Економија
Младите во фокусот на земјоделската политика: ќе се формира нова потсекторска група, аојуз на млади земјоделци

Mинистерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Љупчо Николовски, одржа средба со млади земјоделци од сите региони во државата и од сите сектори.
На средбата беа презентирани резултатите од досегашните политики за поддршка на младите во секторот, како и за новите можности што им ги нудиме преку нашите мерки и програми, како и ИПАРД-програмата.
Николовски презентира факти и бројки, кои потврдуваат дека сме вистински насочени кон креирање услови, кои реално ги поддржуваат младите.
„Овие податоци треба да ги знае целокупната јавност, а особено младите, за да им бидат мотив и патоказ дека создаваме сериозни услови за работа дома. Во нашата програма за рурален развој предвидени се две мерки таргетирани само за млади од 18 до 40 години: Мерка 112 ‘Помош на млади земјоделци за почнување земјоделска дејност’, со грант до 10.000 евра и Мерка 113 ‘Поддршка за поттикнување на земјоделското производство’, со грант до 20.000 евра. Од 2017 година до денес финансиска поддршка од овие две мерки искористиле вкупно 838 млади земјоделци, од кои 576 млади добиле грант до 10.000 евра, а 262 млади земјоделци добиле грант до 20.000 евра. Од вкупно склучени 2.386 договори за закуп на земјоделско земјиште, во периодот од 2019 до 2023 година, 754 се млади земјоделци кои се ослободени од плаќање закупнина во првите три години. Од вкупно склучени 2.369 договори за ИПАРД 2, дури 859 се млади земјоделци, чии инвестиции во земјоделството изнесуваат 9 милиони евра. Од вкупно регистрирани 130.000 земјоделци во ЕРЗС, 15.552 се млади земјоделци и оваа бројка постојано расте. Сите овие бројки се најголемата потврда дека нашите мерки и политики дале резултат и силно одекнале помеѓу младите луѓе, кои ги искористиле сите можности што им ги нудиме како држава“, потенцира Николовски.
Креирањето нa политиките за младите земјоделци подразбира сеопфатен процес на создавање услови. Во 2019 воведовме измени во Законот за земјоделското земјиште, со кој овозможивме младите земјоделци да добијат земја под закуп и притоа ги ослободивме во првите три години да не плаќаат закупнина. Тоа за нив е дополнително олеснување и голем мотив. Во собраниска процедура е и новиот закон за советодавен систем, со кој ќе им помогнеме на сите земјоделци, а пред сè, на младите да добијат стручна помош и совети од квалификувани советници, кои ќе им помогнат да остварат поголеми приноси, а со тоа и поголем профит.
Во процес на креирање е и нова идеја за формирање сојуз на млади земјоделци по примерот на Рурална младинска асоцијација на младите земјоделци во Словенија, кои се дел од Европската организација на младите фармери и кои оваа година слават триесетти роденден.
„Овој пример беше мојот лајтмотив, она што го видов во Словенија да го пресликаме дома и да ги мотивираме нашите млади земјоделци преку ваква организација да ги следат модерните европски текови и полесно да ги исполнат европските стандарди во земјоделскиот сектор. Веќе ја почнавме постапката за реализација на оваа идеја, ќе организираме студиско патување на наши млади земјоделци во Словенија. Тоа ќе придонесе за формирање нова потсекторска група, од која ќе произлезе нов сојуз на млади и посебна програма за млади фармери“, посочи министерот Николовски.
Преку сите програми на Министерството фокусот е ставен на развој на руралните средини и подобрување на условите за живеење како една од клучните фактори за младите да останат дома. Ова значи дека настапуваме фронтално, им приоѓаме на сите предизвици преку комплексни политики, кои опфаќаат сè што е потребно за да имаме рамномерно унапредување на сите нивоа и за сè она што ги засега младите.
