Економија
Државна помош за компании кои ќе ја користат сончевата енергија за да произведуваат струја

Новата владина мерка за поддршка во користењето на сончевата енергија, овозможена со новиот Закон за енергетика, на прес-конференција, беше претставена од заменик претседателот на Владата, Кочо Анѓушев и министерот за економија, Крешник Бектеши.
Целта на оваа мерка, како што беше посочено, е подобрување на условите за инвестирање и јакнење на конкуренцијата во енергетскиот сектор, особено за поттикнување на поголемо производство на електрична енергија од обновливи извори.
Вицепремиерот Анѓушев потенцираше дека кога станува збор за енергетскиот сектор, Република Северна Македонија не е земја која изобилува со енергенси како што се нафта и гас, додека јагленот е ограничен ресурс, и токму затоа Владата се фокусира на зголемување на производството од обновливи извори, особено користејќи ја сончевата енергија како ресурс со кој земјата изобилува.
„Во моментов, за жал, се изградени фотонапонски електрани со капацитет од 18,4 мегавати, цениме дека е особено важно интензивно да работиме да го зголемиме овој капацитет, но не како што тоа досега се правеше, да некој на некого му дозволува или не му дозволува да гради електрани, туку на максимално транспарентен начин, преку јасно пропишани технички и тендерски процедури за начинот на градба на овој тип на електрани“, потенцираше Анѓушев.
Вицепремиерот дополни дека Владата планира во периодот кој следи на принцип на премиум тарифи да поддржи изградба на фотонапонски електрани со инсталирана моќност од 200 мегавати, чие производство на електрична енергија би било еквивалентно со потрошувачката на околу 150 илјади домаќинства.
„Сите инвеститори на фотонапонски електрани прозведената електрична енергија ќе ја продаваат на слободен пазар, а од државата ќе бидат поддржани на принцип на премиум тарифи, кој веќе функционира во многу развиени држави. Премиумот ќе биде еден од критериумите на јавните повици, кои ќе бидат транспарентни, со електронски аукции и на принцип на негативно поддавање. Секој кој ги задоволува техничките критериуми наведени во јавниот повик ќе биде во можност да учествува, со што очекуваме дека ќе отвориме широк фронт на инвестиции во енергетиката. Државата ќе распише јавен повик и ќе ја дефинира почетната цена за премиум, а потоа инвеститорите ќе поддават за висината на цената. Тој што ќе понуди најниска цена, а притоа ги исполнува сите технички услови, ќе добие можност да изгради фотонапонска централа на определена локација“, нагласи Анѓушев.
Анѓушев објасни дека во првата фаза на јавен повик ќе бидат понудени 62 мегавати на инвеститорите кои ќе можат да се градат и на државно и на приватно земјиште. Кога станува збор за државно земјиште ќе се овозможи изградба на електрани со вкупна моќност од 35 мегавати. Двете локации се во близината на Македонски Брод со вкупна моќност од 10 мегавати (2 централи со по 5 мегавати) и во близина на Свети Николе со вкупна моќност од 25 мегавати (една централа од 10 мегавати, една од 5 мегавати, две централи од по 2 мегавати и шест електрани од по 1 мегават).
„Најголем проблем, од досегашната пракса, за инвеститорите, се административните процедури, како да дојдат до градежна дозвола, трансформација на земјиште, урбанизација на локацијата и приклучокот на мрежата, и токму во таа насока направивме модел државата да преземе обврска да ги надмине овие административни процедури и да им ја олесни работата на инвеститорите“, објасни вицепремиерот.
Анѓушев дополни дека ќе се oвозможи и изградба на електрани на приватно земјиште со вкупна инсталирана моќност од 27 мегавати, за помали инвеститори кои планираат електрани од 0-200 киловати, од 200-500 киловати, од 500-1000 киловати и од 1000 до 3000 киловати.
Министерот за економија Крешник Бектеши нагласи дека е креирана и усвоена Програма за финансиска поддршка за производство на електрична енергија од повластени производители кои користат премии. Со оваа програма се уредува вкупната инсталирана моќност на фотонапонски електроцентрали, која не можа да биде поголема од 100 МW, за кои ќе се доделува премија по спроведена тендерска постапка и склучени договори за користење на премија во 2019 година.
„Износот на средствата потребни за исплата на премиите за произведената и продадената електрична енергија во 2019 година е утврден во Буџетот на Министерстовото за економија и изнесува 30.000.000 денари. Овие средства се наменети за финансиска поддршка за производство на електрична енергија од повластени производители кои користат премија како дополнителен износ на цената која ја оствариле со продажбата на произведената енергија на пазарот на електрична енергија. Максималниот референтен износ на фиксна премија за производство на електрична енергија во 2019 година изнесува 15€/MWh за фотонапонски електроцентрали“, рече Бектеши, најавувајќи дека наскоро ќе биде објавен јавниот повик за изградба на фотонапонски електроцентрали со користење на премија на локации за кои веќе е утврден потенцијал за производство на електрична енергија, а воедно ќе бидат доделени и посебни премии на приватни земјишта преку транспарентна и конкурентна процедура.
Истовремено, со техничка помош од ЕБРД е подготвен првиот драфт на тендерската документација за спроведување на постапката за избор на повластени производители од обновливи извори на енергија кои ќе користат премии.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Мицкоски: Владата ја одржува макроекономската стабилност без зголемување на даноците

