Економија
За половина од услугите не се издаваат фискални сметки

Во 2016 година повеќе од половина од испитаниците (54%) изјавиле дека не им била издадена фискална сметка за разни искористени услуги.
Иако се работи за значителен процент од испитаниците ситуацијата е малку променета од 2014 година кога 55% од испитаниците изјавиле дека не им била издадена фискална сметка за услуги. Сепак, Македонија има најмал процент на неиздадени фискални сметки за услуги во последните три месеци во споредба со Албанија (65%) и Косово (74%).1
Слично како и во 2014 година и во 2016 година најретко се издаваат фискални сметки за услуги за одржување на домот (17%), услуги за поправки на домот (21%), изнајмување на имот (30%) и занаетчиски услуги (36%). Од друга страна, најчесто и најредовно (85%) се издаваат фискални сметки за професионалните услуги (сметководство, психолог/психијатар, архитектура/дизајн) и за транспортни услуги (75%). Поголемиот степен на даночна дисциплина кај професионалните и транспортните услуги се должи на поголемиот степен на законска регулираност на тие економски гранки и построга и посеопфатна контрола од страна на одговорните институции (УЈП, Финансиска полиција, инспекторати итн.).
Неиздавањето на фискали сметки за извршени услуги е поголем и похроничен проблем од издавањето фискални сметки за стоки и разни добра.
Кога се работи за даночната евазија поврзана со издавањето на фискални сметки за разни стоки и добра имаме непроменета ситуација и во двете години и околу 13% од испитаниците во минатиот месец немаат добиено фискална сметка за козметички производи, околу 17% за облека и обувки и околу 11% за храна и разни намирници. Но даночната дисциплина бележи двојно влошување во категоријата „Алкохол и тутун“ каде што дури на 20% од испитаниците во 2016 година не им била издадена фискална сметка во последниот месец споредено со 12% од испитаниците во 2014 година. Алкохолот и тутунот се акцизни стоки за кои следуваат високи даноци а тоа значи дека потенцијалното зголемување на даночната евазија во оваа сфера носи со себе ризик од помали даночни приходи во државната каса.
Охрабрува тоа што според податоците од анкетата граѓаните се посвесни за важноста на плаќањето даноци и почесто се изјаснуваат дека неплаќањето даноци не треба да се толерира. Поточно 71% од испитаниците не се согласуваат дека неплаќањето на даноци треба да се толерира (во споредба со 61% во 2014 г.) и 75% се свесни дека неплатените даноци негативно влијаат на локалната економија (во споредба со 68% во 2014 г.).
Како и повеќето од ЕУ-28 земји, Македонија применува мерки насочени кон непријавената работа и даночната евазија, кои главно се насочени кон репресивни и казнени мерки, со исклучок на некои скорешни мерки за формализирање на работните места и бизнисите. Владата на РМ најпрво треба да размисли за менување на балансот помеѓу постојните казнени мерки (со прогресивни стапки на казнување) и второ, на балансот помеѓу казнените мерки и стимулации. Бизнисите тврдат дека недостасуваат стимулации – поентирајќи дека ова е главната причина за сокривање на економската активност. Зајакнато со превентивни мерки, како што се зголемен и подобро насочен продор и едукативни мерки кон главните ризични групи, може да се поврати балансот во корист на зголемено формализирање на економијата.
Во текот на мај/јуни 2016 година, Центарот за истражување и креирање на политики (ЦИКП), спроведе теренска анкета на репрезентативен примерок од 1.097 испитаници на територијата на Република Македонија со цел да ги утврди различните форми на скриени економски активности денес и да ги спореди со резултатите од истата анкета направена во октомври 2014 година./крај/со/бб
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Трипуновски: Уште денеска ќе биде пуштена водата, земјоделците да бидат спокојни

„Утрово добив информација дека имало незадоволство околу почетокот на сеидбената сезона во делот на оризопроизводството. Затоа денеска дојдов тука на работен состанок со оризопроизводителите за да разговараме за наводнувањето, околу почетокот на сеидбата“, истакна министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Цветан Трипуновски од Чешиново Облешево.
„Заедно со директорот на АД Водостопанство, во чија надлежност е пуштање на водата до оризовите полиња сме помеѓу земјоделците. Утрово директорот на Управата за хидрометеоролошки работи ме извести дека во наредниве денови ќе имаме интензивни врнежи што значи дека хидролошката состојба ќе се подобри“, појасни тој.
Министерот посочи дека заедно со директорот на АД Водостопанство ќе разговараат со земјоделците бидејќи од нивна страна имаше барање високите зони, песокливите површини да бидат ненасеани со ориз, а се останато да биде покриено вода.
„Информацијата што ја разменивме заедно со директорот со земјоделците е дека водата уште денеска ќе биде пуштена за да се запазат оптималните рокови кои согласно науката велат дека треба до 15-ти мај да се заврши сеидбата. Така да во делот на она што значи поплавување со површини на вода очекувам дека нема да има проблем, земјоделците треба да бидат спокојни“, додаде министерот.
Економија
Министерството за енергетика прифати амандмани поднесени од сите пратенички групи за Законот за енергетика

