Економија
Хрватите загрижени поради наглиот раст на цените по воведувањето на еврото
Во Хрватска настана хаос по воведувањето на еврото, се бележи нова ценовна експлозија, пишува „Ал Џезира“.
Иако Владата на Република Хрватска и Хрватската народна банка со месеци зборуваа дека се’ е подготвено за воведување на еврото и дека нема да има поскапување во првите денови од јануари, се покажа дека многу од работите не беа подготвени правилно.
Уште пред официјално да се случи се знаеше дека од 1 јануари 2023 година ништо нема да биде исто во Хрватска. Имено, на првиот ден од 2023 година Хрватска и официјално стана дел од „Шенген“, а еврото стана официјална валута наместо куната која заминува во историјата.
И додека влезот во „Шенген“ го поздравуваат сите граѓани, или барем огромното мнозинство од нив, влезот во еврозоната донесе вистински хаос во цела Хрватска во првите денови од 2023 година.
Гувернерот на ХНБ, Борис Вујчиќ, на последниот ден од 2022 година, ден пред официјалното воведување на еврото, изјави дека секогаш се можни технички проблеми, но и дека ХНБ и банките го проверуваат функционирањето на информатичкиот состав и дека дотогаш немало индикации дека може да има проблеми. Неколку недели претходно изјави и дека не очекува поскапување.
„Ако ги погледнеме примерите на земји кои веќе го вовеле еврото, а станува збор за деветнаесет земји, нивните искуства покажуваат дека имало пораст на цените кога се воведувало еврото, но тоа било релативно мало, во просек од 0,2 на 0,4 отсто од растот на инфлацијата во годината во која беше воведено еврото“, рече Вујчиќ при посетата на Вуковар.
И тогаш, спротивно на сите најави и очекувања, 1 јануари 2023 година донесе вистински хаос. Поголем дел од се’ што се најавуваше се покажа спротивно, а се појавија бројни нови проблеми на кои никој не ни сметаше. Сето ова укажува на тоа дека не било сè подготвено како што било кажано и најавено.
Медиумите и социјалните мрежи се преплавени со информации како во некои продавници не примаат куни иако тоа мора да го прават до 15 јануари. Истовремено, други велат дека во продавниците кога плаќаат со евра, како кусур добиваат куни.
Евидентирани се и случаи на граѓани кои се обидуваат да ги користат продавниците како менувачници и остануваат без куни. Во исто време, најмалку половина од банкоматите се надвор од употреба со денови поради преминувањето на еврото, па често во останатите банкомати нема готовина. Добрата вест е што претходно беше овозможено граѓаните да користат банкомати на други банки без вообичаената провизија. Квалитетно беше извршена и конверзија на куни во евра на тековните и жиро сметките на граѓаните.
Посебна приказна е поскапувањето, за што многумина предупредуваа дека ќе се случи. Голем дел од производите поскапеа затоа што трговците почнаа да ги заокружуваат цените, но до повисоки износи. Граѓаните посочија на случаи кога цените во берберниците преку ноќ пораснале од 40 куни на 10 евра.
Кон поскапувањето се приклучија бројни трговци кои ја искористија оваа транзиција за дополнително да ги зголемат високите цени. Цените на храната преку ноќ поскапеа за 10 отсто без очигледна причина, што може да се опише само како неверојатна алчност и желба за заработка. Имаше и бројни случаи каде трајните налози во куни беа претворени во трајни налози во евра, но во исти износи. Тие проблеми брзо се забележани, па парите се вратени на сметките на граѓаните. Се евидентираат и големи редици граѓани пред банките и поштите. Сметките не можат да се платат затоа што, според трговците, системот се уште не е поставен.
Има и случаи кога, на пример, „крајбрежниот“ леб чини 17,48 куни или 2,32 евра во голем трговски синџир, а во пекарите 13,94 или 1,85 евра. А дека немало потреба говори и тоа што Владата на Република Хрватска претходно ги замрзна цените на струјата и гасот. Дополнително, по неколкунеделните поскапувања, конечно почнаа да паѓаат и цените на дизелот и бензините. Граѓаните се’ што се случува на теренот го објаснуваат со зборовите – хаос.
