Економија
Како да ја зголемите енергетската ефикасност: обнова на фасадата, топлинска пумпа или замена на столаријата?

Поголем дел од домашниот буџет, последниве години, оди на тековни трошоци за домот, а најмногу на потрошувачка на енергенси (струја, нафта…). Поради тоа се почесто се прашувате – како да ја намалам потрошувачката на енергија и да добијам помали месечни сметки? Одговорот е со зголемување на енергетската ефикасност, но се поставува ново прашање – како да се зголеми? Во кој систем вреди да се инвестира? Нормално, вие најдобро го познавате вашиот дом и кога што е градено или како, со кој материјали, но ние ги прашавме искусните експерти од платформата Daibau што во пракса се покажало како најдобро и најпопуларно.
Енергетската ефикасност се повеќе се споменува во денешно време. Таа подразбира оптимални услови за живот, но со помала потрошувачка на енергија. Енергетски ефикасен дом ќе има помала потрошувачка на енергија што ќе се одрази на месечните сметки кои драстично ќе се намалат. Тука е и еколошка страна – помала емисија на CO2.
Постојат неколку начини да го направите вашиот дом енергетски ефикасен. Најпопуларни од нив се подобрувањето на топлинската изолација, поставувањето топлинска пумпа, како и замена на старата, дотраена столарија која создава топлински мостови. Државата често доделува субвенции за енергетска ефикасност, а овие средства се издвојуваат токму за наведените опции.
Меѓутоа, кое од следниве опции водат до најбрз поврат на инвестицијата? Кои се долгорочните заштеди и најмногу заштедата на енергија? Одговор на овие прашања добивме од градежната платформа Daibau која веќе десетина години успешно ги поврзува изведувачите со луѓе на кои им се потребни. Daibau.mk е присутна на македонскиот пазар повеќе од 2 години, на неа се регистрирани дури над 1850 компании, од кои околу 260 фирми кои се занимаваат со фасади; 123 компании кои нудат топлински пумпи и над 400 компании кои продаваат и монтираат столарија – дрвени, ПВЦ, алуминиумски, дрво-алу прозорци и врати.
Од платформата Daibau наведуваат какви предности нуди секоја од споменатите инвестиции:
Обнова на фасади (фасадна изолација)
Фасадните ѕидови се елементи на куќата преку кои се губи голема количина на енергија.
Дали знаевте дека со соодветна дебелина на изолацијата може да заштеди до 60% од енергијата за греење? Изолацијата на фасадниот систем не само што носи придобивки во зима, туку ја намалува потребата за климатизација во лето, овозможува одржување на удобна собна температура, спречува кондензација и ширење на мувла. Висококвалитетната изолација го штити објектот од надворешни влијанија како што се замрзнување, прегревање, со што го продолжува неговиот животен век.
Со соодветна топлинска изолација, просториите остануваат топли во зима, додека во лето се спречува прегревање.
Изолација на фасада се врши со стиропор или минерална волна. Иако стиропорот е поевтина опција, а со тоа и попопуларен, камената волна е подобро решение. Камената волна обезбедува подобра звучна изолација, паропропустливост. Тоа е природен материјал од минерално потекло, додека стиропорот се создава како нуспроизвод на преработка на нафта. Поради својата структура, камената волна може да се вградува таму каде што не може стиропорот, односно таму каде што не може да се постават крути плочи од стиропор.
Кога станува збор за изолација на фасада цената ќе варира во зависност од нејзината дебелина. За фасаден систем од стиропор од 12 цм цените варираат околу 25 евра/м2. Цената на стиропор од 15 цм е околу 27 евра/м2. Ако користите подебел стиропор од 20 цм, цената на фасадата е околу 30 евра/м2.
