Економија
Битиќи на состанок за националниот едношалтерски систем

Олеснувањето на трговијата е стратешка и политичка определба на државата и неопходност за подобра регионална соработка, истакна вицепремиерот задолжен за економски прашања, координација со економските ресори и инвестиции, Фатмир Битиќи, кој по покана на канцеларијата на Меѓународната финансиска корпорација (International Finance Corporation-IFC), дел од Групацијата Светска банка, се обрати на првиот иницијален работен состанок за развој на нацрт-концепт за нов едношалтерски систем за трговија, кој се одржа преку видеоконференциска врска.
Битиќи посочи дека овој проект е во насока на владините стратешки определби за унапредување на регионалната соработка, при што се осврна на заклучоците од вчера одржаниот самит за Западен Балкан во Софија, каде што е усвоен акциски план за заеднички регионален пазар за да го сообразиме нашето идно учество на единствениот европски пазар и за зелена агенда за прифаќање на еколошките стандарди во пристапувањето кон ЕУ.
„Република Северна Македонија учествува активно во повеќе меѓународни иницијативи, од кои би го истакнал договорот за ЦЕФТА, како и иницијативата ‘Мал шенген’ – чии придобивки се дел од новиот 4-годишен акциски план за Западен Балкан, кој беше усвоен вчера на самитот на лидерите, кој се одржа во Софија во рамките на Берлинскиот процес. Целта на овој план е формирање заеднички регионален пазар. Акцискиот план за заеднички регионален пазар ќе ја унапреди регионалната трговска размена на стоки и услуги, движењето на луѓе, капитал и на знаење и ќе ги отстрани сите постојни бариери за тоа дополнително со надградување на процесот на дигитализација, на инфраструктурата, со подобрување на конкурентноста на секое од стопанствата на земјите од регионот, како и со подобри вештини преку подобрено образование, истражување, иновации и зелен развој“, рече на почетокот од своето воведно обраќање вицепремиерот.
Битиќи нагласи дека секој напор за овозможување на подобра бизнис-околина и вложувања во поедноставување на процесите е придобивка повеќе. Позитивното искуство на земјите од регионот од воспоставувањето на зелените коридори за време на пандемијата во текот на оваа година е искуство кое е понудено да се сподели и практикува со нашите пријатели во Европската Унија.
„Олеснувањето на трговијата не е само стратешка и политичка определба на државата. Таа е потреба и неопходност за постигнување напредни постапки за размена на добра и услуги воопшто. Во контекст на земјите од Западен Балкан уште позначајно имајќи ги предвид предностите што како регион ги имаме во однос на пазарот на Европската Унија, но не помалку значајно и кон другите пазари во светот. Сакам јасно да истакнам дека тука е нашата конкурентска предност, регионална конкурентност наместо конкуренција. Постковид-периодот полесно ќе го пребродиме и ќе се вратиме на брзи и одржлив стапки на економски раст, единствено ако ја искористиме оваа конкурентска предност“, потенцира Битиќи.
Регионот има заеднички недостатоци – неефикасни и троми економии, затоа треба да поттикнеме раст, продуктивност и креирање квалитетни работни места. Едно од решенијата е да се подобрат конкурентноста и изложеноста на нови технологии преку вложувања во развој и трансфер на технологии, а како во случајот на нашата економија – и постигнување ниво на економија од голем размер. За последното да се постигне, побрзите и олеснети постапки за размена на стоки и услуги се особено важни. Извозот отвора можности за нови поголеми пазари, а со тоа и можности за зголемена продуктивност.
„При разгледување на потребата за одобрување на проектот Western Balkans Trade and Transport Facilitation, која денес ќе добие свој службен и редовен тек на спроведување, експертите на Светската банка идентификувале дека времето поминато на граница кај земјите од Западен Балкан е пет пати подолго од она потребно во земјите од Европската Унија. Затоа, оваа регионална иницијатива доби поддршка Светската банка. Реализацијата на овој проект ќе резултира со намалување на трошоците за извоз и увоз, и тоа редукција на нетарифните бариери, времето за царинење на стоките и сите други придружни трошоци најмалку 10 %. Подобрувањата на националниот едношалтерски систем е употреба на помалку хартија преку дигитализација на процесите, подобрена енергетска ефикасност и на новите и обновените објекти во транспортната и царинска инфраструктура и особено нехартиените постапки, како и воведување систем за управување со ризици во трговијата и отстранувањето на пречките во патниот транспорт“, истакна вицепремиерот Битиќи.
Како носител на проектот за воспоставување нов едношалтерски систем е назначена Царинската управа на Северна Македонија, која тесно ќе соработува со други 11 државни органи и институции задолжени да издаваат дозволи за увоз, извоз или транзит на производи. Директорот на Царинската управа, Ѓоко Танасоски, посочи дека со воведување на новиот едношалтерски систем треба да се интегрираат сите постојни ИТ-системи во државата и да се усогласат со другите земји во регионот и земјите од ЕУ, со што значително ќе се олесни трговијата помеѓу земјите во регионот, но и на регионот со ЕУ. Тој нагласи дека Северна Македонија во однос на другите земји во регионот уште од 2008 година го применува едношалтерскиот систем EXIM, со кој се интегрира издавањето дозволи за увоз, извоз и транзит на производи и е добра основа за надградба на едношалтерскиот систем.
Работните состаноци за развој на нацрт-концепт за нов едношалтерски систем за трговија се дел од проектот за олеснување на трговијата и транспортот Western Balkans Trade and Transport Facilitation и ќе се реализираат со финансиска и стручната подддршка од канцеларијата на Меѓународната финансиска корпорација во Скопје, рече директорката на канцеларијата, Магдалена Шољакова, при што додаде дека нацрт-предлогот за нов едношалтерски систем, кој ќе произлезе од проектот, треба да биде изработен до март 2021 година.
Во проектот за изработка на нацрт-концепт за нов едношалтерски систем за трговија како координатор се јавува Царинската управа, а ќе учествуваат и претставници од Министерството за внатрешни работи, Министерството за економија, Министерството за животна средина и просторно планирање, Министерството за финансии, Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство, Агенцијата за храна и ветеринарство, Државниот санитарен и здравствен инспекторат, Агенцијата за лекови и медицински средства, Инспекторатот за животна средина, Инспекторатот за земјоделство и Управата за заштита на културното наследство. Во подготовката на нацрт-предлогот ќе асистира и консултантската куќа KGH од Шведска, а целиот процес е поддржан од Меѓународната финансиска корпорација, дел од Групацијата Светска банка.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
За четири дена доставени повеќе од 2.500 пријави за самовработување

