Контакт

Економија

Божиновска на МЕФ: Одлуките што ги носиме сега ќе ги обликуваат нашата економска стабилноста, здравјето на животната средина и социјалната благосостојба

Објавено пред

„Земјите од Западен Балкан постигнаа значителен напредок во енергетскиот сектор во насока на приклучување кон трендовите во Европа и светот. Регионот презеде важни реформи, се приклучи на Енергетската заедница, посветен е на зелената транзиција со постепено укинување на јагленот во корист на обновливите извори на енергија и зајакната регионална соработка и интеграција. Меѓутоа, во ера која се карактеризира со брзи технолошки напредок, итни еколошки предизвици и тектонски геополитички промени и надворешни влијанија, нашиот регион повторно се наоѓа на клучен крстопат“. Ова го истакна Сања Божиновска, член на ИК на ВМРО-ДПМНЕ, на годинешното издание на Македонскиот енергетски форум (МЕФ) кој во организација на Делегацијата на Европската унија во државава и ЗИП Институтот, во партнерство со Фондации Отворено општество – Западен Балкан се одржува во Скопје.

dobivaj vesti na viber

Таа како учесник на панелот „Храбри стратегии за обновување и пренамена на енергетскиот сектор во Западен Балкан“ рече дека одлуките што ги носиме сега ќе ја обликуваат нашата економска стабилност, здравјето на животната средина и социјалната благосостојба во годините што доаѓаат.

-Енергетската криза која се случи со почетокот на војната во Украина најдобро покажа колку е важна енергетската независност, на што во мојата земја во минатото за жал многу малку се посветуваше внимание. Декларативно се збореше за потребата од изградба на нови капацитети, но во пракса многу малку се правеше. Ја надминавме енергетската криза, но државата префрли речиси 400 милиони евра на ЕСМ, но факт е дека таа многу ја чинеше земјата, како поради набавка на струја од увоз по исклучително високи цени, така и поради субвенциите за потрошувачите. Тоа се пари кои да се инвестираа претходно во производни капацитети, ќе останеа во државата, рече Божиновска.

Зборувајќи за плановите на новата влада предводена од ВМРО ДПМНЕ таа истакна дека енергетската сфера е идентификувана како една од клучните области за стабилен економски напредок на Македонија, па токму затоа и првиот чекор беше формирање на сосема нова институција – Министерство за енергетика, рударство и минерални суровини.

-Визијата на новата Влада е еколошки, одобрен и стабилен енергетски систем кој се темели на принципите на безбедност, ефикасност, одржливост и независност. Токму затоа главниот фокус во наредните четири години ќе биде ставен врз инвестициите. Планираме реализација на капитални инвестиции со вистинска додадена вредност, така што одржливата, базна и домашна енергија ќе биде приоритет на новата Влада, посочи Божиновска.

Таа рече дека во програмата на Владата и новото министерство е изградбата на две когенеративни централи за гас со кои во исто време ќе се снабдуваме и со топлинска и со електрична енергија, а енергијата добиена од овие централи ќе ни даде можност да вршиме балансирање на системот кога ќе е потребно. Исто така во план за изградба на ветерни паркови Богданци, Миравци и уште еден проект од 200 МВ. Со овие сопствени капацитети земјата ќе има квалитетен енергетски систем.Посебно место секако ќе заземе зелената транзиција па во тие рамки особено внимание ќе се посвети на енергетската ефикасност и зголемување на обемот на производни капацитети од обновливи извори на енергија.

-Планираме да ја интензивираме и енергетската поврзаност со околните земји со цел да се осигура стабилно снабдување на енергија во земјата, а на земјата и недостасува и енергетско поврзување со Албанија. Понатаму, треба да ги испитаме мрежните приклучоци издадени од МЕПСО и да ја разгледаме легислативата. Во сите земји, државните претпријатија за електрична енергија се многу активни – на пример, ЕПС имаше забележителни финансиски резултати за минатата година над 1 милијарда. Тргувањето со електрична енергија, од дневна купопродажба до долгорочна трговија, ќе се врши од ЕСМ и ќе биде уште попроактивно и во ова, потенцираше Божиновска.

Ни претстои, како што рече, и прилагодување на законот со ЕУ легислативата која опфаќа постројки за складирање на електричната енергија, формирање регистар за гаранции за потекло на електричната енергија, регулативи за CBAM почнувајќи од 2026 година, спојување на пазарот, спроведување на претстојниот ден во нашата енергетска берза и модернизирање на постојната преносна и дистрибутивна мрежа.

-Секако мора да бидеме реални и да кажеме дека работите нема да можат да се променат веднаш, но реализацијата на идејата за ново министерство е првиот чекор кон ставање ред во овој домен, зголемување на координацијата и креирањето издржливи, а пред се, реални и остварливи политики во областа на енергетиката, истакна Божиновска.

