Економија
НБРМ: Банкарскиот сектор е стабилен, пропаѓањето на СВБ нема директни ефекти
Пропаѓањето на американската Банка на Силициумската Долина (СВБ) нема никакви директни последици за нашиот банкарски систем имајќи ја предвид малата изложеност кон нерезидентите, но и традиционалниот деловен модел заснован врз кредитирање на фирмите и граѓаните при стабилни извори на финансирање. Билансите на нашите банки се исклучително солидни, високо капитализирани и ликвидни и со историски најдобар квалитет на кредитното портфолио. Сепак, заради претпазливост во работењето, Народната банка внимателно ги следи сите случувања, велат од оваа институција.
„Според процените на релевантните меѓународни институции, а пред сѐ регулаторите во САД, последните случувања во американскиот банкарски систем не би требало да имаат ефекти врз финансиската стабилност во САД, а оттаму не се очекуваат ниту позначителни преносни ефекти врз глобалната финансиска стабилност. Според американските регулатори, ова се должи на фактот што банкарскиот систем на САД е високо капитализиран, отпорен и работи на цврста основа, што во голема мера е резултат на реформите по глобалната финансиска криза, кои обезбедија подобри заштитни механизми за банкарскиот сектор. Во прилог на ова одат и брзата реакција и мерките на американските власти, со што се минимизираат евентуалните системски ризици.
Во овој контекст, последните случувања во банкарскиот систем во САД нема да имаат директни ефекти врз нашиот банкарски систем имајќи предвид дека нашите банки имаат многу мала изложеност кон странство, вклучително и кон американската економија и американските банки, односно само 6,6 % од вкупните обврските на банкарскиот систем се кон странство, а само 5 % од побарувањата се од странство. Понатаму, билансите на нашите банки се исклучително солидни, со високо ниво на капитал (највисоко ниво во последната деценија), соодветна ликвидност и одличен квалитет на кредитното портфолио“, е нагласено во соопштението од НБРМ.
Особено важно во овој случај, како што велат, е тоа што нашиот банкарски систем има традиционален деловен модел, заснован врз кредитирање на фирмите и граѓаните при стабилни извори на финансирање. Ова, додаваат од таму, многу се разликува од деловниот модел на американската банка, кој е една од клучните причини за нејзиното пропаѓање, а се заснова врз висока концентрација и на депозитната база, но и на вложувањата во хартии од вредност (хартиите од вредност учествувале со 60 % во вкупната актива на Банката на Силициумската Долина).
„Нашиот банкарски систем има диверзифицирана и стабилна структура на финансирање, во која депозитите учествуваат со 84 % во вкупните обврски, а притоа две третини од депозитите се на населението. Овие средства главно се пласираат во кредити на нефинансиските лица, кои учествуваат со 60 % во вкупните средства на банките и кои имаат висок квалитет. Од друга страна, учеството на вложувањата на банките во хартии од вредност, кои се издадени од нерезиденти, е минимално и на ниво на банкарскиот систем е под 1 %“, е потенцирано во информацијата од НБРМ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Форумот за иновации „Пеперутка“ 2025 заврши со визија за регионална иновациска соработка
Четвртиот форум за иновации „Пеперутка“ 2025, организиран од Советот за Регионална Соработка (RCC), одржан на 19-20 ноември во Нови Сад, успешно заврши. Настанот, кофинансиран од Европската Унија, ги собра креаторите на политики, иноваторите, основачите на стартапи и претприемачите од целиот Западен Балкан, обезбедувајќи живописна платформа за вмрежување, размена на знаење и соработка.
Во своето воведно обраќање, Амер Капетановиќ, Генерален секретар на RCC, ја истакна важноста на регионалните иновации и соработка. „Овие иницијативи покажуваат дека, иако предизвиците постојат, нашиот регион се движи решително напред. Ги поставуваме темелите за отпорен и конкурентен Западен Балкан. Со вашето залагање, идеи и придонеси, може да обезбедиме регионот да чекори во склад со иновациите и да стане дестинација за нив,“ рече Капетановиќ, нагласувајќи дека успехот ќе зависи од заедничките напори низ регионот.
Растислав Стојсављевиќ, зборувајќи во име на Министерството за наука, технолошки развој и иновации на Србија, им се заблагодари на RCC и ЕУ за нивната постојана поддршка. Тој истакна дека настани како Форумот и наградата „Пеперутка“ помагаат во адресирањето на потребите и можностите за иновации во регионот, и ја потврди посветеноста на Србија кон унапредување на иновациите и технолошкиот развој.
Исто така, Ричард Маша, Раководител на операции во Делегацијата на ЕУ во Србија, нагласи дека иновациите се клучни за економски раст, конкурентност и за иднината на младите во Западен Балкан. Маша ја потврди посветеноста на Европската Унија за поддршка на иновативните напори во регионот и го пофали RCC за оваа иницијатива, потенцирајќи го партнерството на ЕУ во туркањето на регионалните иновации напред.
