Економија
Министерството за финансии: Покачувањето на прагот за мали пратки дејствува контра сивата економија

Мерките што ги иницираме и носиме се однесуваат на намалување на сивата економија, поволности за даночните обврзници и поедноставување на постапките, вклучително и за сметководителите – накусо, сосема спротивно од тврдењата изнесени денес од Комората на сметководителите, соопшти Министерството за финансии.
„Посочуваме – еден од главните приоритети на Министерството за финансии е токму борбата против сивата економија и носење мерки против неа. И преку подигање на прагот за ослободување од царина кај малите пратки до 90 евра посредно се дејствува контра сивата економија. Зошто? Бидејќи со зголемување на прагот за ослободување се намалуваат мотивите за избегнување плаќање увозни давачки – и стоките влегуваат по регуларен пат. Да напоменеме дека граѓаните што се враќаат од странство преку граничен премин и претходно и сега може да внесат стоки во вредност до 350 евра, што е значително повисока сума од нарачување по пошта. Исто така, ќе посочиме дека ова е препорака на Европската комисија, која укажа дека прагот за ослободување претходно бил премногу низок, како и дека има негативни последици од тоа. Инаку, прагот за ослободување во согласност со ЕУ и ЦЕФТА-препораките е дури повисок од оној што е воведен, односно 150 евра. Министерството за финансии ги калкулира буџетските импликации за оваа мерка оценувајќи ги како незначајни со оглед на многуте придобивки од мерката.
Покачувањето на прагот за ослободување од царина при порачка на мали пратки им овозможува поголем избор на граѓаните – ако купуваат од странство, ќе купуваат и од дома, како што ќе расте домашната понуда. Со тоа ќе се развива е-трговијата и ќе се создадат многу можности, особено за малите и средните претпријатија во земјата. За тврдењата дека ќе се препродаваат производи – секако дека имаме конкретни мерки, а се работи и на акциски план, со кои се и ќе се адресираат сивата економија и нелојалната конкуренција, како и конкретни мерки за сивата економија во е-трговијата, за што е формирана и работна група и имаше организирано јавна дискусија на која присуствуваа и коморите“, се вели во соопштението.
„Во однос на тврдењата на Комората на сметководителите за нови оптоварувања поради образецот даночен биланс, тие се сосема неосновани. Во даночниот биланс се имплементирани двете измени донесени со Законот за данок на добивката, кои се многу поволни за даночните обврзници. Тоа се измени што поминале претходно во Собрание поминувајќи ја собраниската и владината процедура, односно биле комуницирани во јавност – следствено, ова не се новини.
Законските измени носат само поволности за даночните обврзници, а не дополнителни оптоварања и тие се во интерес на даночните обврзници. До 15 март даночните обврзници имаат доволно време да го поднесат даночниот биланс. Даночниот биланс е извештај и со него не се менува законот. Меѓу другото, со новиот даночен биланс значајно се прецизираат даночните позиции, што, секако, е форма на олеснување на сметководителите.
Во однос на обрасците за регистрација и дерегистрација за ДДВ, до нив може да се пристапи преку електронскиот систем „Е-даноци“ и да се изврши електронско поднесување. Исто така, Министерството за финансии направи прирачник за ДДВ-обврзници, каде што на едноставен начин е објаснета постапката за регистрација и дерегистрација. Тој е објавен на веб-страницата на Министерството за финансии https://finance.gov.mk/files/priracnik_ddv_obvrznik.pdf. Ќе напоменеме дека и покачувањето на прагот за регистрација од еден милион на два милиона денари за ДДВ-обврзник е во насока на барањата на бизнис-заедницата, а како форма на поддршка и намалување на товарот токму на малите и средните претпријатија“, се додава во соопштението.
Министерството за финансии соопшти дека секогаш е подготвено за разговор со бизнис-заедницата заради подобрување на условите за водење бизнис и во таа насока во наредниот период ќе иницира средби на кои ќе се разговара за нови мерки, постапки и процедури заради оставарување на заедничките цели.
„По барање на бизнис-заедницата, а заради подобрување и поедноставување на примената, прогресивниот данок на личен доход беше одложен, што беше поздравено и од страна на коморите. Одложена беше и примената на повисоката даночна стапка од 15 отсто, како и почетокот на даночењето на каматите на депозити и капитални добивки од хартии од вредност. Во насока на олеснување на постапките и процедурите за бизнисот, минатата година беше укината и сметкопотврдата за суми до 6.000 денари – документ останат уште од времето на Југославија, кој веќе немаше намена. Токму сметководителите, голем број од нив, јавно го поздравија ова бидејќи ја олеснува нивната работа“, се додава во соопштението.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Славески – Сецуко: во фокусот унапредување на соработката во областа на дигитализацијата, јакнење на финансиската вклученост

Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари средба со амбасадорката на Јапонија во Република Северна Македонија, Кавахара Сецуко.
На средбата беа разменети мислења за актуелните економски движења во светот, предизвиците со кои се соочуваат централните банки при зголемена неизвесност, како и искуствата од спроведувањето на монетарната политика и одржувањето на финансиската стабилност.
Посебен акцент беше ставен на можностите за унапредување на соработката меѓу Народната банка и институциите од Јапонија, особено во областа на дигитализацијата во финансискиот сектор, јакнењето на финансиската вклученост и унапредувањето на вештините и капацитетот на човечките ресурси. Во таа смисла, беше истакната подготвеноста за размена на знаења и добри практики, имајќи го предвид јапонското искуство и експертиза во овие области.
Гувернерот Славески и амбасадорката Кавахара Сецуко се согласија дека постои простор за натамошно зближување и институционална соработка, којашто ќе придонесе за унапредување на економските односи меѓу двете земји.
Економија
Божиновска: Ред во изградбата на нови енергетски капацитети, за прв пат годишен план, ќе се гради она што е приоритет за државата и граѓаните

