Економија
Први во регионот почнуваме со ИПАРД 3-програмата, објави Агенцијата за финансиска поддршка во земјоделството и руралниот развој

Во организација на Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство, денеска во Скопје се одржа настан со кој официјално беше означен почетокот на ИПАРД 3-програмата. На настанот присуствуваа вицепремиерот задолжен за европски прашања, Бојан Маричиќ, градоначалници, претставници на социо-економски партнери, ЛАГ-ови, претставници на планските региони, здруженија и земјоделци. Свое обраќање имаа вицепремиерот Маричиќ, министерот Николовски и директорот на Платежната агенција, Никица Бачовски.
„ИПАРД е нашата успешна приказна, ние сме лидери во регионот. Една мала земја како нашата успеа да се избори за лидерско место во конкуренција со двојно поголеми држави и држави кои се членки на ЕУ. Доказ е тоа што ние имаме број на инвестиции колку Србија, Црна Гора и Албанија заедно! Ние сме лидери по три основи. Имаме најголема искористеност од 98 % на средствата од ИПАРД 2-програмата со склучени 2.369 договори, нула евра поврат на средства за целиот ИПАРД 2-период и први во регионот ние почнуваме со ИПАРД 3-програмата. Успех што се мери во милиони евра инвестирани дома! Успех преточен во инвестиции по европски стандарди за модернизација на земјоделството и зголемен рурален развој“, изјави министерот Николовски.
Во своето обраќање Николовски посочи дека реализирани се многу нови преработувачки капацитети, објекти за рурален туризам, фарми, модерна земјоделска механизација, системи за наводнување и мали бизниси од рурални средини. Новите капацитети значат зголемено производство, нови вработувања, поголем рурален туризам и зголемена домашна економија. Радува фактот што од 2.369 договори, дури 859 се млади земјоделци, чии инвестиции во земјоделството изнесуваат 9 милиони евра. А она што дава уште поголема тежина на овие бројки е фактот дека сите инвестиции финансирани од ИПАРД ги исполнуваат строгите ЕУ-стандарди.
„Ова е нова страница во развојот на македонското земјоделство, кое ќе го зголемува извозот на македонските земјоделски производи на пазарот на ЕУ и ќе ни даде добра основа за многу повеќе и поголеми структурни европски фондови бидејќи тоа го носи членството во Унијата. И ова е потврда и најсилен доказ зошто сме и зошто треба да останеме на европскиот пат“, потенцира Маричиќ.
Новиот програмски период со ИПАРД 3 почнува со 62 % поголем буџет во споредба со ИПАРД 2.
„Ако за ИПАРД 2 имавме на располагање 60 милиони евра, за ИПАРД 3 имаме 97 милиони евра доделени од ЕУ, кои заедно со нашите пари за национално кофинансирање достигнуваат вкупно 128 милиони евра. Ако на овие 128 милиони ги додадеме и очекуваните суми за сопствено учество на корисниците, вкупната вредност на новите инвестиции надминува 210 милиони евра. Овие средства се наменети за граѓаните и тие ќе останат дома претворени во нови инвестиции во сите сектори во земјоделството и руралниот развој“, истакна Николовски.
За целиот ИПАРД 2-период, фокусот на Владата, министерството и Платежната агенција беше насочен кон создавање предуслови за подобра имплементација на програмата и крајно – поголема искористеност на овие неповратни средства.
„Институциите, пред сè, Министерството и Агенцијата вложија големи напори во промовирање и афирмирање на програмата со цел запознавање на крајните корисници со сите услови, критериуми и правила, подобрување на имиџот на самата програма и испраќање силна порака дека ИПАРД не познава вери, нации, припадности, политички проминенции. ИПАРД е тука да го поддржи секој што приоѓа со добар проект“, изјави директорот на Платежната агенција, Никица Бачовски, и дополни дека целта на ИПАРД е да го поддржи земјоделството, да ги поттикне руралниот развој и стопанството во руралните средини.
На настанот беше презентирана новата ИПАРД 3-програма, која се разликува од ИПАРД 2 по неколку основи. Покрај 4-те веќе акредитирани мерки од ИПАРД 2, ќе се акредитираат дополнителни 4 мерки, и тоа мерка за рурална инфраструктура, мерка за ЛАГО-вите за локален економски развој, мерка за агроекологија, клима и органско производство, што ќе придонесе за заштита на животната средина и надминување на влијанието од климатските промени и мерка за советодавни услуги.
Николовски ги информира присутните градоначалници за новата мерка за рурална инфраструктура, која ќе биде акредитирана во 2024 година и која е наменета за општините. На располагање ќе имаат буџет од 17 милиони евра за инвестиции во обновливи извори на енергија, локална патна инфраструктура, водовод и канализација за поголем развој на руралните подрачја. Се воведува и нов начин во обезбедување на потребната документација, ќе се користи електронски системи за набавка на документи од Централниот регистар, со што ќе се поедностави, олесни и ќе се забрза процесот и ќе се намалат трошоците за корисниците.
А најголемата новост е тоа што со ИПАРД 3 се овозможува авансна исплата до 50 % од висината на финансиската поддршка веднаш по потпишување на договорот, што ќе биде големо олеснување за побрза реализација на сите инвестиции и голема финансиска помош за полесен почеток на проектите.
Во текот на мај и јуни ќе биде спроведена интензивна теренска информативна кампања во сите региони пред да биде објавен првиот повик од ИПАРД 3-програмата, кој треба да се објави кон крајот на јуни.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Славески – Прескер: потврда на значењето на Народната банка за економската стабилност

Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари средба со амбасадорот на Република Словенија, Грегор Прескер и со економскиот советник Горан Криж.
Во разговорот беше истакната улогата на Народната банка во одржувањето на макроекономската стабилност и значењето на довербата во финансискиот систем за економскиот развој и инвестициите.
Славески ја истакна посветеноста на Народната банка кон овие принципи, додека амбасадорот Прескер ги нагласи долгогодишните добри дипломатски и економски врски помеѓу двете економии, особено во финансискиот сектор каде што активно се вклучени голем број реномирани словенечки компании.
Во однос на финансискиот сектор, Славески се осврна на заложбите на Народната банка за намалување на надоместоците на банкарските услуги, заради обезбедување подостапни финансиски услуги за сите економски субјекти. Прескер искажа задоволство од заложбите на Народната банка и ја потврди понатамошната поддршка од Словенија, вклучително и преку центарот за обуки ЦЕФ.
Средбата претставува можност за продлабочување на билатералните односи меѓу двете земји и унапредување на соработката.
Економија
Ќе се олеснува кредитирањето при купување прв стан, вели Славески

Извршниот одбор на Народната банка усвои нова Одлука за макропрудентните мерки поврзани со макропрудентните инструменти за квалитетот на кредитната побарувачка од физичките лица. Со оваа одлука се регулираат основните показатели со кои се оценува кредитоспособноста на физичките лица, кога тие бараат кредити од банките и од штедилниците. Мерките ќе се применуваат од 1 декември 2025 година.
Гувернерот д-р Трајко Славески на конференцијата за печатот објасни дека со новата одлука се олеснува кредитирањето за купување или градење прво живеалиште, односно стан или куќа наменети за сопствено живеење. Но, имајќи ги предвид условите на пазарот на недвижности, особено во главниот град, што водат кон забрзан раст на цените на становите, поради што стануваат недостапни за помладите генерации, се врши и затегнување на условите за користење кредит за станбен објект којшто не претставува примарно живеалиште за кредитобарателите.
„За сите лица со нерешено станбено прашање, коишто навистина немаат стан/куќа на свое име каде што би живееле, а се очекува дека тоа ќе бидат претежно млади лица и млади брачни парови, со новата одлука се дозволува, без да се наруши пристапот на прудентност, тие да добијат станбен кредит и со учество од 10% од вкупната вредност на објектот за живеење. Наспроти ова, за сите останати случаи, минималното сопствено учество се зголемува од постојните 15% на 25% од вредноста на станот. Исто така, за корисниците на станбени кредити наменети за купување или градење прво живеалиште, ќе останат во важност досегашните лимити на показателот ДСТИ, коишто изнесуваат 55% за изложеноста во денари и 50% за изложеноста со валутна компонента. За сите останати баратели на кредити се предвидуваат пониски нивоа за овие показатели, и тоа од 50% за изложеноста во денари и 45% за изложеноста со валутна компонента.“
Имено, олеснувањето при купување прв стан се однесува на лицата коишто навистина немаат стан или куќа на свое име и планираат да купат или да изградат дом за сопствено живеење, за што треба да исполнат одредени критериуми, а се воспоставуваат соодветни механизми за проверка и следење, коишто се детално образложени во Одлуката.
„Промените во макропрудентните мерки имаат превентивен карактер и нивната цел е да нѐ заштитат сите нас од прекумерна задолженост, што може да се одрази понатаму на способноста за редовно отплаќање на обврските, како и на вкупната стабилност на финансискиот систем. Истовремено, со овие промени внимаваме да не „ги погодиме“ оние лица кои имаат потреба да го решат своето животно, станбено прашање, овозможувајќи им поповолни критериуми и полесен пристап до кредити, во однос на останатите корисници на кредити“, посочи гувернерот Славески.
Со ваквиот пристап, Народната банка се усогласува со практиката на голем број други централни банки во светот.
Економија
Трипуновски од Прилеп: Заложбата е на нашите полици да се продаваат македонски преработки од земјоделски производи

Денеска министерот за земјоделство, шумарство и водостопанство, Цветан Трипуновски, присуствуваше на манифестацијата организирана од Slow Food – Прилеп, која се реализираше со поддршка на Министерството.
„Интенцијата и заложбата на Министерството е преку финансирање на ваков вид настани да се промовираат домашните преработки на земјоделски производи, да се развие локалниот туризам и да се поддржат здруженијата кои постојат на ниво на државата”, истакна министерот Трипуновски.
Министерот објави дека финансиската поддршка кон сите здруженија е зголемена на 200.000 денари по корисник.
„Сточарите на овој настан можат да ги промовираат своите преработки. Кога зборуваме за сточарството, изминативе 15 месеци покажавме дека земјоделството е во фокусот на приоритетите и работењето на Владата”, додаде тој.
Министерот Трипуновски истакна дека оваа година поддршката за македонските сточари од Програмата за финансиска поддршка е зголемена за околу 50%.
„Сакаме на нашите полици да се продава македонско млеко и македонски преработки од земјоделски производи”, појасни министерот.