 – „Инвестиции во енергетска транзиција и инфраструктура за здрава животна средина и европска иднина“.
„ЕСМ е клучниот столб во енергетиката, па дури и во економијата на нашата држава.
Изминатиот период се соочивме со повеќе предизвици и не можеме да си дозволиме да застанеме или да не градиме нови капацитети за производство на електрична енергија.
ЕСМ ја почна првата транзиција во регионот со електраната во Осломеј. Тоа беше патот што Владата тогаш го трасира, дека треба да одиме во таа насока. Ја избра како најпогодна локација, стар рудник на јаглен, кој не може да се користи за друга намена. И благодарение на нашите партнери, меѓународните финансиски институции, ЕБОР, Европската инвестициска банка, УСАИД, КфВ, Германската развојна банка, се работи на сериозен план за трансформација и на ЕСМ и на комплетна декарбонизација на нашата економија. Ваквата трансформација е неопходна не само за заштитата на животната средина туку и за зајакнување и обезбедување сигурно производство на електрична, а и на топлинска енергија. Водородот е гориво на иднината и затоа во тој правец размислуваме и во однос на трансформацијата на нашите најголеми електрани, РЕК ‘Битола’, РЕК ‘Осломеј’ и ТЕЦ ‘Неготино’“, додаде Андонов.
Една од сериозните мотивации и можности е токму тој инвестициски план преку кој ни се овозможени 3 милијарди евра, средства што не се само за ЕСМ, туку за сите во државата, за домаќинствата, за приватниот сектор, за мали и средни претпријатија во регионите, кои биле засегнати со јаглен.
Транзицијата ќе биде скапа, а ако ја задоцниме, ќе биде уште поскапа. Имаме добри услови за да го направиме ова. Не само ЕСМ, треба сите да бидеме вклучени, да бидеме дел од оваа праведна транзиција.
На некој начин транзицијата е веќе почната бидејќи веќе имаме обични граѓани, кои за свои потреби си имаат изградено фотоволтаици.
За само 2 години, се изградија околу 600 MWh обновливи извори на енергија од приватни инвеститори, што е навистина добар тренд и треба да се продолжи со тоа темпо“, образложи директорот за развој и инвестиции во АД ЕСМ, Виктор Андонов.
На конференцијата во делот за енергетиката свое излагање дадоа и министерот за економија, Крешник Бектеши, министерката за животна средина и просторно планирање, Каја Шукова, Славјанка Пејчиновска-Андонова, консултат за животна средина.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Министерство за енергетика: Стабилни инвестиции во обновливи извори, започна подготовката за воведување на CfD механизам во Македонија

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини во соработка со Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), го започна процесот за воведување на механизмот „договори за разлика“ (Contract-for-Difference – CfD) како нов модел за поддршка на инвестициите во обновливи извори на енергија.
Моделот CfD, веќе докажан низ ЕУ, ќе ги забрза инвестициите во капацитети за обновливи извори на енергија, а истовремено ќе ги заштити потрошувачите од нестабилноста на пазарот.
На денешниот кик-оф состанок, министерката Сања Божиновска истакна дека CfD не е само финансиски инструмент, туку системска промена што обезбедува стабилност за инвеститорите и заштита за потрошувачите.
„Со оваа реформа поставуваме предвидливи и одржливи услови за инвестиции во соларни и ветерни капацитети, со што ги забрзуваме нашите амбициозни цели – 1.7 GW обновлива енергија до 2030 година. CfD механизмот создава сигурност, пониски трошоци и конкурентен пазар, што е клучно за забрзаната транзиција кон чиста енергија.“ изјави министерката Божиновска.
Со поддршка на ЕБОР и експертиза од меѓународни партнери, Македонија ќе го приспособи овој механизам на локалниот енергетски пазар, отворајќи нови можности за инвеститорите. Очекувањата се дека ова ќе доведе до забрзан развој на обновливите извори и стабилни долгорочни цени за потрошувачите.
Процесот на подготовка продолжува во наредните месеци, со детална анализа на регулативата и финансиските аспекти, со цел да се создаде модел што ќе донесе реални и одржливи резултати за македонската енергетика.
Економија
Од полноќ нови цени на горивата

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,84% во однос на одлуката од 24.3.2025 година.
Од 2.4.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
– Моторен бензин – ЕУРОСУПЕР БС – 95 – 76,50 (денари/литар)
– Моторен бензин – ЕУРОСУПЕР БС – 98 – 79,00 (денари/литар)
– Дизел гориво – ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) – 69,00 (денари/литар)
– Масло за горење – Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) – 69,00 (денари/литар)
– Мазут М-1 НС – 41,705 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, се зголемуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажните цени на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1), се зголемуваат за 1,00 ден/лит
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС, се зголемува за 0,950 ден/кг и сега ќе изнесува 41,705 /кг.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување кај бензините во просек за 3,381%, кај дизелот зголемувањето е во просек за 1,884%, кај екстра лесното масло зголемувањето е во просек за 1,987% и кај мазутот зголемување во просек за околу 2,396%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,7218%.
Економија
Николоски: Креираме нов едношалтерски систем и поефикасни постапки за увоз, извоз и транзит на стока

Заменик претседателот на Владата и министер за транспорт Александар Николоски денеска претседаваше со Комитетот за управување со Националниот едношалтерски систем.
Комитетот го усови предлог на Законот за едношалтерска околина, нов закон со кој ќе се обезбеди збир на едношалтерски услуги кои ги обезбедуваат 15 институции во делот на увозот, извозот и транзитот на стока.
Целта на оваа регулатива е да се олесни трговијата преку рационализација на процесите при апликација и издавање на дозволи, нивната обработка и процесот на царинење на стоките при увоз, извоз и транзит низ државата.
Исто така со Законот се постигнува интероперабилност, односно размена на податоци меѓу сите инститиуции на национално ниво, подобра соработка како и координирани активности во рамки на овој систем.
Законот има за цел да направи и услогласување со европската регулатива, како и целосно усогласување со нецаринските системи во земјите од ЦЕФТА.
Република Македонија е дел од проектот за олеснување на транспортот и трговијата во земјите од Западен Балкан каде една од компонентите е имплементацијатa на овој Нов Национален Едношалтерски Систем што подразбира целосна замена на тековниот систем за управување со дозволи за увоз, извоз и транзит на стоки со нов систем.
Во рамките на оваа активност, Министерството за транспорт преку Проектната единица во рамки на самото министерство е во фаза на подготовна на тендерска документација за нова електронска “Платформа за дозволи” како и хардверска опрема, која се очекува да се распише во месец мај оваа година.
Овoj софтвер подразбира дека во иднина сите дозволи за увоз, извоз и транзит како и плаќањето, ќе се одвива по електронски пат на една точка.