Владата ја одржува макроекономската стабилност без зголемување на даноци и пензиски реформи, и враќа средства од данок на солидарност, изјави премиерот, Христијан Мицкоски, одговарајќи на новинарско прашање во врска со обвинувањата од опозицијата дека оваа Влада, се задолжила премногу.
„Па јас навистина не можам да ги разберам пораките коишто доаѓаат од СДСМ. Тоа што го направи оваа Влада во овие нешто повеќе од една година, е токму спротивен процес на заслужување. Факт е дека во март месец, ние имаме намалување на јавниот долг за 4,7% од бруто-домашниот производ. Истовремено вреди да се напомене дека вративме еврообврзница, којашто е земена од претходната Влада во 2018 година, од половина милијарда евра крајот на јануари месец. Министерството за финансии жестоко се бори да ја одржи макроекономската стабилност, а без притоа да не имплементира нови давачки, да не ги зголеми данокот на додадена вредност, да не ја зголеми возраста за пензионирање, нешто што е барање и од страна на меѓународните институции“, рече тој.
Мицкоски кажа дека Владата жестоко се бори да ги врати 50-тина милиони евра данок на солидарност кои што минатата Влада ги земала.
„Сето она коешто сме се задолжиле, е за да вложиме во капитални инвестиции, а не за како што тоа го правеше претходната Влада за пензии, за плати, итн. а сепак наоѓаме ликвидност да функционираме, гледате да реализираме проекти, да коригираме грешки од минатото. Истовремено тука вреди да се напомене дека се бориме да буџетскиот дефицит го намалиме на под 4 %. Така што јас знам колку вложуваат сите членови во Владата. Колку вложува Министерството за финансии, за да ја одржи оваа макроекономска стабилноста, а притоа немаме зголемување на цената на електрична енергија за граѓаните. Практично зголемување на пензиите, вративме плати тие што им се должеа на граѓаните. Не само што немаме зголемување на долгот туку имаме намалување на долгот. Така што тоа е реалноста, затоа што едноставно нашата задача и обврска е да работиме во интересот на граѓаните. А јас еве велам делата нека зборуваат, јас не би имал што да коментирам на пораките коишто доаѓаат од СДСМ“, рече премиерот.
Економија
Oд полноќ поскап дизел и поевтин бензин

Регулаторната комисија за енергетика донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,73% во однос на одлуката од 30.6.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување кај бензините во просек за 2,502%, кај дизелот зголемувањето е во просек за 2,230%, кај екстра лесното масло зголемувањето е во просек за 2,494% и кај мазутот зголемување во просек за околу 1,000% поради што во структурата на цените на нафтените деривати е извршено соодветно прилагодување.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 1,2765% %
Од 8.7.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
– Моторен бензин – ЕУРОСУПЕР БС – 95 – 74,00 (денари/литар)
– Моторен бензин – ЕУРОСУПЕР БС – 98 – 76,00 (денари/литар)
– Дизел гориво – ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) – 70,00 (денари/литар)
– Масло за горење – Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) – 69,50 (денари/литар)
– Мазут М-1 НС – 39,409 (денари/килограм)
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемува за 0,50 ден/лит.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се намалуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС, се намалува за 0,174 ден/кг.
Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 8.7.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени.
Економија
Мицкоски: Подаваме рака на домашните и на странските инвеститори не само декларативно, туку суштински

Премиерот Христијан Мицкоски истакна дека Владата води активна и отворена политика кон привлекување инвестиции и градење економски развој базиран на стабилност, доверба и поддршка за стопанството.
На средба со Советот за странски инвестиции, составен од претставници на водечки компании кои веќе имаат присуство во земјава, Мицкоски посочи дека Македонија се наоѓа во нова фаза на економска консолидација и раст.
„Подаваме рака и на домашните и на странските инвеститори. Не само декларативно, туку суштински, низ институционална поддршка, предвидливи правила и директна комуникација. Проблемите ги решаваме заедно,“ изјави премиерот.
Тој истакна дека во првиот квартал од 2025 година, реалниот раст на БДП изнесува 3,2 отсто, а извозот во периодот јануари–мај е зголемен за 3,15 отсто, додека увозот бележи раст од само 1 отсто. Индустриското производство во мај бележи раст од 9,4 отсто во однос на истиот месец лани.
Дополнително, трговскиот дефицит е намален за околу 80 милиони долари во април и мај, што претставува намалување од 13 проценти. Мицкоски потсети и дека минатата година бил постигнат рекорд со странски директни инвестиции во износ од 1,255 милијарди евра.
„Ова е поинаква слика од онаа која ја затекнавме. Некогашната влада не се бореше за инвестиции – се бореше за провизии,“ рече тој, обвинувајќи ги претходниците за економски застој и изгубени можности.
Премиерот најави активни разговори за нови инвестиции во автомобилската индустрија, ИТ секторот, логистиката и агро-преработката, како и можни царински олеснувања за извоз на македонски производи на американскиот пазар.