На состанокот беше презентиран повикот за млади земјоделци за поддршка од 10.000 евра од корисник од Националната програма за рурален развој, кој веќе е во тек. Првпат од оваа година младите земјоделци кои ќе добијат грант, ќе добијат авансна исплата во износ од 40 % од вредноста на договорот. Исто така, беа посочени сите можности за младите земјоделци, кои ги нуди ИПАРД 3-програмата. Активен е повикот за мерките 1 и 7, а за кои младите во ИПАРД 3 имаат предност, па така процентот на кофинансирање за нив изнесува 70 %, а во некои случаи предвидени во условите на програмата кофинансирањето за млади може да достигне и до 75 %, што е максимален процент на кофинансирање. Тоа е огромна поддршка за секој што сака да инвестира.
Во моментот на располагање се над 50 милиони евра, информираат од министерството.
Министерот Николовски ги повика сите млади земјоделци што имаат визија, кои имаат развојни планови за своето производство, да аплицираат и да ги искористат средствата.
Рокот за поднесување апликации за мерката „Млад земјоделец“, како и за првиот повик од ИПАРД 3, мерките 1 и 7 истекуваат на 15 октомври, а Мерката 3 од ИПАРД 2-програмата истекува на 3 октомври.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Министерството за финансии и Групацијата на небанкарски финансиски друштва при Стопанската комора почнуваат со редовна комуникација за состојбите на пазарот

На 7 октомври Министерството за финансии и претседателството на Групацијата на небанкарски финансиски друштва при Стопанската комора на Македонија одржаа работен состанок, којшто го водеше државниот секретар во Министерството, Андриана Матлиоска. На состанокот беа дискутирани актуелните состојби на финансискиот пазар во делот на финансиските друштва.
Врз основа на направените анализи е констатирано успорување на растот на кредитната активност на финансиските друштва по донесувањето на последните измени на Законот за финансиски друштва во јули 2023 година и Правилникот за кредитен ризик од април 2024 година. Така, податоците покажуваат дека во првото полугодие на 2025 година, во вкупното кредитирање во земјата, финансиските друштва учествуваат со 2,3%. Воедно, засилениот надзор од Министерството за финансии над работењето на финансиските друштва влијаеше во насока на консолидација на секторот и намалување на бројот на финансиските друштва од 35 на 26 финансиски друштва.
На состанокот беше поздравено формирањето на Одделението за следење и надзор над работата на небанкарските институции во рамки на Секторот финансиски систем во Министерствот за финансии, преку кое се зајакнува вонтеренскиот и теренскиот надзор на финансиските друштва и имплементацијата на законската рамка и подзаконските акти донесени од Министерството за финансии во својство на регулатор.
Како што беше истакнато на состанокот примарна цел на Министерството за финансии и на Групацијата на небанкарски финансиски друштва е заштита на потрошувачите. Во таа насока од страна на државниот секретар Матлиоска беше истакнато дека Министерството за финансии како регулатор во оваа област, постојано работи на зајакнување на регулативата со цел обезбедување висока заштита на правата на потрошувачите кои користат финансиски услуги од финансиските друштва. При тоа таа додаде дека преку постојани подобрувања на регулативата, финансиските друштва се обврзани да воспостават систем за
управување со кредитен ризик, што значи дека се обврзани одговорно да ја проценуваат кредитната способност на клиентот пред да одобрат кредит.
Во тој контекст претседателството на Групацијата информираше и за спроведување на Етичкиот кодекс кој беше донесен во јуни 2025 година, а кој
На состанокот беше истакната заедничката заложба за поголема транспарентност на податоците и информациите за работата на финансиските друштва во јавноста. Во контекст на ова, а согласно последните измени, покрај регуларните извештаи и обврски за известување кои и досега ги имаа финансиските друштва, истите сега имаат обврска задолжително транспарентно и јавно да го објават својот тарифник со надоместоците на својата веб-страница и на видно место во своите работни простории. Тоа на потрошувачите ќе им овозможи целосен увид во сите трошоци пред склучување на договорот.
