Економија
Битиќи и Тренчевска на Саем за вработување и кариера: Преку младински политики и мерки инвестираме во младите

Заменик-претседателот на Владата на РСМ, задолжен за економски прашања, координација на економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи и министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска, како владини претставници, постојаниот претставник на УНДП, Армен Григоријан, ректорот на Универзитетот на Југоисточна Европа, проф. д-р Абдулменаф Беџети, градоначалникот на Општина Тетово, Билал Касами и претседателот на Совет на Општина Гостивар, Валбон Лимани, како претставници на локалната власт, се обратија на отворањето на дводневниот Саем за вработување и кариера во Младинскиот ресурсен центар „ I Can“ во Гостивар.
Целта на настанот е директно поврзување на младите невработени лица со приватниот сектор од Полошкиот Регион и пополнување на отворените работни позиции во неколку индустрии, како и поттикнување дискусија за соодветните модели за младинско активирање на пазарот на трудот.
„Јасна слика и визија за иднина е она што тие сакаат и мораат да го видат, но и да веруваат дека е можна! Визија, која мора да биде доволно јасна, конкретна и во склад со нивните потреби што ќе им овозможи со неа тие да ги идентификуваат своите амбиции и животот кој посакуваат да го живеат и ќе сакаат да го реализираат во својата држава. Токму затоа минатата година започнавме еден навистина инспиративен и сеопфатен процес на креирање документ/стратегија кој претставува заедничка визија за развојот на нашата држава и општество во претстојните две декади. За што си даваме доволно време за да овозможиме најголема можна инклузивност и транспарентност за да ги слушнеме сите кои сакаат да придонесат кон заедничкото креирање на нашата иднина.
Ова ќе резултира со креирањето на Националната развојна стратегија 2022 – 2042 година, која се надевам дека ќе им ја овозможи таа јасна слика во која секој од нив ќе може да се види и препознае. Која ќе им дава насока, но и слобода, слобода која се добива само кога се чувствуваш сигурен дека позади тебе стои силна и стабилна држава во која и со која можеш да ги реализираш сите твои замисли и потенцијали. Ова е мојата мисија со која влегов во политика и поради која секое утро влегувам во канцеларија“, рече Битиќи.
Министерката за труд и социјална политика Јованка Тренчевска се осврна на политиките и мерките кои Министерството за труд и социјална политика ги реализира изминативе години, а се во насока на развивање на системски пристап во решавањето на предизвиците со кои се соочуваат младите, преку имплементација на политики за вработување и носење посебни закони.
„Високата реализација од 94,6 % реализирани мерки на Оперативниот план за активни програми и мерки 2021 година со опфат од 11.292 невработени лица, од кои 66% се млади лица до 29 години, зборува за посветеноста на политиките насочени кон младите лица. Со цел зголемување на конкурентноста на младите невработени лица до 34 години со средно образование на пазарот на труд, овозможивме стекнување на практични работни знаења и вештини, преку мерката Практиканство. Во 2021 година вкупно 1287 млади лица или повеќе од 90% од планираниот број успешно се вклучија во мерката и се стекнаа со знаења и работни вештини во реални работни услови. Оваа година, вкупно 957 компании покажаа интерес за практиканти и аплицираа во Центрите за вработување. Досега се склучија 655 договори помеѓу компании и лица -практиканти, а склучувањето на договори продолжува и понатаму. Побарувачката за лица -практиканти од овие компании која надмина 1000 лица, ја потврдува атрактивноста на мерката Практиканство“, рече Тренчевска.
УНДПМК е долгогодишен партнер на Министерството за труд и социјална политика во реализација на неколку активности и проекти поврзани со креирање можности за работа за сите, со посебен фокус на ранливите категории вклучително и младите.
„Со поддршка на швајцарската амбасада во 2020 година го отворивме Младинскиот ресурсен центар со цел презентирање можности и модели за младите невработени лица и нивно поефикасно активирање на пазарот на трудот. Во таа мисија, партнерствата со различните чинители од локалните заедници се многу важни во создавање поволна почва за искористување на младинскиот потенцијал и креирање атмосфера за нови и подобри работни места“, изјави Армен Григорјан, постојаниот претставник на Програмата за развој на Обединетите нации во земјава.
Дводневниот саем за вработување и кариера, организиран од Младинскиот ресурсен центар, претставува одлична можност за поврзување на универзитетите, претприемачите и младите, односно трасирање на патот на младите од дипломирањето кон вработувањето.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
За шест месеци наплатени 546,9 милиони денари од концесионерите на рудниците, 126 отсто повеќе од лани во истиот период

Економската моќ на општините каде што работат рудниците расте. Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини (МЕРМС) во првата половина на 2025 година наплатило рекордни 546,9 милиони денари од концесионерите – дури 126% повеќе отколку во истиот период лани.
