Економија
Тема на „Асошиејтед прес“: Заврши ерата на евтина Кина

Фабричките работници во Кина, кои бараат подобри плати и работни услови го најавуваат евентуалниот крај на ерата на мали трошоци, кои помогнаа јужниот крајбрежен дел на земјата да се претвори во светска работилница.
Фабричките работници во Кина, кои бараат подобри плати и работни услови го најавуваат евентуалниот крај на ерата на мали трошоци, кои помогнаа јужниот крајбрежен дел на земјата да се претвори во светска работилница. Серијата штрајкови во текот на изминативе два месеца беа груб повик за будење за многу странски компании, кои зависат од ниските трошоци во Кина за да можат да се натпреваруваат преку море: од изработувачите на божиќни дрвца, па се до производителите на помагала како што е „Ајпед“. Онаму каде што во некогашна Кина ниската технологија и бедните плати беа добредојдени, гладна да избега од изолацијата и од сиромаштијата, работниците сега бараат поголем дел од профитот. Во меѓувреме, владата ги форсира странските компании да вложуваат во области за кои веруваат дека ќе создадат поголемо богатство за Кина, како што е високата технологија. Многу компании се борат да останат профитабилни со тоа што ги префрлаат фабриките во поевтините области подлабоко во внатрешноста или во други земји во развој, а неколку дури и го обновуваат производството на Запад. „Кина ќе мине низ многу драматичен период. Големите компании почнуваат да излегуваат“, вели Рик Гудвин, ветеран на кинеската трговија во последните 22 години, чија компанија поврзува странски купувачи со кинески снабдувачи. „Имам 15 големи клиенти. Мојата работа е да им го дадам најдобриот совет што можам да им го дадам. Им велам како што е. Им велам, ставете си ги кацигите, ќе стане грдо“, додава Гудвин кој вели дека незадоволните работници и валутните промени кои многу тешко можат да се предвидат се неговите главни грижи.Одлуката на Пекинг да престане да го врзува јуанот за доларот, со што му дозволи да зајакне и со тоа да ги крене цените во јуани, ја мултиплицира несигурноста на компаниите, кои веќе се препелкаат со бедни профитни маргини. Неодамна, компанијата „Уам-О“, која го создаде хулахопот и уште многу други познати играчки, одлучи половина од своето производство на „Фризби“ да го врати назад во САД. Дури и некои сектори каде што истражувањето е од суштинско значење, како што е фармацевтската, биотехничката и другите природно-научни индустрии исто така се премислуваат во врска со Кина поради цела низа причини, вклучувајќи и трошоците и иницијативите кои ги покренаа некои друг земји.„Природно-научните компании вратија дел од производството од Кина во САД. Во некои случаи, САД стануваат поевтини“, вели Шон Корел, директор на консалтингот во компанијата „Емпторис“ од американската сојузна држава Масачусетс. Ова наскоро може да почне да важи и за издавачите. Печатење на книга со тврд повез од 334 страници и формат 27 на 27 сантиметри во Кина сега чини од 44 до 45 центи и уште три центи за превоз, вели Гудвин. Да се испечати истата книга во САД чини 65 до 68 центи.„Ако цените се качат за една половина, ќе бидат речиси исти со оние во САД, со тоа што несе чека цел месец додека пристигнат“, вели тој. Дури и со последните покачувања, платите на кинеските работници се само мал дел од оние на нивните американски колеги. Но, студиите веќе покажуваат дека вкупната ценовна предност се топи. Трошоците за работна сила се качуваат по отприлика 15 проценти годишно од донесувањето на законот за работни односи во 2008 година, со кој работниците станаа многу посвесни за своите права. Даночните преференции за странските компании завршија во 2007 година. Цената на земјиштето, на водата и на енергија секојдневно растат. Во последното истражување, објавено во февруари, фирмата за реструктуирање „Аликс Партнерс“ се открива дека во глобала Кина е поскапа од Мексико, Индија, Виетнам, Русија и Романија. Особено Мексико се здоби со предност благодарејќи на Северноамериканскиот договор за слободна трговија и брзиот, евтин камионски превоз, вели Мајк Ромери, исто така од „Емпторис“. Произведувачите на играчки и помагала, божиќни дрвца и евтини чевли веќе се преполовени или си заминале, некои во Виетнам, Индонезија или Камбоџа. Но, овие земји ги немаат огромната работна сила, инфраструктурата и пазарите кои што може да ги понуди Кина и повеќето се соочуваат со