Економија
НБРСМ: Новини во платежната сфера од 01 јануари – Советот на Народната банка донесе 12 подзаконски акти

Народната банка ги усвои подзаконските акти кои овозможуваат ефикасна примена на новините во платежната сфера
Советот на Народната банка усвои сет подзаконски акти со кои се операционализира новата правна рамка во платежната сфера која ја поставува Законот за платежни услуги и платни системи, чија примена ќе започне од 1 јануари 2023 година.
Примената на новата правна рамка се очекува да ја засили конкуренцијата на пазарот на платежни услуги со тоа што ќе овозможи влез на нови даватели на платежни услуги кои ќе треба да добијат соодветна дозвола од Народната банка. Така, од почетокот на следната година, покрај банките платежни услуги ќе може да даваат и платежни институции, штедилниците, како и институции за електронски пари. Новото конкурентно окружување се очекува да ги мотивира постоечките и новите даватели на платежни услуги и оператори на платни системи да им понудат на клиентите иновативни решенија за извршување на побрзи, поудобни и поевтини плаќања.
За извршување на платежните трансакции, граѓаните и бизнисите, односно правните и физичките лица, ќе може да отвораат сметки кај платежни институции и институции за електронски пари. Паричните средства на правните и физичките лица на овие сметки нема да претставуваат депозити и на нив нема да се пресметува и исплатува камата. Исто така, паричните средства кај платежните институции и институциите за електронски пари ќе бидат заштитени, со тоа што ќе се чуваат на посебни сметки во Народната банка, во деловните банки или штедилници, а нема да влегуваат ниту во стечајната или ликвидационата маса во случај на престанок со работа на институцијата или на банката и штедилницата каде што се чуваат.
Новата регулатива ќе овозможи и поголема заштита на правата на корисниците на платежни услуги, а особено на физичките лица кои се потрошувачи, преку стандардизирање на содржината на рамковните договори кои ги склучуваат со давателите на платежни услуги и обврзување на давателите на платежни услуги да им даваат целосни, јасни и навремени информации за платежните услуги кои ги нудат и условите за нивно извршување.
Особено значајна новина за потрошувачите ќе биде олеснетото споредување на надоместоците за услугите поврзани со платежната сметка. За оваа цел, Народната банка ќе објави листа на 11 најрепрезентативни услуги поврзани со платежна сметка кои потрошувачите најчесто ги користат. Со цел појасно претставување на понудените услуги на потрошувачите и нивна споредливост, давателите на платежни услуги ќе бидат должни, пред склучувањето на рамковен договор за користење на платежни услуги, да му дадат на потрошувачот информативен документ за надоместоците на услугите, според стандардизираните термини и дефиниции од листата на најрепрезентативните услуги.
Воедно, ќе бидат должни да ги достават до Народната банка и податоците за надоместоците за најрепрезентативните услуги што ќе ги нудат на потрошувачите. Тие податоци ќе бидат објавени веб-страницата на Народната Банка, што ќе им помогне на потрошувачите на лесен начин да да ги споредат надоместоците што ги нудат различни даватели на ваквите услуги. На овој начин, се очекува да се зголеми информираноста на потрошувачите и да се олесни донесувањето на одлуки од нивна страна за користење на платежни услуги од конкретен давател на платежни услуги. Споредбата на надоместоците на веб-страната на Народната банка се очекува да биде овозможена најдоцна до 30 септември 2023 година.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Задутре ќе бидат исплатени 11 милиони евра од унгарскиот заем за компаниите

