Економија
НБРМ: Банкарскиот систем и натаму е здрав и стабилен – донесени одлуки за јакнење на неговата отпорност

Советот на Народната банка ја одржа својата редовна седница на која, меѓу другото, го усвои извештајот за финансиската стабилност за 2022 година. Во извештајот се оценува дека домашниот финансиски сектор добро се справи со предизвиците и уште еднаш покажа дека е отпорен на шокови и има капацитет за справување со кризи.
Банкарскиот сектор ја задржа стабилноста на своите биланси. Остварувањата на пензиските фондови беа под влијание на сложеното макроекономско окружување, што како и во повеќето други земји придонесе за намалување на стапките на принос мерени за повеќегодишни периоди. Сепак, станува збор за краткорочни пазарни шокови, што отвора простор да се надоместат загубите во следниот период. Ризиците од окружувањето немаа позначително влијание врз осигурителниот сектор, чии резултати од работењето се подобрија, а солвентноста се задржа на соодветно ниво.
Другите финансиски институции (штедилниците, друштвата за лизинг, инвестициските фондови и финансиските друштва) и натаму се со мал обем на активности и засега имаат многу ограничено значење како извор на системски ризик за финансиската стабилност. Неповолното окружување позначително се одрази врз работењето на инвестициските фондови преку изразен надолен тренд на стапките на принос, со исклучок на паричните фондови.
Во извештајот се наведува дека ризиците поврзани со секторот домаќинства и натаму се ограничени. Показателите за солвентноста и ликвидноста забележаа минимално подобрување, а задолженоста на домаќинствата се задржа на умерено и релативно стабилно ниво. Во однос на остварувањата на корпоративниот сектор се заклучи дека и покрај новите предизвици од окружувањето, во 2022 година речиси во сите дејности од корпоративниот сектор се зголемија приходите од работењето и се подобри профитабилноста. Задолженоста на корпоративниот сектор и натаму се зголемува, но сè уште е во умерени рамки и засега не упатува на ризици за одржливоста на долгот. Сепак, има разлики во профилот на ризичност на корпоративниот сектор во зависност од дејноста и големината на субјектите, при што микросубјектите и натаму се најранливата група субјекти од корпоративниот сектор.
Поновите податоци за банкарскиот систем, во согласност со усвоениот извештај за ризиците во банкарскиот систем во вториот квартал од 2023 година, покажуваат солиден раст на билансот на состојба на банкарскиот систем во второто тримесечје, што најмногу е резултат на растот на депозитите од претпријатијата и домаќинствата, со позначителен придонес на депозитите од претпријатија. По падот во првиот квартал, во второто тримесечје, вкупните кредитите се зголемија за што поголем придонес имаа кредитите на претпријатијата. Сепак, во услови на заострување на кредитните услови и намалување на побарувачката на кредити од населението, годишниот кредитен раст е помал во споредба со двоцифрените остварувања од минатата година. Солвентноста на банкарскиот систем бележи подобрување, стапката на адекватност на капиталот забележа квартално зголемување до највисокото ниво за последните шеснаесет години, од 18,2 %. Квалитетот на кредитното портфолио на банките се задржа со учество на нефункционалните во вкупните кредити од 2,9 %.
Врз основа на редовната квартална оцена на системските ризици, Советот на Народната банка на одржаната седница донесе одлука за зголемување на стапката на противцикличниот заштитен слој на капиталот за изложеностите на банките во земјата за 0,25-процентни поени од претходно утврдените 1 % на 1,25 %, со почеток на примена од 1 ноември 2024 година. Во услови на здрав и стабилен банкарски систем со зголемена профитабилност и соодветно ниво на ликвидност, кога ризиците сè уште немаат одраз врз билансите на домашните банки, зголемената стапка на противцикличен заштитен слој на капиталот има за цел да дејствува превентивно кон дополнително јакнење на отпорноста на банките и со тоа да обезбеди повисока финансиска стабилност, што е во согласност и со мерките што се преземаат во поголем број земји во Европската Унија.
