Економија
Сараќини задоволен од оцените за економијата во Извештајот на ЕК
Министерот за економија Ваљон Сараќини презентирајќи ги постигнатите резултати нотирани во Извештајот на Европска комисија за напредокот на Македонија рече дека тој воедно ги потврдува напорите на Владата за подобрување на состојбите во националната економија и условите за водење бизнис.
Извештајот ја нагласува важноста на макроекономската стабилност на земјата во услови на турбуленции кои се случуваат на светската, а особено на сцената на Европска унија што претставува своевидна потврда за ефективноста на неколкуте пакети мерки што претходно ги има преземено македонската Влада за соочување со налетот на кризата и за заштита на домашната економија од штетните влијанија на кризата, рече во неделата министерот Сараќини
„Во Извештајот на Европската комисија посебно се нагласува функционалноста на економијата на Република Македонија, се дава јасна потврда дека либерализацијата на пазарот и на цените е постигнат, што претставува огромно значење бидејќи тоа е резултат на низа мерки и закони што се донесени во изминатиот период. Овие регулативи кои се во целост хармонизирани со европското законодавство истовремено нудат и заштита на потрошувачите содржани во измените на Законот за туристичка дејност и Измените на законот за угостителска дејност “, рече министерот за економија.
Сараќини се согласи со оцената дека во насока на либерализација на пазарот е постигнат сериозен напредок во делот на стандардизација и метрологија.
„Ова е огромно признание и за Министерството за економија, под чија надлежност е воведувањето на стандарди и поттикнување на процесот за нивно имплементирање, но и за Бирото за метрологија, институција која е под надлежност повторно на Министерството за економија“, рече министерот Сараќини.
Повикувајќи се на Извештајот на ЕК, но и како своја лична перцепција, министерот за економија забележа дека е постигнат „сериозен прогрес во слободното движење на стоки услуги и човечки ресурси, како и слободното движење на капитал, што алудира на фактот дека постојат добри услови за понатамошен развој на слободниот пазар, а со тоа и на економијата генерално. Подобрување на работите во овој сегмент се очекуваат со донесување на Законот за услуги со што ќе се имплементира Директивата за услуги на ЕУ, кој како што рече, е во завршна фаза.
„Како министер за економија исклучително сум задоволен од констатацијата во Извештајот според која во РМ е забележан е сериозен напредок во еден од најважните аспекти на македонската економија, а тоа е конкурентноста, бидејќи се работи за зголемување на конкурентноста во услови на криза и сериозно отежнати услови за водење бизнис што е потврда на нашите сериозни напори во делот на донесување пакет закони што се однесуваат на реалниот сектор и олеснување на условите за водење бизнис“, рече Сараќини, додавајќи дека се усвоени повеќе стратешки документи и акциони планови како Индустриската политика, Стратегија за развој на мали и средни претпријатија, Извозната стратегија, Програмата за странски инвестиции, во подготовка е Иновационата стратегија, а, исто така, подготвени се Акциониот план за зголемување на конкурентноста и Двегодишен акционен план за имплементација на индустриската политика.
Мерките во програмите се насочени кон поддршка на компаниите во зголемување на нивната продуктивност, подобрување и развој на производите, развој на пазар и промоција на извозот, развој на фирмите базирани на знаење и иновации, поттикнување на соработка во кластери, развој на претприемништво, развој на женското претприемништво и слично, појасни миснитерот.
Во рамките на поглавјето 06, -Право на трговски друштва, очекувано според Сараќини, ЕК го признава напредокот на РМ во областа на право на друштва. Дополнително беа донесени Законот за Европско друштво и Законот за Европски економски интересни групи како последна фаза во финалното усогласување.
„На наше огромно задоволство, Извештајот ја нагласува промената на структурата на извозот во позитивна смисла, односно значаен удел во структура на извозот имаат производи со додадена вредност што пак е резултат на успехот на Владата за привлекување на странски инвестиции и отворањето нови производствени капацитети кои на светските пазари нудат производи со високи стандарди и со висока додадена вредност. Промената на структурата во извозот е резултат на присуството на ‘Џонсон Контролс’ и ‘Џонсон Мети”, реч натаму Сараќини.
Нагласи дека Владата во континуитет презема активности за подобрување на условите за водење на бизнисот особено за малите и средните претпријатија, преку низа системски активности попознати во јавноста како „регулаторна гилотина“ истовремено потенцирајќи дека третата фаза од регулаторната гилотина е завршена со што во голема мерка се скратени процедурите за малите и средните компании, а со тоа значително се намалени трошоците за водење бизнис.
