Економија
Претприемачите трпат штети од Ковид-19
Сојузот на стопанските комори на Македонија ги презентира резултатите од најновото истражување за состојбата со која се соочуваат компаниите во изминатиот период од почетокот на здравствено-економската криза предизвикана од Ковид-19. Во истражувањето вклучени се претпријатија од сите региони во земјата, и тоа најголем дел, 54 отсто, се лоцирани во Скопскиот, 9 отсто се од Пелагонискиот, по 7 отсто од Југоисточниот, Полошкиот и од Источниот Регион, по 6 отсто од Југозападниот и Вардарскиот Регион и 4 отсто се лоцирани во Североисточниот Регион на Македонија.
Според дејноста, претпријатијата припаѓаат на секторите угостителство, производство и преработка, сметководство и финансии, трговија, услуги, градежништво, туризам, здравство, транспорт и логистика и земјоделство.
Благоја Грозданов, член на Управниот одбор на ССК, истакна дека во истражувањето учествуваа претприемачи, претпријатија од сите големини, но, пред сè, микро, мали и средни, кои претставуваат 99,8 проценти од вкупниот број регистрирани правни субјекти во земјата. Од учесниците во истражувањето 73 отсто се микро, 21 отсто мали, 5 отсто средни, а само 1 отсто припаѓаат на големи субјекти, што соодветствува и ја отсликува националната економија.
„Генерално, претприемачите се соочуваат со намален обем на работа, како и со големи штети од пандемијата, а повеќето не се во можност да се задолжуваат со нови кредити на веќе постојните за да ја пребродат кризата. Според големината на штетата, 49 отсто од анкетираните претпријатија одговориле дека трпат штети во своето работење меѓу 81 и 100 отсто, 13 отсто имале штета од 61 до 80 отсто, 13 отст се со штета од 41 до 60 отсто, 16 отсто претрпеле штета од 21 до 40 отсто и 8 отсто се изјасниле дека имале штета од 0 до 20 отсто. Само 1 отсто се изјасниле дека немаат штета во работењето.
На прашањето колку е намален обемот на работата во март 2020, 40 отсто од претпријатијата одговориле дека обемот на работа им е намален помеѓу 81 и 100 отсто, на 19 отсто обемот на работа им се намалил од 61 до 80 отсто, 12 отсто имаат намален обем на работа меѓу 41 и 60 отсто, кај 15 отсто обемот е намален помеѓу 21 и 40 отсто и кај 9 отсто намалувањето е од 0 до 20 отсто. Само кај 5 отсто од прeтпријатијата немало намалување на обемот на работа.
Во однос на бројот на вработените, 85 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште не го намалиле бројот на вработени како резултат на состојбата за разлика од 15 отсто од компаниите, кои веќе го намалиле бројот на вработени, но доколку нема соодветни економски мерки и како резултат на состојбите, дури 46 отсто од компаниите се изјасниле дека планираат да го намалат бројот на вработени ако немаат ликвидност и средства да ги исплатат платите и трошоците“, истакна Грозданов
Повеќето од претпријатијата, односно 86 отсто, сметаат дека економските мерки што ги донесе Владата не се во согласност со потребите на стопанството и нема да ја исполнат целта да се преброди состојбата, а само 14 отсто од компаниите сметаат дека мерките се во согласност со нивните потреби.
„Вкупно 65 отсто од претпријатијата одговориле дека сè уште немаат аплицирано за дел од понудените економски мерки за справување со кризата донесени од Владата, 19 отсто аплицирале, а 16 отсто воопшто не планираат да ги користат економските мерки. Во поглед на понудениот кредит на Развојната банка, 65 отсто од претпријатијата не аплицирале, 8 отсто изјавиле дека аплицирале, 7 отсто се изјасниле дека аплицирале и сè уште чекаат одговор. 19 отсто од претпријатијата се изјасниле дека нема воопшто да аплицираат за кредит, а 1 отсто истакнаа дека се одбиени.
Што се однесува до мерката финансиска поддршка 14.500 денари, 47 отсто од претпријатијата се изјасниле дека планираат да ја користат, 32 отсто не одлучиле, а 21 отсто воопшто не планираат да ја користат. На прашањето дали се запознаени дека средствата за поддршка треба да се вратат во 2021 година, 79 отсто од претпријатијата се изјасниле дека се запознаени со условите.
