Економија
Ковачевски од Економскиот форум: Нашата економија и во услови на најголема криза е стабилна и ќе расте
Со официјално обраќање премиерот Димитар Ковачевски го отвори вториот Економски форум во Скопје, во организација на „Делфи економски форум“ и Грчката бизнис-асоцијација во Северна Македонија.
На Форумот присуствуваа влијателни личности од земјата и регионот, претставници на политичкиот и економскиот живот, меѓу кои е и претставникот на ЕУ во земјата, Дејвид Гир, премиерот на Црна Гора, Дритан Абазовиќ, министри, пратеници, претставници на дипломатскиот кор и на меѓународни организации, како и претставници од бизнис-секторот.
За време на Форумот се одржуваат серија панели, на кои ќе се зборува за руската агресија врз Украина, пристапот на Балканот во ЕУ, енергетската перспектива во регионот, инвестициите во инфраструктурата, улогата на жените во обезбедувањето одржливост, странските инвестиции во Северна Македонија и регионот, како и за стратегиите за економски развој и дигитална трансформација.
Во продолжение го пренесуваме интегралното обраќање на премиерот Димитар Ковачевски:
„Огромна чест и задоволство ми е денеска да го отворам вториот по ред Економски форум овде во Скопје, каде што сме домаќини на еден од најголемите регионални собири, кој прерасна во традиционална средба на највлијателните чинители на политичката и економската сфера во регионот и пошироко. Тука, на едно место, ќе ги чуеме ставовите и мислењата на разни чинители, кои, се надевам, ќе се преточат во политиките на државите што ги претставуваме.
Би сакал да ги поздравам и организаторите, Економскиот форум од Делфи, Грција, и Грчката бизнис-асоцијација во Северна Македонија, кои го организираа овој значаен собир во партнерство и соработка со домашните компании.
Би сакал да им посакам топло добредојде на моите драги колеги од регионот, г. Курти и г. Абазовиќ, кои денес ќе присуствуваат во Скопје и ќе учествуваат на Форумот, потоа ги поздравувам и г. Гир, претставниците од дипломатскиот кор, како и вицепремиерите, министрите, пратениците, директорите на претпријатија, како и претставниците од бизнис-секторот од државата и регионот.
Претходниот прв Економски форум се одржа во екот на корона-кризата, а сега, две години подоцна, се соочивме со светската економска и енергетската криза, која предизвика забавување на економиите и раст на инфлацијата на глобално ниво. Владата успеа да го сузбие растот на електричната енергија и да го ублажи ценовниот шок за граѓаните со навремените мерки, со над 760 милиони евра.
Според податоците на Светската банка, во регионот издвоивме највисока буџетска поддршка, дури 5 % од домашниот бруто-производ за справување со кризата.
Морам да напоменам дека сите мерки се носеа во партнерство со засегнатите страни, со поддршка од државите од регионот, на Европската Унија и нашите стратешки партнери – Соединетите Американски Држави.
Економскиот форум годинава го дочекавме во уште еден голем предизвик за кој сме сметале дека ваквите настани ќе бидат дел од историјата и таму ќе останат. Но, за жал, се соочуваме со воената агресија на Руската Федерација врз Украина, која целосно ја измести геополитичката сцена оставајќи огромни последици со кои секојдневно се бориме.
Сепак, и лошото искуство е поука. Барем ние, народите од овие простори, сме поминале турбулентни историски моменти исполнети со конфликти, поделби, раздори, убивања.
Поучени од тие поделби и раздори, не треба да се вртиме кон минатото, туку треба да се фокусираме на иднината, на тоа како да ги подобриме нашите економии, како да им овозможиме на нашите граѓани подобар стандард и поквалитетен живот.
На денешните сесии ќе зборуваме за овие, како и за други актуелни теми од значење за сите нас, креаторите на политиките во регионот и пошироко.
Секоја наша нова средба носи ново искуство, нова размена на идеи, кои ни помагаат на сите во разни домени и драго ми е што повторно се гледаме на Економскиот форум, кој на сите ќе ни ги отвори видиците за подобро утре на нашите сограѓани.
Се гордеам што можам да ги пренесам заклучоците од неодамна одржаната минхенска безбедносна конференција, каде што Северна Македонија е препознаена како фактор на стабилност на Балканот.
