Економија
(Видео) Бектеши: До 2040 година земјава ќе инвестира во целосна модернизација на енергетскиот сектор
Министерот за економија, Крешник Бектеши, учествуваше на самитот за Западен Балкан, кој во организација на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), денеска се одржа во Лондон. Министерот Бектеши имаше свое излагање на панел-дискусијата, која се одржа во рамките на самитот на тема: „Транзиција на зелена енергија“, каде што го презентира напредокот на Северна Македонија во делот на инвестиции и производство на електрична енергија од обновливи извори. Република Северна Македонија во изминатите две и пол години направи големи реформи во енергетскиот сектор, пред сè, со донесување на новиот Закон за енергетиката и на Законот за енергетската ефикасност, со што се отвори простор за зголемени инвестиции во зелена енергија. Министерот изјави дека инвестициите за енергетско поврзување и диверзификација на изворите на енергенси многу се важни не само за Северна Македонија туку и за граѓаните на земјите од Западен Балкан.
„Разговаравме за сите реформи што беа преземени во нашата земја во областа енергетика, за Законот за енергетиката, за Законот за енергетската ефиканскот и можностите што произлегуваат од овие законски решенија. Имав можност да ги повикам сите заинтересирани инвеститори да ги искористат можностите што ги нудиме, да дојдат да инвестираат во областа енергетика, особено во областа на обновливите извори. Друга тема важна што ја дискутиравме со директорот на ЕБРД е можноста за изградба на интерконекторот за природен гас со Косово, што ќе ѝ даде дополнителна можност на Северна Македонија да стане транзитна земја за природен гас за Западен Балкан. Од тоа придобивки ќе имаат и граѓаните и државата, освен што ќе го диверзифицираме снабдувањето со енергенти, ние исто така ќе добиеме поевтин енергент, а истовремено нашите граѓани ќе имаат подобра животна средина, што преку гасификацијата може да се влијае позитивно“, изјави министерот Бектеши.
Министерот пред присутните претставници од Европската Унија, Светската трговска организација, Светскиот економски форум, како и инвеститори од целиот свет, кои беа присутни на панелот, ја презентира Стратегијата за енергетика на Северна Македонија до 2040 година, со која се дефинираат долгорочните цели за развој на одделни енергетски дејности за да се обезбеди сигурност во снабдувањето со разни видови енергија, притоа обезбедувајќи услови и начин за заштита на животната средина и мерки за реализација на заштитата.
„Стратегијата обезбедува платформа за целокупната модернизација и трансформација на енергетскиот сектор во согласност со енергетските трендови на ЕУ придонесувајќи за зголемен пристап, интеграција и достапност на енергетските услуги, намалување на локалното и на глобалното загадување и зголемено учество на приватниот сектор земајќи ги предвид развојниот потенцијал на Македонија и домашните специфики. Со тоа Стратегијата ги интегрира климатските и околинските аспекти на енергетскиот сектор, истовремено предлагајќи достапна, сигурна и одржлива енергија за иднината. Паралелно, развиена е стратешка оцена на влијанијата врз животната средина како посебен документ за процена на околински остварливите и одржливите опции за постигнување на целитe. Значајно е да се напомене дека изработивме прва Стратегија за развој на енергетиката до 2040 година меѓу земјите членки на Енергетската заедница. Стратегијата се потпира на зелениот раст и нуди решенија за справување со климатските промени, особено во зеленото сценарио. Зеленото сценарио предвидува да постигне учеството на обновливи извори на енергија до 44 отсто во 2040 година во вкупната потрошувачка на финална енергија“, потенцира министерот Бектеши пред присутните на панелот.
Министерот ги повика инвеститорите да ги разгледаат можностите за инвестиции во обновливи извори.
„Во Стратегијата се предвидени инвестиции во фотоволтаични централи, кои е предвидено да имаат вкупен инсталиран капацитет од 1.357 MW, односно 41,8 отсто од вкупниот инсталиран капацитет за производство на енергија, за инвестиции во електроцентрали на биогас и биомаса се планира да имаат вкупен инсталиран капацитет од 38 MW, односно 1,2 отсто од вкупниот инсталиран капацитет за производство на енергија, потоа во новите големи хидроцентрали („Чебрен“, „Градец“, „Велес“, „КВ Козјак“, „Глобочица“) за кои се планира да имаат вкупен инсталиран капацитет од 775 MW, односно 23,9 отсто од вкупниот инсталиран капацитет за производство на енергија, а во новите мали хидроцентрали планирано е да имаат вкупен инсталиран капацитет од 223 MW, односно 6,9 отсто од вкупниот инсталиран капацитет за производство на енергија. Предвидени се и инвестиции во термоцентрали на гас за кои се планира да има вкупен инсталиран капацитет од 141 MW, односно 4,3 отсто од вкупниот инсталиран капацитет за производство на енергија“, презентира министерот Бектеши.
Министерот информира за двата огласа за производство на електрична енергија од фотоволтаични централи на приватно и државно земјиште по премиум-тарифа, кои првпат беа објавени во земјата и имаа голем успех гледано според интересот на инвеститорите.
