Економија
Невидена крипто-измама: Сè повеќе ограбени пријавуваат во полиција, вложувале и над 50.000 евра

Откако беше објавено дека риечката компанија BitLucky, за тргување со криптовалути, наводно оштетила најмалку 700 свои клиенти за, како што се шпекулира, 70 милиони евра во криптовалути, во приказната се вклучи и сплитскиот адвокат Иван Чизмиќ, експерт за ИТ право, пишува хрватскиот печат.
Според него, досега се појавиле стотици клиенти на BitLucky кои не можат да ги добијат своите пари, а најновите форензички наоди покажуваат дека нивните пари завршиле на таканаречените централизирани берзи, како што е Binance, најголемата берза за криптовалути во светот.
„Таму трагата на парите се губи, но форензиката може да се направи и да се дознае. Важно е сега да го известиме Binance за случајот и да побараме од нив официјални информации, што ќе го направат доколку постои основано сомневање. После тоа ќе може да се утврди дали има елементи на кривично дело“, вели Чизмиќ, додавајќи дека ги ставил на располагање своите услуги, но дека во оваа фаза сè уште не е правен застапник на сите оштетени.
Вчера на повеќе портали и на социјалните мрежи се појави информација дека BitLucky, главно непозната компанија од Ријека, која тргува и инвестира во криптовалути, ја извршила „најголемата крипто измама во Хрватска“. Хрватската крипто-заедница зборува претпазливо за случајот, но некои велат дека 30-годишниот директор на компанијата BitLucky, Лука Буразер, инаку познато лице на хрватската крипто заедница, исчезнал со неколку десетици милиони евра од инвеститори, дека наводно се криел на непозната локација, ги исклучил мобилните телефони и социјалните мрежи и дека е невозможно да се дојде до него и неговите соработници.
Тој ги известил своите клиенти со кратка порака: „Почитувани клиенти, со низа лоши зафати и одлуки, за жал, ја доведов состојбата на компанијата во кризна состојба, повеќе информации ќе имаме во наредните денови“.
На прашањето дали Чизмиќ, како експерт за корпоративно и ИТ право, знае за друг таков случај во Хрватска, тој одговорил дека не знае.
„Не се сеќавам на случај од толку големи размери, на една компанија да ѝ се доверат толку многу средства, а инвеститорите преку ноќ да бидат информирани дека нема повеќе пари и дека директорот на компанијата исчезнал“, вели тој.
Според некои шпекулации, инвеститорите на BitLuky изгубиле десетици милиони евра, веројатно меѓу 40 и 70 милиони евра во криптовалути.
Инвестициите преку BitLucky се движеле од околу 2.000 евра до 66.000 евра, со договор на една година. Компанијата дополнително требало да ги инвестира тие пари во криптовалути, а на инвеститорите им бил ветен месечен профит од 5 до 25 проценти. Со оглед на бројот на клиенти, BitLucky можеби располага со пари меѓу 13 и 450 милиони евра.
Меѓу оштетените, кои не сакаат да зборуваат за медиумите, имало и такви кои на компанијата на Буразер и довериле 150.000 евра и до 700.000 евра, како што се шпекулира.
„Она што е сигурно е дека компанијата BitLucky немала лиценца за давање брокерски услуги. Значи, тоа е компанија каква што може да ја отвори секој, а парите се инвестирани, се чини, врз основа на доверба во сопственикот“, вели адвокат Чизмиќ за „Јутарњи лист“.
Оштетените за сè ја известиле полицијата, а неколкумина приватно ангажирани адвокати. Од Приморско-горанската полиција потврдуваат дека одреден број граѓани ги контактирале за овој случај, дека сè уште прибираат информации, но не е јасно како ќе се однесуваат кон случајот со оглед на тоа што повеќето хрватски институции не ги признаваат криптовалутите како вредност“.