Предлог-законот за енергетика, како едно од најважните законски усогласувања со енергетската легислатива на ЕУ, го помина второто читање пред надлежните собраниски комисии за економски прашања, труд и енергетска политика и законодавно правната комисија. Во фазата на второто читање остана разгледување на текстот на Дополнетиот предлог на закон за енергетика на седница на Собрание, на која следи и постапка на донесување на законот и негово објавување во Службен весник.
„Како предлагачи на законот очекуваме истиот да биде донесен во текот на овој месец, со што во целост ќе се испочитуваат роковите за негово донесување од реформската агенда и обврските кон Европската енергетска заедница каде што сме членка. Станува збор за клучен закон кој отвора нови можности за пазарот и обезбедува фер услови за сите учесници –граѓаните, преку стопанството, до јавните институции. Ова е закон што ја носи Македонија чекор поблиску до европскиот енергетски пазар, но и ја зајакнува нашата внатрешна стабилност и отпорност“, изјави министерката Сања Божиновска.
Во текот на амандманската расправа беа прифатени 61 амандман (поднесени 71 амандман) од пратеници од сите пратенички групи. Крајната цел на Министерството е да се донесе усогласен и применлив закон во интерес на граѓаните и енергетскиот систем.
„Во амандманската расправа беа прифатени повеќе суштински амандмани, а како најзначајни ги издвојуваме амандманите кои се однесуваат на: задолжително воведување на складишта (батерии) за новите електроцентрали од варијабилен обновлив извор на енергија; воведување обврска инвеститорите да докажат дека имаат средства во износ од 100.000 евра на сметка или во основни средства при издавање на лиценца за вршење на енергетските дејности трговија и снабдување со електрична енергија; допрецизирани се одредбите за именување и разрешување на членовите на Регулаторната комисија за енергетика; исклучокот за друштвото кое врши дејност дистрибуција на гас да може да врши и дејности снабдување со гас, снабдување со гас со обврска за јавна услуга и снабдување со гас во краен случај, доколку има приклучени помалку од 100 000 потршувачи; делот за дополнителен приход за операторот на електродистрибутивниот систем кој го продава вишокот на електрична енергија за секоја продажба да има обврска да ја извести Регулаторната комисија за енергетика; во делот на одвоено сметководство додадена е обврска на носителите на лиценци за вршење енергетски дејности во годишната сметка доставена до Централниот регистар одделно по шифра на дејност да го прикажат приходот од секоја енергетска дејност за која поседуваат лиценца; допишани се преодни одредби за постојните одлуки за сертификација за МЕПСО и НОМАГАС како и преодни одредби за вршителите на енергетски дејност кои за прв пат ги воведуваме како енергетски дејности со овој закон за кои е потребно лиценца за вршење на дејноста“, појаснуваат од Министерството.
Главните придобивки од новиот закон, според Министерството, се либерализиран, транспарентен и конкурентен пазар за електрична енергија, што ќе значи поголем избор и пофер цени за потрошувачите, воведување на паметни броила, што овозможува прецизно мерење на реалната потрошувачка на електрична енергија и увид на крајниот потрошувач во својата потрошувачка на електрична енергија на дневна основа; поддршка за нови концепти како граѓански енергетски заедници и модели на активно управување со побарувачката; зголемена пазарна ликвидност и пристап до повеќе извори на снабдување за стопанството и подеднаква можност за инвестиции на сите и инфраструктурна стабилност, преку инвестиции во системи за складирање и дигитализација на системите.
Во рамките на новопредложената енергетска реформа, Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини согласно своите надлежности законски го реализира и преносот на сопственичката структура на друштвото оператор на електропреносниот систем МЕПСО, како дел од напорите за подобра контрола, координација и управување со преносната мрежа.
„Стабилен и професионално управуван преносен систем е предуслов за раст на обновливите извори и сигурно снабдување на домаќинствата и индустријата. Со оваа одлука, го јакнеме капацитетот на државата да одговори на предизвиците на енергетската транзиција“, додаде министерката Божиновска.
Економија
Димитриеска-Кочоска се сретна со турскиот министер за трезор и финансии Шимшек: договорено интензивирање на соработката меѓу двете министерства

Интензивна соработка помеѓу двете министерства во областа на даночната политика и борбата со финансискиот криминал е договорена на средбата на министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска со турскиот министер за трезор и финансии Мехмет Шимшек, на која присуствуваа и директорите на УЈП Елена Петрова и на Управата за финансиска полиција Слободан Ивановски.
Даночните управи, како што е договорено на состанокот во Министерството за финансии на Турција, ќе работат на директна размена на информации за даночни ризици, заеднички даночни контроли и слични заеднички активности за мониторирање на активностите на поврзани даночни обврзници што може да влијаат врз плаќањето на даноците во двете земји.
Министерката потенцира дека Управата за јавни приходи игра значајна улога во прибирање на приходите во Буџетот и дека се многу значајни сите активности и мерки што се преземаат, а се во насока на зголемување на ефикасноста во прибирањето на даночните приходи, како и примена на меѓународни искуства.
Во таа насока е утврдена и потребата за идна соработка на Управата за финансиска полиција со Одделот за истраги на финансиски криминал преку споделување знаења и искуства за добри пракси. Воедно беше потенцирана и важноста на брза и ефикасна размена на податоци и информации, како и градење на институционалните капацитети преку размена на знаења и искуства.
Двајцата министри разменија мислења во однос на актуелните состојби на глобално ниво и мерките што се преземаат за справување со предизвиците.
Министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска во рамки на работната посета на Турција, вчера оствари средба во Министерството за трговија, со министерот Омер Болат, а утре ќе учествува на Евроазискиот економски форум. Во составот на делегацијата којашто ја предводи министерката се државниот секретар во МФ Андриана Матлиоска, Катерина Антовска, шеф на кабинет и посебен советник во МФ, како и директорите на Управата за јавни приходи Елена Петрова, на Царинската управа Бобан Николовски и на Управата за финансиска полиција Слободан Ивановски.