„Во оваа насока сакам да презентирам неколку факти кои го потврдуваат постигнатиот прогрес на претприемништвото и малите и средни претпријатија“, дополни Сараќини во своето обраќање. Ги апострофираше електронскиот даночен систем кој се применува од 2008 година го поедноставил плаќањето даноци, електронскиот катастар за регистрација на имот е воведен во 2010 година како и онлајн системот за регистрација на бизнисите што започна со работа во 2011 година во завршна процедура е и документот Стратегија за иновации на Република Македонија 2012 -2020 каде се креираат нови шеми за поддршка на технолошко апсорпциониот капацитете на МСП.
„Во делот Енергетика во Извештајот за напредокот за 2012 година оцена е дека во ова поглавје има „одреден напредок“.Оваа година се донесе нова уредба за критериумите и условите за прогласување на електроенергетска кризна состојба, начинот на снабдување со електрична енергија во овие услови, а дефинирани се и правата и обврските на носителите на лиценци за вршење на енергетски дејности, додека во фаза на изработка е уредба која е се однесува на природниот гас, а во делот на внатрешниот пазар на енергија е наведено дека Република Македонија има направено одреден напредок, со што практично се нотираат изготвените документ како подзаконската регулатива во делот на пазарот на електрична енергија и пазарот на природен гас како што се тарифни системи, методологии за утврдување на цени и тарифи, правила за пазар на електрична енергија, мрежни правила за дистрибуција на електрична енергија и др. Во однос на претстојната либерализација во завршна фаза е процесот на изготвување на двата подзаконски акти, Правила за снабдување со електрична енергија и Правила за снабдување во краен случај со електрична енергија и очекуваме до крајот на месецот да се одржи дискусијата по овие документи“, рече министерот Сараќини.
Се осврна и на делот на Обновливите извори на енергија во кој како што рече ви Извештајот на ЕК се истакнува донесувањето на подзаконската регулатива во правец на заокружувањето на правната рамка со која се регулираат обновливите извори на енергија, со што се овозможува имплементација на Законот за енергетика.
„Како напредок е оценета успешната реализација на тендерот за изградба на МХЕ со што вкупниот број потпишани договори за концесија за изградба на МХЕ достигнува 70 , потенцирајќи го пуштањето во употреба на Света Петка како активностите во врска со изградбата на Бошков Мост. Тука би го споменал континуираното субвенционирање на домаќинствата за купени вградени соларни колектори, со цел поголема стимулација за искористувањето на сончевата енергија, кое успешно се реализираше во 2012 година.
Во делот на Енергетската ефикасност,е ставен акцент на донесената подзаконска регулатива со која се овозможува имплементација на Законот за енергетика и транспонирање на ЕУ директивите од оваа област“, рече Сараќини.
Во однос на забелешките што се однесуваат на економијата министерот за економија нагласи дел од нотираните слабости во Извештајот, веќе биле детектирани, и веќе биле преземени се мерки од страна на Влдатат. Во соработка со Министерството за образование и бизнис заедницата, се планираат проекти со што учениците и студентите ќе добијат соодветни практични знаења кој во иднина ќе бидат во функција на развој на компаниите во кој ќе работат, информираше Сараќини.
Најави дека ќе се продолжи со реформите околу поедноставната регистрација на компаниите со цел да се олесни самовработувањето, но и ќе се спроведуваат и политики за решавање на сивата економија, преку олеснување на исплатата на даноците и придонесите.
„Меѓу нотираните недостатоци е малиот буџет за поддршка за МСП и занаетчиството за која има можност за корекција од страна на Владата токму сега, при креирањето, односно донесувањето на новиот буџет, незадоволува искористувањето на Европските фондови за претприемништво и иновации како ЦИП, но и тој сегмент веќе се подобрува. Европската инвестициона банка во последно време има исплатено 150 милиони евра за проекти од областа на малите и средни претпријатија, инвестиции кои наскоро треба да покажат резултати. Овие претпријатија ќе се поддржат со новата програма за извоз која за прв па ќе биде активна во текот на 2013 година при Агенцијата за странски инвестиции и поддршка на извозот“, смета министерот за економија на Република Македонија.
