Економија
Народна банка посочена како лидер во регионот во поддршка на финтек-секторот

Народната банка е лидер во регионот на Западен Балкан во активностите за поддршка на развојот на финтек-секторот. Северна Македонија е единствената земја од регионот чијашто централна банка го има мапирано финтек-екосистемот. Другите земји од регионот се во фаза на почетни активности – на ниво на обуки и работилници, измени и поставување финтек-регулатива. Северна Македонија е единствената земја во којашто централната банка веќе иницира подготовка на конкретна национална Стратегија за поддршка на финтек-секторот.
Ова се дел од констатациите изнесени на виртуелниот настан на којшто беа презентирани резултатите од Анкетата и Студијата за остварливост за развојот на финтек-секторот, коишто ги оствари Народната банка, со поддршка од ЕФСЕ.
На настанот учествуваа гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска и дел од тимот на Народната банка, претставници на ЕФСЕ, надворешниот соработник кој ја подготви Студијата за остварливост и дел од испитаниците од Анкетата. Во Анкетата зедоа учество претставници на банки, компании коишто нудат финансиски услуги, компании за алтернативно финансирање, инкубатори, акцелератори и партнери за поддршка на малите бизниси, регулатори, државни институции и министерства.
Финтек-секторот може да донесе бројни придобивки за економијата, сметаат близу 90% од 220 испитаници.
Во своето обраќање, гувернерката на Народната банка посочи дека примената на иновативни решенија во финансиската сфера може да донесе огромни придобивки за граѓаните и компаниите, финансискиот систем и целокупната економија. Финтек-решенијата би овозможиле влез на нови учесници и деловни модели на пазарот, раст на конкуренцијата, раст на ефикасноста и трансформација на финансиските услуги.
„Во периодот што претстои, нашата енергија ќе ја насочиме кон активности за повеќе прашања поврзани со финтек-секторот, преку координација со сите засегнати страни во екосистемот. Исто така, планираме да му посветиме посебно внимание на развивањето ефективна регулатива за заштита на потрошувачите во областа на финансиските услуги. Истовремено, ќе работиме и на поставувањето критериуми за процесот на лиценцирање за новите учесници на пазарот. Ќе ја разгледаме можноста за обезбедување регулаторен простор за да можат компаниите да ги тестираат новите иновативни решенија во безбедно контролиран простор (англ. Regulatory Sandbox). Оваа регулаторна алатка има значителен потенцијал за поттикнување финансиско вклучување и за испраќање сигнал до учесниците во финтек-индустријата дека регулаторот е отворен за иновации. Сите овие прашања ќе бидат дел од првата Национална стратегија за финтек-секторот, како една од нашите стратешки цели во наредниот период“, истакна гувернерката на Народната банка, Ангеловска-Бежоска.
Како што беше истакнато на настанот, ЕФСЕ има значителен придонес во развојот на финансиите во Северна Македонија, преку обезбедување заеми за развојни финансии во износ од 110 милиони евра и 36 остварени проекти за техничка помош. Уште од самиот почеток на соработката, ЕФСЕ нагласи дека развојот на финтек-секторот во нашата земја бара создавање побарувачка преку подигнување на свеста за примената на иновативни технологии во областа на финансиите, поддршка на иновациите, на претприемачите и иноваторите, напори за координација на сите засегнати страни и отстранување на пречките за развој преку регулаторни олеснувања.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
„Ако веќе имате паметен телефон, зошто да не ја имате и вашата Влада таму?“ – Андоновски најави владина суперапликација

Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, учествуваше на панел-дискусијата „Дигитални политики и иновации за економија подготвена за иднината“, во рамки на Самитот 2025 кој е во организација на Македонија 2025.
Министерот во својот говор се осврна на владината суперапликација, која како што рече, треба да биде клучен проект кој ќе ги донесе услугите до граѓанитe.
„Едно од највозбудливите нешта што ги градиме е Super App – нашата национална мобилна апликација за дигитален идентитет и услуги. Сакаме да ја завршиме и лансираме до крајот на оваа година”, изјави министерот.
Тој во продолжение од својот говор објасни дека ваквата апликација е иснпирирана од украинската апликација ДИА, која целосно го променила начинот на комуникација помеѓу граѓаните и институциите во Украина.
„Нашата верзија ќе започне со она што им е најпотребно на луѓето – дигитална лична карта, возачка дозвола и пристап до клучни услуги. Идејата е едноставна: Ако веќе имате паметен телефон во рака, зошто да не ја имате и вашата Влада таму?” – додаде Андоновски.
„Не брзаме. Тестираме, подобруваме, ги слушаме корисниците и ја поставуваме правната основа правилно – бидејќи ако не функционира лесно и безбедно од првиот ден, луѓето нема да се вратат. Но, визијата е јасна: да им го вратиме времето, енергијата и довербата на луѓето. Но, исто така, да изградиме нешто ново тука – во Македонија“, заклучи министерот.
Економија
Македонија2025 го отвори најголемиот Самит досега: Фокус на реформи, иновации и економски раст