Главниот дел од овие пари завршува во општинските буџети. Според важечката законска рамка, 78% од концесискиот надоместок останува во општината каде што е концесијата, а остатокот од 22% оди во државниот буџет. Така локалните власти добиваат директна финансиска инјекција за патишта, здравство, образование и заштита на животната средина – токму во време кога јавните пари се најпотребни.
Зголемувањето на приливите произлегува од два клучни фактори: повисоките тарифи што ги плаќаат концесионерите и построгата контрола врз наплатата. Во почетокот на 2025 година МЕРМС усвои нов Тарифник, со кој надоместоците за експлоатација се зголемија и до 100%. На пример, концесискиот надомест за обоени метали скокна од 2% на 4% од вредноста на ископаниот минерал, а за мермерот на 5% од приходите.
Новите правила се задржани и во нацрт-законот за рударство, кој е на јавна расправа. Со него се воведуваат построги механизми за наплата, казнени камати, листи на стратешки и критични суровини, како и можност за раскин на концесијата при неплаќање. Се зајакнуваат и обврските за заштита на здравјето и биодиверзитетот. Целта е јасна, Македонија се стреми кон одржливо рударство со транспарентно работење и видлив придонес за економскиот раст, и строги правила за заштита на здравјето на луѓето и животната средина.
Во четири општини најголемиот работодавач се рудниците
Распределбата на парите од концесискиот надоместок веќе ја движи локалната економија – гради улици, реновира училишта, инвестира во јавна инфраструктура и еколошки проекти. Најдобар пример за тоа се три општини во Македонија каде рударството има клучно влијание на економскиот развој.
Општината Македонска Каменица, со помалку од 7.000 жители, директно зависи од рударството. Рудникот САСА е најголем работодавач во регионот со околу 770–790 вработени, што претставува повеќе од половина од активната работна сила во градот. Во 2024 година, приходите од концесиски надоместоци во општината достигнаа речиси 107 милиони денари (околу 1,8 милиони евра). Од нив, 106 милиони денари произлегуваат од надоместокот за експлоатација на минерални суровини, кој тогаш изнесуваше 2%. Со оглед дека од 2025 година овој процент се зголеми на 4%, општината може да очекува значителен раст на приходите и дополнителна финансиска стабилност за финансирање на локалната инфраструктура и јавни услуги.
Двете општини, Крива Паланка и Пробиштип, ги поврзува истиот концесионер – компанијата Булмак, која управува со рудниците Тораница и Злетово. Компанијата во рудниците двата рудника вработува над 800 лица, што ја прави најголем работодавач во регионот.
Со околу 18.000 жители, Крива Паланка е дом на рудникот Тораница, со годишен капацитет од 320.000 тони. Рудникот е еден од најстабилните извори на приходи и работни места во регионот. Во 2024 година, општинската каса инкасирала околу 40 милиони денари по основ на концесиски надоместоци. Од нив, 32 милиони денари (околу 520 илјади евра) се само од експлоатација на минерални суровини. Со зголемувањето на тарифите во 2025 година, се очекува приходите да бидат речиси двојно повисоки.
Традиционално рударски град со околу 13.000 жители, Пробиштип речиси целосно зависи од рударството. Во 2024 година, општината наплатила 23,7 милиони денари (околу 390 илјади евра) од концесиски надоместоци.
Бучим од Радовиш пак, веќе најави дека очекува кон општините Радовиш, Конче и Штип каде работат рудниците Бучим и Боров Дол, да исплати концесиски надоместоци во висина од 181.7 милиони денари или речиси 3 милиони евра.
Финскиот баланс – рударство и туризам заедно
Финското искуство покажува дека рударството и туризмот не мора секогаш да бидат во судир. Во општината Киттила во Лапонија, во Финска, каде што е најголемиот ски-центар Леви, веќе повеќе од една деценија функционира и златниот рудник Сурикусусико. Рудникот обезбедува стотици постојани работни места и стабилна економска база за локалното население, додека туризмот продолжува да биде двигател на сезонските приходи. Општината инвестира во инфраструктура што служи и за туристите и за рударските семејства, а рударската компанија одржува постојан дијалог со локалните жители и дури нуди туристички тури во рудникот. Пример кој покажува дека со строга еколошка регулатива, транспарентна комуникација и активна улога на општините, рударството може да стане партнер, а не закана за туризмот. Пример кој и Македонија може да го земе како модел.