На крајот ги презентира новините во Законот за енергетската ефикасност, кој стапи во сила на почетокот на февруари, со кој нашата држава во целост ги имплементира соодветните прописи за енергетска ефикасност на Европската Унија и со кој се овозможува реализација на потребните инвестиции и мерки во областа на енергетска ефикасност следејќи ги позитивните примери од земјите на ЕУ и регионот, каде што енергетската ефикасност донесува корист на повеќе нивоа како за граѓаните така и за економијата воопшто.
На панелот „Транзиција на зелена енергија“, освен министерот Бектеши, свое излагање имаа Геновева Руиз Калавера, директорка за Западен Балкан во Европската Унија, Љубо Кнежевиќ, државен советник за енергетика на премиерот на Црна Гора, Мартина Ларкин, директорка за Европа во Светскиот економски форум, и Џенифер Вишони од „Индиа пауер корпорејшн“.
Во рамките на самитот за Западен Балкан министерот Бектеши заедно со премиерот Оливер Спасовски и министерката за финансии, Нина Ангеловска, оствари средба со претседателот на Европската банка за обнова и развој, Сума Чкарабарти, со која беше дискутирано за идните потенцијални проекти, како и со Мартина Ларкин, директорка за Европа во Светскиот економски форум, со која беше разговарано за развојот на претприемаштвото и иницијативата за регионален акцелератор за земјите од Западен Балкан.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Андоновски: Е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел
Владата на Република Македонија ја потврдува својата посветеност кон унапредување на електронската трговија како двигател на економијата, преку спроведување на јасна стратегија за дигитална трансформација, зајакнување на интероперабилноста и намалување на административните пречки за граѓаните и компаниите, изјави министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, на отворањето на 8-та Регионална Е-комерц конференција во Скопје.
Тој истакна дека е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел, кој бара силна поддршка од државата преку модерни дигитални платформи, регулаторна предвидливост и иновации ориентирани кон пазарот.
„Интероперабилноста што ја бесплатно ја овозможивме за повеќе од 76 институции и компании – со повеќе од 2.6 милиони безбедни трансакции месечно и раст од 260% – претставува не само успех на администрацијата, туку можност за приватниот сектор. Таа отвора простор за дигитални услуги, безбедна размена на податоци, брз пристап до потребните административни податоци и нови бизнис-модели што ја поврзуваат државата и компаниите во еден заеднички дигитален екосистем“, изјави министерот Андоновски.
Во рамки на поддршката за мали и средни претпријатија, Министерството за дигитална трансформација преку Европскиот дигитален иновациски хаб – INNOFEIT EDIH, им овозможува на компаниите пристап до лаборатории, дигитални алатки и експертска поддршка за тестирање нови технологии пред инвестирање. Овој хаб нуди и обуки за дигитални вештини во областа на вештачка интелигенција, сајбер-безбедност, автоматизација и интернет на нештата, со цел да ја зголеми конкурентноста на домашните компании на европскиот пазар.
Во истата насока, Националниот центар за вештачка интелигенција – Везилка, развива АИ решенија применливи и во приватниот сектор, со што создава услови електронската трговија да стане поефикасна, попаметна и побезбедна.
„Намалувањето на бирократијата и отворањето на податоците за бизнис-заедницата се клучни за модерна држава. Владата создава инфраструктура каде иновацијата е во центарот, а граѓаните и компаниите се вистинските корисници на дигиталната трансформација“, додаде Андоновски.
Тој најави дека во следниот период Владата ќе продолжи да инвестира во дигитална инфраструктура, унапредување на екосистемот за иновации, како и во програми за поддршка на стартапи и претприемачи во дигиталната економија.
Економија
„Виз Ер“ воведува евтина „бизнис класа“, можете да платите за да го задржите средното седиште празно
Нискобуџетната унгарска авиокомпанија „Виз Ер“ ќе започне со тестирање на таканаречената „основна бизнис класа“ на одредени летови од декември оваа година, нудејќи малку повеќе удобност во рамките на својата стандардна услуга без додатоци. Оваа нова функција ќе биде воведена на пет рути, вклучувајќи летови до Лондон, Рим и Будимпешта.
Концептот е едноставен – во првиот ред од авионот, средното седиште ќе биде оставено празно за да им се обезбеди на деловните патници повеќе простор и да се олесни качувањето. Мајкл Делехант, виш комерцијален и оперативен директор, нагласи дека цената нема да биде драстично повисока.
„Што се однесува до цените на билетите, таа никогаш нема да биде повеќе од цената на купување дополнително седиште“, изјави тој на прес-конференција.
Иако билетите за овие специјални седишта ќе бидат поскапи, патниците сепак ќе бидат третирани исто како и сите други.
„Повеќе се работи за ефикасноста на патувањето и малку дополнителен простор во авионот“, рече Делехант.
Воведувањето премиум услуги е тренд што го следат и американските нискобуџетни превозници за да се натпреваруваат со големите превозници.
Делехант забележа дека сè уште има силна побарувачка за нискобуџетни летови во Европа, но дека пазарот треба да се развива.
Економија
Поскапуваат бензините и дизелот
Бензините и дизелот од ноќеска на полноќ ќе поскапат за половина и за еден денар, соопшти Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ).
Од 4.11.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 74,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 76,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 71,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,913 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,856 ден/кг и сега ќе изнесува 36,913 ден/кг.