Тој е на мнение, дека, сепак, она што е значајно е што ЕК првпат признава реализиран напредок во однос на справувањето со стечаите односно излезот од пазарот. „Во периодот 2011 и август 2012 година, бројот отворени стечаи е 32 отсто, повисок што значи побрзо постапување, додека истовремено просечното времетраење по ликвидација е намалено. Овој процес и натака ќе продолжи, преку Е-стечај системот во ЦРМ редовно се ажурира напредокот на секој процес, случувањата за секоја стечајна постапка се јавно достапни“, појасни на крајот Сараќини./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Минималната плата ќе се зголеми во март за 1.500-2.000 денари, зголемување пред март ќе значи отпуштање работници, вели Дурмиши
Економско – социјалниот совет на денешната седница не се договори за зголемување на минималната плата барем на 500 евра, според барањето на Сојузот на синдикати на Македонија од мај 2024 година, пред изборите. Министерот за економија Бесар Дурмиши по седницата кажа дека минималната плата во март, со редовното усогласување ќе се зголеми за 1500 до 2000 денари, точно ќе се знае по Нова година, а интервентно зголемување на минималната плата рече дека ќе значи отпуштање работници од малите и средни претпријатија кои нема да го издржат ударот.
„Проекциите се дека следната година инфлацијата ќе падне под 3%. Ние како Влада никогаш не сме биле против зголемување на минималната плата туку преку дијалог оставаме таа да биде договор помеѓу работодавачите и работниците. Сепак, според нашите индикатори во вакви економски услови нема оправданост за интервентно зголемување на минималната плата пред редовното усогласување во март кое е јасно утврдено со закон и кое би било меѓу 1500 до 2.000 денари. Со интервентно покачување малите и средни претпријатија со економски и финансиски проблеми ќе ги отпуштаат вработените. Мене ако ме прашате 1000 евра треба да биде минималната плата, може така да кажеме и да бидеме херои пред народот, но тоа ќе предизвика проблеми кои ќе се видат за два – три месеца“, рече министерот Дурмиши и нагласи дека во регионот добро стоиме оти пониска минимална плата отколку кај нас има во Бугарија, Албанија и Турција.
Го демантираше претседателот на Сојузот на синдикати на Македонија (ССМ), пак, Слободан Трендафилов кој кажа дека од први јануари 500 евра е минималната плата во Албанија, 430 па од јуни 500 евра во Косово, 550 евра во Србија, а Босна и Херцеговина, се веќе далеку, минималната плата таму ќе биде колку просечната плата во Македонија.

Како и во 2022 година во јануари и февруари и оваа 2026 година Трендафилов вели дека ќе преземат конкретни мерки и активности за зголемување на минималната плата и на сите останати плати
Трендафилов вели дека на седницата се зборувало за различен износ на минималната плата кој се движел од 500 до 1000 евра, па остава простор Владата во следните денови да се изјасни за зголемување на минималната плата. Побара да се договорат што е можно побрзо оти во спротивно тие ќе се организираат и ќе постапат како пред три години.
„Ако ја чекавме претходната Влада во 2022 година да го почитува само законот за минималната плата, да не протестиравме, да не штрајкувавме за негова измена и промена на критериумите, денеска работниците ќе имаа 19.000 денари минимална плата“, рече претседателот на ССМ, Трендафилов.
Како и во 2022 година во јануари и февруари и оваа 2026 година Трендафилов вели дека ќе преземат конкретни мерки и активности за зголемување на минималната плата и на сите останати плати.
Минималната плата изнесува 24.397 денари.
Економија
Усвоен буџетот на Општина Илинден за 2026 година
Советот на Општина Илинден го усвои Буџетот за 2026 година, кој изнесува 742.557.000 денари, односно над 12,5 милиони евра.
„Споредбено со минатата година, може да се забележи значителен пораст во средствата со коишто ќе располага Општината. При неговото креирање беа земени предвид остварените приходи и расходи од претходните години, како и реалните проекции за приходите во 2026 година. Буџетот има изразена развојна насока и е подготвен согласно принципот на партиципативно буџетирање, со фокус на реалните потреби и барања на граѓаните и локалната заедница“, соопшти Општина Илинден.
Голем дел од планираните капитални инвестиции се насочени кон изградба, реконструкција и санација на локалните улици и патишта, со цел унапредување на патната инфраструктура во општината. Дополнително, се предвидуваат средства за подобрување на инфраструктурата во стопанските комплекси и локалните економски зони, како и за редовно одржување на постојната патна мрежа.
