Економија
Државата предлага зголемување на концесиите за металски и неметалски суровини

Министерот за економија, Крешник Бектеши, денеска ја одржа првата од серијата дебати за тарифникот за плаќање концесиски надоместоци, на која беа поканети претставници од концесионерите и претседателот на Македонска асоцијација за рударство, Николајчо Николов.
Министерот Бектеши ја иницираше денешната средба со цел заеднички да се разгледа предлогот за зголемување на сите видови надоместоци во висина од 50 проценти и низ конкретни предлози и решенија да се дојде до „вин-вин“ решение во втората половина од годината, кое ќе стапи на сила со почетокот на идната година, со оглед на фактот што годинава буџетите и инвестициските планови на концесионерите се веќе изготвени и започнати со реализација.
„Измената на тарифникот е иницијатива што се наметна по направената компаративна анализа за висината на концесиските надоместоци од експлоатација на минерални суровини во Албанија, Србија, Бугарија, Турција, Шведска, Хрватска и Романија. Оваа анализа покажа дека за различни минерални суровини надоместоците во Република Македонија се многу пониски од останатите земји, заради што предлагаме нивно зголемување“, рече Бектеши на почетокот на дискусијата.
Исклучок од ова зголемување се битуминозните и мастни карпи бидејќи за нив, како што рече, сè уште во Република Македонија не се доделени концесии, а не е променета ни висината за пресметка на надоместокот за експлоатирана количина на 1m3 геотермална вода и архитектонско – украсен камен од кој не може да се добијат комерцијални блокови и томболони, затоа што овие пресметки се воведени скоро и сè уште ја рефлектираат фактичката состојба на пазарот.
При претставувањето на новиот тарифник беше објаснета и предложената промена во начинот на пресметка на концесискиот надоместок за експлоатирани количини на архитектоско-украсни камења (мермер, оникс, травертин, гранит и други), за кој ќе се наплатува износ од 5 проценти од вредноста на продадената минерална суровина. Ова е од причина што пазарната вредност кај овој вид суровини има големи разлики, во зависност од бојата, квалитетот и компактноста на минералната суровина, па со ваквиот вид пресметка реално ќе се врши наплатата на украсните камења.
„Нашата крајна цел е одржливо искористување на минералните суровини, а измената на тарифникот би овозможила општините каде што се вршат овие дејности, како најголеми корисници на средствата од концесиски надоместок, да имаат поголем буџет за реализација на проекти корисни за граѓаните, како што се здравството, образованието и заштитата на животната средина“, истакна Бектеши.
Концесионерите присутни на оваа прва дебата ја поздравија иницијативата за партнерско изготвување на ова подзаконско решение, укажувајќи дека од 2007 година не е извршена промена во делот на неметалски суровини, а од 2012 во делот на металски суровини, додека светските трендови континуирано се менуваат, а особено упатија благодарност за слухот што нема да се донесе интервентно решение кое ќе ги наруши веќе планираните годишни активности и буџетски средства.
„Ова е одлична можност да се направи квалитетен исчекор во изготвување на регулативата, во која нема да губи ниту државата, односно локалната самоуправа, а ни компаниите ќе бидат принудени да работат со загуби. Имавме плодна дискусија, а во наредниот период ќе го разгледаме предложеното решение и ќе доставиме наши предлози за фер наплата на овој надоместок“, истакна претседателот на Македонска асоцијација за рударство, Николајчо Николов.
Согласно со актуелниот тарифник, концесискиот надоместок се исплаќа по два основа, и тоа за користење на просторот, односно површината на која е доделена концесијата и по основ на експлоатација на минералната суровини. Во контекст на ова, концесионерите укажаа дека треба да се разгледаат и други модели за наплата кои ќе ја отсликаат реалната состојба меѓу концесионерите и ќе придонесат за своевидна меѓусебна категоризација на рудниците.
Ова е прва од низата планирани дебати на оваа тема, а целта е низ неколку средби да учествуваат сите актуелни коцесионери во Република Македонија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Скок на берзите по објавата на Трамп за стопирање на царините