Топлински пумпи
Топлинските пумпи стануваат се попопуларен начин на греење кај нас. Тоа е систем кој користи топлинска енергија од околината, т.е. од природни извори како земја, вода и воздух и ја пренесува во системот за греење. Струја е потребна само да започне да работи компресорот. Дури ¾ (75%) од енергијата се црпи од природни, обновливи извори, додека само 25% се земаат од електрични извори.
Топлинската пумпа е исклучително економичен начин за загревање. За 1 kW вложена електрична енергија се добива дури 4 kW топлинска енергија. Нејзиниот работен век се проценува на повеќе од 25 години со правилна инсталација и одржување. Почетната инвестиција се исплаќа за 5 години, а после тоа носи нето добивка преку намалени месечни сметки.
Цената на топлинската пумпа ќе варира, во зависност од видот: воздух-вода, вода-вода или почва-вода. За топлинската пумпа воздух-вода, со моќност од 8 kW, ќе треба да одвоите од 2.500 евра и повеќе. Цената на топлинските пумпи вода-вода и за подземни води варира помеѓу 5.000 и 10.000 евра.
Системот, покрај греењето, овозможува и ладење и загревање на санитарната вода. Дали знаевте дека топлинската пумпа е најевтиниот начин да се обезбеди топла вода, поставувајќи ги сончевите колектори на друго место?
Топлинските пумпи се карактеризираат и со ниски трошоци за одржување.
За разлика од греењето со цврсти горива, кај топлинската пумпа нема пепел, дополнување на пелети, цепење и складирање на дрва.
Замена на столарија
Преку столарија, во просек се губи околу 40% од енергијата. Кога ќе стане истрошена и нефункционална, време е да ја замените.
Ако често имате кондензација на стаклените површини, мувла на ѕидот и на споевите од ѕидот со прозорецот/вратата, ако продира ладен воздух и прозорците или вратите тешко се отвораат, време е столаријата да се замени. Дотраените прозорци ја расипуваат естетиката на целиот простор.
Во последниве години, популарен избор е ПВЦ столарија, пред се поради добриот сооднос цена-квалитет, едноставното одржување и добрите карактеристики на топлинска изолација. Цената на ПВЦ прозорци со двојно застаклување се движи помеѓу 85 и 160 евра.
Кое решение е најпрофитабилно? Одговорот е јасен – секое од нив ќе придонесе за заштеда на енергија. Исто така, тие зависат едни од други – моќноста на топлинската пумпа ќе зависи од топлинската изолација на објектот, со подебела изолација нема да постигнете целосен ефект доколку прозорите не затвараат добро…
Како што кажавме на почетокот, вие најдобро го познавате вашиот дом, што, кога и како е градено. Имајќи го тоа во предвид, почнете со замена или реновирање на начин на кој ви дозволува вашиот буџет.
(ПР)
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
MintIns Go – избираме патничко осигурување за Вас

Патувајте паметно, сигурно и без стрес. Изберете 90 дена патничко осигурување за цената на 30 дена!
– Осигурување од само 1192 ден,
– Покривање во рок од 365 дена,
– Патувајте спокојно и без стрес,
Не ја пропуштајте оваа можност да ги осигурате вашите патувања со оваа понуда или понуда која што одговара на вашите потреби.
Дознајте повеќе на 15 107 или на следниот линк.
Економија
Божиновска-Шахбазов: Македонија важен транзитен центар за гас до Европа, Азербејџан подготвен веднаш да соработува

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, во Баку беше пречекана од својот колега, министерот за енергетика на Азербејџан, Парвиз Шахбазов, во рамки на официјалната посета посветена на унапредување на енергетската соработка меѓу двете земји.
На тет-а-тет средбата, која се одржа во Министерството за енергетика на Азербејџан, беше истакната заедничката заложба за зајакнување на партнерството во областа на снабдување со гас. Разговорите се фокусираа на можностите за долгорочни договори за снабдување со гас, како и на потенцијални инвестиции во гасната инфраструктура во Македонија.