Досега сум кажал, но пак ќе истакнам, веќе не е прашање дали Западен Балкан ќе стане дел од ЕУ, туку кога ќе стане дел од ЕУ.
На Економскиот форум гледам како на продолжение, односно надополнување на заедничките регионални иницијативи, меѓу кои и „Отворен Балкан“, каде што преку разни проекти го олеснуваме и подобруваме животот на граѓаните.
Северна Македонија е земја членка на НАТО, земја што ги почна преговорите со ЕУ, земја учесничка во Берлинскиот процес и земја што од оваа година го презеде претседавањето со ОБСЕ. Ние сме земја што отворените прашања на билатерално, регионално или меѓународно ниво ги решаваме по дипломатски пат, а не насилно.
Затоа, за нас е несфатлива и неприфатлива воената агресија на Русија врз Украина, акт со кој се кршат сите меѓународни норми и правила пренесени во меѓународните договори.
Северна Македонија цврсто чекори кон ЕУ. Во оваа пригода би сакал да им се заблагодарам на нашите стратешки партнери, САД и земјите членки на ЕУ, кои во изминатиот период даваа и даваат безрезервна поддршка на нашето членство во Европската Унија, како и поддршка на реформските процеси на тој пат.
Нашата држава, заедно со Србија и Албанија, веќе функционира како Европска Унија во мало. Неодамна Собранието на Република Северна Македонија ги ратификува законските решенија, кои произлегоа од иницијативата „Отворен Балкан“.
Со тоа нема веќе граници меѓу овие три земји. Отворен Балкан е реалност за граѓаните на Северна Македонија, Србија и Албанија, кои ќе може да работат во која било од трите држави, без да вадат работни дозволи, без какви било бариери, без аплицирања и чекања, без административни трошоци. Со тоа се либерализира регионалниот пазар на трудот.
Станува збор за огромна помош и олеснување за компаниите со цел полесно отворање нови работни места и полесно да ангажираат работни кадри и за нив да обезбедуваат добри плати и добри услови за работа.
Ги гледаме придобивките од отворањето на заедничките гранични премини и каков бенефит од тоа имаат нашите граѓани, на кои им се олеснува и скратува движењето преку границите.
Дополнително, од круцијално значење за трговската размена во регионот и пошироко се зелените коридори за што ќе треба заеднички да работиме со цел да го подобриме и прошириме нивното функционирање и кон земјите членки на ЕУ. Со тоа ќе влијаеме и ќе придонесеме за подобар имиџ на нашите економии и држави.
Во оваа пригода сакам да истакнам дека нашата економија и во услови на најголемата криза е стабилна и ќе расте.
Тоа се должи на храбрите одлуки што ги носиме, со цел кризата да ја претвориме во можност.
Направени се значајни постигнувања, а во оваа пригода ќе издвојам само неколку:
Минатата 2022 година е една од најкризните години во Европа, ние имаме рекордна бројка на странски директни инвестиции – 430 милиони евра во технолошко-индустриските развојни зони. Отворени се нови 2.300 работни места, со плати повисоки од државниот просек.
Со цел ние како држава да им помогнеме на компаниите, а во согласност со Законот за финансиската поддршка на инвестициите, во 2022 година исплативме рекордна државна помош од 23 милиони евра на 410 компании, кои вработуваат над 27.000 работници. Минатата година се потпишани нови 277 договори, што е најголем број потпишани договори од донесувањето на законот.
Нашите граѓани, како и граѓаните од регионот на Западен Балкан, заслужуваат европски услови за работа и европски плати.
И кај извозот бележиме рекорди. Извозот на компаниите во зоните достигна највисоко ниво од 3,7 милијарди евра, односно 25 % над највисоката точка, која ја достигнавме во 2021. Пресметките покажуваат дека за секој денар исплатена поддршка од државата во буџетот се враќаат 4 денари“, порача Ковачевски од вториот Економски форум во Скопје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Сетек го отвора Black Friday со рекордни попусти!
СЕТЕК, водечката технолошка компанија со долгорочно лидерство на македонскиот пазар, официјално го стартува најголемиот шопинг настан во годината Black Friday, со досега највисоки попусти и ексклузивни понуди.
Black Friday во Сетек носи вистинска шопинг еуфорија: голем избор, огромни попусти и до 70% и атрактивни понуди на стотици производи од водечките светски брендови.