Од УБИК, домашното здружение за блокчејн и криптовалути, рекоа дека немаат подетални информации за случајот на BitLucky, дека Буразер не е нивен член и дека „не бил истакнат член на хрватската крипто-заедница, тој не добил простор на тркалезни маси и конференции организирани од УБИК“.
Сепак, може да се открие дека во 2018 година, Буразер одржал предавање за криптовалути на Економскиот факултет во Загреб како дел од Startup Wednesday, организиран од Хрватската мрежа на бизнис ангели (CRANE) и HAMAG BICRO.
Инвеститорот и крипто-инвеститор Хрвоје Прпиќ, кој објави се на Фејсбук, шпекулира дека тоа би можело да биде да се справи со измама со предумисла, таканаречена Понзиева шема, односно инвестициска измама во која претприемачот ветува голем профит, но потоа му го плаќа профитот на еден клиент со инвестицијата од друг.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
„Завршува ерата на неточни броила“: Министерството за енергетика бара опремата за проверка на струјомерите веднаш да биде на располагање на граѓаните

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини активно работи на воведување системски решенија кои ќе ја зголемат заштитата на граѓаните и ќе обезбедат поголема транспарентност и контрола врз мерењето на потрошената енергија. Во таа насока, министерката Божиновска бара, во најкраток можен рок, Бирото за метрологија да ја стави во функција софистицираната опрема за тестирање и верификација на броилата, која поради неажурност во претходните години останала неискористена и не била ставена во функција.
Станува збор за машина – Трофазен систем за мерење на електрична енергија и моќност, која повеќе од 7 години седи неупотребена во подрумските простории на Бирото. Со ставањето во употреба на оваа опрема, крајна цел е, освен верификација на мерилата, и да се испитува исправноста на мерилата по жалба на потрошувач, за која Божиновска инсистира да биде спроведувана и заради честите поплаки и барања од граѓаните.
Минатата недела, Министерката Божиновска при посетата на Бирото за метрологија изврши обиколка на опремата со цел да се утврди нејзината состојба. Веднаш беа дадени насоки да се започне со сите потребни активности за нејзино итно активирање. По што доби уверување од раководството на Бирото дека веднаш ќе се распише потребниот тендер за проверка на функционалноста, инсталација и пуштање во употреба на опремата, како и обука на вработените, по што ќе може да започне со проверки на броилата.
Со оваа мерка, граѓаните ќе добијат можност за независна проверка на исправноста на своите броила, директно во државна институција. Ова ќе овозможи секој сомнеж за неправилно фактурирање да се провери со прецизни и официјални мерења, при што граѓаните ќе добијат јасен и недвосмислен одговор за состојбата на нивниот инструмент.
Истовремено, ова ќе претставува дополнителен механизам на контрола врз компаниите кои ги инсталираат и одржуваат броилата, со што ќе се обезбеди поголема правичност во наплатата на потрошената енергија и ќе се намалат можностите за неправилности. Министерството останува посветено на заштитата на правата на граѓаните и воведување механизми кои ќе обезбедат фер и точен систем на мерење.
Економија
Божиновска во Вруток: И покрај предизвиците Мавровскиот систем произведе 28% над планот

Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, ја посети Хидроелектраната Вруток, во рамки на нејзините заложби за редовна проверка на сите енергетски капацитети во земјата. Оваа посета е дел од континуираните активности на Министерството за следење на состојбата на клучните енергетски објекти и подобрување на нивната ефикасност.
ХЕЦ Вруток, како најголема електрана во рамки на Мавровскиот хидроенергетски систем, игра стратешка улога во македонскиот електроенергетски систем. Со инсталирана моќност од 165,6 MW и просечно годишно производство од 350 GWh, Вруток е клучен фактор во обезбедувањето стабилност на снабдувањето со електрична енергија.
„Континуираниот надзор и инвестиции во хидроелектраните се суштински за енергетската безбедност на земјата. Нашата цел е да ја зголемиме ефикасноста, сигурноста и одржливоста на хидропотенцијалот што го имаме. Мавровскиот хидроенергетски систем е столбот на обновливото производство на електрична енергија во Македонија, и затоа е важно да се одржува со највисоки стандарди“, изјави министерката Божиновска.