На редовната седница на Советот беше донесена и одлуката за начинот на спроведување на мерките за спречување перење пари и финансирање тероризам. Позначајни измени се воведувањето посебен дел за ризикот од финансирање тероризам и финансирање на ширењето оружје за масовно уништување (пролиферација) и подетаљна разработка на мерките и дејствата за спречување перење пари и финансирање тероризам, кои треба да ги преземаат менувачниците и платежните институции. Во одлуката се внесени и препораките на Комитетот на експертите на Советот на Европа (Moneyval), како и регулативата на ЕУ за интерните контроли кај филијалите или подружниците на субјектите основани во трета земја.
Советот ја усвои и одлуката за менувачките работи, чии измени во однос на постојната одлука за менувачките работи првенствено се однесуваат на зајакнување на критериумите за вршење менувачки работи и усогласување со Законот за спречување перење пари и финансирање тероризам. Со одлуката се врши промена во дел од критериумите што треба да ги исполни одговорното лице за вршење менувачки работи и се воведува концептот на соработник, кој треба да ги исполни истите критериуми, со што се зајакнуваат критериумите за одговорното лице. Се воведува и обврска за известување на Народната банка пред овластениот менувач да направи промена на податокот за одговорното лице, со што се засилува контролната улога на Народната банка преку претходна проверка на исполнувањето на критериумите.
На седницата беа разгледани и други тековни материјали поврзани со работата и надлежностите на Народната банка.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
УЈП: Инкасирани 2,3 милијарди денари или 37,4 милиони евра повеќе во буџетот споредбено со јули лани

Во јули 2025 година, Управата за јавни приходи оствари значителен раст на наплатата по основ на даноци и социјални придонеси за речиси 37,4 милиони евра во споредба со јули 2024 година.
Вкупната наплата од даноци (Данок на додадена вредност (ДДВ), данок на личен доход (ДЛД) и данок на добивка ДД) изнесува 14.344 милиони денари, односно приближно 233 милиони евра, што претставува рекордна месечна наплата досега.
По тој основ остварен е раст од 922 милиони денари или околу 15 милиони евра, што е раст од 6,9% во однос на јули 2024 година. Раст од 13,4% се бележи и кај социјалните придонеси, и по тој основ наплатени се 11.823 милиони денари (192,2 милиони евра), што е за 1.400 милиони денари (околу 23 милиони евра) повеќе наплатени средства од придонеси во споредба со истиот месец минатата година.
„Растот на приходите не е случаен – тој е резултат на зголемена економска активност, како и посветена работа, партнерство и доверба која Управата за јавни приходи постојано ја гради со даночните обврзници. Во изминатиот период, а во согласнст со законските надлежности, УЈП презеде низа мерки и е во постојан контакт со даночните обврзници и нивните овластени сметководители кои имаат пријавен, но ненаплатен долг за соодветниот даночен период. Целта е навремено подмирување на обврските и избегнување на блокада на сметки и дополнителни трошоци за присилна наплата“, велат од УЈП.
Во рамки на превентивните мерки, доставени се персонализирани пораки и известувања до обврзниците, со јасна порака за доброволно усогласување. Придобивката од овој пристап е јасна: се овозможува финансиска стабилност кај обврзниците, се избегнуваат санкции и се гради одржлива даночна историја, што директно придонесува за стабилни јавни финансии и позитивна деловна клима.
Економија
Од бесплатни услуги до премиум-привилегии, сè во една банка

Без разлика дали сте примател на плата, пензија или млад корисник на HalkЕz пакетот, да се биде клиент на Халкбанк значи можност, секојдневно да добивате повеќе.
Повеќе слобода, повеќе удобност, повеќе безбедност и пристап до услуги кои ви го олеснуваат животот, а притоа штедите време и пари.
Халкбанк за своите клиенти, приматели на плата/пензија овозможува бројни услуги кои се целосно бесплатни, како на пример подигнување готовина без провизија од сите банкомати, на сите банки, во земјата, со Mastercard дебитната картичка.
За младите до 24 години, HalkEz пакетот значи почеток на финансиска независност со поддршка, со бесплатно одржување на платежна сметка, бесплатно електронско и мобилно банкарство, Visa PayWave дебитна платежна картичка – без надоместок за годишна членарина со која можете да повлекувате готовина без надоместок од сите банкомати во земјата и странство.
