Економија
Битиќи: Задолжувањето од Унгарија е економско предавство, удар врз домашните компании

„Државата се доведува во ситуација со пари на граѓаните евентуално да финансираат странски фирми наместо домашните. Овој заем е удар за домашните компании, нивно исфрлање од економската орбита на оваа Влада. Ова е удар врз трудот на македонските бизниси, економско предавство на татковината“, рече пратеникот од СДСМ, Фатмир Битиќи, на денешната седница на Собранието, на која се расправа за предлог-закон за задолжување на Република Северна Македонија со заем кај унгарската експорт-импорт банка.
Битиќи во своето обраќање појасни дека заемите, како овој, кои доаѓаат од ЕКСИМ-банки, независно дали тоа е од Унгарија или од друга земја, наметнуваат и услов – парите да се користат за фирми што доаѓаат од матичната земја.
„Но, каде е овој услов во образложението, во предлог-законот за задолжувањето или во самиот договор? Зошто никој јасно не кажува дека средствата можеби ќе одат директно за одредени унгарски компании, а не за поддршка на македонскиот бизнис!? Зошто македонските компании не се споменуваат?“, праша Битиќи во своето обраќање.
Давајќи осврт на образложението на предлог-законот за задолжување, Битиќи посочи дека во него како примарна цел се наведува унапредување на постојаната и воспоставување посебна економска врска со Унгарија, а никаде не се споменува најавуваната директна поддршка за македонската економија.
„Никаде, апсолутно никаде, не се споменува тоа што премиерот го најавуваше – 250 милиони евра директна поддршка за македонската економија под истите услови што се споменуваат за заемот, 3,25 проценти камата, три години грејс-период и 12 години рок на отплата или вкупно 15 години. Ако ова беше толку голем успех за македонската економија, зошто нема ни еден збор за тоа во официјалното образложение? Наместо тоа, се наведува една генерализирана цел за унапредување на економската соработка со Унгарија, што не кажува ништо конкретно за тоа како и на кој начин овој заем ќе ја поддржи македонската економија. Ова создава сериозни сомнежи за вистинските намери зад ова задолжување и за тоа како средствата ќе бидат распределени“, рече Битиќи.
Битиќи посочи и на опасностите што ова задолжување ги носи за јавниот долг и создавањето долгорочни обврски, кои може да доведат до повисоки даноци и кратења во јавните услуги.
„Ова ново задолжување од 500 милиони евра директно ја загрозува макроекономската стабилност на државата и дополнително ќе го оптовари јавниот долг, кој веќе се движи на опасни нивоа. Како што кажав при ребалансот на буџетот, кога некои 400 милиони евра од овие пари беа скриени, со додавање на овие средства јавниот долг ќе надмине 68 %, а ако продолжат со истата пракса на редовно задолжување, ќе достигне дури 75 % од БДП, што ќе претставува алармантна граница за економска криза, а кон која Владата има очигледна намера да нè доближи. Ова не само што ќе го ограничи просторот за идни фискални политики, туку ќе создаде долгорочни обврски, кои ќе мораат да се финансираат преку повисоки даноци или кратења во јавните услуги“, рече Битиќи.
Пратеникот Битиќи предупреди дека преку вакви заеми се ризикува државата да падне во замка на економска и политичка манипулација.
„Ова е типична стратегија на авторитарни држави, кои користат финансиски средства за да поттикнат долгови и да наметнат политички и економски услови, како што сме виделе во многу други држави. Недостигот на транспарентност во врска со условите на овој заем, заедно со неговата геополитичка природа, укажува на намери што не се само економски, туку и политички мотивирани, ставајќи ја државата во директна зависност од надворешни актери со ерозивни агенди“, рече Битиќи.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Директорот на ТИРЗ Гоце Димовски дел од 28-миот Евроазиски Економски Самит во Истанбул

Директорот Гоце Димовски како дел од владината делегација предводена од министерката за финансии, Гордана Димитриеска Кочоска, заедно со Викторија Трајков, заменик-министерка за европски прашања, денес присуствуваше на 28-миот Евроазиски Економски Самит, во Истанбул, Турција, организиран од страна на Фондацијата за стратешки и општествени истражувања – Мармара Груп.
Димовски во своето обраќање на панелот со тема „Екологија, Економија, Енергија и Вештачка Интелигенција“ посочи дека одржливиот развој не е само избор, туку неопходност.
„Технолошко-индустриските развојни зони во Македонија се поставени како пример за интегрирање на еколошките стандарди во индустрискиот развој. Со фокусирање на лесна, незагадувачка индустрија и модерна логистика, создадовме услови за производство што ги минимизира негативните влијанија врз животната средина и овозможува квалитетен живот за локалните заедници.“ – изјави Димовски.
Тој ги истакна фискалните и царински стимулации, даночни ослободувања и поддршката за нови работни места, што директно влијае на привлекувањето најиновативни домашни и странски инвеститори.
„Само преку партнерства, размена на знаење и иновации можеме да изградиме економии кои се отпорни, инклузивни и одржливи. Македонија останува посветена на европските вредности, на зелената транзиција и на дигиталната трансформација – заедно со вас, нашите пријатели и партнери од евроазискиот регион.“ – кажа Димовски.
Воедно, директорот Димовски во рамки на самитот оствари успешни средби со бројни високи претставници и потенцијални инвеститори, при што беа разгледани можностите за потенцијални инвестиции и зајакнување на економските односи.
Целта на овој самит е да ги зближи бизнисмените, политичарите и академиците од различни земји, што ќе влијае на зајакнување на соработката во областите на економијата, демократијата и безбедноста.
Учеството на Македонија и Дирекцијата за ТИРЗ како институција на овој самит е потврда за успешната соработка со Турција, со напори за континуриано унапредување на економските и инвестициски релации меѓу двете земји.
Економија
Со 90 отсто сигурност кај нас нема да се случи прекин на струјата како во Шпанија и Португалија, вели министерката Божиновска