„Македонија може да стане регионален центар за транспорт на гас, ние сме подготвени веднаш да се вклучиме во соработка на конкретни проекти и да ви понудиме и експертиза, но и сериозни можности за заеднички проекти доколку постои интерес и од ваша страна“, истакна министерот Шахбазов.
„ Разговорите за зајакнување на нашето партнерство во областа на енергетиката отворија нови перспективи за Македонија! Се фокусиравме на конкретни чекори за создавање условии за снабдување со гас и можности за инвестиции во модернизација на нашата енергетска инфраструктура“ истакна Божиновска.
Посебен акцент беше ставен на можната соработка меѓу државната енергетска компанија Електрани на Северна Македонија (ЕСМ) и азербејџанската државна нафтена компанија СОКАР. Партнерството помеѓу ЕСМ и СОКАР е клучно за нашата енергетска трансформација.Во таа насока, договоренa e средба за интензивирање на активностите во рамки на склучениот меморандум за соработка што беше потпишан за време на КОП 29 самитот во Баку.
Шахбазов упати и директна покана до министерката Божиновска да учествува на претстојниот министерски состанок на советодавниот совет за јужниот гасен коридор како и за третиот министерски состанок на советот за зелена енергија.
Божиновска ја потенцираше подготвеноста на Македонија за активна соработка во повеќе проекти што ќе обезбедат сигурност, одржливост и енергетска независност за земјата, нагласувајќи дека оваа средба претставува значаен чекор во насока на реализација на тие цели.
„Азербејџан ни нуди конкретна соработка која ќе ни помогне да се мапираме како сериозен регионален центар за транспорт на гас. Ова е нешто што би имало стратешко значење за енергетската иднина на нашата земја и би донело поволности и за економијата, но и за граѓаните. На ова сериозно ќе работиме и се надеваме на помошта од нашите меѓународни партнери“, рече Божиновска.
Во рамките на официјалната посета на Азербејџан, македонската делегација предводена од претседателката Силјановска-Давкова оствари и работна средба со премиерот на Азербејџан Али Асадов и со претседателката на Националното собрание на Република Азербејџан, Сахиба Гафарова.
Оваа средба, која се одржа во контекст на 30-годишнината од воспоставувањето дипломатски односи помеѓу нашите две земји, беше посветена на зајакнување на билатералните односи, посебно во областа на енергетската соработка.
Претседателката Силјановска-Давкова истакна дека нашите две земји имаат потенцијал за поголема економска соработка, особено во секторот на енергетика, и изрази подготвеност за поддршка на иницијативите кои ќе произлезат од оваа средба.
Економија
НБРМ: Каматните стапки на благајничките записи и на расположливите депозити непроменети

На 11 март 2025 година се одржа редовна седница на Извршниот одбор за поставеноста на монетарната политика на Народната банка, на која беа разгледани најновите податоци и информации за светската и за домашната економија и најновите случувања на меѓународните и на домашните финансиски пазари во контекст на поставеноста на монетарната политика.
На седницата беше оценето дека тековната поставеност на монетарната политика е соодветна на условите во економијата, но и на ризиците, коишто и натаму постојат и се нагласени. Следствено, на седницата беше одлучено каматната стапка на благајничките записи да остане на нивото од 5,35%, а каматните стапки на депозитите преку ноќ и на 7 дена на нивоата од 3,95% и 4%, соодветно. Непроменета е и понудата на благајничките записи на редовната аукција и изнесува 10 милијарди денари. Со ваквата одлука се задржува внимателниот карактер на монетарната политика. И натаму се очекува дека нивото на каматните стапки, заедно со досегашните промени кај задолжителната резерва и преземените макропрудентни мерки ќе придонесат за ценовна стабилност на среден рок и за стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото.