истите работнички проблеми како и Кина. Засега, најголемиот ефект од ваквата ситуација се чувствува во и околу Шенжен, поранешното рибарско селце во провинцијата Гвангдонг, која се граничи со Хонг Конг и која вдомува илјадници извозни производители. Меѓу нив е и тајванската фабрика, снабдувач на „Епл“ со „Ајфон“ и „Ајпад“. Како одговор на серијата самоубиства меѓу нејзината работна сила од 400.000 работници, „Фокскон технолоџи“ одговори со покачување на платите речиси двојно,, на 290 долари. Снабдувачите на „Хондамотор ко“ и на „Тојота мотор корп“, кои не можат да здивнат од штрајкови, исто така ги покачија платите. „Фокскон технолоџи“ одбива да ги коментира гласините дека ќе го сели поголемиот дел од своето производство во осиромашената провинција Хенан во централна Кина, каде што на сајтот на локалните власти се нудат десетици илјади работници. Но, меѓу другите проекти во внатрешноста, „Фокскон технолоџи“ се здружува со најголемите глобални произведувачи на компјутери за да го изградат она што најверојатно ќе биде најголемата зона за производство на лаптопи во светот, која ќе биде сместена во Чонгќинг, град во западна Кина, каде што трошоците за работна сила се проценуваат на 20 до 40 проценти помалку од оние во крајбрежните градови. Но, ако се земат предвид синџирот на снабдување и логистичките системи кои помогнаа јужна Кина да стане најмоќна извозна производствена сила, ваквите промени нема лесно да се случат. Но, за оние производители кои се во потрага по зголемена продажба внатре во брзорастечката Кина, со тоа што ќе го префрлат производството во областите во внатрешноста од каде што потекнуваат повеќето сегашни мигрантски работници и каде што трошоците се многу пониски, ова е најреалистичната алтернатива. „Новата игра е да се најде начин да се работи домашниот пазар“, вели Гудвин. Многу фабрики во Фошан, уште еден град во провинцијата Гуангдонг, кои исто така се соочија о серија штрајкови, во изминативе неколку месеци почнаа да си заминуваат, најмногу во посиромашните провинции во внатрешноста Хенан, Хунан и Џиангѕи, тврди Лин Лијуан, декан на приватниот Институт за територијална економија од Гуангжу. Огромните инвестиции во патишта, железници и друга инфраструктура ја намалува изолацијата на градовите во внатрешноста и дел од деценискиот проект „Развој на западот“, стратегија наменета за намалување на огромниот, политички опасен јаз во богатството помеѓу граѓаните и земјоделците од внатрешноста, кои ги има преку 600 милиони. Коцкајќи се дека немирите нема да се прелеат од големите фабрики во странска сопственост, кинеските лидери ја користат шансата да ги пренасочат инвестициите во региони кои се влечкаат зад индустрискиот бум на земјата. А имаат многу малку избор. Многумина од денешните фабрички работници имаат поголеми амбиции од нивните родители, кои главно ги штедеа своите заработки од составувањето играчки и телевизори, за да можат да се пензионираат во своите родни места во внатрешноста. Тие, исто така, се многу попребирливи во врска со платите и работните услови.„Судирите ја предизвикуваат моменталната поставеност на производство со ниски плати и ниска технологија и можат да катализираат трансформација на кинескиот индустриски сектор“, вели Ју Хаи, професор по социологија на универзитетот во Шангај, „Фудан“. /крај/ сс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Димитриеска – Кочоска во Брисел: Реформите остануваат клучни за конкурентноста на европската економија

Целосна имплементација на новиот Закон за буџети и спроведување прудентна фискална политика преку усвојување конкретни мерки за фискална консолидација, намалување на дефицитот, зајакнување на ефикасноста на прибирање на приходите во буџетот, се дел од препораките за РС Македонија од заедничките заклучоци од овогодинешниот 11-ти по ред Економски и финансиски дијалог меѓу ЕУ и земјите кандидати за членство на кој учествуваше министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска.
„Усвоените заеднички заклучоци во рамки на дијалогот коишто се однесуваат на зајакнување на фискалното управување, имплементирање на капиталните инвестиции, зајакнување на оперативноста на даночната администрација и следење на фискалните ризици, се во линија на реформите предвидени како со реформската агенда, така и со Програмата за реформи во управувањето со јавните финансии“, рече министерката за финансии.