Прекин на струјата како оној што ги парализира Шпанија и Португалија минатата недела со 90 отсто сигурност нема да се случи кај нас во периодот што следува, рече денес Сања Божиновска, министерка за енергетика, рударство и минерални суровини. Во летниот период таа уверува дека не се планирани ни исклучувања на фотоволтаиците за да се овозможи стабилност на електроенергетската мрежа по исклучувањето за велигденските празници кога фотоволтаичните електрани беа исклучени за да се растовари мрежата.
„На моја иницијатива, Министерството, во соработка со МЕПСО и со Регулаторната комисија, разговаравме и првпат за велигденските празници донесовме една одредба што траеше само за Велигден. Сите служби веднаш реагираа и имаше исклучувања многу мал период. Сега за Први мај немаше исклучувања, се работи активно, нема да има проблем во летото. Ова е само во овој преоден период, април – мај, кога сите се дома или кога не работи индустријата. Подоцна, налето, ќе работат климите, ќе има конзум. Ние сме спремни, не можеме да кажеме 100 %, но 90 % со сигурност може да кажам дека нема да има ‘блек аут’ како во Шпанија и во Португалија“, рече министерката Божиновска денес по потпишувањето на договорот за изградба на гасоводот за интерконекција со Грција.
МЕПСО работи на сите технички работи за одржување на елетроенергетската мрежа во соработка со Европската мрежа на системски оператори за електрична енергија, чии претставници ќе дојдат во земјата и ќе направат обука.
Министерката Божиновска рече дека уредбата со која фотоволтаичните централи беа привремено исклучени за Велигден, ќе биде во сила до октомври, но најави дека будно го следат секој час и оттогаш нема исклучувања.
Испадот во електроенергетската мрежа, кој минатата недела ги остави Шпанија и Португалија 12 часа без струја, експертите се сомневаат дека е предизвикан од предизвиците што ги носат обновливите извори на енергија. До овој став дојдоа откога беше утврдено дека не се работи за хибриден напад, а во моментот на прекинот на струјата речиси 70 отсто од енергијата во Шпанија и во Португалија доаѓала од обновливи извори.
Масовниот прекин на снабдувањето со струја во Шпанија и во Португалија минатата недела предизвика низа проблеми. Откажани беа повеќе од 500 лета, не работеа семафорите, луѓе останаа заглавени во метрото, не работеа телефонските линии, проблеми имаа банките, а граѓаните и една недела подоцна не добија официјално објаснување што го предизвикало прекинот.
Економија
Народната банка успешно се справува со шоковите, оцени ММФ

Меѓународниот монетарен фонд (ММФ), во својата завршна изјава по редовната мисија согласно член IV, оцени дека Народната банка ефективно се справи со серија економски шокови, обезбедувајќи намалување на инфлацијата, стабилен девизен курс и сигурен финансиски систем. Народната банка, според ММФ, соодветно пристапи и кон постепено и внимателно олабавување на монетарната политика, следејќи ги економските услови и анализи.
„ММФ препорачува Народната банка да продолжи со претпазливата монетарна политика сѐ додека не се потврди постојан и одржлив пад на инфлацијата. Доколку некои од домашните ризици се остварат, се посочува дека Народната банка треба да е подготвена за повторно затегнување на монетарната политика, вклучително и преку управување со ликвидноста со расположливите инструменти, како што е задолжителната резерва“, соопшти Народната банка.
Во областа на финансиската стабилност, ММФ позитивно го оценува воведувањето на макропрудентните мерки како што се ограничувањата на односот заем ‒ вредност и долг ‒ доход, коишто веќе придонесуваат за намалување на ризиците на пазарот на недвижности и за заштита од прекумерно задолжување. Поддржано е и постепеното зголемување на контрацикличниот заштитен слој на капиталот на банките и дополнителните капитални барања, со цел да се зголеми отпорноста на банкарскиот систем, а во согласност и со европската регулатива.
ММФ ја нагласува огромната важност на зачувувањето на независноста на централната банка, како основа за стабилност на цените, девизниот курс и финансискиот систем.