За пензионерите, Халкбанк обезбедува сигурност и лесни пензионерски денови, преку редовна и навремена исплата на пензијата пред секој 1ви во месецот, како и преку овозможување на бесплатни услуги кои се дел од специјалниот Пакет за пензионери. Пензионерите добиваат бесплатна MasterCard дебитна картичка со која можат да подигнуваат готовина од сите банкомати, на сите банки во земјата без провизија, а дополнително и бесплатно електронско банкарство и бесплатна мобилна апликација. Интерните налози на шалтерите на банката се без провизија. За секоја направена трансакција, пензиониерите добиваат и бесплатни СМС известувања.
За оние што што бараат нешто повеќе, тука се Премиум картичките на банката. Во премиум програмата, Mastercard World Debit, Mastercard World Credit, Visa Platinum и Visa Gold на Халкбанк носат едно поразлично ниво на искуство.
Со дебитната премиум картичка Visa Platinum следува бесплатно подигање на готовина во странство, бесплатно електронското банкарство и СМС инфо, како и 2 бесплатни посети на LoungeKey и Fast Track услугата, додека со Mastercard World Debit добивате бесплатно годишен пристап од 6 влеза до аеродромските LoungeKey салони, како и Асистенција на пат – пакет Европа. Со Мastercard World Credit овозможен е бесплатен пристап до Lounge Key салоните за над 1400 аеродроми во светот, кадешто ќе најдете сè што ви е потребно за мирен старт на патувањето, удобни места за седење, бесплатни освежувања и пијалоци, Wi-Fi, електрични приклучоци, весници и она најважното, мир.
Со Visa Gold премиум картичката, корисниците покрај можноста за пристап до висок кредитен лимит и полиса за осигурување од незгода може да уживаат во привилегијата на бесплатна Fast Track услуга на аеродромот во Скопје, која овозможува побрзо завршување на административните формалности во делот за полетување, а кои вклучуваат пасошка контрола и безбедносна проверка.
Преку кредитната картичка Visa Travel се добива пристап и до иновативните ORYX услуги, кои нудат поддршка на пат (ORYX на пат) во случај на незгода или потреба од влечна служба и Drive Angel мобилна апликација која ги предупредува возачите на небезбедно возење, овозможува итни повици и повици во случај на несреќа и многу повеќе.
Како приматели на плата и корисници на Халк Смарт пакетот, за само 150 денари месечен трошок, добивате дебитна картичка со можност за повлекување готовина од сите банкомати, на сите банки во земјата без провизија, без годишна членарина и без трошок за редовно реиздавање. Во рамки на пакетот е вклучено и електронско т.е. мобилно банкарство, без никакви дополнителни трошоци за месечно одржување, како и со неограничен број на бесплатни електронски, интерни или меѓубанкарски, налози ПП30 и ПП50. Со пакетот добивате и бесплатни СМС известувања за сите извршени трансакции. Како дополнителна вредност за корисниците на пакетот, вклучен е и подарок ORYХ Home Аssistance – поддршка за поправки во домот, без надомест.
Со Халкбанк, добивате многу повеќе од обична банкарска услуга, добивате партнер кој е тука за вас во секој чекор. Со транспарентни услуги, практични решенија и постојана грижа за клиентите, Халкбанк е ваш доверлив финансиски партнер.
(ПР)
Економија
ВМРО-ДПМНЕ: Заврши времето на матни тендери во енергетиката, СДС да се помири дека државата оди напред

ВМРО-ДПМНЕ испрати реакција на прес-конференцијата на Методија Илиевски, потпретседател на СДСМ.
„Заврши времето на матни тендери во енергетиката, СДС да се помири дека државата оди напред.
Ветерниот парк во Штип, Карбинци и Радовиш е најголема енергетска инвестиција од осамостојувањето до денес. 500 милиони долари ќе влезат во државата, а СДД наместо да се радува лее солзи.
Многу скоро од денес, Македонија од увозник на струја, ќе стане извозник.
Владата ја обезбедува енергетската сигурност на државата.
Иднината во Македонија ќе биде сигурна, сите ќе живееме во држава која ги има сите придобивки на 21-от век. А, СДС слободно може да останат со реториката во минатиот век, народот тоа го гледа и ќе ги избрише на следните избори“, стои во реакцијата на ВМРО-ДПМНЕ.