Стратегии за забрзан економски раст преку болни реформи, значењето на дигиталните политики и иновациите за економија подготвена за иднината, улогата на глобалните економски партнерства, како и иднината на парите, медиумите и дигиталната слобода, се дел од темите на првиот ден од 14-тото издание на Самитот на Македонија2025.
Самитот беше официјално отворен со поздравни обраќања на претседателот на Одборот на директори на Македонија2025, Виктор Мизо и главната извршна директорка проф. Никица Мојсоска Блажевски. Тие ја истакнаа долгогодишната визија и мисија на организацијата за градење посилна нација преку економски раст, нулта толеранција за корупцијата, ефикасна јавна администрација, вложувања во образованието, иновации и ангажирање на дијаспората.
„Има прогрес во Македонија, но другите земји растат побрзо од нас. Сакаме пазарна економија, а бараме државен интервенционизам, работниците бараат повисоки плати, но не зборуваат за подобрување на нивните вештини. Лесно е да се обвинуваат соседите, Владата, но сите придонесуваме за тоа колку ќе просперира државата. Оваа Влада почна болни реформи, верувам дека гледа малку подалеку од изборниот циклус“, истакна Мојсоска Блажески.
На првиот ден од Самитот учествуваше и претседателот на Владата, Христијан Мицкоски кој во разговорот со директорката Мојсоска Блажевски се осврна на досегашните предизвици и резултатите што ги постигна неговата влада. Во фокусот на разговорот беа реформите кои треба да обезбедат подинамичен економски раст на земјата, како и соработката меѓу владата и приватниот сектор.
Самитот продолжи со панел дискусија насловена „Полнолетство – Македонија2025: Каде сме и каде одиме“, модерирана од членот на Одборот на директори, Боријан Борозанов, на која учествуваа основачите на Македонија2025, Мајк Зафировски и Џон Битов, како и членот на Одборот на директори, Живко Мукаетов. Во рамки на дискусијата тие се осврнаа на првичните мотиви за основањето Македонија 2025 и досегашните достигнувања на организацијата, за стратешките приоритети за забрзан развој на земјата, како што се борбата против корупцијата, постигнување на економски раст од над 5% годишно и дигитализација, а ја нагласија и улогата на приватниот сектор и лидерството во трансформација на државата и нивната визија за развојот на земјата до 2030 година.
„Македонија мора да ги трансформира јавните услуги, да вложува во технолошките таленти, но и да ги подготви компаниите за современиот дигитален екосистем преку дигитална трансформација и примена на вештачката интелигенција. Како да се постигне ова ќе биде едно од клучните прашања на кои ќе се обидеме да дадеме одговор токму на Самит“ изјави Кати Ицева, член на Одборот на директори на Македонија 2025.
За значењето на дигиталната трансформација на земјата и напорите на Македонија 2025 во оваа област зборуваше и Васко Кроневски, член на бордот на директори, кој напомена: „Технологијата станува стратешки ресурс за развојот и ние така мора да го гледаме. Можеме да го постигнеме посакуваниот економски раст и развој на целото општество, доколку ја употребиме технологијата и ги ставиме во функција огромниот број домашни таленти кои сега работат за потребите на други конкурентни економии и го поддржуваат нивниот развој“, истакна Кроневски.
Годинешниот Самит на Македонија 2025 е најголем досега и обединува над 700 учесници, вклучувајќи домашни и меѓународни лидери, претприемачи, креатори на политики, меѓународни експерти и претставници на академската заедница и на граѓанскиот сектор.
Првиот ден од Самитот се одвива во атмосфера на амбициозни разговори за реформи, отчетност и конкурентност – втемелени во заедничките вредности и јасната визија за економската иднина на Македонија. Самитот продолжува и утре со дискусии околу значењето на образованието за развојот на државата, за потребата од редефинирање на стратегиите за привлекување странски инвестиции, за улогата на вештачката интелигенција и нејзиното влијание врз трансформацијата на традиционалните индустрии, а ќе стане збор и за улогата на дијаспората во поттикнување на економскиот раст и развој на земјата.
Економија
Се зголемуваат цените на бензините, се намалува на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,21 % во однос на одлуката од 05.05.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 0,847%, кај дизелот има намалување за 1,511%, кај екстра лесното масло исто така има намалување за 1,181% и кај мазутот намалувањето е за 2,906%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,3599%.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалува за 0,50 ден/лит.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,592 ден/кг и сега ќе изнесува 35,450 ден/кг.
Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 13.5.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени, велат од РКЕ.