Од сите претпријатија вклучени во истражувањето, 80 отсто се изјасниле дека немаат можност да ја вршат својата работа од дома или онлајн, а на прашањето дали бараат алтернативен начин за остварување на својата дејност, 70 отсто се изјасниле дека не е можно да ја вршат својата дејност на алтернативен начин, 19 отсто од нив бараат алтернативни начини, а 11 отсто не бараат друг начин“, изјави Грозданов.
Сојузот на стопанските комори на Македонија обединува 35 стопански комори, 30 групации, здруженија и асоцијации, кои застапуваат над 24.000 претпријатија од сите региони и сектори.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
„Виз Ер“ воведува евтина „бизнис класа“, можете да платите за да го задржите средното седиште празно
Нискобуџетната унгарска авиокомпанија „Виз Ер“ ќе започне со тестирање на таканаречената „основна бизнис класа“ на одредени летови од декември оваа година, нудејќи малку повеќе удобност во рамките на својата стандардна услуга без додатоци. Оваа нова функција ќе биде воведена на пет рути, вклучувајќи летови до Лондон, Рим и Будимпешта.
Концептот е едноставен – во првиот ред од авионот, средното седиште ќе биде оставено празно за да им се обезбеди на деловните патници повеќе простор и да се олесни качувањето. Мајкл Делехант, виш комерцијален и оперативен директор, нагласи дека цената нема да биде драстично повисока.
„Што се однесува до цените на билетите, таа никогаш нема да биде повеќе од цената на купување дополнително седиште“, изјави тој на прес-конференција.
Иако билетите за овие специјални седишта ќе бидат поскапи, патниците сепак ќе бидат третирани исто како и сите други.
„Повеќе се работи за ефикасноста на патувањето и малку дополнителен простор во авионот“, рече Делехант.
Воведувањето премиум услуги е тренд што го следат и американските нискобуџетни превозници за да се натпреваруваат со големите превозници.
Делехант забележа дека сè уште има силна побарувачка за нискобуџетни летови во Европа, но дека пазарот треба да се развива.
Економија
Поскапуваат бензините и дизелот
Бензините и дизелот од ноќеска на полноќ ќе поскапат за половина и за еден денар, соопшти Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ).
Од 4.11.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 74,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 76,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 71,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,913 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,856 ден/кг и сега ќе изнесува 36,913 ден/кг.
Економија
Славески: Во септември депозитите на домаќинствата достигнале 427 милијарди денари
Штедењето е системска неопходност и важен фактор за одржлив економски раст и за финансиска стабилност, порача гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, на настанот по повод Светскиот ден на штедењето, којшто се одржа во организација на Македонската банкарска асоцијација, во присуство на министерката за финансии, Гордана Димитриеска-Кочоска, директорот на Фондот за осигурување депозити, Бехар Емини, претседателката на МБА, Маја Стевкова-Штериева и претставници од банкарскиот сектор.
Во своето обраќање, гувернерот нагласи дека во време на светска неизвесност и последователни кризи, штедењето претставува темел на отпорноста на економијата и на стабилноста на финансискиот систем.
„Отпорноста не е реакција, туку прашање на претходна подготвеност – градење простор за справување со кризите пред да се случат“, истакна Славески.
Тој посочи дека и покрај бројните шокови во последните години, кај граѓаните е задржана склоноста кон штедење и довербата во банкарскиот систем. Според податоците, во септември 2025 година, депозитите на домаќинствата достигнале 427 милијарди денари, што претставува раст од над 50% од почетокот на пандемијата. Зголемен е и уделот на денарските и на долгорочните депозити, што придонесува за стабилност и ја зајакнува отпорноста на економијата.
Гувернерот нагласи дека поттикнувањето на штедењето е од суштинско значење за зголемување на потенцијалот за раст и за намалување на зависноста од надворешни извори на финансирање, особено во контекст на светски економски промени, геополитички тензии и структурни предизвици. Според него, економиите во регионот мора повеќе да се потпираат на сопствените заштеди како двигател на инвестициите и долгорочната стабилност.
„Во свет полн со неизвесност, претпазливоста е најкредибилната константа, а штедењето е системска неопходност“, истакна Славески, додавајќи дека негувањето на културата на штедење и финансиска одговорност во рамки на семејствата, институциите и општеството е вложување не само во личната сигурност, туку и во економската сила на државата.

