Економија
Девизниот курс е стабилен, а девизните резерви се во комфорна зона

Советот на Народната банка одржа редовна седница на која беше разгледан и усвоен годишниот извештај за 2017 година, при што беше утврдено дека и во текот на минатата година централната банка успешно ги оствари своите законски дефинирани цели. Девизниот курс беше стабилен, а девизните резерви и натаму се во комфорната зона. Во однос на ценовната стабилност, во 2017 година беше остварен мал раст на домашните цени во услови на нагорно придвижување на базичната инфлација, делумно заради еднократните фактори и енергетската компонента на инфлацијата во согласност со движењето на светските цени на енергентите. Во текот на минатата година успешно беше одржана и финансиската стабилност како дополнителна поддршка во остварувањето на основната цел на Народната банка.
При разгледувањето на извештајот, на седницата беше истакнато дека амбиентот за спроведување на монетарната политика беше значително поповолен во однос на 2016 година, но со пролонгирана неизвесност од домашниот политички контекст. Во првите два месеца од 2017 година централната банка продолжи со нормализирањето на монетарната политика намалувајќи ја каматната стапка до нивото пред мај 2016 година кога како одговор на ефектите од политичката криза каматната стапка беше зголемена. Нормализацијата на монетарната политика беше одраз на стабилизирањето на амбиентот и подобрувањето на согледувањата на економските субјекти. Во отсуство на нерамнотежи во економијата и при здрави економски основи движењата на девизниот пазар видливо се подобрија во втората половина од годината. Неизвесноста и променливоста на движењата беа карактеристика и за надворешното окружување, што дополнително налагаше потреба од претпазливо водење на монетарната политика.
Во извештајот, меѓу другото, е нагласено дека домашниот политички контекст, кој создаде неизвесност и во 2017 година, беше фактор на ризик и за макроекономските проекции на кои се заснова монетарното одлучување. Продолжената неизвесност од политичкиот амбиент дејствуваше врз растот на БДП, чија проекција во текот на годината беше надолно ревидирана. Пролонгираната политичка неизвесност се одрази врз инвестицискиот циклус, со што и покрај стабилниот раст на приватната потрошувачка и зајакнувањето на извозниот сектор, вкупната активност во економијата во 2017 година забележа стагнација. Гледано од аспект на динамиката, пад на реалниот БДП имаше во првата половина од годината, а во втората половина домашната економска активност закрепна бележејќи раст од 0,7 отсто на годишна основа. Значаен извор на растот минатата година беше извозната активност, поддржана од постимулативното надворешно окружување и од активноста на новите производствени капацитети во странска сопственост. Истовремено, поволните трендови во извозниот сектор, заедно со приватните трансфери, придонесоа за значително подобрување на дефицитот на тековната сметка, кој беше помал од очекувањата.
Постепеното стабилизирање на очекувањата во 2017 година обезбеди натамошен раст на паричната маса и вкупните депозити во банкарскиот систем. Анализирано од валутен аспект, вкупниот депозитен раст во 2017 година главно произлезе од денарските депозити, што го одразува постепеното стабилизирање на очекувањата, на што упатуваат и промените од аспект на рочната структура на депозитната база со натамошно зголемување на придонесот на долгорочните депозити. Кредитната активност и натаму растеше, со поволни поместувања од секторски аспект во полза на зајакнато кредитирање и на корпоративниот сектор.
Годишниот извештај содржи осврт и на преостанатите активности на Народната банка. Во 2017 година Народната банка и натаму го јакнеше институционалниот капацитет преку натамошни активности во доменот на унапредување на активниот пристап на управување со девизните резерви, изврши надградба на платниот систем МИПС на НБРМ за плаќања и во евра, работеше на усвојување стандарди во разни сфери од работењето, вклучително во делот на статистиката, платните системи, управувањето со оперативните ризици, како и сигурноста на информацискиот систем. Исто така, продолжија активностите за натамошно унапредување на транспарентноста, односите со јавноста и финансиската едукација.
На денешната седница Советот го усвои и извештајот за ризиците на банкарскиот сектор во 2017 година, при што беше заклучено дека домашните банки минатата година работеа во услови на нестабилна политичка состојба во земјата и на намалена економска активност, особено во првото полугодие, но банкарскиот систем ја одржа својата стабилност, но и сигурноста.