Берзите силно растат по објавата на претседателот на САД, Доналд Трамп, за стопирање на царините.
Брз поглед на тоа како некои клучни индекси на Волстрит пораснале:
Dow Jones порасна за 5,76 отсто
S&P 500 порасна за 6,46 отсто
Nasdaq порасна за 8,04 отсто
Од вчерашното затворање на пазарот, омпаниите од S&P 500 изгубија пазарна вредност од 5,8 трилиони долари од објавувањето на тарифите на Трамп минатата среда. Тоа е најдлабоката загуба од четири дена од основањето на индексот во 1950-тите, според податоците на „ЛСЕГ“.
Економија
УЈП: Поднесувањето на МПИН-пресметките завршува утре

Вкупно 59.681 даночни обврзници веќе поднеле МПИН пресметки за месец март. Од нив, 30.090 даночни обврзници веќе ги платиле МПИН пресметките за исплата на мартовската плата. До крајниот законски рок – утре, 10 април, четврток до полноќ, се очекува уште 5.000 даночни обврзници да поднесат пресметки за плата за месец март, соопштија од Управата за јавни приходи.
Од таму потсетуваат даночните обврзници да направат проверка на своите профили на системот „е-Даночни услуги“ и да ги преземат кодовите кои веќе се изработени и се поставени на профилите, а апелираме даночните обврзници кои сè уште немаат поднесено барање за издавање на код за идентификација тоа да го направат преку „е-Даночни услуги“.
Управата за јавни приходи изготви видео-корисничко упатство кое ги објаснува сите чекори потребни за навремено подигнување и инсталирање на кодот за идентификација со кој ќе може да се поднесат пресметките за плата за месец март.
Даночните обврзници кои имаат потреба од поддршка при процесот за инсталирање на кодовите може да се обратат на контакт лицата назначени од Управата за јавни приходи.
Економија
„Како до повеќе инвестиции во зелената енергија“ – Божиновска за амбициозните планови на Македонија на самитот „ЕСГ адрија“ во Тиват

На престижниот ESG Adria Summit 2025 во Тиват, министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска активно учествуваше во дискусија за одржливиот развој и зелената транзиција.
Настанот, кој се одржува под покровителство на претседателот на Црна Гора Јаков Милатовиќ и премиерот Милојко Спајиќ, обедини над 700 водечки експерти, претприемачи и политичари од регионот, посебно се фокусираше на практичните решенија за забрзување на зелената транзиција, со акцент на иновативните финансиски модели и јавно-приватното партнерство.
Во својот настап на панелот „Мобилизирање на капитал за зелени проекти“, министерката Божиновска детално ги презентираше напорите на Македонија во процесот на зелена транзиција.
„Од првиот ден на нашата влада, фокусот е на развој на енергетската инфраструктура што ќе обезбеди долгорочна стабилност, одржливост и економски напредок. Нашата стратегија се заснова на паралелен развој на државната енергетска инфраструктура и поттикнување на приватните инвестиции во обновливи извори на енергија. Со поддршка на ЕБРД, активно работиме на воведување на иновативни финансиски механизми како Contract-for-Difference, кои ќе ги намалат ризиците за инвеститорите. Зелената транзиција мора да биде праведна. Затоа, стратешки остануваме посветени на модернизацијата на РЕК Битола, но истовремено градиме соларни и ветерни централи за да постигнеме 38% удел на обновливите извори до 2030 година. Регионалната соработка е клучна. Изградбата на нови интерконекции со Албанија, Грција и другите соседи ќе го зацврсти регионот и ќе ги отвори вратите за поголеми инвестиции“, истакна Божиновска.
Министерката посебно ги нагласи клучните проекти како модернизацијата на РЕК Битола, изградбата на нови соларни и ветерни централи, како и развојот на когенеративни централи како преодно решение.
Нагласувајќи ја важноста на регионалната соработка, министерката истакна дека Македонија активно работи на изградба на нови интерконекции со соседните земји. „Ова ќе овозможи поголема стабилност на енергетскиот систем и ќе отвори нови можности за трговија со чиста енергија“, објасни таа.
Покрај министерката Божиновска, на панелот учествуваа и високи претставници на ЕБРД, Меѓународната финансиска корпорација и водечки компании во областа на обновливата енергија. Дискусиите ја истакнаа потребата од појасни регулативи, поголема транспарентност и посилна регионална координација за успешна имплементација на зелените проекти.
Овој настан, според министерството, потврди дека Западниот Балкан претставува клучен играч во европската зелена транзиција, но дека за постигнување на амбициозните климатски цели се потребни континуирани инвестиции и политичка посветеност.