Купувачите можат да изберат врвна техника од сите категории: бела техника, телевизори, ИТ-опрема, лаптопи, мобилни телефони, гејминг опрема, мали домашни апарати, уреди за климатизација и други производи за модернизација на домот, канцеларијата или деловниот простор.
Со оваа кампања, СЕТЕК уште еднаш ја потврдува својата позиција како прва и најсигурна дестинација за купување техника во периодот на најголемите шопинг активности во текот на годината.
Промотивниот период трае до 1 декември, а сите продажни салони низ државата, заедно со онлајн продавницата www.setec.mk работат со зголемен капацитет за да одговорат на големиот интерес.
Веб-страницата е дополнително оптимизирана за побрзо прегледување и полесно пребарување за време на Black Friday викендот.
„Black Friday е еден од најзначајните настани за нашите клиенти, кои секоја година очекуваат силни попусти и пријатно шопинг искуство. Нашиот тим вложува значителни ресурси за да обезбедиме уште поквалитетна, поконкурентна и попристaпна понуда. Горди сме што континуирано ги надминуваме очекувањата на нашите купувачи“ истакнуваат од компанијата.
Со повеќе од 30 години присуство на пазарот, СЕТЕК е препознаен како еден од најголемите и најреномираните лидери во продажба на технички производи со врвни технологии.
Компанијата нуди напредни услуги креирани да им овозможат на купувачите подобра информираност, сигурност и премиум корисничко искуство, меѓу кои:
• програма за лојалност
• кешбек можности
• премиум достава
• флексибилни опции за кредитирање
• континуирана техничка поддршка
И оваа година Сетек со Black Friday, уште еднаш го зацврстува својот статус како најдоверлив партнер за избор на техника нудејќи уникатна комбинација од висок квалитет, одлични цени и професионална услуга.
ПР
Економија
Македонија и Словачка имаат потенцијал за поголема соработка во енергетиката
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, денес оствари работна средба со амбасадорката на Република Словачка, Ивета Хрицова, во насока на унапредување на политичките односи и отворање нови можности за соработка меѓу двете држави.
Разговорите беа со фокус на можностите што постојат во енергетскиот сектор, трансформацијата на енергетските системи и користењето на словачките искуства во зелените технологии и регионалното енергетско планирање. Соговорничките разменија ставови за тековните процеси, регионалната динамика и патеките за понатамошно институционално приближување.
„Нашиот фокус е стабилен енергетски систем, модерен пристап кон реформите и партнерства што ја носат земјата напред. Словачка е важен пријател и соговорник во тие процеси, а двете земји имаат сериозен простор за повисоко ниво на соработка,“ истакна министерката Божиновска.
Амбасадорката Хрицова ја поздрави динамиката на реформите и ја нагласи подготвеноста за продолжување на комуникацијата и продлабочување на соработката во различни области поврзани со енергетската транзиција, модернизацијата и дигиталниот развој.
Во рамки на разговорот беше спомнато дека на почетокот на идната година е предвидена посета на мешовита владина делегација, на која разговорите меѓу Северна Македонија и Словачка ќе продолжат на владинo и институционално ниво, вклучително и темите од енергетиката и инвестициите. Министерката Божиновска ќе биде дел од мешовита владина делегација, што ќе ја пречека висока државна делегација од Словачка. Средбата ќе биде посветена и на разговори за енергетска соработка.
Министерството ја оценува денешната средба како уште еден чекор во градењето стабилно и современо партнерство меѓу двете држави – партнерство што се темели на европските вредности, заемната доверба и заедничките интереси на граѓаните.
Економија
Божиновска на Форум за слобода: Енергетиката не трпи импровизации и брзи, опасни потези од денес за утре – туку ред и стратегија за систем што трае, или не си фактор“
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, учествуваше на дводневниот „Форум за слобода“, меѓународн политички настан во организација на Унијата на млади сили во Северна Македонија и глобалната мрежа на центар-десни и конзервативни политички подмладоци. Настанот, обедини учесници, млади лидери од повеќе од 45 земји, со фокус на политичките, економските и стратешките предизвици пред младите генерации во Европа и пошироко.
Панелот посветен на енергетиката, на кој учествуваше министерката Божиновска, привлече значително внимание поради нејзиниот директен и аргументиран пристап кон енергетската политика – тема која денес е клучна за секоја модерна држава
Во своето обраќање, министерката Божиновска потенцираше дека од формирањето на Министерството во 2024 година, енергетскиот сектор минува низ најдинамичниот реформски период досега.
