Економија
Потпишан Општиот колективен договор за вработените во јавен сектор

Министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска и претседателот на Сојузот на синдикати на Македонија, Слободан Трендафилов официјално го потпишаа Општиот колективен договор за вработените во јавен сектор.
Потпишувањето на Општиот колективен договор беше единствена точка на денешната 12 седница на Економско-социјалниот совет, со која претседаваше министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска а присуствуваа претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Димитар Ковачевски, заменик-претседателот на Владата задолжен за економски прашања, Фатмир Битиќи, министерот за финансии, Фатмир Бесими, министерот за информатичко општество и администрација, Азир Алиу, Размена Чекиќ – Дуровиќ, државна секретарка на Министерството за економија, претставници на синдикатите – членови на економско-социјалниот совет, нерепрезентативните синдикати, претставници на Организација на работодавачи и претставници на институциите.
Претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Димитар Ковачевски истакна дека Владата на Република Северна Македонија успеа во она што беше недостижно досега, успеа да сврти нова страница на историјата и за прв пат по 15 години на иста маса со синдикатите и со сите засегнати, заеднички најде одржливо решение за платите во јавниот сектор.
„Денеска, овде во просториите на Владата треба да се потпише нов Општ Колективен договор кој е резултат на успешните преговори и нашиот отворен дијалог со синдикатите, со којшто се внесува системско решение за платите во јавниот сектор, решение коешто гарантира раст на платите. Заеднички со синдикатите дојдовме до прифатливо решение кое нема да зависи од волјата и желбата на ниедна политичка партија и сега и во иднина!“, истакна претседателот на Владата, Ковачевски.
Тој посочи и дека вработените во разни агенции, фондови, во општините, училиштата, градинките и сите други вработени во институциите од јавниот сектор, од септември, оваа година, ќе добијат 10% раст на постојните плати, како и исплата на регрес за годишен одмор за 2023 година од 10.000 денари, којшто ќе биде исплатен до крај на годината.
„Утврдивме и нова Методологија на плата која ќе се спроведува од март 2025 година. Во новиот општ Колективен договор предвидовме исплата на минимум К-15 во износ од 30 отсто од просечната нето плата. Покажавме дека се грижиме за сите, се грижиме за нашите граѓани, нивниот труд треба да е соодветно вреднуван и ценет. Токму затоа обезбедивме решенија на долг рок, со коишто овозможивме континуиран раст на платите“, потенцираше Ковачевски.
Министерката Тренчевска на прес-конференцијата за медиумите посочи дека Општиот колективен договор кој се потпишува после 15 години претставува значаен чекор во насока на унапредување на работничките права и потврда дека за оваа Влада социјалниот дијалог е особено значаен.
„Како Влада и како Министерство надлежно за прашањата во областа на трудот, дијалогот во општеството го подигнавме на повисоко ниво. Затоа што за значајните прашања треба да се разговара заедно и отворено. Заедно, низ дискусија со социјалните партнери ја донесовме методологијата за усогласување на пензиите, одлуката за минималната плата и нејзин постојан раст, а денес ја официјализиравме одлуката за пораст на платите на вработените во јавен сектор и не само тоа, туку и методологија која обезбедува постојан раст на платите. Општиот колективен договор уредува и други прашања кои се во насока на унапредување и заштита на работничките права и вреднување на трудот на работникот“, истакна Тренчевска.
Заменик-претседателот на Владата задолжен за економски прашања, Битиќи посочи: „Повисоките плати во јавната администрација се клучни за подобрување на квалитетот на услугите кои се испорачуваат кон граѓаните и бизнис секторот, поттикнување на продуктивноста и иновативноста, намалување на корупцијата, промовирање на економскиот раст, привлекување професионалци и демонстрација на вредност и посветеност во заштитата и унапредувањето на јавниот интерес. Со обезбедување конкурентна плата, градиме силен и професионален јавен сектор кој ефикасно и ефективно ќе им служи на граѓаните и активно ќе учествува во создавањето на поволна деловна средина за одржлив економски раст и развој“, истакна Битиќи.