„Ова е ужасно. Знаев дека ќе има проблеми, но ова е морничаво. Ништо не функционира како што е најавено, па не ми е јасно зошто се продолжи со воведувањето на еврото ако претходно не подготвивме се. Каде и да погледнеш има проблем и се прашувам што правеа претходните месеци и години. Во исто време, да разјасниме, јас секако сум за воведување на еврото, но не на овој начин. Ова дополнително ќе не врати назад. Хрватска до сега беше прескапа, а со овие цени ќе станеме рекордери во ЕУ. Се прашувам кој ќе одговара за сето ова“, рече Степан Михајлевиќ за „Ал Џезира“.
Слични коментари имаат и други граѓани. Стравот е дотолку поголем кога се знае дека поскапувањето на се’ не е придружено со покачување на платите и пензиите кои останаа исти.
„Во еден занает работат на еден начин, на друг на друг начин и така натаму. Како е можно? Кој го контролира? Не знам дали требаше да се скрати и веднаш да се одреди датумот кога ќе истече куната и ќе се воведе еврото или да се воведе дека плаќањето во две валути ќе трае подолго додека се некако не се реши и се стави во ред. . Тоа ќе се поправи порано или подоцна, особено што веќе сме менувале валути неколку пати во последните 30 години. Сепак, ова се огромни неуспеси што не требаше да им се случат на сериозни системи. Најлошото е што највисоката цена ќе ја платат обичните луѓе кои веќе тешко живеат и едвај врзуваат крај со крај“, вели Томислав Шоштариќ.
Претходните месеци најгласни против воведувањето на еврото беа хрватските суверенисти кои се обидоа да го соберат потребниот број потписи за граѓаните на референдум да кажат дали сакаат да го воведат еврото или не. Претседателот на хрватските суверенисти Маријан Павличек вели дека и тој е за воведување на еврото, но не сега во време на најголема инфлација, енергетска криза и други проблеми со кои се соочуваат Хрватска и Европа. Тој смета и дека и покрај се, морало да се одржи референдум за граѓаните да кажат дали сакаат евро или не. Неколку дена по воведувањето на еврото и последователниот хаос, Павличек вели дека е горд што претставниците на хрватските суверенисти биле меѓу 13-те претставници кои гласале против воведувањето на еврото како официјална валута.
„Се сети Мара дека под неа има езерце“, вели една стара народна поговорка во Славонија. Така најдобро би можел да го опишам чудењето на претставницте на власта за поскапувањето поради влезот во еврозоната! Господа на власт, вие на чело со премиерот ја носите најголемата одговорност за наглото поскапување, затоа што не превземавте ниту еден механизам за заштита на клиентите, а што е уште полошо, влеговте во еврозоната како гуски во магла за време на најголемата финансиска и инфлаторна криза на Европската Унија. Најлошо е што народот повторно паѓа на тоа“, нагласува Павличек.
Кога станува збор за растот на цените, овој прв удар, кој следеше на 1 јануари, не е крај, бидејќи веќе се најавуваат нови поскапувања кои дополнително ќе ги оптоварат буџетите на домаќинствата. Имено, телекомуникациските компании најавија дека работат на прилагодување на растот на инфлацијата и планираат да ги зголемат цените за граѓаните наскоро да очекуваат десет отсто повисоки сметки за телефон и интернет.
За новата експлозија на цените зборуваше министерот за економија во Владата на Република Хрватска, Давор Филиповиќ, кој рече дека поскапувањето поради преминувањето на еврото нема да замине и дека Владата ќе направи се за да заштита на стандардот на хрватските граѓани. Министерот потсети дека во септември Владата ги ограничи цените на девет основни производи за да им помогне на граѓаните.
„И сега во оваа ситуација, кога го воведовме еврото, тие ги покачуваат цените и се обидуваат на таков начин да ги измамат хрватските граѓани. Тоа е она со што нема да се извлечат. Ги замолив трговците да ми објаснат како е тоа што цената на горивата паднала, дека на пример дизелот е пониска за речиси две куни отколку што би била да нема владини мерки и дека никој не ги поевтинува производите. . Она што го очекувам во наредниот период е да почнат да ги намалуваат цените, а не континуирано да ги зголемуваат, бидејќи нема причина за тоа. Цените мора да се стабилизираат“, рече Филиповиќ.
