Економија
Ковачевски: 40% зголемено домашно производство на струја, навремените мерки даваат резултат

Претседателот на Владата на Република Северна Македонија Димитар Ковачевски, денеска одговарајќи на пратеничко прашање истакна дека за поздравување се најавите на Регулаторната комисија за енергетика дека се прават анализи за воведување на евтина дневна тарифа на струјата и потенцираше дека ваквите можности се отвораат со зголеменото производство на струја.
„Од први јануари годинава до осми февруари ЕСМ има произведено над 720 илјади мегават часови електрична енергија, што е за 40 % повеќе од лани истиот период. Според официјалните извештаи од месец јануари, за првпат во после 15 години, од вкупните потреби на електрична енергија во државата, дури 87% се обезбедени од домашните производствени капацитети, додека само 13% се обезбедени од увоз. Просекот порано беше 30 до 35% електрична енергија да биде од увоз, сега е само 13%.
АД ЕСМ ги има вклучено сите државни капацитети за производство на енергија, како што се трите блока во РЕК Битола, РЕК Осломеј, ТЕЦ Неготино, како и двете гасни електрани во Скопје.
Цената за граѓаните е стабилна, покачување нема, додека евтина цена на струја имаат училишта, прехранбениот сектор и главните институции кои што даваат здравствени услуги на граѓаните.
Со навремени интервенции и мерки, како Влада покажавме дека можеме да се носиме со енергетската криза, без при тоа да имаме ценовни шокови кај основните прехранбени производи и струјата. Во 2022 година пак беа произведени 27 отсто повеќе струја отколку во 2021 година, а оваа години растот е проектиран на дополнителни 20% што се потврди како изводлив во месец јануари оваа година“, рече премиерот Ковачевски.
Премиерот истакна дека ефектот од зголеменото производство на струја, но и навремените мерки за субвенционирање на струјата за компаниите се гледа веќе и во малопродажбата, но и го потврдува последниот извештај на Државниот пазарен инспекторат за спроведените контроли.
„Од инспекциските надзори извршени во период од денот на донесување на Одлуката, на крајот на месец октомври 2022 година може да се констатира дека производителите, увозниците и трговците на мало и големо се придржуваат на највисоката утврдена маржа од 5% и 10% на производите наведени во Одлуката. Исто така, врз основа на мерките на Владата на Северна Македонија, забележителен е трендот на намалување на цените на основните прехранбени производи.
Според она што го кажа министерот за економија секојдневно се следи движењето на цените на основните прехранбени производи особено кај производителите кои што добиваат субвенционирана цена на електрична енергија, и доколку кај некој од нив се утврди дека нема намалување на цените се реагира преку пазарниот инспекторат и потоа ќе бидат преземани нормално дополнителни мерки, но кај голем број производители цените се намалени во просек за 10% кај основните прехранбени производи.
Намалување на цените на одредени производи (сончогледово масло за јадење Бисер од 113 денари на 97, бел леб од 40 денари на 35 – 32 денари зависно од типот, македонски ориз од 66 ден на 64 денари.
Одлуката се почитува маржа од 5% има кај овие продукти лебот, шеќерот и маслото, како и 10% во останатите продукти спомнати во одлуката како млекото шпагетите, јогуртот и друго. Намалени се цените на лебот кај пекарите, кај маркетите намалени цените на прехранбените и млечните производи и маржата се почитува според одлуката. Од денот на донесување на Одлуката 07.10.2022 година забележување е намалување на цените на Масло за јадење (од 21 до 46 денари) по литар, зависно од типот на производот и производителот:
Млеко – 2 – 5 денари по 1 литар;
Јогурт – од 7 до 14 денари по 1 литар;
Павлака од 8 до 9 денари;
Леб од 1 до 5 денари, и истите во зависност од производителот и грамажата на лебот кој што е во малата продажба“, рече Ковачевски.
За да им се помогне на малите потрошувачи коишто се на регулираниот пазар, во кои се вкалкулирани и енергијата и мрежарината, трошоците од 1 јануари се намалени за 20,проценти. Оваа цена се применува за 70 илјади компании во државата, коишто во минатиов период се соочуваа со зголемени трошоци за електрична енергија.
Со одлука на РКЕ, пак кај домаќинствата кои повеќе штедат цената им се намали, од друга страна, оние кои трошат повеќе добија зголемена цена. Така, цената на третиот блок се зголеми за 0,85 проценти, додека за четвртиот се зголемува за 7,65 проценти, меѓутоа во четвртиот блок се семејствата кои што имаат поголеми простории за загревање, дел од нив загреваат и базени во текот на зимата, тоа може да го дозволуваат да го прават согласно со нивните приходи, меѓутоа и цената на електрична енергија која што ќе ја платат нормално ќе биде повисока.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Димитриеска – Кочоска ќе го следи поскапувањето на бензините, не кажа дали тоа ќе повлече други поскапувања