Министерот за финансии Фатмир Бесими, го поздрави потпишувањето на овој Договор кој е резултат на подолг процес на преговори и консултации и претставува заеднички успех и на двете страни, кои имаа сериозен пристап во изнаоѓање на ова системско решение кое овозможува континуиран раст на платите и заштита на стандардот на вработените.
„Наша цел како Влада е платите да растат, како во јавниот, така и во приватниот сектор. Така што ова што денеска го потпишуваме и стартува веќе од септември со исплатата на платата во октомври, е продолжение на оној раст на платите што се случува во изминатите пет години. Покрај растот на платите во март и септември годинава, цела администрација имаше раст на платите во 2019 година. Во образование платите имаа раст во 2018, 2019, 2020, 2022 и 2023 година, во високото образование раст во 2021, 2022 и 2023 година. Зголемување од 20% и 18% имаа вработени во културата. Детската и социјална заштита по 10% и 15% во 2019 и 2022 година. Минатата година 15% раст имаа платите на вработени во судството, вработените во здравство во три наврати добија зголемување на платите од 10%, 25% и 5%, а зголемување на платите имаше и Армијата, МВР, во ИПА структурите и слично“, рече министерот Бесими.
Министерот за информатичко општество и администрација, Азир Алиу изрази задоволство од потпишувањето на договорот кој е само почеток на заедничката работа за подобрување на работничките права.
„Го памтам моментот кога ja имавме нашата прва работна средба и мора да признаам дека недовербата помеѓу институциите беше мала но со голема работа, подобрување на меѓусебната доверба стигнавме до потпишување на општиот колективен договор. Денеска трудот на работникот се вреднува повеќе, сега треба да работиме на подобрување на целиот екосистем со што услугите во јавниот сектор ќе се подобрат. За таа цел ние како ресорно министерство за Јавна администрација ќе работиме во понатамошното подобрување на овој екосистем. Целта на МИОА е да имаме јавна администрација која ќе биде дигитална, транспарентна и отчетна“, истакна Алиу.
Претседателот на Сојуз на синдикати на Македонија, Слободан Трендафилов, истакна дека денес завршува еден процес кој трае три години, за жал трае 15 години односно тогаш беше потпишан последниот Општ колективен договор за вработените во јавниот сектор.
„Денес исправаме една огромна неправда спрема вработените во јавниот сектор, да бидат без Општ колективен договор во јавниот сектор во кој се уредуваат правата од работен однос како основни а потоа со гранските колективни договори на ниво на работодавачи дополнително се унапредуваат и зајакнуваат. Исправаме огромна неправда во делот на исплатата на регресот за годишен одмор. Денес сите вработени во јавниот сектор имаат право на регрес за годишен одмор кој ќе биде 10.000 денари заклучно со декември оваа година. Идната година со порастот на просечната плата ќе изнесува 30% најмалку регрес за годишен одмор кој вработените ќе го добиваат еднаш годишно“, истакна Трендафилов.
Тој посочи дека, вработените во здравство, образование, полиција, армија, за прв пат добиваат регрес за годишен одмор. Како и дека овој договор утврдува низа поволности кои вработените ќе ги уживаат. Една од тоа е елиминирањето на политичката волја за зголемувањето на нивните плати, односно сите вработени ќе знаат начин на кој ќе им се усогласуваат и зголемуваат платите во наредниот период.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Муцунски: Македонија е рангирана меѓу првите во Европа и шеста во светот по обем на гринфилд-инвестиции

Министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Тимчо Муцунски, и директорот на Дирекцијата за технолошко-индустриски развојни зони, Гоце Димоски, денеска одржаа тематска прес-конференција, на која говореа за последниот извештај на „Фајненшл Тајмс“ – fDi Intelligence, според кој Северна Македонија е рангирана меѓу првите во Европа и шеста во светот по обем на гринфилд инвестиции во однос на БДП.
