Економија
Јанкулоски: Прекумерната употреба на антибиотици кај животните завршува на нашата трпеза
Неконтролираната употреба на антибиотиците во ветеринарната медицина е ризик нивните остатоци и метаболити да завршат во производите од животинско потекло, а со тоа и на трпезата на потрошувачите, предупредува проф. д-р Деан Јанкулоски, раководител на Институтот за храна при Факултет за ветеринарна медицина – Скопје.
„Прекумерната и несоодветна употреба на антимикробни средства и недостигот на практики за контрола на инфекциите ја трансформираат антимикробната (АМО) во глобална закана за ветеринарното и јавното здравје. Употребата на антибиотиците во ветеринарната медицина влијае врз појава на АМО на некои сапрофитски и патогени микроорганизми, кои подоцна се наоѓаат во храната од животинско потекло“, вели проф. д-р Јанкулоски.
Според Јанкулоски, на тој начин, ние, потрошувачите, без да знаеме, сме изложени на остатоци на антибиотици, кои меѓу другите штетни ефекти може да влијаат врз појавата на АМО на микроорганизми нормално присутни во нашето тело. Но, истовремено сме изложени и на микроорганизми со АМО, кои, не знаејќи, ги внесуваме преку храната. Инфекција преку храната со овие патогени отпорни на антибиотици може да биде причина за сериозни алиментарни инфекции и интоксикации, кои поради невозможноста да се третираат со вообичаените антибиотици може да бидат причина за многу сериозни опасности за здравјето.
„Антимикробната отпорност е способност на микроорганизмот да се спротивстави на ефектите од антимикробните супстанции што се користат за нивно уништување, односно да одолеат на дејството на антимикробните средства, а посебно на антибиотиците. Отпорноста се појавува на 3 начини: природна отпорност, генетска мутација и преку трансфер на гени од други микроорганизми“, додава проф. д-р Јанкулоски.
Како што појаснува Јанкулоски, АМО се појавува поради разни причини, а како најчести се вбројуваат несоодветна употреба на антимикробни супстанции за терапевтски цели, употреба на антимикробни средства за нетерапевтски цели, загадување на животната средина со отпадоци од антимикробни средства (резидуум во екосистемот), континуиран развој на отпорноста во животната средина, зголемувањето на глобалната трговија со храна од животинско потекло и живи животни, кои го пропагираат ширењето на АМО во светот.
„Масовната употреба на антиобиотиците во ветеринарната и хуманата медицина претставува сериозен ризик за развој на АМО и потребна е итна интервенција поради сериозните последици од неуспешниот третман и смртни случаи, патолофизиолошки последици и финансиски трошоци. АМО е комплексен проблем, кој го афектира целото општество и врз него влијаат многу меѓусебно поврзани фактори. Но, за справување со АМО единечните и изолирани активности и интервенции имаат само ограничено влијание. Единствениот здравствен прирачник за борба против АМО – ‘Едно здравје’ претставува светска стратегија за проширување на интердисциплинарни соработка на национално и глобално ниво и комуникација во сите аспекти на здравствената заштита за луѓето, животните и заштитата на животната средина. Постигнатиот синергизам ќе ја унапреди здравствената заштита за 21 век, а со забрзување на откритијата во областа на биомедицински истражувања, ќе се подобри ефикасноста на ветеринарното здравство, бргу ќе се прошири базата на научни знаења и ќе се подобрат ветеринарната едукација и третманот на животните“, вели Јанкулоски.
Според него, актуелната состојба се чини дека е критична. Иако постои широка информираност и ефективна национална и меѓународната соработка, подигната е свеста на јавноста и надлежните државни служби, преземени се разни мерки, воведена е мониторинг-програма на АМО за коменсални и зоонотски микроорганизми кај животните од кои се произведува храна, па сепак АМО не се намалува.