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини како што е соопштено, започнува практичната примена на Законот за енергетика и воведување на транспарентен, јасен и предвидлив процес на планирање на развојот на енергетскиот систем во Република Македонија. За прв пат ќе биде изготвен Годишен план за развој на енергетскиот систем, кој ќе ги дефинира насоките за изградба на нови објекти и зајакнување на енергетските мрежи, како и насоките за развој на нови енергетски објекти во кои државата ќе се јави како инвеститор со цел стабилизација на системот и зголемување на безбедноста во снабдувањето со електрична енергија.
На интернет-страницата на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини се објавени сите потребни документи за доставување иницијативи за развој на енергетски проекти, со што започнува практичната примена на Законот за енергетика и се воспоставува транспарентен, јасен и предвидлив процес за планирање на развојот на енергетскиот систем во Република Северна Македонија, велат од министерството.
Овој процес е од особена важност за државата затоа што обезбедува конкретна слика за приоритетите во развојот на енергетските капацитети и овозможува стратешко насочување на инвестициите, со цел стабилно снабдување со електрична енергија и правна сигурност за инвеститорите.
„Со овој транспарентен процес, секој потенцијален инвеститор ќе има јасна слика за потребите и приоритетите на нашата држава. Секоја иницијатива ќе биде детално технички обработена, со јасно дефинирани можности за приклучок и потребните зајакнувања на мрежата. Нашата цел е енергетскиот систем да се развива одржливо и да обезбедува стабилно снабдување за сите граѓани“, истакна министерката Сања Божиновска.
„На интернет-страницата на Министерството е објавено детално објаснување што се е потребно за поднесување на инцијатива. https://portal.mdt.gov.mk/post-body-files/dokumenti-file-wrMD.docx
На сајтот на министерството се достапни и сите технички и административни документи, поделени според видот на капацитетите, а со цел олеснување на процесот за потенцијалните инвеститори, обезбедување навремена подготовка за апликација и можност сите заинтересирани да ги планираат своите инвестиции врз основа на јасна слика за приоритетите на државата.
Што значи ова за инвеститорите?
• Проектите уште во рана фаза ќе бидат детално технички обработени,
• ќе се дефинираат потребните интервенции во дистрибутивната и преносната мрежа,
• за секоја иницијатива ќе се изготват варијанти за приклучок, јасно и транспарентно ќе се презентираат потребните зајакнувања и надградби на соодветните енергетски системи како и роковите за реализација,
• ќе се елиминираат несигурностите околу приклучувањето на проектите кон мрежата,
• ќе се обезбеди правна сигурност за инвеститорите и предуслови за финансиска поддршка од институциите.
Секој инвеститор – приватна компанија, физичко лице, општина или јавно претпријатие – има можност да достави иницијатива. Секоја иницијатива ќе биде анализирана според:
• видот на технологија за производство на електрична енергија,
• техничките и технолошките карактеристики на опремата,
• инсталираната моќност и балансниот капацитет,
• регионот на реализација, како и можностите за приклучок кон енергетските системи.
Рок за доставување на иницијативи за 2026 година е 30 септември 2025.
По завршување на рокот ќе биде изготвен Годишен план за развој на енергетскиот систем“, соопштија од министерството.
Економија
Поевтинуваат секојдневните плаќања за граѓаните и за компаниите, извести Народната банка

Активностите на Народната банка за намалување на надоместоците на банките за електронските плаќања заради нивна поголема достапност и користење веќе имаат видливи резултати за граѓаните и за компаниите. По интензивната комуникација и по намалувањето на трошоците за користење на Македонскиот интербанкарски платен систем – МИПС, банките ги подложија на ревизија своите тарифници намалувајќи ги надоместоците за извршување на платежните услуги, извести Народната банка.
Сите банки веќе усвоија нови тарифници со значително намалени надоместоци за платежни трансакции со платни налози. Имено, надоместоците за плаќањата коишто граѓаните ги извршуваат преку МИПС се намалени во просек за околу 50%, додека електронските плаќања на граѓаните коишто се извршуваат во рамките на истата банка (т.н. интерни плаќања) стануваат бесплатни во најголемиот дел од банките. Надоместоците коишто компаниите им ги плаќаат на банките исто така се намалени. Така, електронските плаќања на компаниите во МИПС стануваат поевтини во просек за околу 30%, додека електронските интерни плаќања за околу 55%. Општо земено, банките преминуваат кон поевтини и фиксни надоместоци по трансакција, коишто се однапред познати и не зависат од износот на плаќањето. Новите поевтини надоместоци се веќе во примена кај дел од банките, а останатите банки планираат да започнат со примена на намалени надоместоци најдоцна до октомври оваа година, велат од НБ.
Овие промени се дел од пошироката визија на Народната банка за дигитализација и модернизација на платниот систем. Поевтините услуги го поттикнуваат користењето на електронските плаќања, ја зајакнуваат довербата во финансиските институции и придонесуваат кон општествено одговорно работење на банкарскиот сектор, се додава во соопштението.