Во рамки на програмата за заштита и унапредување на животната средина, планирани се средства за изградба на фекална канализација, чистење на одводни канали и речни корита, одржување на јавната чистота, уредување и проширување на зелените површини, пошумување, како и доделување субвенции од најразличен вид со цел подигнување на еколошката свест кај граѓаните.
Буџетот предвидува и значајни вложувања во образованието и предучилишното воспитание, преку набавка на нова опрема, реконструкција и доградба на училишните објекти и детската градинка, како и инвестиции во развој на спортската инфраструктура.
Економија
ЕСМ: Потпишани договори за 97 милиони евра, започнува историски инвестициски циклус во обновливи извори
Денеска беа потпишани договорите за државна гаранција и договорите за заем во вкупна вредност од 97 милиони евра, наменети за два капитални енергетски проекти кои ќе ја трансформираат енергетската слика на државата, соопшти АД ЕСМ.
Од овие средства, вкупно, 87 милиони евра кон АД ЕСМ се наменети за најголемата фотонапонска електрана „Битола 3“, 50 милиони евра од КфВ и 37 милиони евра од Европската банка за обнова и развој(ЕБОР). Уште дополнителни 10 милиони евра од КфВ ќе бидат насочени за реализација на третата фаза од ревитализацијата на државните хидроелектрани.
На настанот на кој присуствуваше претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, договорите за државна гаранција ги потпишаа министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска, претставникот на ЕБОР во земјава, Фатих Туркменоглу и директорот на регионалната канцеларија на КфВ, Мориц Реме. Истовремено, генералниот директор на АД ЕСМ, Лазо Узунчев, ги потпиша посебните договори за заем со претставниците на меѓународните финансиски институции.
Министерката за финансии Гордана Димитриеска -Кочоска се заблагодари на Европската банка за обнова и развој и германската КфВ банка кои континуирано стојат зад Република Македонија во реализацијата на значајни проекти во инфраструктурата и особено во енергетскиот сектор и истакна дека Министерството за финансии преку обезбедување државна гаранција овозможи овој проект да добие вкупно 87 милиони евра – 50 милиони од КфВ и 37 милиони од ЕБОР, како и дополнителни 10 милиони евра за ревитализација на хидроелектраните.
„Со овие капитални инвестиции, заедно со АД ЕСМ, ја зајакнуваме домашната енергетска продукција, обезбедуваме стабилно снабдување со електрична енергија и ја поттикнуваме економската стабилност и одржлив развој. Министерството за финансии останува посветено на поддршка на проекти кои ја граделе иднината на нашата држава – зелена, економски силна и енергетски независна“, изјави Димитриеска-Кочоска.
Генералниот директор на АД ЕСМ, Узунчев, истакна дека овој чекор е од суштинско значење за оперативната одржливост на компанијата и за енергетската безбедност на Македонија.
„Нашите стратешки цели веќе се реализираат со голема динамика на терен. Токму денеска ги отвораме понудите за избор на изведувачи за фотонапонските електрани ’Осломеј 2’ и ’Битола 1 и 2’, а истовремено интензивно се работи и на теренска реализација на втората фаза од ветерниот парк ’Богданци’. Преку сите овие проекти, вклучувајќи ја и новата електрана ’Битола 3’, во следните две до три години ќе го зголемиме домашното производство од обновливи извори за повеќе од 200 MW. Тоа не само што значи енергетска стабилност, туку и значаен еколошки придонес со намалување на годишните емисии на јаглерод диоксид за повеќе од 260.000 тони, годишно“, изјави Узунчев.
Како што рече амбасадорката на СР Германија Петра Дрекслер, во текот на изминатите години, Германија и ЕУ обезбедуваа континуирана поддршка за земјава на патот кон одржлива и отпорна енергетска иднина.
„Договорите потпишани од Германската развојна банка KfW, ЕБОР, Владата и ЕСМ се уште еден чекор за овозможување непречена енергетска транзиција преку правилна комбинација на обновливи извори на енергија“, смета Дрекслер.
Посебен фокус во овој инвестициски циклус е ставен и на проектот Ревитализација на хидроелектраните, чија вкупна финансиска конструкција изнесува 47,3 милиони евра, заокружена со денешниот дополнителен договор за заем од КфВ и значаен грант од 10 милиони евра преку ВБИФ механизмот на Европската Унија. Реализацијата на овој капитален проект ќе резултира со зголемување на домашното производство на електрична енергија од нашите хидропотенцијали за дополнителни 50 GWh, годишно.