„Од тука е значењето на докторите на ветеринарна медицина за рационална и правилна употреба на антибиотиците кај животните од кои се произведува храната и кај домашни миленици. Што ќе се случува со АМО во иднина, навистина е непознато. Опасноста од сè позачестена појава од мултирезистентни микроорганизми поради големите количества употребувани антибиотици е сè поголема. Но, со преземање сите препорачани мерки од надлежните служби, ветеринарната професија и информирањето на јавноста за рационалната употреба на антибиотиците можеби ќе успееме да одржиме исто ниво на АМО и да ја спречиме спречи појавата на мултирезистенцијата и да ги зачуваме антибиотиците за иднина. Останува фактот дека ветеринарната професија е клучна алка во борбата со отпорноста на микроорганизмите кон антибиотиците, но и потребата од заеднички институционален настап и стратегија со хуманата медицина“, тврди проф. д-р Јанкулоски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
УЈП: Се наближува рокот за поднесување барање за признавање расход во даночниот биланс
Даночните обврзници на данокот на добивка и вршители на дејност кои водат деловни книги, доколку во текот на 2024 година имаат средства кои понатаму не можат да се користат, односно се трајно надвор од употреба, а кои имаат нето сметководствена вредност, најдоцна до 31 јануари 2025 година до УЈП можат да поднесат:
Барање согласност за признавање на расход во даночен биланс за данок на добивка (образец “ДД-БС”) eлектронски преку преку https://etax-fl.ujp.gov.mk/
Барање согласност за признавање на расход од работењето на даночниот обврзник во даночен биланс за данок на доход (образец “ДЛД-БС”) електронски преку https://e-ujp.ujp.gov.mk
Под средства што се трајно надвор од употреба се сметаат:
средствата што се уништени или оштетени поради виша сила како и од други непредвидливи настани, физичка дотраеност или техничка застареност; средствата што повеќе од една година непрекинато не ги користите, а нивното ставање надвор од употреба не е поради поправка или доградба; средствата што се во фаза на набавка, а чија набавка, со одлука или со друг акт е откажана или три години едноподруго не се вложуваат средства за довршување на таа набавка, и средствата што во последните пет години непрекинато ги користите помалку од 30% од нивниот програмиран капацитет. Барањето ДД-БС и ДЛД-БС се поднесува со цел преостанатата сметководствена вредност на средствата да се амортизира во целина независно од пропишаниот век на траење и таквата амортизација во целина да влезе како признат расход при утврдување на даночната основа за данокот на добивка односно данок на личен доход.
Во прилог на барањето ДД-БС задолжително се поднесува:
Список на средства кои не можат понатаму да се користат
Во списокот треба да се содржани следните податоци: назив на средството кое се отпишува, инвентарен број, амортизациона група и подгрупа на која средството припаѓа, набавна вредност, исправка на вредност и сегашна вредност на средствата што се отпишуваат со состојба на 31 декември 2024 година.
Акт со кој се уредува начинот на пресметување на амортизацијата
Одлука за усвојување на извештајот за попис и евидентирање на утврдените разлики, донесена од органот на управување на друштвото односно од обврзникот кој остварува доход од самостојна дејност
Изјава дека средствата не можат понатаму да се користат во која се наведува причината поради која истите не може да се користат.
За дополнителни информации или поддршка во врска со барањето ДД-БС и ДЛД-БС, може да се обратите до Контакт центарот на УЈП на:
е-пошта: [email protected]
Од фиксна линија: 0800 33 000
од мобилен и фиксен 02 3253 200
Економија
Мицкоски на економски и политички средби во Вашингтон: „Се лобира за интересите и напредок на државата“, велат од Владата
Во текот на вчерашниот ден, претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, присуствуваше на дел од инаугурациските активности на новиот претседател на САД, кои се оддржаа во Вашингтон.
Тој оствари средба и со претседателот на Републиканската партија на САД, Мајкл Ватли, со кого го проследи поздравниот говор на американскиот претседател Доналд Трамп.
Меѓу другото, престојот во Вашингтон беше искористен и за многубројни средби на кои се лобира за македонските интереси, соопштија од владината прес-служба.
Премиерот Мицкоски на свеченоста „Гласови на слободата“, организирана од компаниите „Трамп медија“ и „Рамбл“, која се одржа по инаугурацијата, оствари средба со Ден Бонџино, еден од најблиските соработници на претседателот Трамп и најпознат политички десничарски коментатор.
„Разговор во кој зборувавме за Македонија, нашите предизвици, но и можности. Нашите аргументи и позиции се јасни и нашето стратешко партнерство со САД и со администрацијата на претседателот Трамп се силни. Се бориме дома за повисоки плати, пензии, нова инфраструктура, подобро здравство, поконкуретно образование, брзорастечка економија итн., но се бориме и во Брисел, Берлин, Париз, Лондон, Вашингтон итн., нашиот глас е сè посилен“, истакна за средбата премиерот на македонската влада, Мицкоски.