Главниот државен инспектор Андрија Микулиќ, говорејќи за поскапувањето, рече дека воведувањето на еврото и конверзијата не може да бидат причина за поскапување.
„Тоа е прашање на профитерство, тоа е лов во темнина. Вториот ден од влезот во еврозоната не може да се искористи за веднаш да се зголемат цените“, посочи Микулиќ.
На поскапувањето по воведувањето на еврото реагираше и премиерот на Република Хрватска Андрија Пленковиќ, кој рече дека тоа е чиста дрскост, профитерство и кражба и дека Владата ќе донесе конкретни мерки за ова. Најави и дека сите инспектори ќе бидат испратени на терен да ги контролираат цените и рече дека не сме во ситуација да преовладува алчноста над солидарноста.
„Сите сектори одговорни за следење на сите параметри ќе имаат задача веднаш да регулираат се. Сите да ги вратат цените на нивото од пред 1 јануари, Државниот инспекторат да го зајакне надзорот, Министерството за финансии да ги собере сите економски параметри, а Министерството за земјоделство сите цени на прехранбените производи. Другите сектори мора да собираат податоци во нивниот домен на надлежност“, рече Пленковиќ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Buyback гаранција: Како P2P.mk ја претвора неизвесноста во сигурност
Кога пазарот се менува брзо, а информациите кружат уште побрзо, сигурноста станува најважниот фактор. Инвестирањето во денешниот финансиски свет може да изгледа како пловидба по немирни води, но со механизми како што е нашата “Buyback” гаранција, P2P.mk ја претвора неизвесноста во сигурност за секој инвеститор.
Ваквите заштитни механизми се причината што сe повеќе инвеститори му веруваат на P2P моделот и го гледаат како стабилен начин за создавање пасивен приход.
“Buyback” гаранција – Забрзаната еволуција на инвестициските платформи и улогата на заштитните механизми
Развојот на алтернативните платформи за инвестирање како P2P.mk ја подигна потребата за сериозна заштита на средствата на инвеститорите. Како што овој модел растеше, растеше и очекувањето дека вложените пари мора да бидат заштитени од ризици што инвеститорите не можат да ги контролираат.
“Buyback” гаранцијата е механизам дизајниран за дополнителна заштита на вашите инвестирани средства. Како што P2P.mk се позиционира не само како првата peer-to-peer платформа во Македонија туку и како сигурна и стабилна платформа за инвестирање во потрошувачки кредити, безбедноста на вашиот капитал станува наш најголем приоритет.
Со воведувањето на Buyback гаранција како заштитен механизам, ние им нудиме на нашите инвеститори нова димензија на сигурност, што директно придонесе за огромниот раст на P2P инвестирањето. Oваа гаранција е еден од најстабилните заштитни механизми за секој инвеститор што сака да ги заштити инвестираните средства.
Мисијата на P2P.mk – Buyback гаранција како основа за доверба и сигурност
P2P.mk има јасна мисија: да обезбеди сигурни и безбедни инвестиции за секој кој сака да го стави својот капитал во движење. На платформата се објавуваат кредити што веќе се пласирани од кредитни друштва, а инвеститорите можат да ги откупат и да остварат заработка до 14%.
Тоа значи дека секој инвеститор што вложува на P2P.mk има дополнителен заштитен слој. Buyback гарантира дека финансиските средства се обезбедени дури и во ситуација кога заемопримачот не ги исполнува своите обврски.
Како функционира “Buyback” гаранцијата?
• 60-дневна заштита за откуп: Ако заемот доцни со плаќање повеќе од 60 дена, кредитното друштво (кредитниот оригинатор) автоматски го откупува кредитот од вас, инвеститорот. Со оваа гаранција, вашите инвестиции се заштитени од потенцијални неплаќања на крајниот заемопримач (лицето кое го земало кредитот)
• Целосно покритие: Кредитниот оригинатор ја откупува инвестицијата за номиналната вредност на главницата и каматата што е акумулирана до датумот на откупот.