„Се соочивме со обврска сè да се одвива забрзано – да создадеме институција од нула, да ја стабилизираме состојбата и да воспоставиме јасна мисија. Денес можам да кажам: за првпат по долго време Северна Македонија има јасна енергетска насока, конкретни проекти и регионални партнери кои нè гледаат како сериозен играч,“ истакна министерката.
Божиновска нагласи дека енергетиката е сектор каде нема простор за импровизации.
„Или имаш податоци, стратегија, инфраструктура и партнерства — или немаш ништо. Затоа првата работа што ја направивме беше да ставиме ред: да видиме каде сме, што имаме, што ни недостига и што реално може да се реализира со темпо што го бараат модерните енергетски пазари,“ рече министерката.
Таа ги презентираше клучните резултати:започната реализација на гасниот интерконектор со Грција, синхронизирана работа со Србија на иден интерконектор, финализирано електроенергетско поврзување со Албанија, нов темелен Закон за енергетика, нови закони за Обновливи извори, за геологија и рударство, енергетска ефикасност, забрзани постапки за приклучување на ветерни и соларни капацитети, тригодишен план за енергетско ефикасно реновирање на јавни згради, подготовка на мастер-план за мрежата и инвестиции.
Во панел-дискусијата таа зборуваше и за регионалната интеграција како предуслов за стабилност.
„Не може држава да се затвори сама и да очекува дека ќе ги реши сите свои енергетски предизвици. Во енергетиката, самостојност без поврзаност веќе не значи сигурност – денес се гледа јасно дека само земјите кои се дел од глобалниот енергетски мрежен систем можат да бидат стабилни.“
Таа подвлече дека Северна Македонија прави пресврт во своето позиционирање:
„Интерконекторот со Грција го менува начинот на кој земјата пристапува до европските пазари и до нови извори на гас. Во паралела, со Србија и Албанија создадовме нова рамка на функционална регионална соработка. Во енергетиката, сами не можете да опстоите. Во минатото седевме сами. Не учествувавме активно на ниту еден значаен форум каде се кроеше енергетската политика – бевме аутсајдери, исклучени од главните европски и глобални процеси. Денес, тоа повеќе не е случај. “
Таа потсети и на октомврискиот Меѓународен енергетски форум, кој го организираше Министерството:
„Северна Македонија не само што денес седи на маса рамноправно со другите држави, туку ја презема и улогата на домаќин. На 14-тиот Меѓународен форум за енергија за одржлив развој (IFESD-14), во Скопје ги донесовме оние што ја обликуваат иднината на енергетиката – над 800 учесници од повеќе од 70 земји. Тоа е јасна порака дека Северна Македонија се враќа како фактор на регионалната и европската енергетска мапа.“
Без драматични чекори – туку пресметана транзиција
На прашањето за затворањето на јагленските капацитети, Божиновска беше директна:
„Не постои затворање без план, ниту сигурност без алтернативи. Поддржувам паметни, пресметани чекори со минимален ризик и максимална стабилност. Ние сме целосно посветени на зелената транзиција – но не по пат на брзи импровизации, не на грбот на граѓаните и не без стабилен извор за базна енергија. Да бидеме реални: денес веќе произведуваме над 40% електрична енергија од обновливи извори, но тоа важи кога има сонце, ветер или вода. А енергија ни треба и навечер, и во денови без ветер, и кога хидролошките услови се слаби. Затоа правиме транзиција со ред, со план и со алтернативи.
Интерконекторите се нашето осигурување, паралелно инвестираме во обновливи извори и енергетската ефикасност, која за нас е реален производствен капацитет – секој киловат што ќе го заштедиме е киловат што не мораме да го произведеме. Овој сектор не смее да прави драматични, брзи и опасни скокови. Правиме стабилни, и пресметани чекори – затоа што енергетиката е место каде или имаш контрола, план и ред или не си фактор.“
На крајот, министерката подвлече:
„ Мора да бидеме искрени: ништо во енергетиката не се случува од денес за утре. Години секторот беше запоставен, без јасен план, без инвестиции и без реални чекори напред. Она што го работиме денес е поставување темел – за во следните 5 до 10 години Северна Македонија да биде безбедна, стабилна и енергетски независна. Денес конечно имаме контрола, визија и јасен правец – и ние ја држиме таа насока.“

