Економија
Се намалуваат давачките за увоз на овошје и зеленчук, одлучи Владата
Владата на Република Северна Македонија донесе одлуки и допрецизирања на одлуки, со цел заштита на животниот стандард на граѓаните.
Владата, на предлог на Министерството за економија, донесе неколку одлуки и измени и на одлуки.
Донeсена е Одлука за намалување на увозните давачки за увоз на свежи домати, краставици и пиперки.
Со оваа одлука се предлага времено намалување на увозните давачки – царинските стапки и посебните давачки при увоз на: домат – свеж или разладен, краставици и слатки и лути пиперки. Целта е намалување на цените на овие производи.
Стоките, согласно оваа одлука, е предвидено да се увезуваат од 1 декември 2023 година до 28 февруари 2024 година, а одлуката влегува во сила со денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“.
Владата донесе Одлука за намалување на увозните давачки за увоз на свеж зеленчук, со којашто се прецизира за кои видови свеж зеленчук се намалуваат увозните давачки – царинските стапки и посебните давачки. Тоа се: кромид, моркови, репка, модар патлиџан, тиквички, праз, карфиол и брокола, зеленчук за салата, главичеста салата и друга салата (освен зелена салата). Целта на одлуката е намалување на цените на овие прехранбени производи.
Стоките, согласно оваа одлука, е предвидено да се увезуваат заклучно со 28 февруари 2024 година, а одлуката влегува во сила наредниот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“.
Владата донесе Одлука за изменување на одлуката за посебните услови за трговија на одделни стоки, опрелување највисоки цени за одделни производи во трговијата на мало, како и обврска на трговците да прибавуваат и продаваат одделни видови и количества на одделни стоки на потрошувачите според определен редослед. Со измените е овозможено, со посебна одлука, да се пропише највисока трговска (профитна) маржа за овошјето и зеленчукот, којашто се ограничува во вкупен износ до 10% во трговијата на големо и во вкупен износ до 15% во трговијата на мало. А денешната одлука е и во насока на измена на референтната цена на белиот ориз во пакување од 900 гр до 1 кг и свежи јајца од кокошка, при што како референтна цена се утврдува цената на 15 септември 2023 година, наместо 1 август 2023 година. Одлуката влегува во сила наредниот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“, а е предвидено да се применува до 30 ноември 2023 година.
Владата донeсе и Одлука за укинување на увозните давачки за увоз на агруми, свежи или сушени. Со одлуката се укинуваат увозните давачки – царинските стапки и посебните давачки за: лимони, портокали, мандарини, грејпфрут, при што е зголемена квотата на 2 тона јужно овошје, кое времено ќе се увезува без царински давачки. Целта и со оваа одлука е намалување на цените на овие производи. Количината на овие производи е предвидено да се распределува на регистрираните увозници на овошје по принципот „прв дојден прв услужен“, а стоките согласно оваа одлука е предвидено да се увезуваат заклучно со 31 декември 2023 година. Одлуката влегува во сила наредниот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија“.
Владата, на предлог на Министерството за финансии, донесе нова Oдлука за определување на добрата и услугите коишто подлежат на повластена стапка на данокот на додадена вредност.
Со оваа одлука поблиску се определуваат добрата и услугите коишто подлежат на повластена стапка на данокот на додадена вредност. Односно, ако претходно за сите производи на листата производи се применуваше иста повластена стапка, сега е предвидена најниска повластена стапка на ДДВ за основните прехранбени производи.
Повластената стапка на данокот на додадена вредност значи и натаму ќе се применува врз прометот и увозот на повеќе видови месо: говедско, свинско, овчо (свежо, разладено, замрзнато); повеќе видови месни производи; риби (живо, свежи, разладени, замрзани); леб, шекер, сол, масло од сончоглед и некои други масла за јадење, млеко и павлака, јогурт, кисело млеко, сирење, урда, путер, маргарин, како и компир и повеќе видови зеленчук (неварен, варен, сушен) и овошје (свежо, неварено, варено, замрзнато), јатчесто овошје. Со одлуката се опфатени и семиња за сеидба и ѓубрива.
Со денешната владина одлука, листата на производи што подлежат на повластена стапка на ДДВ е дополнета и со електронски/дигитални учебници и пелети.
Со денот на влегувањето во сила на оваа Одлука престанува да важи Одлуката за определување на добрата и услугите коишто подлежат на повластена стапка на данокот на додадена вредност („Службен весник на Република Северна Македонија” бр. 293/21). Оваа одлука влегува во сила осмиот ден од денот на објавувањето во „Службен весник на Република Северна Македонија”.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Собранието ги изгласа измените на Законот, ќе се плаќа ДДВ на пратките од „Тему“ и „Алиекспрес“
Собранието ги изгласа измените и дополнувањата на Законот за данок на додадена вредност, со кои се укинува ослободувањето од ДДВ за онлајн пратки со вредност до 22 евра.
Целта на овие законски измени се зајакнување на домашната економија, поддршка на локалните компании и создавање нови работни места, соопшти Министерството за финансии.
Спроведувањето на измените се очекува да има директни позитивни ефекти врз економијата и работењето на домашните компании. Со укинувањето на ослободувањето, околу 4 милиони денари месечно, колку што изнесува прометот кон странските онлајн платформи во одредени периоди, ќе се пренасочат кон домашното стопанство.
Овие средства ќе помогнат во растот на локалните компании, креирањето нови работни места и подобрувањето на условите и платите на вработените.