Тоа е заштитен механизам што ја гради довербата меѓу платформата, кредитните друштва и инвеститорите. Кога постои ваква заштита, инвеститорот знае дека не вложува сам и дека во позадина стои партнер кој има финансиска моќ да преземе одговорност.
Карактеристики и предности на заштитните механизми како “Buyback” гаранција
1. Сигурност и доверба
P2P.mk има мисија да обезбеди сигурни и безбедни инвестиции. Гаранцијата за откуп ги обезбедува вашите инвестиции со 60-дневна заштита, трансформирајќи ја секоја трансакција во јасно и доверливо инвестициско патување.
2. Заштита на капиталот
Најголемиот ризик во P2P инвестирањето е ризикот од неплаќање. Со “Buyback” гаранцијата, овој ризик го презема кредитното друштво, а не вие. Ако заемот доцни, давателот на кредитот ќе го откупи, покривајќи ја и главницата и пресметаната заработка од тој ден.
3. Поголема безбедност
Фактот што како заемодавачи се јавуваат кредитни друштва, а не директно со поединци, веќе нуди поголема стабилност. Дополнително, P2P.mk работи само со проверени и регулирани кредитни друштва, дополнително зајакнувајќи ја сигурноста и довербата кај нашите инвеститори. “Buyback” гаранцијата е дополнителен слој на заштита, кој ја прави платформата привлечна за поширок спектар на инвеститори.
4. Стабилен принос без главоболки
Бидејќи кредитното друштво ја гарантира откупот и заработката, вие како инвеститор можете да се фокусирате на оптимизирање на вашето портфолио и уживање во приносот до 14%, наместо да трошите време и енергија на следење на наплатата на доцнење на потрошувачки кредити. Едноставно, вашата заработка останува постојана и предвидлива.
P2P.mk – Инвестирајте со спокојство
Нашата гаранција за откуп (Buyback Гаранција) гарантира дека вашите средства се сигурни и вашето инвестициско патување е јасно и доверливо. Гаранцијата за откуп го прави P2P.mk модел кој е подготвен за иднината, нудејќи им на сите инвеститори шанса да учествуваат во профитабилни инвестиции со минимизиран ризик.
На P2P.mk оваа гаранција претставува суштински дел од заштитната мрежа што секој инвеститор ја добива уште на првиот ден. Инвестирајте денес и искористете ја моќта на нашата “Buyback” гаранција за сигурна иднина.
ПР
Економија
Рекордни приходи од концесии: За 9 месеци наплатени 931 милиони денари надоместоци за експлоатација на минерални суровини, известува Министерството за енергетика
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини информира дека наплатата на надоместоците за експлоатација на минерални суровини во третиот квартал од 2025 година достигна рекордни 384.166.062,00 денари. Ова претставува зголемување за повеќе од два и пол пати во однос на истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 147.703.963,00 денари денари.
Овој успех следи по исклучителните резултати од првиот квартал од 2025 година, кога беа наплатени 260.327.223,00 денари, во споредба со 110.576.324 денари во првиот квартал од 2024 година и вториот квартал од 2025 година наплатени беа 286,355,517.00 денари, а истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 133 576 534 денари, извести Министерството за енергетика.
Збирно, за деветте месеци од 2025 година, Министерството оствари наплата од над 931.000.000 денари, што е историски успех во управувањето со природните ресурси и претставува зголемување за два и пол пати во однос на истиот период во 2024 година
Министерството очекува оваа бројка да расте со оглед на фактот дека се испратени опомени до концесионерите што се ште не ја регулирале обврската да го сторат тоа во рокот во спротивно ризикуваат со раскин на договори за оние кои не ги почитуваат законите. Владата на предлог на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини во изминатиот период има донесено вкупно 46 одлуки за едностран раскин на Договорот за концесија за експлоатација на минерална суровина а дел од нив се поради неплаќање на концесискиот надоместок согласно утврдениот Тарифник.
Овие резултати се директна последица на посветените активности на Министерството за подобрување на наплатата и зајакнување на контролата врз обврските на концесионерите, вклучувајќи:
· Засилени инспекциски контроли: Редовни и вонредни теренски проверки за обезбедување усогласеност со законските обврски.
· Писмени опомени и санкции: Испратени се предупредувања до концесионерите за навремено подмирување на обврските, со едностран раскин на договори за оние кои не ги почитуваат законите.