Министерката Гордана Димитриеска – Кочоска по денешните најави за поскапување на бензините кажа дека Министерството за финансии ќе ја следи состојбата, но не даде конкретен одговор на новинарско прашање дали поскапувањето на бензинот кај нас ќе повлече и други поскапувања.
„Станува збор за берзански производ на кој не можеме да имаме никакво влијание, така што ќе следиме што ќе се случува. Сме имале години кога сме имале и многу високи цени, да се вратиме наназад да ги видиме, сега немаме некоја премногу висока цена на горивото меѓутоа да видиме што ќе се случува на берзанските производи. На тоа Владата не може да има влијание затоа што станува збор за цени кои се формираат на светските берзи“, рече министерката Димитриеска – Кочоска денес по состанокот со постојаната координаторка на Обединетите нации во земјава, Рита Колумбија, на кој се договорија амбасадите на координации во Министерството за финансии да ги договараат проектите за кои ќе одвојуваат средства во земјава, за да нема поклопување.
Регулаторната комисија за енергетика утрово извести дека од ноќеска по полноќ за 1,50 денар за литар поскапуваат бензините еуросупер 95, еуросупер 98 и дизелот, а мазутот е поскап за 1,293 денари по литар
Економија
Се зголемува цената на бензините и на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,63 % во однос на одлуката од 9.06.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 4,088%, кај дизелот за 5,626%, кај екстра лесното масло за 5,127% и кај мазутот зголемувањето е за 5,691%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,6205%.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 1,293 ден/кг и сега ќе изнесува 39,779 ден/кг.
„Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 17.6.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени“, велат од РКЕ.
Економија
Средба на гувернерот Славески со МБА: Стабилниот и одговорен банкарски сектор како неопходна потпора за економијата

„Во услови на светска неизвесност и постојани економски предизвици, воспоставувањето стабилен, добро капитализиран и одговорен банкарски сектор претставува суштинска потпора за граѓаните и за развојот на домашната економија.“ Ова беше една од централните пораки на средбата помеѓу гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески и раководството на Македонската банкарска асоцијација (МБА) – претседателката, д-р Маја Стевкова Штериева и заменик-претседателот, м-р Бојан Стојаноски.
На средбата беше нагласено дека одржувањето на стабилноста на банкарскиот сектор е заеднички приоритет и предуслов за градење долгорочна доверба кај граѓаните и кај стопанството. Гувернерот Славески истакна дека банкарскиот сектор кај нас е добро капитализиран, со стапка на адекватност на капиталот од 19%, што овозможува отпорност и во услови на евентуални шокови. Воедно, беше потцртано дека Народната банка е активно вклучена во унапредувањето на регулативата преку свој придонес во подготовката на новиот Закон за банките, како и во доследното спроведување на Законот за решавање банки, заради понатамошно зајакнување на стабилноста и усогласеноста со европските стандарди.
„Народната банка преку добро поставените политики обезбедува стабилна и предвидлива средина. Тоа е предуслов за банките да ги исполнат очекувањата на граѓаните и компаниите – со сигурни, достапни и со квалитетни услуги“, рече гувернерот.
Посебен акцент беше ставен на потребата од натамошно унапредување на конкуренцијата во платниот промет, особено преку финтек-иновации и нови технологии. Во таа смисла беше отворено и прашањето за напредокот во пристапувањето на банките кон Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). Беше нагласено дека крајниот рок за поднесување на барањата е 5 октомври оваа година и дека се очекува од банките да ги засилат активностите за навремено исполнување на оваа важна стратегиска цел, со која ќе се подобри интеграцијата и ефикасноста на прекуграничните плаќања.
Во однос на монетарната политика, гувернерот истакна дека Народната банка внимателно ги следи движењата на внатрешните и надворешните фактори на ризик. Секоја идна одлука за основната каматна стапка ќе биде донесена врз основа на детални макроекономски анализи, со цел да се зачува ценовната стабилност и да се поддржи економската активност.