Што ако ги снема рудниците?
Економските показатели и историјата покажуваат дека рударството е една од најстарите и најважни индустрии која обезбедува суровини за градежништво, енергетика, технологија, здравството и за комуникациите. Денес минералите се сметаат и за стратегиско оружје за развој. ЕУ веќе ги вклучи оловото, цинкот и ретките метали во листата на критични суровини. Македонија, со своите ресурси и растечка регулатива за одговорно рударство, има потенцијал да биде стратешки партнер во европската приказна за суровинска безбедност.
Економија
УЈП ја унапредува соработката со даночните обврзници-воведени нови дигитални услуги

Управата за јавни приходи, како што е соопштено, континуирано ја унапредува соработката со даночните обврзници и инвестира во современи услуги што се брзи, сигурни и достапни без физичко присуство.
Во февруари годинава, УЈП ја воведе новата дигитална услуга „е-Уверение за остварен доход“, која им овозможува на граѓаните целосно електронски, бесконтактно и преку сигурна постапка да го добијат овој документ. Од нејзиното воведување досега, за само неколку месеци, се издадени 5.688 уверенија, со што е заштедено значително време како за граѓаните, така и за службениците на УЈП, а работата се одвива според најсовремени дигитални стандарди. Покрај тоа, значително е модернизирана и услугата за издавање на „Уверение за состојба на даноци“. Со автоматизација на внатрешните процеси, во изминатите три месеци сите поднесени барања навремено се обработуваат и уверенијата се издаваат во рок од најмногу пет календарски дена, што претставува значително подобрување во споредба со претходниот период. Тоа значи дека 100% од уверенијата се издадени во законски предвидениот рок, се истакнува во информацијата од УЈП.
Во следната фаза, како што е најавено, оваа услуга ќе биде целосно дигитална и бесконтактна, овозможувајќи уште поедноставен, побрз и поефикасен пристап за граѓаните и компаниите. „Нашата цел е јасна – даночните услуги да бидат со висок стандард, брзи, едноставни и доверливи. Сакаме граѓаните и компаниите да добиваат квалитетна услуга со само неколку клика, без непотребни процедури и без губење време. Долгорочната и стратешка определба за трансформација на УЈП е создавање „нов лик“ и „нов амбиент“ – како за даночните обврзници, така и за даночните службеници и соработниците на даночната администрација. Овие резултати покажуваат дека сме на вистинскиот пат“, изјави директорката на УЈП.
Економија
Секој почеток е полесен кога е како на вода – Back to School без финансиски стрес!

Септември е на прагот со нови возбудливи моменти за децата, но и со нови финансиски предизвици за родителите. Купување книги, ранци, тетратки, прибор за цртање, спортска опрема или нов компјутер – списокот е долг, а трошоците знаат да бидат големи токму во период кога семејниот буџет е најоптоварен.
Како што традиционално се фрла чаша вода за среќа и успешен почеток, така и ние во Mint Credit сакаме да бидеме вашиот добар знак за лесен и безгрижен старт на учебната година. Со Mint Credit добивате aванс до плата – 20.000 МКД со 0% камата и без дополнителни трошоци*.
Колку земаш – толку враќаш!
Со Mint Credit, овој септември училишните подготовки стануваат полесни од кога било. Со понудата аванс до плата добивате финансиска поддршка кога ви е најпотребна, а враќате точно онолку колку што позајмивте.
Она што е најважно е што средствата може да ги искористите каде и да сакате:
· Во книжара за книги, прибор и училишен материјал,
· За нова чанта, патики или спортска опрема,
· За таблет или лаптоп кој ќе им помогне на децата во учењето
· Или за било која друга потреба поврзана со стартот на учебната година. Аплицирањето е брзо и лесно преку Mint App – со само неколку клика го добивате потребниот износ директно на вашата сметка. Нема редици, нема чекање, сè завршувате од удобноста на вашиот дом.
Ние веруваме дека секое дете заслужува да тргне во новата учебна година подготвено, со самодоверба, насмевка и чаша вода по нив за успешен почеток. А вие заслужувате да уживате во тие моменти, наместо да се грижите за финансии.
🎒 Со Mint Credit, овој септември вашето семејство ќе биде подготвено за нови успеси – лесно, сигурно и без финансиски стрес.
💡 За повеќе информации, посетете ја нашата веб-страница, контактирајте нѐ на 15 107, или во некоја од нашите филијали. Ние сме тука за вас!
*Оваа понуда важи за првиот земен кредит од ваков тип.
ПР