Првата транша во износ од околу 11 милиони евра, од средствата наменети за поддршка на компаниите обезбедени со унгарскиот заем, ќе биде исплатена задутре, односно ќе бидат префрлени средствата од централниот Буџет кон Развојната банка.
Ова го најави министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска од Будимпешта.
Како што рече, побарувачката кај компаниите за користење на средства е неколку пати поголема од износот на кредитот и средствата се достапни за сите компании.
„Согласно условите што ги одреди Владата право на пристап до овие средства имаат сите компании со исклучок на оние што се занимаваат со производство на алкохолни пијалоци, производство или трговија со тутун, како и дејности поврзани со коцкање, казина и еквивалентни претпријатија“, рече министерката додавајќи дека директен увид во одлуките на банките за тоа кои проекти ќе бидат поддржани нема, но дека доколку има отстапки банките би можеле уште еднаш да ги разгледаат апликациите и да ги земат предвид билансите на компаниите.
Таа се осврна и на делот од заемот кој е повлечен од Унгарија за поддршка на општините и изрази задоволство од реализацијата на тие средства.
„Очекувам да имаме одлична реализација имајќи предвид дека имаме изборна година и дека секој еден градоначалник без разлика од која политичка партија ќе има желба да праави побрза реалиација на проектите со кои ќе аплицира“, рече министерката.
Министерката за финансии вчера и денеска, заедно со премиерот Христијан Мицкоски и министри од Владата, учествуваше во Будимпешта на Македонско-унгарскиот самит.
Економија
Божиновска на меѓувладината седница во Будимпешта: Градиме модерна и одржлива енергетска иднина со Унгарија

Министерката за енергетика, минерални суровини и рударство, Сања Божиновска, учествуваше на Втората меѓувладина седница меѓу владите на Македонија и Унгарија, која се одржа во Будимпешта.
Божиновска, имаше обраќање на заедничкиот состанок на владите на Македонија и Унгарија, нагласувајќи ја важноста на енергетската соработка како клучен фактор за економски развој и енергетска безбедност.
Во своето излагање, министерката ги истакна реформите што Македонија ги спроведува во енергетскиот сектор и потенцијалот за соработка со Унгарија во областа на обновливите извори, модернизацијата на енергетската инфраструктура и иновациите во енергетската ефикасност.
„Македонија ја прифаќа иднината со смели енергетски реформи, при што новиот Закон за енергетика не е само технички документ, туку стратешка алатка што ќе привлече инвестиции, ќе ја зголеми енергетската независност и ќе ги забрза обновливите извори. Работиме интензивно на решенија за да привлечеме поголеми инвестиции во енергетскиот сектор, да ја зголемиме енергетската независност на нашата земја, да го забрзаме развојот на обновливите извори на енергија, и да ги усогласиме нашите енергетски стандарди со највисоките европски норми“, истакна Божиновска.
Министерката Божиновска ја потенцираше природната предност на Македонија со над 280 сончеви денови годишно, што ја прави земјата природен центар за соларна енергија. Исто така, министерката истакна дека вратите на Македонија се отворени за инвестиции, со цврста посветеност да се создаде енергетски систем што ќе биде од корист за сите.
Министерката истакна дека ова партнерство со Унгарија е пример како стратешките соработки можат да донесат конкретни резултати, од подобрување на енергетската ефикасност до зголемување на интерконективноста и развој на иновативни енергетски решенија.
„Преку соединување на нашите визии, експертиза и ресурси, можеме да создадеме поотпорни енергетски системи што ќе обезбедат сигурно, чисто и достапно снабдување со енергија за нашите граѓани и економии. Ова не е само заедничка визија, туку и заедничка обврска – да изградиме сигурен, модерен и одржлив енергетски систем што ќе ги задоволи потребите на нашите граѓани и економии“, подвлече Божиновска.
Економија
Економијата во четвртиот квартал лани порасна за 3,2 отсто

Стапката на раст на бруто-домашниот производ (БДП) во државава во четвриот квартал лани е 3,2 проценти, соопшти Државниот завод за статистика.
Во четвртиот квартал од 2024 година, поголем пораст е забележан во секторите Градежништво од 13,2 проценти и Стручни, научни и технички дејности; Административни и помошни услужни дејности од 10,6 проценти.
Финалната потрошувачка на домаќинствата, вклучувајќи ги непрофитните институции кои им служат на домаќинствата, во четвртото тримесечје од 2024 година, номинално расте за 6 проценти, а нејзиното учество во структурата на брутодомашниот производ изнесува 66,1 процент.
Во истиот период, извозот на стоки и на услуги номинално е намален за 3,1 процент, а увозот на стоки и на услуги забележа зголемување во номинален износ од два проценти.
Минатата година, во првиот квартал БДП изнесуваше 1,2 проценти, во вториот квартал 2,3 проценти, а во третиот 3 проценти.