„Денес споделуваме резултати што се видливи и недвосмислени. Според најновиот извештај на ‘Фајненшл Тајмс’ – fDi Intelligence, нашата земја е меѓу првите во Европа и шеста во светот по обем на гринфилд инвестиции во однос на БДП. Докажуваме дека сме мала земја која умее да постигне големи резултати“, истакна министерот Муцунски.
Тој појасни дека гринфилд инвестициите значат нови фабрики, капацитети и нови работни места, додавајќи дека овој индекс покажува оти државата привлекува повеќе нов капитал отколку што би се очекувало за нејзината економска тежина – дека остварените резултати во делот на странските инвестиции се над нашата категорија.
„Тоа е порака до инвеститорите и граѓаните: тука вреди да се инвестира, да се гради, да се остане. Тоа е јасен сигнал дека енергетската транзиција и индустрискиот раст се во фаза на реализација – не само план или парола. И да бидеме јасни: ова признание не е случајно. Градиме предвидливост. Ние сме кредибилна членка на НАТО. Се поврзуваме со европските коридори. Испраќаме порака дека нашата држава е сигурен и достоинствен партнер“, додаде министерот Муцунски.
На прес-конференцијата тој истакна и дека граѓаните очекуваат чесна држава и јасни правила, подобро платени работни места и пониски трошоци. Во таа насока, нагласи дека целта не е постигната и дека Владата го забрзува чекорот:
„Денес не велиме ‘целта е постигната’. Денес го забрзуваме чекорот. Поедноставуваме постапки, кратиме рокови, ги поврзуваме домашните компании со странските инвеститори, вложуваме во вештини за младите. И, најважно – создаваме систем во кој никој не е над законот, затоа што довербата е нашата најсилна валута за раст“, заклучи министерот.
Директорот Димоски, пред медиумите, истакна дека денешниот успех претставува признание за стратегијата, пристапот и политиките што ги спроведува Владата во областа на привлекувањето странски директни инвестиции, каде клучни приоритети се економскиот раст, креирањето нови работни места и привлекувањето инвестиции со висока додадена вредност за македонската економија.
„После само една година посветена и напорна работа, сведоци сме дека, според последниот извештај кој веќе десет години го подготвува ‘fDi Intelligence’, специјален истражувачки оддел на ‘Фајненшл Тајмс’, Македонија е рангирана на шестото место во светот во привлекувањето на странски инвестиции во однос на бруто домашниот производ“, истакна Димоски.
Тој потенцираше дека крајната цел е структурна промена во начинот на привлекување инвестиции – со фокус на квалитет и додадена вредност, наспроти квантитет и обем на проекти – што е суштинската разлика која ја издвојува нашата земја од многу други економии во минатото, но и моментално во регионот.
Економија
Мицкоски: Македонија е шеста држава во привлекување странски инвестиции по БДП

Ќе бидам прецизен за да не бидам погрешно разбран, зборувавме дека сме четврта економија во Европа. За жал се уште постојат такви кои на брутален начин лешинарски се обидуваат да дефокусираат, многу јасно и прецизно рековме тогаш дека станува збор за четврти најголем раст на БДП во Европа. Така и ова ние сме шеста држава по бројот, обемот и волуменот на странски инвестиции во светот според БДП, значи да бидеме прецизни, да не оставиме на овој тип на луѓе да го дефокусираат и ова, вели премиерот, Христијан Мицкоски, одговарајќи на новинарско прашање.
Премиерот Мицкоски додаде дека според Светската туристичка организација на ОН, Македонија е шеста дестинација која што привлекла најголем број на туристи во светот, по процентот на раст, споредено истиот период минатата година.