За време на форумот, учесниците се вклучија во информативни панели и разговори на напредни теми. Првата сесија се осврна на тековниот развој на вештачката интелигенција во регионот, разделувајќи ја хиперболата од реалноста и дискутирајќи како нејзиниот раст може да се искористи за развој. Втриот панел ја стави во фокус гејминг индустријата, покажувајќи го нејзиниот подем како силен двигател на иновации и раст на дигиталната економија во Западен Балкан. Панелистите ја разгледаа и експанзијата на центрите за дигитални иновации како клучни поттикнувачи на технолошка соработка и претприемништво во регионот. Во deep-tech дискусија, експертите дебатираа дали новонастанатиот deep-tech сектор во Западен Балкан е подготвен да стане нов мотор за раст или сè уште претставува неискористена можност. Овие разговори ги истакнаа успешните регионални технолошки иницијативи и понудија практични увиди, во согласност со фокусот на форумот – еволуцијата на стартап екосистемот во регионот.
Форумот за Иновации „Пеперутка“ 2025 заврши во оптимистички, визионерски дух. Организаторите и учесниците се согласија дека споделеното знаење и воспоставените врски ќе поттикнат уште поголема регионална соработка и иновации. Континуираната регионална соработка, нагласена низ целиот форум, беше истакната како клучна за претворање на креативните идеи во одржливи бизниси и за одржување на конкурентноста на Западен Балкан во глобалниот иновациски пејзаж. Успехот на настанот повторно ја истакна вредноста на ваквите форуми во обединувањето на различни засегнати страни и водењето на дигиталната и зелената транзиција на регионот. Како што регионот продолжува напред, моментумот создаден од Форумот „Пеперутка“ 2025 ќе ги зајакне тековните иницијативи и ќе инспирира нови партнерства, обезбедувајќи континуитет на регионалниот иновациски прогрес.
Форумот ја вклучи и церемонијата за 4-тата награда за иновации „Пеперутка“, одржана претходната вечер, каде беа претставени исклучителните регионални иноватори што придонесуваат за одржлив и дигитален раст.
Економија
Биткоинот силно паѓа
Биткоинот денес падна на најниско ниво за повеќе од шест месеци, бидејќи инвеститорите ја намалуваат изложеноста на ризични средства поради неизвесноста околу следниот потег на Федералните резерви на САД. Водечката криптовалута во светот падна на 86.325,81 долари, што е најниската вредност од 21 април. Цената подоцна се стабилизираше на околу 86.690 долари.
XRP падна за 2,3%, додека етерот изгуби повеќе од 3% од својата вредност и се тргува далеку под нивото од 3.000 долари.
Во исто време, главните индекси на Волстрит забележаа падови, откако почетниот ентузијазам предизвикан од импресивните резултати на технолошкиот гигант Nvidia брзо исчезна.
Веројатноста дека биткоинот ќе ја заврши годината под 90.000 долари се зголеми на 50%, според податоците од платформата за опции Derive.xyz, бидејќи трговците сè повеќе се заштитуваат од понатамошни падови, објавува „Ројтерс“.
Биткоинот е во опаѓачка траекторија од почетокот на октомври, кога достигна рекордно високо ниво од 126.223,18 долари. Изгуби повеќе од 7% од својата вредност од почетокот на годината и е на пат да го забележи својот прв годишен пад од 2022 година.
Една од главните причини за падот на биткоинот е попретпазливиот став на неколку претставници на Федералните резерви на САД, кои предупредуваат на сè уште превисока инфлација во САД и советуваат воздржаност во понатамошните намалувања на каматните стапки. Ова ги намали пазарните очекувања и изврши притисок врз биткоинот и другите ризични средства како што се акциите.
Економија
Бислимоски – Сјаојен: Енергетската транзиција е приоритет број еден
Над 55 % од расположливите енергетски капацитети во државава се од обновливи извори и определбата на земјава е јасна дека енергетската транзиција е приоритет број еден – е пораката што претседателот Марко Бислимоски и членовите на РКЕ ја истакнаа на средбата со амбасадорката на Народна Република Кина, Џианг Сјаојен.
Соговорниците ги споделија искуствата во секторот, истакнувајќи дека полето на соработка може да се прошири, ако се земе во предвид дека материјали со кинеско производство се повеќе се употребуваат при реализација на значаен дел на инвестициите во енергетиката.
„Инвеститорите се добредојдени во земјава, но соработката мора да биде базирана на законските прописи кои се синхронизирани со европските правила што подразбираат јавни и транспарентни тендерски постапки “ посочи Бислимоски.
На средбата се разговараше и за тоа како новите технологии – паметните мрежи, батериите за складирање на електрична енергија, можат да придонесат за побрза енергетска транзиција

