Економија
Најголемите кредитори се согласија со отписот на грчкиот долг

Група големи грчки заемодавачи ја прифатија програмата за преструктуирање на грчкиот долгот (PSI), соопшти во понеделникот Институтот за меѓународни финансии (IIF), кој преставува најголем дел од приватните доверители на Грција.
Група големи грчки заемодавачи ја прифатија програмата за преструктуирање на грчкиот долгот (PSI), соопшти во понеделникот Институтот за меѓународни финансии (IIF), кој преставува најголем дел од приватните доверители на Грција.На листата од 12-те најголеми доверители на грчкиот долг се наоѓаат најголемите германски банки „ Commerzbank“ и „Deutsche Bank“, француската банка „BNP Paribas“, грчките „National Bank of Greece“ и „Eurobank EFG“, како и германската осигурителна компанија „Allianz.Европските приватни банки и осигурителни компании на 21-ви февруари начелно се согласија да отпишат 107 од вкупно 200 милијарди евра грчки државни обврзници коишто се во нивен посед, од што голем дел е кај грчките банки, а од водечките европски банки покрај споменатите „BNP Paribas“ и „Commerzbank“, предничи и белгиската банка „Dexia“.Наведените податоци ги доставија самите институции и се однесуваат на состојбата од крајот на септември 2011 година, освен во случаите во коишто поинаку е наведено.Од грчките банки најмногу државен долг поседува NBG во износ од 8,7 милијарди евра, а следат „Piraeus bank“ со 7,7 милијарди, „Eurobank“ со 6.9 милијарди и „Alpha Bank“ со 3,1 милијарди евра. Меѓу водечките европски банки далеку најмногу грчки државен долг држи француската банка „BNP Paribas“ со 1,6 милијарди евра, според податоците од крајот октомври 2011 година, германската банка „Commerzbank“ со 1,4 милијарди и белгиската банка „Dexia“ со 1,3 милијарди банки. Значајни суми од грчките државни обврзници меѓу француските банки има и кај „Societe Generаle“ во износ од 800 милиони евра.Италијанските банки се помалку изложени на грчкиот јавен долг, па така „Intesa Sanpaolo“ поседува 586 милиони евра, „UniCredit“ 221 милиони а „Mediobanca“ 200 милиони евра. Кај австриските банки најголем износ од грчкиот државен долг е пријавен од страна на банката „Volksbank“ од 60 милиони евра, додека според податокот од крајот на октомври 2011 година кај „Erste Group“ има 13,1 милиони евра. Швајцарските банкарски гиганти „Credit Suisse“ и UBS поседуваат 83 односно 53 милиони евра. Од британските банки најголем износ од грчкиот државен долг држи „Royal Bank of Scotland“ во висина од 822 милиони евра, според податокот од крајот на 2011 година. Меѓу водечките европски осигурителни компании најголеми износи од грчкиот државен долг држат германските „Allianz“ со 500 милиони евра и „Munich Re“ со 400 милиони евра според податоците од крајот на 2011 година, француската AXA со 300 милиони евра од крајот на април 2011 година, италијанската „Generali Group“ со 200 милијарди евра, австриските „Uniqa“ со 174 милиони евра и „Vienna Insurance Group“ (VIG) со 9,7 милиони евра, според податокот од крајот на 2011 година. Повеќето од приватните грчки кредитори веќе на име средства за резервирање издвоиле најмалку 55 отсто од вредноста на грчкиот државни обврзници во нивен посед, а најновите отписи евидентирани се во деловните извештаи за целата мината година.Вкупниот трошок на отписот со кој на крајот банките и осигурителните компании ќе известат, би можел да изгледа значително поголем, бидејќи во пресметката за вкупните загуби ги вклучуваат и загубените добивки за целиот период на траење на долгот.Ова соопштение на големите грчки кредитори доаѓа во време на стравувањата дека грчкото преструктуирање на долгот може да биде неуспешно поради малиот процент на учество на доверителите. Крајниот рок за поднесување на апликациите е до полноќ на 8-ми март, а самата зделка треба да се биде реализирана до 20-ти март, кога Грција треба да исплати кредити за обврзници во висина од 14,5 милијарди долари. Без реструктиурањето на долгот, односно отписот, на земјата и’ се заканува банкрот.