Економија
Претставници на Народната банка со свои презентации во билатералната фаза за областа „економски критериуми“

Народната банка е активно вклучена во активностите на работните групи по одделни поглавја и области во тековниот процес на билатералната фаза на аналитички преглед на законодавството (англ. screening) со Европската Унија. Во рамките на првиот кластер ‒ Фундаментални вредности, главната економистка, Анета Крстевска и директорката на Дирекцијата за финансиска стабилност и макропрудентна политика при Народната банка, Наташа Андреева учествуваа со свои презентации во билатералната фаза на аналитички преглед за областа „економски критериуми“.
Во делот за макроекономската стабилност, акцентот беше ставен на нејзиното постојано одржување во изминатите децении, како одраз на здравите и претпазливи политики, но и на преземените структурни реформи што ја зголемуваат отпорноста на економијата на шокови. Во однос на ценовната стабилност, беше нагласено дека долги години просечната инфлација е на ниско и стабилно ниво. Исклучок е последнава година, кога повисоката инфлација е глобален феномен, под влијание пред сѐ на фактори на страната на понудата. Но, поради долготрајното делување на овие фактори, инфлацијата станува пораспространета и влијае на инфлациските очекувања, што наметнува потреба од монетарнo затегнување во глобални рамки и кај нас. Поставеноста на монетарната политика на Народната банка во последниот Извештај на Европската Унија беше оценета како соодветна. Исто така, беа презентирани и движењата во надворешниот сектор, при што беше нагласено постојаното одржување на девизните резерви на адекватното ниво, што е особено значајно за централна банка којашто применува стратегија на целење на девизниот курс.
Во делот за финансиската стабилност беше презентиран напредокот во доменот на макропрудентната инфраструктура, остварен со стапувањето во сила на Законот за финансиска стабилност, во август 2022 година. Беше укажано дека со овој закон, постојниот Комитет за финансиската стабилност е законски врамен како меѓуинституционално тело одговорно за спроведување и следење на макропрудентната политика и координирање на активностите за идентификување и следење на системските ризици во финансискиот систем, преземање макропрудентни мерки и управување со финансиската криза. Значајна новина е што Законот им доделува мандат на надлежните органи за преземање макропрудентни мерки за нивните релевантни сегменти, уредувајќи го и макропрудентниот мандат на Народната банка во доменот на банкарскиот сектор и другите надлежности утврдени со закон. Народната банка има водечка улога во креирањето и спроведувањето на макропрудентната политика и во следењето и одржувањето на финансиската стабилност. Беше даден и осврт на структурата на финансискиот систем и на важноста на банкарскиот систем за севкупната финансиска стабилност. Беше истакнато дека банкарскиот сектор добро се справи со ризиците од пандемијата и неговите активности се зголемуваа дури и во тековните услови наметнати од глобалната енергетска криза. Главните столбови на стабилноста на банките се високата и стабилна ликвидност и солвентност.
Поглавјата и областите од првиот кластер се отвораат први, а ќе се затворат последни. Во областа „економски критериуми“ се разгледуваат примената и ефектите од регулативата којашто се спроведува во различни економски подрачја, како и ефектите од спроведувањето одделни политики, стратегии и реформски зафати во економијата. Целта е преку следење на трендовите да се оцени напредок и постепено конвергирање на домашната економија кон функционална пазарна економија и зголемување на способноста за соочување со конкурентните притисоци и пазарните сили во ЕУ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Димитриеска – Кочоска ќе го следи поскапувањето на бензините, не кажа дали тоа ќе повлече други поскапувања

Министерката Гордана Димитриеска – Кочоска по денешните најави за поскапување на бензините кажа дека Министерството за финансии ќе ја следи состојбата, но не даде конкретен одговор на новинарско прашање дали поскапувањето на бензинот кај нас ќе повлече и други поскапувања.
„Станува збор за берзански производ на кој не можеме да имаме никакво влијание, така што ќе следиме што ќе се случува. Сме имале години кога сме имале и многу високи цени, да се вратиме наназад да ги видиме, сега немаме некоја премногу висока цена на горивото меѓутоа да видиме што ќе се случува на берзанските производи. На тоа Владата не може да има влијание затоа што станува збор за цени кои се формираат на светските берзи“, рече министерката Димитриеска – Кочоска денес по состанокот со постојаната координаторка на Обединетите нации во земјава, Рита Колумбија, на кој се договорија амбасадите на координации во Министерството за финансии да ги договараат проектите за кои ќе одвојуваат средства во земјава, за да нема поклопување.
Регулаторната комисија за енергетика утрово извести дека од ноќеска по полноќ за 1,50 денар за литар поскапуваат бензините еуросупер 95, еуросупер 98 и дизелот, а мазутот е поскап за 1,293 денари по литар
Економија
Се зголемува цената на бензините и на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 1,63 % во однос на одлуката од 9.06.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 4,088%, кај дизелот за 5,626%, кај екстра лесното масло за 5,127% и кај мазутот зголемувањето е за 5,691%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е понизок за 0,6205%.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемуваат за 1,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се намалува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 1,293 ден/кг и сега ќе изнесува 39,779 ден/кг.
„Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 17.6.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени“, велат од РКЕ.
Економија
Средба на гувернерот Славески со МБА: Стабилниот и одговорен банкарски сектор како неопходна потпора за економијата

„Во услови на светска неизвесност и постојани економски предизвици, воспоставувањето стабилен, добро капитализиран и одговорен банкарски сектор претставува суштинска потпора за граѓаните и за развојот на домашната економија.“ Ова беше една од централните пораки на средбата помеѓу гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески и раководството на Македонската банкарска асоцијација (МБА) – претседателката, д-р Маја Стевкова Штериева и заменик-претседателот, м-р Бојан Стојаноски.
На средбата беше нагласено дека одржувањето на стабилноста на банкарскиот сектор е заеднички приоритет и предуслов за градење долгорочна доверба кај граѓаните и кај стопанството. Гувернерот Славески истакна дека банкарскиот сектор кај нас е добро капитализиран, со стапка на адекватност на капиталот од 19%, што овозможува отпорност и во услови на евентуални шокови. Воедно, беше потцртано дека Народната банка е активно вклучена во унапредувањето на регулативата преку свој придонес во подготовката на новиот Закон за банките, како и во доследното спроведување на Законот за решавање банки, заради понатамошно зајакнување на стабилноста и усогласеноста со европските стандарди.
„Народната банка преку добро поставените политики обезбедува стабилна и предвидлива средина. Тоа е предуслов за банките да ги исполнат очекувањата на граѓаните и компаниите – со сигурни, достапни и со квалитетни услуги“, рече гувернерот.
Посебен акцент беше ставен на потребата од натамошно унапредување на конкуренцијата во платниот промет, особено преку финтек-иновации и нови технологии. Во таа смисла беше отворено и прашањето за напредокот во пристапувањето на банките кон Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). Беше нагласено дека крајниот рок за поднесување на барањата е 5 октомври оваа година и дека се очекува од банките да ги засилат активностите за навремено исполнување на оваа важна стратегиска цел, со која ќе се подобри интеграцијата и ефикасноста на прекуграничните плаќања.
Во однос на монетарната политика, гувернерот истакна дека Народната банка внимателно ги следи движењата на внатрешните и надворешните фактори на ризик. Секоја идна одлука за основната каматна стапка ќе биде донесена врз основа на детални макроекономски анализи, со цел да се зачува ценовната стабилност и да се поддржи економската активност.