Економија
Криза во еврозоната: Можеби нема да има потреба од нов „ЕУ-договор“

Поцврсти правила за справување со кризата во еврозоната можат да бидат воведени без промени на европските договори, смета претседателот на Европскиот совет, Херман Ван Ромпуј.
Поцврсти правила за справување со кризата во еврозоната можат да бидат воведени без промени на европските договори, смета претседателот на Европскиот совет, Херман Ван Ромпуј.
Во извештајот подготвен за клучниот самит на ЕУ кој треба да почне утре, а кој „протече“ во јавноста утринава, тој нуди брз фискален правилник, за кој нема да бидат потребни долготрајни ратификации од парламентите или национални референдуми.
Предлогот на Рампуј вели дека поцврстите фискални реформи можат да бидат постигнати со едноставно менување на протоколот – процедура за која е потребен национален консензус, но не бара битни промени на договорите за ЕУ.
Ова, тврди Рампуј, ќе ја забрза имплементацијата на реформите ќе ги отстрани сите потенцијални политички компликации.
Клучни ставки во предлогот на Рампуј се дека буџетите на земјите-членки ќе мора да бидат под три проценти, за задолжувањето најмногу 60 проценти од БДП, потоа воведување на „златно правило“ во националните легислативи на членки, кое ќе гарантира избалансиран буџет на среден рок.
Натаму, Рампуј предлага на фондот за спас на еврозоната да му се даде банкарска лиценца, за да може да се зајми директно од Европската централна банка, а на Европската комисија да и се дадат овластувања автоматски да им наметнува мерки за штедење на земјите кои ќе4 побараат помош.
Сепак, Рампуј признава дека за подлабоките реформи ќе биде потребна измена на договорите за ЕУ.
Истовремено, Франција и Германија продолжуваат да притискаат за примена на порадикални мерки и ако не се согласат со нив сите 27 членки на Унијата, тогаш тие се подготвени да работат на нов договор во кој би била вклучена целата еврозона и сите други членки на ЕУ кои ќе сакаат да му се приклучат на новиот договор.
Ваквиот предлог беше дочекан на нож во Британија која, бидејќи не е членка на еврозоната, стравува од поголема изолација,. Британскиот премиер Дејвид Камерон истакна дека Лондон нема да го ратификува новиот договор, доколку не обезбеди цврсти гаранции за заштита на интерестите на лондонскиот Сити (најголем финансиски центар во светот), како ина британските интереси во целост.
Сепак, кризата во еврозоната толку се продлабочи, што сега никој не размислува за солидарност внатре во Унијата, туку само на враќањето на довербата на пазарите и тоа на кој и да било начин што тоа ќе го овозможи во најкус рок.
Плановите на Германија и Франција ги поддржа и САД. Министерот за финансии на САД, Тимоти Гајтнер, кој е во текот на тридневната посета на Европа треба да одржи разговори со сите лидери на еврозоната, истакна дека е потребна посилна акција за да се поттикне економскиот раст во Европа, покрај долгорочните реформи.
Тој, исто така, истакна дека американските Федерални резерви немаат намера да му дадат пари на Меѓународниот монетарен фонд со цел од таму да се засили фондот за спас на еврозоната.
Гајтнер денеска во Париз треба да се сретне со францускиот претседател Никола Саркози. /крај/bbc/сс/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
СДСМ: Инфлација од 4,4 проценти беснее и во август, власта не носи ниту една мерка

Растот на трошоците за живот не запира, статистиката повторно регистрира зголемување на инфлацијата и цените на мало, реагираат од СДСМ.
Како што истакнуваат, според најновите податоци на Државниот завод за статистика, инфлацијата на годишно ниво, односно август 2025 година споредено со август 2024 година, бележи зголемување од 4,4%. Најголемо зголемување има на трошоците за храна и безалкохолни пијалаци од 6,2 %.
„Во истиот период, цените на мало поскапеле за 4,1%. Дури за 6,7% се зголемени цените на мало за прехранбени производи.
Ова е реалноста која ја живеат македонските граѓани – животот станува сѐ поскап, инфлацијата ја јаде куповната моќ.
Ова е резултатот од погрешните и аматерски економски политики на владата предводена од Христијан Мицкоски.
Колку и да сака премиерот Мицкоски да прикаже дека во државата добро се живее, статистиката не лаже, граѓаните ја чувствуваат сиромаштијата на свој грб.
Оваа влада покажа дека ниту има стратегија, ниту капацитет да ја заузда растечката инфлација. Жално е што владата на ВМРО-ДПМНЕ покажа дека нема желба да им помогне на граѓаните и да преземе конкретни мерки за заштита на животниот стандард“.
Според опозициската партија, додека граѓаните прават математики како да го протуркаат месецот, власта се расфрла со народни пари за свои луксузи и партиски интереси.
„Нема пари за повисоки плати, но има пари за милионски тендер за скапа опрема за промоција и организирање на настани.
СДСМ постојано предупредува на растечкиот тренд на инфлацијата и понуди конкретни решенија за раст на платите и намалување на цените, кои владејачкото мнозинство не ги прифати. Сега повторно бараме владата да преземе итни мерки за заштита на животниот стандард, граѓаните не смеат да бидат жртва на погубните политики на оваа власт“.
Економија
Поскапуваат бензините и дизелот

Од ноќеска на полноќ цените на бензините и на дизелот ќе се зголемат за еден денар, соопшти Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ).
Од 10.9.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 76,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 78,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 69,50 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,00 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 37,148 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98, како и на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) и на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) се зголемуваат за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 1,245 ден/кг и сега изнесува 37,148 ден/кг.
Економија
Славески на средба со извршниот директор на АФИ: Поттикнување на финансиската вклученост како предуслов за економскиот развој

За време на Глобалниот форум на Алијансата за финансиска вклученост (АФИ), кој се одржува во Намибија, гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари средба со извршниот директор на АФИ, Алфред Ханиг. На средбата се разговараше за напорите на Народната банка за подобрување на пристапот до финансиски услуги, зголемување на финансиската писменост и промовирање на дигиталните финансиски канали.
„Финансиската вклученост е клучен предуслов за повисока економска активност и доход. Народната банка континуирано работи на олеснување на пристапот до финансии, заштитата на потрошувачите и промовирaњето на дигиталните и зелените финансии,“ истакна гувернерот Славески.
Според последните податоци од Светската банка, 84% од населението над 15 години во земјава поседува сметка, што претставува највисоко ниво во регионот на Западен Балкан. Користењето дебитни и кредитни картички расте, при што 76% од граѓаните ги користат за плаќања, а 62% од сопствениците на сметка вршат онлајн плаќања.
На средбата беше истакнато дека натамошното унапредување на финансиската вклученост, особено кај младите, жените и ранливите групи, е од стратегиско значење за економскиот развој и стабилноста на земјата.
Гувернерот Славески и извршниот директор на АФИ, Ханиг се согласија дека размената на искуствата и соработката меѓу централните банки и меѓународните институции ќе придонесе за натамошно зајакнување на финансиската вклученост и зголемување на довербата на населението во финансискиот систем.
АФИ е глобална мрежа за финансиска вклученост, која опфаќа централни банки и финансиски регулатори од 84 земји во светот, овозможувајќи размена на знаење и искуства, како и развој на ефективни политики за финансиска вклученост.