И покрај предизвиците со ниската кота на Мавровското Езеро (2,74 m под нивото од 2023 г.), преку реорганизација и оптимално планирање, ХЕС „Маврово“ постигна производство од 493,27 милиони kWh во 2024 година – за 28% над планот. Ова придонесе за стабилно снабдување со енергија во земјата и задоволување на потребите во периоди на врвна потрошувачка.
Мавровскиот хидроенергетски систем, кој покрај ХЕЦ Вруток ги опфаќа и ХЕЦ Равен и ХЕЦ Врбен, со вкупна инсталирана моќност од 200 MW и годишно производство од околу 450 GWh, претставува еден од најголемите и најсложените во земјата. Водите што се влеваат во езерото се собираат од површина од над 500 километри квадратни од планининските масиви на Кораб и Шар Планина. Водата се пренесува со канали и цевководи долги над 130 километри. Со акумулација од 275 милиони кубни метри вода, овој систем е од критично значење за енергетската одржливост и балансирање на производството од обновливи извори
Во текот на посетата, министерката Божиновска се запозна со тековните активности за одржување и планираните инвестиции во модернизација на постројките. Во последните декади, системот беше предмет на три фази на ревитализација, со вкупна инвестиција од преку 60 милиони евра. Последната фаза од ревитализацијата, завршена во 2014 година, овозможи зголемување на инсталираната моќност за дополнителни 18,58 MW и годишното производство за 40 GWh. Дополнително, ревитализацијата придонесе за намалување на емисиите на CO₂ за 36.400 тони годишно.
Во наредните години, се планира реализација на третата фаза на ревитализација, Овие активности ќе осигурат продолжување на животниот век на објектите, зголемување на нивната сигурност и стабилност, како и дополнителни економски придобивки. Дополнителни приходи од околу 2,5 мил. евра од зголеменото производство и околу 2,5 мил. евра од системски балансни услуги.
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини ќе продолжи со стратегијата за развој на хидроенергијата, а во наредниот период се предвидени нови инвестиции за зголемување на ефикасноста на постоечките капацитети и подобрување на нивната стабилност. Со вакви активности, Министерството го потврдува својот фокус на енергетската транзиција и одржливо производство на електрична енергија.
Економија
УЈП: Поднесете ги ДДВ-04 пријавите навреме, избегнете дополнителни трошоци

Управата за јавни приходи ги повикува сите даночни обврзници да ги достават потребните документи до своите сметководители и навремено да ги поднесат ДДВ-04 пријавите за изминатиот даночен период. Крајниот рок за поднесување на ДДВ-04 пријавата е 25-ти февруари (вторник).
„До вчера до крај на работниот ден од очекуваните 7.396 ДДВ пријави, поднесени се 1.862 што претставува 25% од вкупниот број на ДДВ – 04 пријави за овој даночен период. Ова покажува дека значителен број на обврзници сè уште не ја исполниле својата законска обврска, односно остануваат да се поднесат уште 5.534 ДДВ – 04 пријави“, велат од УЈП.
Управата за јавни приходи апелира до сите даночни обврзници да ги исполнат своите законски обврски навремено, за да избегнат стрес, казни и дополнителни финансиски трошоци.
„Навременото поднесување на ДДВ-04 пријавата е од исклучителна важност за правилното усогласување со даночните прописи, одржување на финансиската стабилност на бизнисите и за развојот на економијата.
Даночните обврзници кои имаат потреба од дополнителни информации или поддршка можат да се обратат на:
Е-пошта: [email protected]
Телефонски броеви:
Од фиксна линија: 0800 33 000
Од мобилен телефон: 02 3253 200
Управата за јавни приходи и нејзините тимови во секое време стојат на располагање за да обезбедат информации со цел успешно исполнување на даночните обврски од страна на даночните обврзници“, се додава во соопштението на УЈП.