Таа додаде дека во услови на глобална економска нестабилност, фискалната политика е насочена да одговори на неизвесностите присутни во глобалната и домашната економија. Притоа, додаде, имајќи предвид дека фискалниот простор е ограничен како резултат на последователните кризи, фискалната политика е исправена пред предизвикот за постигнување фискална консолидација, но истовремено и финансирање иницијативи коишто го поддржуваат растот.
„Во услови на геополитички турбуленции и трговска војна, ние треба да им овозможиме на нашите компании да се развиваат преку креирање динамична деловна средина која ќе го ослободи нивниот потенцијал за раст. Значајно за приватниот сектор е подготвеноста на нашите влади да обезбедат квалитетна даночна политика, квалитетна инфраструктура, расположива и квалитетна работна сила, пристапна енергија, помал административен товар и правна рамка којашто ќе овозможи креирање на регионални ланци на снабдување. Она што ние како креатори на политики и носители на одлуки треба да размислиме и одлучиме е како да се креира динамично деловно окружување кое ќе им помогне на нашите компании брзо да се прилагодат на сегашната остра конкуренција на глобалниот пазар“, рече министерката за финансии.
Во таа насока, таа потенцира дека Владата е посветена на трансформативни реформи во земјата фокусирани на дигитална трансформација, одржлива енергетска транзиција, јакнење на човечкиот капитал, јакнење на владеењето на правото и подобро управување со јавните финансии, коишто области се во фокусот на реформската агенда на земјата.
Според учесниците, Економскиот и финансиски дијалог, и понатаму ќе игра значајна улога во постигнување на пошироките цели на добро управување и економски просперитет, и се сoгласија дека дијалогот треба да продолжи да игра централна улога во утврдување на заедничките насоки за политики за поддршка на одржлив среднорочен економски раст и постепено усогласување со економските критериуми за пристапување во ЕУ. Учесниците нагласија дека клучна улога за остварување на напредок е спроведување на заедничките заклучоци, како и програмите на економски реформи и реформските агенди .
Дискусијата на годинешниот Економски и финансиски дијалог беше фокусирана на конкурентноста на Европа во контекст на сегашните геополитички случувања и потребата за поедноставување на правната рамка со цел намалување на административниот товар врз компаниите. За да може економијата да креира раст и работни места, во услови на трговска војна, на компаниите треба да им се овозможи да ја зајакнат конкурентноста преку инвестиции и иновации.
На годинашниот Економски и финансиски дијалог во Брисел учествуваат министрите на тековното и двете последователни претседателства со Советот на ЕУ, претставници на земјите членки на ЕУ, претставници на Европската комисија, Европската централна банка, Европска инвестициска банка, како и министрите за финансии и гувернерите на централните банки од земјите на Западен Балкан, Турција, Грузија, Молдавија и Украина.
Економија
Бислимоски: Oд 1 јуни ќе бидат на располагање дополнителни 500 GWh, со кои ќе може да се тргува на слободниот пазар во Косово, одлична бизнис-можност

Од 1 јуни македонските снабдувачи и трговци со електрична енергија ќе имаат можност да снабдуваат нови 1.000 потрошувачи од косовскиот пазар, каде што почнува дополнителната фаза на либерализацијата на пазарот со електрична енергија. Ова беше повод Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад (РКЕ) да иницира состанок на кој косовскиот регулатор пред македонските снабдувачи и трговци ги презентира чекорите како полесно да пристапат на пазарот кај нив.
„Откога ги презедовме сите неопходни активности како регулатори и извршивме заемно признавање на лиценците за снабдување и трговија, сега сакаме компаниите да ги мотивираме да ја искористат оваа можност. Поголем пазар носи поголема конкуренција, а бенефитот е пониски цени за електрична енергија. Сега, за помалку од еден месец, односно од 1 јуни, ќе бидат на располагање дополнителни 500 GWh, со кои ќе може да се тргува на слободниот пазар на Косово и ова е одлична бизнис-можност за наште снабдувачи и трговци“, посочи Марко Бислимоски, претседател на РКЕ.
Претседателот на косовскиот регулатор, Канцеларијата на енергетскиот регулатор од Република Косово (ЕРО), Имер Фејзулаху, им посака добредојде на македонските снабдувачи истакнувајќи дека тие имаат повеќе искуство со оглед на тоа дека македонскиот пазар е одамна либерализиран.