Оваа измена претставува значаен чекор во заштитата и развојот на домашната економија, особено во услови на интензивна глобализација и раст на дигиталната трговија.
Дополнително, новиот модел ќе придонесе за намалување на сивата економија. Досегашниот систем дозволуваше можни злоупотреби – увоз на стоки ослободени од ДДВ кои понатаму се продаваа на домашниот пазар. Новите законски решенија ја спречуваат оваа пракса и обезбедуваат фер и контролирана пазарна средина.
Трошокот за пресметката и плаќањето на ДДВ нема да падне на товар на граѓаните, што значи дека нема да има промена на цените за крајните потрошувачи, а мерката ќе обезбеди фер конкурентност помеѓу домашните и странските онлајн продавници.
Со усвојувањето на измените, државата испраќа јасна порака за поддршка на компаниите што создаваат додадена вредност, инвестираат во развој и отвораат нови работни места во земјата, се наведува во соопштението на Министерството за финансии.
Економија
Претставени новите правила за учество на пазарот на електрична енергија
Националниот оператор на пазар на електрична енергија – МЕМО ДООЕЛ Скопје, одржа презентација и јавна расправа за „Правилата за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори“. На настанот беше презентиран и Извештајот за работа на МЕМО за тековната година.
На расправата присуствуваа претставници од Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, Регулаторната комисија за енергетика, МЕПСО, ЕСМ, како и компании снабдувачи, трговци и производители на електрична енергија. Стручните тимови на МЕМО и раководството презентираа и беа отворени за дискусија со учесниците на настанот.
Управителот на МЕМО, Зоран Ѓорѓиевски, истакна дека во тековната година активно се реализираат зацртаните цели на Операторот, кој ги интегрира функциите поврзани со управување со пазарот на билатерални договори, интеграцијата на обновливите извори на пазарот на електрична енергија како и Македонската берза за електрична енергија.
„Расте бројот на компании кои тргуваат на домашната берза, како и истргуваната количина, што претставува показател за поголема ликвидност и транспарентност. Веќе 39 компании активно тргуваат и споредено со 2024 година забележуваме раст на истргуваната количина од 40%. До октомври годинава истргувани се над 1 TWh електрична енергија,“ истакна Ѓорѓиевски.
Тој додаде дека е забележан раст и во производството од обновливи извори кај 178 повластени производители, што го зголемува учеството на зелената енергија во националната енергетска структура. Воедно, значително расте и бројот на издадени Гаранции за потекло – од април до денес издадени се 127.907 гаранции.
Во делот на идните активности, Ѓорѓиевски најави дека се работи на воспоставување на пазар во тековниот ден (Intraday Market), кој се очекува да стане оперативен до крајот на вториот квартал од 2026 година, како и на подготовките за пазарно спојување со европскиот пазар.
Во однос на новите Правила за регистрација на учество на пазарот на електрична енергија и уредување на пазарот на билатерални договори, беше истакнато дека нивната цел е обезбедување ефикасен, конкурентен и финансиски одржлив пазар, заснован врз транспарентност и недискриминација, согласно законската регулатива од областа на енергетиката и обновливите извори.
Правилата ја утврдуваат целокупната организација, функционирање и регулирање на пазарот на електрична енергија, вклучувајќи ги условите, постапките, правата и обврските на сите учесници, начинот на тргување – домашно и прекугранично – како и уредувањето на набавките, евиденциите и односите со повластените и виртуелните производители.
Новитет во Правилата се воведувањето на Оператор на складиште и Агрегатор како нови учесници на пазарот на големо, согласно новиот Закон за енергетика. По јавната расправа следи процес на одобрување на Правилата од страна на Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги од јавен интерес.
Економија
Димитриеска-Кочоска: Есенскиот извештај на ЕК сигнал дека се движиме во позитивна насока
Есенските економски проекции на Европската комисија, кои што се објавени вчера, се јасен сигнал дека се движиме во позитивна насока, оценува министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска.
Во објава на Фејсбук наведува дека проекцијата за раст на македонската економија е зголемена за 2025 и 2026 година, што е потврда за стабилноста, издржливоста и довербата во нашите економски политики.
Како што стои во објавата во Извештајот е нотирано дека во првата половина од годината растот на БДП беше повисок од очекуваното, поддржан од инвестиции, приватна потрошувачка и подобрени извозни перформанси. Инвестициите во инфраструктурата и приватниот сектор се позиционираат како двигатели на растот во следните години, а стабилизирањето на инфлацијата дополнително ја зајакнува економската предвидливост. Дополнително, реализацијата на големите инфраструктурни проекти и спроведувањето на реформите од Планот за раст на ЕУ ќе имаат поголем придонес за уште побрз развој.
Како што пишува министерката ова се позитивни сигнали од ЕК коишто се силен поттик да продолжиме со одговорни политики што ја зајакнуваат економијата и го подобруваат животниот стандард на граѓаните.
„Како Влада и како Министерство за финансии, остануваме посветени на стабилни јавни финансии, фокусирани инвестиции и реформи што го забрзуваат економскиот развој“, истакнува министерката во објавата.
Имено, во Есенскиот извештај на Европска комисија (ЕК) проекцијата за економски раст за 2025 година изнесува 3,2% и истата е зголемена за 0,2 п.п. во однос на претходниот извештај. Исто така, проекцијата за 2026 година ЕК ја ревидираше нагоре, односно истата е зголемена на 3,3% и за 2027 година предвиден е раст од 3,3%.