Во салата на киното „Манаки“ во Битола денеска беа презентирани мерките од оперативниот план за вработување за 2025 година.
Пред голем број граѓани претставниците од Министерството за економија и труд, Агенцијата за поддршка на претприемаштвото и Агенцијата за вработување ги презентираа мерките од оперативниот план, со акцент на трите подмерки од мерката за самовработување (претприемаштво), каде што јавните повици се објавени и сите заинтересирани може да се пријават до 20 јуни.
„Со мерките за самовработување на сите невработени лица им даваме финансиска поддршка за отворање сопствен бизнис, која се движи од 7.000 до 10.000 евра, а со здружување две лица од 14.000 до 20.000 евра. Имаме исклучително голем интерес за овој јавен повик и за само четири дена се пријавени повеќе од 2.500 лица. Ги повикувам сите лица што се заинтересирани да се пријават во кој било од 30-те центри за вработување при Агенцијата за вработување во државата“, рече заменик-министерот за економија, Марјан Ристески.
Во рамките на јавните повици од мерката 1, „Поддршка за самовработување (претприемаштво)“, во тек се три јавни повици, со кои им се дава можност на повеќе од 1.700 лица да отворат сопствен бизнис и со нив се предвидени:
– финансиска поддршка во форма на грант до 7.000 евра за основање и почнување бизнис за лица постари од 29 години;
– финансиска поддршка во форма на грант до 10.000 евра за основање и почнување бизнис за млади лица до 29 години;
– финансиска поддршка за здружување две лица во ДОО, каде што таа изнесува од 14.000 до 20.000 евра во зависност од целните групи.
Економија
Укинувањето на царините за стоките од САД не е само трговска одлука, туку и дипломатски чекор, вели Стојанова

Со новите измени и дополнувања на Законот за царинските тарифи, Собранието ќе даде зелено светло на планот на Владата да се намалат царинските давачки на голем број суровини и репроматеријали што се користат во домашната индустрија и во енергетиката, изјави Дафина Стојаноска, пратеничка од ВМРО-ДПМНЕ.
„Списокот со 70-ина производи, кој е составен на транспарентен и инклузивен начин, во соработка со Стопанската комора, вклучува намалување до 50 % на царинските стапки што важат во ЕУ, како и укинување на царините за увоз од САД. Овие измени ќе значат пониски трошоци за домашното производство, а со тоа зголемена конкурентност на странските пазари, нови инвестиции и повеќе вработувања“, рече таа.
Укинувањето на царините за стоките по потекло од Соединетите Американски Држави, пак, додаде Стојаноска, не е само трговска одлука, туку и дипломатски чекор, со кој испраќаме сигнал за зголемена подготвеност за соработка со нашите стратешки партнери и поддршка за слободната трговија.
„Со оваа законска измена македонските компании ќе станат поконкурентни, ќе се намалат цените за производство и ќе се зголеми извозот, со што директно ќе влијае на растот на економијата. Ова е само еден чекор од поширокиот план за економски раст. Клучна измена со која се посветуваме на економијата во пракса, а не само на хартија“, рече Стојаноска.
Економија
Цените на нафтата го забележаа најголемиот скок во последните неколку години поради стравот од војна

Глобалните цени на нафтата пораснаа за повеќе од 4 проценти забележувајќи го најголемиот дневен процентен пораст од март 2022 година поради стравувањата дека потенцијалното проширување на конфликтот на Блискиот Исток би можело да предизвика големи прекини во снабдувањето со енергија.
Цената на „Брент“, меѓународниот референтен стандард, се зголеми за 4,3 проценти, на 72,40 долара за барел, а американската референтна нафта West Texas Intermediate (WTI) скокна за 5 проценти, на 71,40 долар за барел.
Според „Ројтерс“, ова се најголемите еднодневни скокови за двете референтни цени на нафтата од март 2022 година кога почна војната во Украина.
„Остриот пораст на цените на ‘Брент’ ги одразува не само тековните ризици за снабдување туку и растечкото чувство дека потенцијалната ескалација на конфликтот би можела да трае за разлика од претходните краткотрајни епизоди меѓу Израел и Иран“, рече Ахмад Асири, истражувачки стратег во „Пеперстоун“.
Нервозата на пазарите дополнително се потврдува со движењата на американските берзи, пренесува „Танјуг“.