„Ова е само меѓучекор кон приклучување кон единствениот пазар што го бара од нас Европската Унија. Во прилог на сите ни е да има намалени административни бариери, а зголемена конкуренција“, изјави Имер Фејзулаху од ЕРО (Канцеларијата на енергетскиот регулатор од Република Косово) (Energy Regulatory Office).
Со цел да се зголеми конкурентноста на пазарите во двете држави, РКЕ и ЕРО во 2023 година потпишаа меморандум за соработка со кој заемно се признаваат лиценците за снабдување и тргување со електрична енергија.
Економија
Стратешко созревање – каде сме и каде одиме? Лидерството и човечките ресурси главни постулати за економски раст и развој

Вториот панел од Самитот „Македонија 2025“ во фокусот ги имаше историјата на организацијата, скромните почетоци и големите чекори кои ги прави со една цел – градење на посилна нација!
„Ним не им треба претставување. Тие се врвни бизнис-лидери, патриоти со длабока посветеност и искрена страст за придонес кон напредокот на нашата татковина“, гласеше заедничкиот содржател со кој модераторот Боријан Борозанов го најави учеството на Мајк Зафировски, Џон Битов Јуниор и Живко Мукаетов на вториот панел на Самитот „Македонија 2025“ насловен „Стратешко созревање – каде сме и каде одиме?“
Зафировски ги лоцираше почетоците на идејата за организацијата во 2002 година, кога поранешниот претседател Борис Трајковски, а подоцна и Бранко Црвенковски упатуваат апел до македонската дијаспора за поддршка на државата. Џон Битов Сениор во 2006 година ја иницира идејата за формирање на организација во која ќе членуваат професионалци кои ќе работат на промовирање на економскиот развој на Македонија, изјавувајќи: „Оние што даваат ќе добијат за возврат сѐ додека даваат од сè срце“. Според Џон Битов Јуниор, една од поважните придобивки од оваа организација е Самитот кој од 2012 година се одржува во Македонија, а кој годинава во фокусот има брилијантни бизнис-приказни. „Напорната работа и интегритетот е она што треба да ги движи Македонците. Македонија е мала, но тоа треба да го сметаме за предност во поглед на мобилизацијата и шансите за успех“, изјави Битов.
Мукаетов, пак, како локален член со најдолг стаж во „Македонија 2025“, потенцираше дека најважното нешто кое го задржало сите 14 години од неговиот мандат е визионерското единство на членовите, нивната љубов кон татковината и огромната желба да придонесат за нејзин раст и развој. „Џон Битов Сениор го запознав во Торонто во 2012 година за време на мојата презентација пред Бордот на организацијата. Сè уште ги помнам неговиот оптимизам, желбата, волјата и посветеноста за просперитет на нашата земја. Воодушевен сум од ентузијазмот на Мајк, Џон и останатите, а фактот дека ‘Македонија 2025’ придонесува за моделирање на идната генерација македонски лидери, го сметам за додадена вредност на организацијата. За мене ’Македонија 2025’ е движење силно водено од визија, акција и заедничка љубов кон татковината“, истакна Мукаетов.
Лидерството и едукацијата oд страна на учесниците во салата беа посочени како двата главни постулати за економски раст и развој.
Посочувајќи го „Алкалоид“ како национален шампион на бизнис и економски план, Борозанов го побара рецептот за успех на „Алкалоид“:
„Накратко, тоа се стратешката дисциплина, континуираните инвестиции во квалитет, производствени капацитети, врвна технологија и во кадар, пред сè; усогласување и придржување кон строгите меѓународни стандарди, без никаква импровизација. Направивме диверзификација на пласманите за да ја намалиме зависноста од домашниот пазар и да поттикнеме одржлив раст. Со изградба на капацитетите за полусинтетски цефалоспорини, за кои во моментов сме водечки производител во Европа, изборот на Британската регулаторна агенција како референтна и дигитална трансформација, заедно со вложувањата во таленти и истражување и развој, успеавме да се иновираме, да се позиционираме на регулирани пазари и да растеме во динамична индустрија“, гласеше одговорот на Мукаетов.
Овогодинешниот самит „Македонија 2025“ во Скопје собра над 700 учесници од бизнис-заедницата, политиката и академската јавност. Генералниот директор и Претседател на Управниот одбор на „Алкалоид“ е член на оваа think & do tank организација од декември 2011 година.
ПР