Истовремено, македонскиот премиер оствари разговор со Ендру Пејкоф, канадски бизнисмен со македонско потекло, основач и претседател на „Нијагара ботлинг“, компанија што има годишен приход од речиси 4 милијарди американски долари и приближно 5.000 вработени. Компанијата е основана 1963 година и денес е најголема компанија на американскиот пазар од оваа област.
„Инвестициите на ‘Нијагара ботлинг’ во Македонија се добредојдени. Македонската дијаспора е клучен елемент во системот, нашиот глас и аргументите да бидат појасни и посилни во светот. Обновуваме, но и создаваме нови можности и партнерства со секој што може да ѝ помогне на државата“, истакна Мицкоски за средбата.
Претседателот на македонската Влада, Христијан Мицкоски. се сретна и со Џеси Спиро, главен директор во „Тетер“ и одговорен за стратешките односи со владите во светот. „Тетер“ е најголемата компанија во светот, која управува со дигитален капитал, криптовалути. Профитот на компанијата во 2023 година е 6,2 милијарди американски долари, а само во првата половина од 2024 година профитот на компанијата е 5,2 милијарди американски долари.
За средбата Мицкоски истакна:
„Разговаравме за криптопазарот, иднината на криптовалутите и блокчејн-технологијата. Секоја инвестијата на ‘Тетер’ и споделено искуство од најголемите во својата област е добредојдено. Мора да чекориме со големи чекори напред. Предизвиците на иднината не смееме да ги игнорираме“.
Економија
И со намалени цени минималната кошничка за јануари е поголема за 391 денар, за преживување на четворица потребни се 62.861 денар
Вредноста на минималната синдикална кошничка што ја пресметува Сојузот на синдикатите на Македонија (ССМ) за јануари изнесува 63.252 денара или во сооднос со вредноста на синдикалната минимална кошничка за декември, која изнесуваше 62.861 денар, е зголемена за 391 денар, сооопшти денес претседателот на Сојузот на синдикатите на Македонија, Слободан Трендафилов.
Делот за храна и пијалаци, место да бележи намалување за најмалку 10 проценти, како што ветуваа трговците, бележи зголемување за 123 денари.
„Загрижува она што од почетокот на минатата година до оваа година, или за 12 месеци, вредноста на синдикалната минимална кошничка во делот на храната и пијалаците е зголемен 10,43 %. За граѓаните, со последното ненамалување на цените од страна на овие алчни трговци, произлегува дека трошокот е зголемен најмалку 20 % имајќи предвид дека зголемувањето од 10 % и ненанамалувањето од 10 %, ако ги соберете, посиромашни сме за најмалку 20 %“, рече Трендафилов.
За една година минималната потрошувачка кошничка се зголемила 6.989 денари, односно скокнала 10,65 %, факт што Трендафилов вели дека ќе оневозможи инфлацијата во земјата да биде 3,5 % имајќи предвид дека синдикалната кошничка ги предвидува само најнеопходните производи со кои едно четиричлено семејство може да го протурка месецот.
Синдикатот го утврди она за што граѓаните алармираа – трговците ги зголемија цените 20 % кога немаше мерки за потоа фиктивно да ги намалат кога почна мерката. За откривање на ваквите случаи Трендафилов вели дека подготвуваат сериозни чекори.
„Како ССМ размислуваме да преземеме сериозни чекори и во насока на тоа им укажеме на граѓаните што е добро, а што лошо. Имајќи предвид дека сите ние знаеме дека во изминатите неколку месеци овие трговци се покажаа како далеку лош пример за македонската економија, особено ако знаеме дека минатата година имаа енормни профити и енормни добивки, а оваа година ССМ ќе се погрижи да ги извади сите завршни сметки на овие големи трговски маркети и синџри маркети за да видат како тие неоправдано се богатат на грбот на граѓаните и на работниците“, најави Трендафилов.
Трговците, по чии критериуми беше креирана последната мерка за намалување на цените за најмалку 10 %, Трендафилов смета дека ја прелажале Владата двапати повеќе отколку што ги прелажаа граѓаните. Тој апелира Владата, доколку навистина сака да им помогне на граѓаните, да креира мерки без да информира за тоа и без да прави консултации со трговците.