„И исто така треба да кажеме дека Обединетите Нации секторот туризам објавуваше дека сме шеста дестинација која што привлекла најголем број на туристи во светот, по процентот на раст, споредено истиот период минатата година. Тоа се параметри кои се добри и значајни. Дали тоа ќе се почувствува кај стандардот кај граѓаните, јас сум убеден дека тоа се случува, можеби доаѓа споро, но во периодот кој што следи ќе биде уште по изразено. Имајќи предвид дека без да имаме интервенционизам, популизам и без да имаме начин на кој што порано се зголемуваше просечната плата, ние го имаме истиот раст од 11, 12 и 13 проценти, што значи дека стандардот полека но сигурно доаѓа на свое место“, истакна тој.
„Примарна наша цел беше да се консолидираме како држава, ценам дека сме во таа состојба на консолидирање и сега е времето да се почне со раст, односно да се почувствува сето она за кое што денеска зборуваме. Затоа велам ако ние имаме раст на платите од 11, 12, 13 проценти на месечно ниво, а инфлација условно кажано во просек од 4 проценти, тогаш нето имаме зголемување од 7 проценти. Каква беше состојбата пред година ипол, две: Тогаш имавме просечна инфлација од 15,18, 20 проценти, и раст на платите кое што беше под нивото на инфлација, што значи дека стандардот беше во негатива, односно во минус, за разлика од сега кој е во позитива“, посочи премиерот Мицкоски.
Економија
Советот на Народната банка донесе одлуки за унапредување на заштитата на потрошувачите на финансиски услуги

На својата последна седница, Советот на Народната банка усвои четири значајни одлуки насочени кон зајакнување на системот за заштита на потрошувачите, коишто треба да обезбедат поголема транспарентност, фер практики и ефикасно постапување по поплаките на граѓаните од страна на банките и штедилниците, како и соодветни контролни механизми од страна на Народната банка во оваа област.
Со Одлуката за обезбедување јасни, релевантни и навремени информации за производите и услугите, којашто беше усвоена од Советот, се воведува задолжителна обврска за банките да обезбедуваат точни, разбирливи и навремени информации на потрошувачите, особено пред склучувањето договори за кредити и депозити. Информациите треба да дадат јасни насоки во однос на основните придобивки, ризиците и условите за користење на производот или на услугата, вклучително и за трошоците поврзани со финансиските производи и услуги, извести Народната банка.
Со усвоената Одлука за обезбедување фер и транспарентен пристап при склучување и примена на договорите со потрошувачите се воспоставуваат стандарди за фер пристап кон потрошувачите, како и забрана за нефер, измамнички и агресивни деловни практики. Воедно, се дефинираат основните можни ризиците кои треба јасно да им бидат објаснети на потрошувачите пред склучување на договор, а банките се задолжуваат да донесат интерни акти со кои ќе обезбедат фер практика и недискриминација, вклучително и во однос на потрошувачите со попреченост.
Одлуката за воспоставување систем за прием, евиденција и правично постапување со поплаките на потрошувачите го уредува начинот на поднесување, прием и разгледување на поплаки во банките, како и обврска за почитување на рокови за одговарање на поплаките и формирање посебна организациска единица или назначување лице задолжено за заштита на потрошувачите во банките и штедилниците.
Одлуката за начинот на вршење контрола над работењето на финансиските институции во доменот на заштитата на потрошувачите ги пропишува основните видови на контроли во доменот на заштита на потрошувачите. Покрај теренски и вонтеренски контроли, се предвидуваат и хоризонтални контроли на одредена тема кај сите банки и штедилници, како и контрола преку „таинствено купување“ по примерот на напредните европски практики.
Со овие четири одлуки, Народната банка поставува правила и механизми за подобра заштита на правата и интересите на потрошувачите, придонесувајќи кон потранспарентна и пофер средина за користење на финансиските услуги, како и поголема финансиска инклузија, се додава во соопштението на Народната банка.