Таа исто така во своето излагање се осврна и на регионот и рече дека постои обврска да ја забрзаме трансформацијата на овој сектор, со крајна цел – да го отвориме патот за почиста, поекономична и одржлива иднина за Западен Балкан.

-Во ова трансформативно патување, зелената транзиција мора да биде во срцето на сите наши напори. Европската унија има клучна улога во овој поглед, со дополнително обезбедување насоки и поддршка за Западен Балкан. Преку финансиска помош, техничка помош и поддршка на политиките, ЕУ беше инструментална во промовирањето на проекти за обновливи извори на енергија и подобрување на енергетската ефикасност во регионот. Вклучувањето на ЕУ не само што ја забрзува транзицијата, туку и го усогласува Западен Балкан со пошироките европски енергетски и климатски цели, зајакнувајќи го патот на регионот кон одржливост, потенцираше Божиновска.

Притоа таа рече дека од клучно значење е обезбедувањето соодветно финансирање што е камен-темелник на зелената транзиција, а Меѓународните финансиски институции и развојните банки можат да ги обезбедат потребните ресурси, но привлекувањето приватни инвестиции е исто така од витално значење. Овде, ЕУ може да продолжи да помага со нудење финансиски стимулации, грантови и заеми за поттикнување инвестиции во проекти за зелена енергија.

Економија

Стојаноски за одлуката на Регулаторна: ВМРО-ДПМНЕ ќе ги користи сите инструменти за да нема ценовни шокови за граѓаните

Објавено пред

Бојан Стојаноски, пратеник на пратеничката група на ВМРО-ДПМНЕ истакна дека ја поздравуваат одлуката на Регулаторната комисија за енергетика, за минималното незначително покачување на цената на електричната енергија.

dobivaj vesti na viber

Мораме да нагласиме, вели Стојаноски дека оваа одлука доаѓа откога се создадоа услови, по усвојувањето на предлог-законот за енергетика поднесен од тогашниот пратеник, сегашен Премиер, Христијан Мицкоски и од пратеничката група на ВМРО – ДПМНЕ.

„Само да ја потсетам јавноста, со тие измени кои беа усвоени со 84 гласа “ЗА”, прво се создаде услов за продолжување на лиценцата на универзалниот снабдувач, со што се заштеди и на средства кои што се потребни за да се формира ново правно лице, но и на роковите кои што беа потребни за формирање на истото правно лице со што пак се создаде можност маржата која што е клучна за пресметување на цената на електричната енергија да биде од 11,5% на 9,9%.

Би сакал да потсетам дека премиерот, Христијан Мицкоски упати еден апел до универзалниот снабдувач за оптимизација на енергетскиот систем, за да оној остаток од 15% кој што требаше да се набави од слободниот пазар кој што чини од 90-100 евра мегават час, наместо оние 60 кои што беа понудени на домашниот тендер ќе успеат да се надополнат од домашниот пазар и на тој начин цената на електрична енергија да остане скоро иста како што е сега“, појаснува пратеникот на ВМРО-ДПМНЕ.

Ова, како што додава е максимум што можеше новото парламентарно мнозинство и новата владејачка коалиција да го направи со оглед на тоа што, како што појаснува, сè уште во клучните институции не е преземено владеењето.

„Но она кое што планираме да го направиме во наредниот регулациски период тоа е од 01.01 до јуни месец 2025 година, да го оптимизираме енергетскиот систем со што ќе ги намалиме трошоците кои што се нудат на универзалниот снабдувач, ќе успееме подомаќински да работиме и на тој начин доколку надворешните влијанија во енергетскиот сектор не бидат на некое подруго ниво, ќе успееме дополнително да ја намалиме цената на електричната енергија.

Зошто е тоа важно? Бидејќи нашата држава во изминатите 7 години мака мачи со покачувањето на потрошувачката кошничка и со инфлацијата, а добро е економски познато дека два клучни фактори ја подгреваат инфлацијата тоа е едниот кој што е цената на електричната енергија и вториот е цената на горивата. Така да со оваа одлука која што е рационална на Регулаторната комисија за енергетика и по самото укажување на претседателот на комисијата дека по усвојувањето на овој Закон се создале услови за да нема ценовен шок на граѓаните, ВМРО – ДПМНЕ и во иднина ќе продолжи на ваков начин, со сите инструменти кои се дадени во можност да ги искористува за да нема ценовни шокови и за да го подобрува животот на граѓаните“, истакнува Стојаноски.

Прикажи повеќе...