Успешното спроведување на договорот со приватните кредитори за отпис на 107 милијарди евра долг е предуслов за Грција да ја добие преостанатата сума од другиот пакет меѓународна финансиска помош за спасување од 130 милијарди евра.Приватните инвеститори имаат рок до четвртокот на полноќ да одлучат конечно дали ќе ги заменат грчките обврзници коишто ги имаат во сопственост за нови со помала номинална вредност на 53 отсто, со пониски каматни стапки и подолг рок на отплата.Тие ќе изгубат околу 75 отсто од вредноста на своите обврзници, но за возврат веднаш ќе добијат дел од парите кои им ги должи Атина и барем ќе имаат надеж дека уште нешто ќе им биде вратено во следните 30 години.Грција без тој договор за отпис на дел од долгот и новата помош за спасување би банкротирала за неколку седмици, со што би го потресла светскиот финансиските систем.Од грчка страна беше соопштено дека доколку приватните доверители не сакаат да отпишат повеќе од две третини од нејзиниот долг, што е потребни за успешно спроведување на планот, ќе биде преземена постапката на колективно дејствување, што овозможува размена на долгот со малцинството иматели на нејзините обврзнициРејтинг агенциите го оценија ваквото обраќање кон инвеститорите како промена на условите на кредитот, при што заемопримачот влегува ретроактивно, и ќе доведе до технички банкрот. Како резултат на тоа, агенцијата Standard and Poor’s го намали рејтингот на Грција на „селективен банкрот“ (SD), додека Moody’s го симна долгорочниот рејтинг на земјата на најниското ниво на неговата скала, на предбанкротно ниво „С“./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
„Ако веќе имате паметен телефон, зошто да не ја имате и вашата Влада таму?“ – Андоновски најави владина суперапликација

Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, учествуваше на панел-дискусијата „Дигитални политики и иновации за економија подготвена за иднината“, во рамки на Самитот 2025 кој е во организација на Македонија 2025.
Министерот во својот говор се осврна на владината суперапликација, која како што рече, треба да биде клучен проект кој ќе ги донесе услугите до граѓанитe.
„Едно од највозбудливите нешта што ги градиме е Super App – нашата национална мобилна апликација за дигитален идентитет и услуги. Сакаме да ја завршиме и лансираме до крајот на оваа година”, изјави министерот.
Тој во продолжение од својот говор објасни дека ваквата апликација е иснпирирана од украинската апликација ДИА, која целосно го променила начинот на комуникација помеѓу граѓаните и институциите во Украина.
„Нашата верзија ќе започне со она што им е најпотребно на луѓето – дигитална лична карта, возачка дозвола и пристап до клучни услуги. Идејата е едноставна: Ако веќе имате паметен телефон во рака, зошто да не ја имате и вашата Влада таму?” – додаде Андоновски.
„Не брзаме. Тестираме, подобруваме, ги слушаме корисниците и ја поставуваме правната основа правилно – бидејќи ако не функционира лесно и безбедно од првиот ден, луѓето нема да се вратат. Но, визијата е јасна: да им го вратиме времето, енергијата и довербата на луѓето. Но, исто така, да изградиме нешто ново тука – во Македонија“, заклучи министерот.
Економија
Македонија2025 го отвори најголемиот Самит досега: Фокус на реформи, иновации и економски раст

Стратегии за забрзан економски раст преку болни реформи, значењето на дигиталните политики и иновациите за економија подготвена за иднината, улогата на глобалните економски партнерства, како и иднината на парите, медиумите и дигиталната слобода, се дел од темите на првиот ден од 14-тото издание на Самитот на Македонија2025.