Меѓу другото, при разгледување на извештајот беше истакнато дека непредвидливото домашно опкружување влијаеше врз согледувањата на домашните економски субјекти и придонесе за нивно воздржување од инвестициски активности, што неминовно се одрази и врз скромниот годишен раст на вкупните средства на банкарскиот систем од 3,9 отсто. Незначителниот раст на вкупните активности на банките е одраз на динамиката на депозитите на нефинансиските субјекти како главен извор на финансирање на домашните банки, кои во првата половина од годината бележеа стагнација, а во втората половина го обновија нивниот раст. На седницата беше потенцирано дека тоа претставува јасен знак за позитивната спрега меѓу стабилизирањето на политичкиот амбиент и стабилизирањето на очекувањата на економските субјекти. Но, беше одбележано и дека, сепак, заживувањето на депозитниот раст во втората половина на годината сè уште не е со обем што би можел целосно да ги надомести стагнираните движења во претходниот речиси двегодишен период на политичка нестабилност.
Според извештајот, депозитите на населението се носител на растот на вкупните депозити во 2017 година при малку посилен раст на денарските во споредба со девизните депозити. Во услови на присутна претпазливост на домашните нефинансиски субјекти при носењето инвестициски или потрошувачки одлуки и следствено нивна намалена побарувачка за кредити во првата половина од 2017 година, банките, сепак, одржаа задоволителна динамика на кредитната активност. Кредитниот раст во текот на минатата година главно произлезе од зголемената кредитна поддршка на банките на домаќинствата, која придонесе со речиси три четвртини во вкупниот годишен раст на кредитите на нефинансиските субјекти. Кредитната поддршка за корпоративниот сектор, иако беше послаба во споредба со кредитирањето на домаќинствата, сепак забележа забрзување во однос на 2016 година. Валутната трансформација на кредитното портфолио на банките продолжи и во минатата година, што се согледува преку растот на денарските кредити при годишно намалување на девизните кредити.
Податоците од извештајот укажуваат дека во 2017 година вкупните нефункционални кредити на банкарскиот систем забележаа мал раст, 2 отсто, главно поради побрзиот раст на нефункционалните кредити на нефинансиските друштва. Учеството на нефункционалните во вкупните кредити на годишна основа благо се намали и на крајот од 2017 година изнесува 6,3 отсто. На седницата беше нагласено дека ликвидноста на банкарскиот систем е задоволителна. Профитабилноста на банкарскиот систем, иако растеше побавно во споредба со претходните години, и натаму е висока. Притоа, за разлика од претходните неколку години кога нето каматните приходи имаа најголем придонес во растот на добивката на банките, во 2017 година најголем придонес во зголемувањето на добивката имаа некаматните приходи.
При разгледувањето на извештајот, Советот утврди дека банкарскиот систем и во 2017 година успешно ја одржуваше својата солвентност. Капиталните позиции на банките забележаа побрз раст во споредба со активата пондерирана според ризиците, главно поради реинвестирањето на дел од добивките на банките и издавањето нови субординирани инструменти. Ова овозможи зголемување на показателите за солвентноста, при што стапката на адекватност на капиталот на крајот од годината изнесуваше 15,7 отсто или половина процентен поен повеќе во споредба со крајот на 2016 година.
Банките во 2017 година се усогласија со новите регулаторни барања во поглед на структурата на сопствените средства и заштитните слоеви на капиталот. Релативно високиот износ и квалитет на сопствените средства со кои располагаа банките им овозможи овој процес на усогласување со новите капитални барања да го поминат без поголеми ограничувања во активностите или потреба од позначителни нови докапитализации. Со ова и во домашниот банкарски систем е применета една од поважните компоненти на меѓународната спогодба – „Базел 3“.
Советот ја разгледа и информацијата за управување со билансот на Народната банка за периодот 2011-2017 година, во која се констатира дека и покрај многуте и силни предизвици што во тој период доаѓаа од надворешното и од домашното окружување, централната банка успешно го оствари одржувањето на ценовната стабилност преку одржување на стабилноста на девизниот курс и на финансиската стабилност во земјата, а притоа ја задржа својата финансиска независност преку ефикасно управување со својата актива и пасива. Во информацијата е укажано дека во рамките на седумгодишниот период е остварен позитивен финансиски резултат за распределба, што придонесе за градење на општите резерви и одржување стабилна капитална позиција, а се кумулираа и резерви за специјална намена и се извршија годишни дивидендни уплати во буџетот.