Економија

НБРМ: Банкарскиот систем останува здрав и стабилен, а мерките придонесуваат за дополнително зголемување на неговата отпорност

Објавено пред

Советот на Народната банка на редовната седница го разгледа и го усвои Извештајот за ризиците во банкарскиот сектор за првиот квартал од 2024 година. Во Извештајот се оценува дека банкарскиот сектор ја задржа својата стабилност и сигурност во работењето, со подобрена солвентност, одржана ликвидност и добар квалитет на кредитното портфолио.

dobivaj vesti na viber

Стапката на адекватност на капиталот достигна ниво од 18,9%, коешто е највисоко анализирано од 2006 година наваму. Подобрувањето на показателот произлегува од растот на сопствените средства на банките, најмногу заради реинвестирањето на добивките од минатата година. Повисоките показатели за солвентноста во голема мера се поттикнати и од повисоките регулаторни и супервизорски барања во врска со капиталот на банките, пред сѐ поврзано со заштитните слоеви на капиталот (противцикличниот и заштитниот слој на капитал за системските значајни банки) и капиталниот додаток утврден врз основа на супервизорска оценка.

Ликвидноста на банките се задржа на вообичаените задоволителни нивоа. Стапката на покриеност со ликвидност на банкарскиот систем изнесува 279,1%, што е значително повеќе од регулаторниот минимум (100%) и го потврдува задоволителниот обем на ликвидност со кој располага македонскиот банкарски систем.

Во првиот квартал од 2024 година, квалитетот на кредитното портфолио на банките се задржа, и покрај тоа што дел од показателите за изложеноста на кредитниот ризик забележаа зголемување, што се должи на методолошките промени коишто се воведоа од почетокот на годината, со примената на новата Одлука за методологијата за управување со кредитниот ризик. Со новата Одлука се направи целосно усогласување со новата регулатива на ЕУ во овој сегмент. Стапката на нефункционални кредити на ниво на банкарскиот систем се зголеми за 0,3 проценти поени, што е ефект од поинаквиот методолошки пристап во определувањето на нефункционалниот статус на кредитната изложеност, а не на променетата кредитоспособност на клиентите

Во услови на подобрена солвентност, заедно со традиционално солидната ликвидност, билансите на банките продолжија солидно да растат. Депозитите од нефинансиските субјекти остварија солиден годишен раст од 9,1%, со забележителни поволни поместувања во рочните и валутните склоности на депонентите, при што долгорочните депозити го забрзаа годишниот раст на 28,3%, а депозитите во денари растеа двојно побрзо од девизните депозити. Кредитната активност на банките забележа годишен раст од 6,2%, кој што беше присутен кај кредитите и кон домаќинствата и кон претпријатијата.

На седницата се разгледа и Годишната информација за плаќањата во земјава во 2023 година при што беше заклучено дека според податоците од банките со кои располага Народната банка продолжи трендот на годишен раст на бројот на безготовински платежни трансакции за 12,4 %, при остварени 218 милиони платежни трансакции. Растот во значаен обем произлегува од посилниот раст на бројот на трансакции со платежни картички за 17,3%, со што нивното учество во вкупниот број безготовински трансакции достигна значителни 65,2%, при истовремено зголемување и кај вредноста на овие трансакции за 16,2%. Притоа, забележан е сѐ поголем број на плаќања со картички на физичките места на продажба (годишен раст од 18,0%), но продолжува и позитивниот тренд на пораст на плаќањата во е-трговијата (годишен раст од 11,3%).

Прикажи повеќе...

Економија

Цените на златото се стабилизираа по двонеделен минимум

Објавено пред

Цените на златото денеска се стабилизираа откако претходно паднаа на најниско ниво за две недели, додека инвеститорите ги очекуваа податоците за инфлацијата во САД за да видат колку брзо Федералните резерви ќе ги намалат каматните стапки.

dobivaj vesti na viber

Цената на златото е непроменета на 2.299,55 долари за унца, а златото падна на најниско ниво од 10 јуни во средата, пренесува CNBC.

Цената на фјучерсите на златото во САД паднаа за 0,1 отсто на 2.310,20 долари.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија4 часа

Филков во посета на КПУ Идризово: Состојбата во затворите е алармантна

Министерот за правда Игор Филков го посети затворот во Идризово по вчерашниот инцидент кој се случи во затвореното одделение Амбуланта...

Македонија4 часа

Јотова со порака: Сакаме да бидеме добри соседи, но да го почитуваме нашето заедничко културно наследство

Бугарија не го оспорува суверенитетот и јазикот на современите држави, изјави бугарската потпретседателка Илијана Јотова. Јотова како што пренесуваат бугарските...

Топ5 часа

МВР со детали за тепачката во „Идризово“: Тројца осуденици повредени, двајца од остар предмет

Вчера во 13.10 часот во СВР Скопје од КПУ Затвор Идризово било пријавено дека околу 10.30 часот во затвореното амбулантно...