Самитот беше официјално отворен со поздравни обраќања на претседателот на Одборот на директори на Македонија2025, Виктор Мизо и главната извршна директорка проф. Никица Мојсоска Блажевски. Тие ја истакнаа долгогодишната визија и мисија на организацијата за градење посилна нација преку економски раст, нулта толеранција за корупцијата, ефикасна јавна администрација, вложувања во образованието, иновации и ангажирање на дијаспората.
„Има прогрес во Македонија, но другите земји растат побрзо од нас. Сакаме пазарна економија, а бараме државен интервенционизам, работниците бараат повисоки плати, но не зборуваат за подобрување на нивните вештини. Лесно е да се обвинуваат соседите, Владата, но сите придонесуваме за тоа колку ќе просперира државата. Оваа Влада почна болни реформи, верувам дека гледа малку подалеку од изборниот циклус“, истакна Мојсоска Блажески.
На првиот ден од Самитот учествуваше и претседателот на Владата, Христијан Мицкоски кој во разговорот со директорката Мојсоска Блажевски се осврна на досегашните предизвици и резултатите што ги постигна неговата влада. Во фокусот на разговорот беа реформите кои треба да обезбедат подинамичен економски раст на земјата, како и соработката меѓу владата и приватниот сектор.
Самитот продолжи со панел дискусија насловена „Полнолетство – Македонија2025: Каде сме и каде одиме“, модерирана од членот на Одборот на директори, Боријан Борозанов, на која учествуваа основачите на Македонија2025, Мајк Зафировски и Џон Битов, како и членот на Одборот на директори, Живко Мукаетов. Во рамки на дискусијата тие се осврнаа на првичните мотиви за основањето Македонија 2025 и досегашните достигнувања на организацијата, за стратешките приоритети за забрзан развој на земјата, како што се борбата против корупцијата, постигнување на економски раст од над 5% годишно и дигитализација, а ја нагласија и улогата на приватниот сектор и лидерството во трансформација на државата и нивната визија за развојот на земјата до 2030 година.
„Македонија мора да ги трансформира јавните услуги, да вложува во технолошките таленти, но и да ги подготви компаниите за современиот дигитален екосистем преку дигитална трансформација и примена на вештачката интелигенција. Како да се постигне ова ќе биде едно од клучните прашања на кои ќе се обидеме да дадеме одговор токму на Самит“ изјави Кати Ицева, член на Одборот на директори на Македонија 2025.
За значењето на дигиталната трансформација на земјата и напорите на Македонија 2025 во оваа област зборуваше и Васко Кроневски, член на бордот на директори, кој напомена: „Технологијата станува стратешки ресурс за развојот и ние така мора да го гледаме. Можеме да го постигнеме посакуваниот економски раст и развој на целото општество, доколку ја употребиме технологијата и ги ставиме во функција огромниот број домашни таленти кои сега работат за потребите на други конкурентни економии и го поддржуваат нивниот развој“, истакна Кроневски.
Годинешниот Самит на Македонија 2025 е најголем досега и обединува над 700 учесници, вклучувајќи домашни и меѓународни лидери, претприемачи, креатори на политики, меѓународни експерти и претставници на академската заедница и на граѓанскиот сектор.
Првиот ден од Самитот се одвива во атмосфера на амбициозни разговори за реформи, отчетност и конкурентност – втемелени во заедничките вредности и јасната визија за економската иднина на Македонија. Самитот продолжува и утре со дискусии околу значењето на образованието за развојот на државата, за потребата од редефинирање на стратегиите за привлекување странски инвестиции, за улогата на вештачката интелигенција и нејзиното влијание врз трансформацијата на традиционалните индустрии, а ќе стане збор и за улогата на дијаспората во поттикнување на економскиот раст и развој на земјата.
Економија
Се зголемуваат цените на бензините, се намалува на дизелот

Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ) донесе Одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,21 % во однос на одлуката од 05.05.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 0,847%, кај дизелот има намалување за 1,511%, кај екстра лесното масло исто така има намалување за 1,181% и кај мазутот намалувањето е за 2,906%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,3599%.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се намалува за 0,50 ден/лит.
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,592 ден/кг и сега ќе изнесува 35,450 ден/кг.
Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 13.5.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени, велат од РКЕ.