Притоа, меѓу другото, беше истакнато дека одржувањето стабилна финансиска позиција е одраз на заложбите на Народната банка за ефикасно извршување на своите задачи. Како резултат на активниот пристап и на здравиот и прудентен финансиски менаџмент, во изминатите седум години постигната е подобрена ефикасност во речиси сите сфери на дејствување на Народната банка, со позитивни влијанија врз билансот и финансискиот резултат, со што се придонесе за зачувување на финансиската независност, кредибилитетот и репутацијата на централната банка, што претставува основа за ефикасно извршување на нејзините функции и во следниот период.
На денешната седница Советот ја донесе одлуката за методологијата за управување со ризикот од перење пари и финансирање тероризам. Со оваа одлука, која се однесува и на деловните банки и на штедилниците, се остварува усогласување со промените на меѓународните стандарди и со регулативата на Народната банка во делот на корпоративното управување и во делот на управувањето со ризиците. Со неа се дефинирани минималните стандарди за одредување на нивото на инхерентен ризик и адекватна поставеност на системот на внатрешна контрола, што подразбира преземање соодветни мерки и дејства за спречување перење пари и финансирање тероризам.
Истовремено, беше донесена и одлуката за методологијата за сигурност на информативниот систем на банката, со која Народната банка има цел да направи дополнување на воспоставениот процес на информативна сигурност кај деловните банки преку вградување на најдобрите практики утврдени од страна на европските регулаторни тела во периодот од 2008 до 2017 година. На потребата од оваа одлука укажаа сознанијата стекнати од теренските контроли за оценка на ИТ-ризиците извршени во изминатите девет години и анализите спроведени во земјава и регионот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Советот на Народната банка го усвои најновиот квартален извештај – најважните сегменти од економијата се во согласност со очекувањата

Советот на Народната банка на својата редовна седница го усвои Кварталниот извештај за второто тримесечје од 2025 година.
Во Извештајот се истакнува дека, во текот на вториот квартал, Народната банка го задржа внимателниот пристап во водењето на монетарната политика и не направи промени во основната каматна стапка, соодветно на условите во економијата.
Во однос на остварувањата на основните макроекономски показатели, во првиот квартал од годината растот на домашната економска активност е стабилен, со стапка којашто е приближно иста со проектираната според априлскиот циклус проекции, а најновите високофреквентни податоци за вториот квартал упатуваат на натамошен раст на економската активност. Годишната стапка на инфлација забави во второто тримесечје и се сведе на 3,5%, сепак е малку повисока во споредба со очекувањата од април. Надворешната позиција на економијата е стабилна и во склад со очекувањата, при умерен дефицит на тековната сметка во првото тримесечје од 2,1% од БДП, а нивото на девизните резерви и натаму е во безбедната зона и обезбедува соодветна поддршка за одржување на стабилноста на домашната валута.
Монетарните податоци покажуваат натамошен солиден раст на депозитите и на кредитната активност. Имено, банките и натаму обезбедуваат кредитна поддршка за домашната економија, посилна од очекувањата, при посилен раст и на депозитната база. И натаму се бележат поволни придвижувања од аспект на рочната и валутната структура на штедењето (раст на денарските и долгорочните депозити), одразувајќи ги ефектите од мерките преземени од страна на Народната банка и стабилизираните очекувања на економските субјекти.
Економските услови и натаму се под влијание на неизвесноста, односно ризиците поврзани со надворешното окружување сѐ уште се изразени, а неопходно е натамошно следење и поголема претпазливост во однос на политиките коишто влијаат врз побарувачката во домашната економија и врз ценовната динамика. Народната банка како и досега внимателно ќе ги следи макроекономските податоци и ризиците и ќе ги презема сите неопходни мерки користејќи ги сите расположливи инструменти за одржување на стабилноста на девизниот курс и на ценовната стабилност.
На седницата на Советот беше усвоена Годишната информација за плаќањата во земјава за 2024 година, како и Годишниот извештај за извршениот надзор над платните системи во 2024 година, коишто покажуваат дека зголемената употреба на дигиталните решенија за извршување на плаќањата придонесе за солиден годишен раст на бројот на безготовинските плаќања во текот на 2024 година од 12,7%. Растот во поголем обем произлегува од плаќањата со платежни картички, a се забележува солиден раст и на плаќањата со кредитни трансфери (платни налози). Притоа, кај платежните трансакции со платежни картички е остварен годишен раст од 14,3%, а кај платежните трансакции остварени со кредитните трансфери растот изнесува 9,8%.