· Нов Тарифник од 1 јануари 2025: Воведен е нов Тарифник кој ја зголеми висината на надоместоците до 100%, обезбедувајќи правична вредност за користење на природните ресурси. Овие измени не се однесуваат на енергетските минерални суровини, како јагленот, со цел да се заштитат граѓаните од дополнителен притисок врз цените на електричната енергија.
Зголемената наплата директно придонесува за зголемување на буџетите на општините каде работат концесионерите, како и на државниот буџет. Овие средства се инвестираат во:
· Поголеми буџети за општините,
· Инвестиции во комунална инфраструктура,
· Проекти за енергетска транзиција и одржлив развој.
· Проекти за заштита на животната средина.
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини останува посветено на воспоставување на највисоки стандарди за транспарентно и фер управување со природните ресурси. Овие резултати се доказ за нашата определба да ги зајакнеме економските придобивки од експлоатацијата на минералните суровини, истовремено обезбедувајќи одржлив развој и поддршка за локалните заедници, се додава во соопштението на Министерството за енергетика.
Економија
Славески: Народната банка ги засилува активностите за управување со климатските промени
„Климатските промени сè поинтензивно влијаат врз економиите и финансиските системи, а ризиците поврзани со климатските промени претставуваат значаен фактор кој влијае врз ценовната и финансиската стабилност. Поради тоа, централните банки веќе ги интегрираат овие ризици во аналитичките и супервизорските рамки. Пристапот на Народната банка ги следи меѓународните практики. Планираните активности од усвоениот Среднорочен план на активности за периодот 2023-2025 година се во завршна фаза, супервизорските очекувања се вградени во Насоките за управување со климатските ризици за банките, а климатските ризици се интегрирани во регулаторната рамка за кредитен ризик и регулативата за обелоденување податоци и известување. Анализите за влијанието на климатските ризици врз банкарскиот систем се составен дел од нашиот Извештај за финансиската стабилност, а тековно се работи на развивање климатски сценарија и стрес-тестови“, истакна гувернерот Трајко Славески на отворањето на Конференцијата.
Тој нагласи дека Народната банка во континуитет придонесува за подобрување на расположливоста на податоците поврзани со климатските ризици, пришто од минатата година започна со објавувањето на Преглед на „зелени“ показатели. За да ја согледа подготвеноста на корпоративниот сектор за справување со климатските ризици, Народната банка заедно со Европската инвестициска банка неодамна спроведе истражување кое покажа дека само мал дел (5%) од компаниите имаат планови за справување со климатски ризици, а управувањето со климатските ризици и зелените финансии се во рана фаза.
„Меѓународната заедница предупредува на високите трошоци од задоцнета акција. Декларацијата на меѓународната мрежа за зелени финансиски системи укажува дека тригодишно доцнење во климатската транзиција може повеќе од двојно да ги зголеми глобалните економски трошоци до 2030 година. Свесноста расте и кај регулаторите и кај банкарскиот сектор, но потребни се континуирани и координирани напори. Анализите на ММФ покажуваат дека уделот на приватниот сектор во финансирањето на економиите во развој е потребно да се зголеми од сегашните 40% на 90% до 2030 година, што ја нагласува потребата за силна соработка меѓу владите, меѓународните институции и финансискиот сектор“, додаде Славески, истакнувајќи дека Народната банка ќе продолжи да работи на зајакнување на отпорноста на финансискиот систем и поддршка на одржливиот економски развој.
(Видео) Новинар: Какви отстапки нуди Русија? Трамп: Ќе престанат да се борат
Американскиот претседател Доналд Трамп е убеден дека Русија, со запирање на својата офанзива, би направила „голема отстапка“ за Украина, што,...
„Донецк и размена на територии“: Целиот транскрипт од разговорот меѓу луѓето на Трамп и Путин
Блумберг објави транскрипт од телефонски разговор помеѓу Стив Виткоф, специјалниот претставник на американскиот претседател Доналд Трамп за мировни мисии, и...
Трамп се откажа од ултиматумот за Украина
Американскиот претседател Доналд Трамп вчера се повлече од ултиматумот што ѝ го даде на Украина да го прифати американско-рускиот мировен...