Во услови на стабилен девизен пазар, главниот акцент при носењето на одлуката беше ставен на остварувањата кај инфлацијата и на ризиците поврзани со надворешното окружување и со домашните фактори што влијаат на агрегатната побарувачка. Во услови на нестабилен геополитички амбиент и воведување протекционистички мерки, забележлива е и зголемена променливост на пазарите на примарни производи.
Просечната инфлација, во периодот јануари − февруари 2025 година, изнесува 5%, при пониска споредбена основа од истиот период од претходната година, но и при натамошен умерен раст на дел од ценовните категории на месечна основа. Месечната динамика на инфлацијата од почетокот на годината главно произлегува од цените на храната и енергетската компонента, додека базичната инфлација има неутрален придонес. Воедно, и годишната динамика на базичната инфлација е релативно стабилна, при што во февруари беше забележано и одредено забавување. Во однос на инфлациските очекувања, во рамките на февруарските анкети на Европската комисија за очекувањата на потрошувачите преовладуваат очекувања за посилно намалување на цените во следниот период. Последните проекции за берзанските цени на примарните производи за следниот период се променети претежно во нагорна насока, што упатува на ризици и потреба за внимателност.
Состојбата на девизниот пазар е стабилна и движењата се поволни. Нивото на девизните резерви, на крајот на февруари, изнесува 4.861,3 милиони евра, што е соодветно за одржување на стабилноста на курсот на домашната валута. Промената кај девизните резерви од почетокот на годината е близу до очекувањата за првиот квартал на 2025 година. Во однос на последните расположливи податоци од надворешниот сектор, трговскиот дефицит во јануари 2025 година засега е малку понизок во споредба со очекувањата за првиот квартал од октомврискиот циклус проекции. Остварувањата на менувачкиот пазар заклучно со февруари 2025 година упатуваат на поумерени нето-приливи од приватните трансфери, во споредба со проекциите за првиот квартал. Остварениот дефицит во тековната сметка на билансот на плаќања во четвртиот квартал од 2024 година е незначително повисок од очекувањата во согласност со октомвриската проекција, при истовремено повисоки остварени нето финансиски приливи во однос на очекувањата, особено кај директните инвестиции.
Во однос на политиката на Европската централна банка (ЕЦБ), на последната седница во март беше донесена одлука за намалување на каматните стапки за по 0,25 п.п., под влијание на согледувањата за движењето на инфлацијата и силината на преносот на монетарните сигнали во еврозоната.
Економскиот раст, во последниот квартал на 2024 година, благо забрза и достигна 3,2%, што е речиси идентично со проекциите на Народната банка. Просечниот раст остварен за целата 2024 година изнесува 2,8% и е повисок од очекувањата, при нагорни ревизии во податоците за првата половина на годината. Расположливите високофреквентни податоци за првиот квартал од 2025 година во моментов се ограничени за попрецизни согледувања. Во однос на ризиците за растот во следниот период, тие и натаму постојат и се поврзани пред сѐ со случувањата во надворешното окружување, но и со брзината и обемот на остварување на домашните инфраструктурни проекти.
Во монетарниот сектор, депозитите и кредитите бележат солидни стапки на раст, коишто и натаму се повисоки од очекувањата за првиот квартал од годината, укажувајќи на поголема кредитна поддршка на економијата од очекувањата.
Општо земено, последните остварувања кај клучните макроекономски показатели, како и согледувањата во однос на нивната идна патека, наметнуваат натамошно внимателно водење на монетарната политика. Ризиците поврзани со надворешното окружување и натаму постојат и добиваат на интензитет, додека внимателно се следат и домашните фактори коишто можат да влијаат врз побарувачката и ценовната динамика во наредниот период. Оттука, водењето внимателни макроекономски политики ќе биде приоритет и во иднина. Народната банка и натаму е подготвена да ги употреби сите неопходни инструменти и да презема соодветни мерки со коишто ќе се придонесе за задржување на стабилноста на девизниот курс на денарот во однос на еврото и ценовната стабилност на среден рок.