Економија
Од бесплатни услуги до премиум-привилегии, сè во една банка

1.Да се биде клиент на Халкбанк значи да се биде чекор напред
2.Со Халкбанк добивате повеќе: Бесплатни услуги, паметни пакети и премиум искуства
Без разлика дали сте примател на плата, пензија или млад корисник на HalkЕz пакетот – да се биде клиент на Халкбанк значи секојдневно да добивате повеќе. Повеќе слобода, повеќе удобност, повеќе безбедност и пристап до услуги кои ви го олеснуваат животот, а притоа штедите време и пари.
Халкбанк за своите клиенти овозможува бројни услуги кои се целосно бесплатни, како на пример подигнување готовина без провизија од сите банкомати во земјата, без разлика на банката. Исто така и електронското и мобилното банкарство се со нула трошоци со кои обезбедувате едноставно, брзо и безбедно управување со вашите средства. На овој начин можете постојано да ја следите состојбата на сметката, како и за плаќањата и трансакциите во движење, при што добивате информации преку СМС за извршени трансакции.
Халкбанк се погрижи да обезбеди погодности за секоја генерација.
За младите до 29 години, HalkEz пакетот значи почеток на финансиска независност со поддршка – со бесплатна трансакциска сметка, мобилно банкарство, картичка и други поволности.
За пензионерите, Халкбанк обезбедува сигурност и почит, преку редовна и навремена исплата на пензијата, како и преку специјалниот Пакет за пензионери кој е со бројни бенефиции – достапни услуги, бесплатни трансакции и поддршка при секојдневните банкарски потреби.
За вработените кои ја примаат својата плата преку Халкбанк, отворени се сите можности на Смарт пакетот – комплетно банкарско решение кое ги обединува најчесто користените услуги во еден месечен пакет. Тука се вклучени бесплатно водење на трансакциска сметка, бесплатна дебитна картичка, бесплатно мобилно и електронско банкарство, бесплатни месечни известувања и бесплатно подигнување готовина на сите банкомати во земјата. Исто така, пакето носи и поволности при одобрување потрошувачки и хипотекарни кредити. Овој пакет е наменет за сите кои сакаат едноставност, флексибилност и контрола врз своите финансии – во секој момент и од било каде.
За оние што што бараат повеќе, тука се Премиум пакетите. Премиум картичките Mastercard World Debit, Mastercard World Credit, Visa Platinum и Visa Gold на Халкбанк носат ново ниво на искуство. Со нив добивате приоритетен пристап до аеродромските VIP Lounge салони ширум светот, во кои ќе најдете сè што ви е потребно за мирен старт на патувањето, удобни места за седење, бесплатни освежувања и пијалаци, Wi-Fi, електрични приклучоци, весници, и она најважното, а тоа е мирот.
Преку Премиум картичките добивате пристап и до иновативните ORYX услуги, кои ви нудат поддршка на пат (ORYX на пат) во случај на незгода или потреба од влечна служба, како и домашна поддршка преку ORYX мајстори, кои се тука за вас за сите поправки и итни интервенции во домот – електричари, водоводџии, бравари и повеќе.
Со Халкбанк, добивате многу повеќе од обична банкарска услуга – добивате партнер кој е тука за вас во секој чекор. Со транспарентни услуги, практични решенија и постојана грижа за клиентите, Халкбанк останува доверлив финансиски партнер – независно од вашата возраст, статус или стил на живот.
ПР
Економија
Маркетите да не прават трикови оти ограничувањата може да бидат годишни, не неделни или месечни, порача Мицкоски

Можни се годишни место неделни или месечни ограничувања на маржите за да се заузда растот на цените во маркетите. Премиерот Христијан Мицкоски денес им порача на маркетите да бидат внимателни оти се следи растот на цените.
„Тоа го следиме како процес и мојата порака до маркетите е да не се служат со трикови затоа што ограничувањата може да бидат годишни, а не неделни или месечни. Многу внимателно преку Пазарниот инспекторат и Министерството за економија и труд го следиме однесувањето на некои од маркетите“, рече премиерот Мицкоски одговарјќи на новинарски прашања по прошетката во обновената Клиника за уво, нос и грло.
Со недели премиерот Мицкоски најавуваше дека до крајот на јули ќе се знае моделот по кој Владата ќе постапува за поскапувањето на прехранбените производи. Се правеа анализи и се разгледуваа разни пристапи, се правеа консултации со професори и со претставници на трговските синџири, но детали за тоа какви мерки ќе се преземат премиерот не кажа ниту денес по истекот на јули.