Македонија6 часа

Рустеми: Тврдењата на Николоски се неточни и се со впечатлива политичка позадина, стоиме на располагање за сите видови проверки

Директорот на ЈПДП, Ејуп Рустеми ги оценува како „неточни и неосновани“ вчерашните тврдења на министерот за транспорт и врски, Александар...

Македонија7 часа

Вода протече во хируршките сали во ГОБ 8 Септември, проблемот е надминат

Вода протекла во две хируршки сали на третиот кат во ГОБ 8 Септември, во екот на вчерашното невреме. Во меѓувреме...

Македонија7 часа

Од 1 јули поскапа струја за 0,4 отсто за 88 проценти од домаќинствата

Првиот човек на Регулаторната комисија за енергетика, Марко Бислимоски информираше дека цената на струјата кај домаќинствата, од 1 јули ќе...

Македонија8 часа

Фетаи: ДУИ донесе само лоши работи, се барало мито за добивање дозволи за фирми, при инспекции и тендерски постапки

Вознемирувачка е последната анкета на Стопанската комора која со конкретни бројки ги докажува ендемските димензии на корупцијата во владата која...

Македонија9 часа

Здравковски: СДС и ДУИ потрошиле стотици милиони евра народни пари за патишта и пруги што не ги изградиле

СДС и ДУИ потрошиле стотици милиони евра народни пари за патишта и пруги кои не само што не ги изградиле,...

Македонија10 часа

Левица поднесе кривична пријава против Африм Гаши поради неодземањето на мандатот на Талат Џафери

Пратениците на Левица поднесоа заедничка кривична пријава против претседателот на Собранието на Република Македонија – Африм Гаши, заради основано сомневање...

Македонија12 часа

Поплавени куќи, подруми, улици – граѓаните од Тетово Скопје и Куманово пријавуваат штети од невремето

Невреме со пороен дожд,ветер и град вчера ги погоди Тетово, Скопје и Куманово. На Единствениот повикувачки број за итни случаи...

Скопје23 часа

Невреме со силен дожд, град и грмотевици во Скопје

Скопје вечерва го зафати силно невреме проследено со силен ветер, грмотевици и град на некои места. Во моментов силен дожд,...

Македонија1 ден

Пријави за штети од невреме во Тетовско, има опасност од поплавување на семејни домови

Регионалниот ЦУК Тетово информира дека на Единствениот повикувачки број 112 во Центарот за управување со кризи (ЦУК) се добиени приајви...

Македонија1 ден

Мицкоски: Изјавите на Радев се дел од средниот век, поминаа времињата кога политичарите виткаа кичма

Маските конечно паднаа. Новата власт кај нашиот сосед јасно покажа дека најголемиот страв на политичката класа во оваа држава е...

Македонија1 ден

Вредноста скокнала за 220 милиони евра, најскапата пруга со Бугарија завршува со тунел без крај, рече новиот министер Николоски

Министерот за транспорт и врски Александар Николоски го повика Јавното обвинителство да го испита работењето на Железница-Инфраструктура и на Јавното...

Македонија1 ден

Eкипа на Брза помош заглавенa во лифт во скопска Кисела Вода

Екипа на скопската Брза помош е заглавена во лифт во подрумски дел од зграда во Кисела Вода, соопшти Центарот за...

Македонија1 ден

Кривична за Самка Ибраимовски поради закани кон уставен судија преку „Фејсбук“

Самка Ибраимовски од партијата ПЦЕР и поранешен пратеник доби кривична пријава поради закани кон уставен судија. Министерството за внатрешни работи...

Свет1 ден

Марк Руте и официјално нов генерален секретар на НАТО, Столтенберг заминува од чело на Алијансата по 10 години

Холандскиот премиер во заминување Марк Руте е избран за нов генерален секретар на НАТО. Северноатлантскиот совет одлучи во средата на...

Македонија1 ден

Радев: Паднаа маските, власта во Скопје се плаши да препознае „Бугарин“ и „бугарскo“

Маските конечно паднаа. Новата власт кај нашиот сосед јасно покажа дека најголемиот страв на политичката класа во оваа држава е...

Македонија1 ден

Надлежните бараат решение, по зголемениот број на пријави за змии во државата

Вчера во Центарот за управување со кризи, директорот Стојанче Ангелов, одржа Координативниот состанок на тема “Загрозување по животот и здравјето...

Македонија1 ден

Хоџа по смената на директорката на Токсикологија: Горд сум што кадар како Бесија Иљази докажа дека може храбро да се соочи со антиалбанскиот менталитет во институциите

Претседателот на Европската демократска партија и член на коалицијата „Европски фронт“, Аријанит Хоџа со реакција по разрешувањето на економската директорка...