Претседателот на Тајван: Ќе предложам да потрошиме уште 40 милијарди долари за одбрана
Тајван ќе воведе дополнителни 40 милијарди долари за одбрана за да ја нагласи својата решителност да се брани, изјави претседателот...
Кина: Ќе ги потиснеме сите странски обиди за мешање во ситуацијата околу Тајван
Кина денес предупреди дека ќе ги „потисне“ сите странски обиди за мешање во ситуацијата околу Тајван, откако Јапонија објави планови...
Објавени транскриптите, Виткоф до човекот на Путин: Знам што е потребно за да се постигне договор
Пратеникот на Трамп, Стив Виткоф, по успехот на мировниот договор за Газа, минатиот месец оствари телефонски разговор со висок функционер...
Владата именува повереници за општините Маврово Ростуше, Гостивар, Центар Жупа и Врапчиште
Владата на денешната седница именува повереници за општините Маврово Ростуше, Гостивар, Центар Жупа и Врапчиште во кои што на локалните...
Украина се согласи на мировен договор со Русија, тврдат САД
Украина се согласи на договор за прекин на војната со Русија, при што остануваат само мали детали, изјави американски функционер...
Уапсени директори и заменик министер за земјоделство: излажале дека недостасуваат пченица и јачмен вредни 780.000 евра
Полицијата денеска уапси пет лица осомничени за злоупотреба на стоковите резерви, излажале дека недостасуваат пченица и јачмен вредни 780.000 евра....
Откажано утрешното рочиште за „Пулс“: Недостасуваат адреси од оштетени и нивни застапници
Утрешното судење за пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани, во кој загинаа 63 лица и околу 200 се повредени, е...
Не е работа на бранителот да биде судска достава, забележаа адвокатите и побараа судот да им го достави интегрираното обвинение и на обвинетите за „Пулс“
Место воведни зборови од одбраната и изјаснување дали се чувствуваат виновни обвинетите за пожарот во кочанската дискотека “Пулс”, денешното второ...
Мицкоски: 6.045 пристигнати апликации, најголем интерес за искористување на мерката за самовработување
Како Влада, силно веруваме дека економијата расте тогаш кога граѓаните имаат поддршка да создаваат, да иновираат и да стануваат претприемачи,...
42-годишник пронајден мртов кај селото Нераште: наредена е обдукција, ќе се вештачат траги најдени на местото
Обвинителството извести дека е извршен увид на лице место, дадени се повеќе насоки и наредби со цел откривање на сторителите...
Голема полициска акција: претреси во Скопје, Куманово и на други локации
Во координација со Основното јавно обвинителство Скопје во тек е полициска акција со претреси во Скопје, Куманово и на други...
Зеленски пред тежок избор: планот на Трамп или несигурните Европејци, пишува Политико
Европските претставници вчера воздивнаа со олеснување, верувајќи дека разговорите во Женева вродиле со плод и дека Доналд Трамп ќе ги...
Поради одрон во прекин е сообраќајот на регионалниот пат Ресен- Граничен премин Стење
Денеска од 07:55 часот, поради одрон на патот помеѓу селата Царев Двор и Отешево, во прекин е сообраќајот во двата...
Би-би-си: Украинците би можеле да се согласат на изменет мировен план, Русите се друга приказна
Доналд Трамп силно сака мировен договор во Украина. Киев сака мир уште повеќе, но не по секоја цена, пишува Би-би-си...
САД преговараат со Русите и Украинците: „Мора да бидеме сигурни дека Русите се согласуваат со ова“
Секретарот на американската армија, Ден Дрискол, пристигна во Абу Даби доцна синоќа на разговори со шефот на украинската воена разузнавачка...
Венецуела до авиокомпаниите: Имате 48 часа да ги продолжите летовите или ќе ја изгубите дозволата
Венецуелскиот институт за авијација денес им соопшти на меѓународните авиокомпании дека мора да ги продолжат летовите до земјата во рок...
ОН: На секои десет минути жена е убиена од близок човек
ОН вчера соопшти дека минатата година речиси 50.000 жени и девојки биле убиени од интимен партнер, осудувајќи го недостатокот на...