Заеднички беше констатирано дека сите преземени досегашни мерки ја потврдуваат посветеноста за финансиската стабилност на пазарот и заштитата на потрошувачите.
(ПР)
Економија
Цените на нафтата се искачија над 66 долари

Цените на нафтата денес се искачија над 66 долари на меѓународните пазари, при што водечките производители објавија само умерено зголемување на понудата кон крајот на годината и индикации за стабилна побарувачка за гориво во САД.
На лондонскиот пазар, цената на барел попладне беше за 1,04 долари повисока од вчерашното затворање, на 66,49 долари. На американскиот пазар, барелот се тргуваше по цена повисока за 1,13 долари, на 62,86 долари.
Инвеститорите беа изненадени од објавата на почетокот на неделата од водечките производители дека имаат намера само умерено да ја зголемат понудата кон крајот на годината.
Групата од осум членки на Организацијата на земјите извознички на нафта (ОПЕК) и нејзините сојузници објавија во неделата дека ќе испумпаат само дополнителни 137.000 барели дневно на пазарот во ноември.
Тие веќе ја зголемија понудата за 411.000 барели дневно во септември.
„Осумката“ забележа дека изгледите за глобалната економија се „стабилни“ и дека пазарните индикатори се „моментално здрави“, судејќи според „ниското ниво на залихи“.
Пазарите очекуваа октомври да означи само краткорочен одмор во забрзаната нормализација на залихите.
Економија
Гувернерот Славески: Финансиската едукација и дигиталната писменост се неопходни во услови на зголемени ризици и дигитализација

На годишниот состанок на регионалниот проект за техничка помош во областа на финансиската едукација, поддржан од ОЕЦД и Министерството за финансии на Холандија, што се одржува во Сараево во организација на Централната банка на Босна и Херцеговина, гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески, истакна дека во услови на зголемени економски ризици и брза дигитализација, финансиската едукација и дигиталната писменост се неопходни за користење на предностите од финансиските услуги и за обезбедување сеопфатен раст.
„Во време кога инфлацијата расте и кога има зголемени каматни стапки и широка достапност на дигиталните финансиски услуги, се јавува нужна потреба од јакнење на финансиската и дигиталната писменост. Дигитализацијата носи нови можности, како поефикасни и поевтини финансиски услуги, но истовремено создава и нови ризици – од онлајн измами, прекумерно задолжување, до загрозување на личните податоци“, порача гувернерот.
Тој зборуваше на панел-дискусијата на тема „Унапредување на финансиската едукација за посилен раст“, на која учествуваа гувенерите на централните банки на Босна и Херцеговина и Молдавија, заменик-гувернерката на Грузија и вицегувернерот на Хрватска. Разговорот беше насочен кон улогата на финансиската едукација во зајакнувањето на економскиот раст, како и во справувањето со новите ризици предизвикани од дигитализацијата на финансиските услуги.
Гувернерот Славески нагласи дека посебно внимание треба да им се посвети на младите и на потрошувачите со ограничено финансиско искуство. „Зголемувањето на финансиската и дигиталната писменост е од огромна важност за граѓаните и за претприемачите за да можат да ги препознаат придобивките, но и ризиците од новите дигитални финансиски производи и услуги. Само така можеме да ја искористиме дигитализацијата како алатка за поголема вклученост и стабилен економски раст“, додаде тој.
Во рамките на зголемувањето на вклученоста, Народната банка ги спроведува и активностите на иницијативата „Кодекс за финансирање на жените претприемачи“ (WeFi Code), како национален координатор, заради намалување на родовиот јаз во пристапот до финансии и поддршка на женското претприемаштво. Во оваа иницијатива, покрај Народната банка, се вклучени 18 институции од јавниот, приватниот и граѓанскиот сектор, меѓу кои шест банки и две штедилници.
Народната банка со своето учество ја потврди својата заложба за унапредување на финансиската едукација, дигиталната писменост и вклученоста, во услови на брзи економски и технолошки промени.