Економија
Сараќини задоволен од оцените за економијата во Извештајот на ЕК

Министерот за економија Ваљон Сараќини презентирајќи ги постигнатите резултати нотирани во Извештајот на Европска комисија за напредокот на Македонија рече дека тој воедно ги потврдува напорите на Владата за подобрување на состојбите во националната економија и условите за водење бизнис.
Извештајот ја нагласува важноста на макроекономската стабилност на земјата во услови на турбуленции кои се случуваат на светската, а особено на сцената на Европска унија што претставува своевидна потврда за ефективноста на неколкуте пакети мерки што претходно ги има преземено македонската Влада за соочување со налетот на кризата и за заштита на домашната економија од штетните влијанија на кризата, рече во неделата министерот Сараќини
„Во Извештајот на Европската комисија посебно се нагласува функционалноста на економијата на Република Македонија, се дава јасна потврда дека либерализацијата на пазарот и на цените е постигнат, што претставува огромно значење бидејќи тоа е резултат на низа мерки и закони што се донесени во изминатиот период. Овие регулативи кои се во целост хармонизирани со европското законодавство истовремено нудат и заштита на потрошувачите содржани во измените на Законот за туристичка дејност и Измените на законот за угостителска дејност “, рече министерот за економија.
Сараќини се согласи со оцената дека во насока на либерализација на пазарот е постигнат сериозен напредок во делот на стандардизација и метрологија.
„Ова е огромно признание и за Министерството за економија, под чија надлежност е воведувањето на стандарди и поттикнување на процесот за нивно имплементирање, но и за Бирото за метрологија, институција која е под надлежност повторно на Министерството за економија“, рече министерот Сараќини.
Повикувајќи се на Извештајот на ЕК, но и како своја лична перцепција, министерот за економија забележа дека е постигнат „сериозен прогрес во слободното движење на стоки услуги и човечки ресурси, како и слободното движење на капитал, што алудира на фактот дека постојат добри услови за понатамошен развој на слободниот пазар, а со тоа и на економијата генерално. Подобрување на работите во овој сегмент се очекуваат со донесување на Законот за услуги со што ќе се имплементира Директивата за услуги на ЕУ, кој како што рече, е во завршна фаза.
„Како министер за економија исклучително сум задоволен од констатацијата во Извештајот според која во РМ е забележан е сериозен напредок во еден од најважните аспекти на македонската економија, а тоа е конкурентноста, бидејќи се работи за зголемување на конкурентноста во услови на криза и сериозно отежнати услови за водење бизнис што е потврда на нашите сериозни напори во делот на донесување пакет закони што се однесуваат на реалниот сектор и олеснување на условите за водење бизнис“, рече Сараќини, додавајќи дека се усвоени повеќе стратешки документи и акциони планови како Индустриската политика, Стратегија за развој на мали и средни претпријатија, Извозната стратегија, Програмата за странски инвестиции, во подготовка е Иновационата стратегија, а, исто така, подготвени се Акциониот план за зголемување на конкурентноста и Двегодишен акционен план за имплементација на индустриската политика.
Мерките во програмите се насочени кон поддршка на компаниите во зголемување на нивната продуктивност, подобрување и развој на производите, развој на пазар и промоција на извозот, развој на фирмите базирани на знаење и иновации, поттикнување на соработка во кластери, развој на претприемништво, развој на женското претприемништво и слично, појасни миснитерот.
Во рамките на поглавјето 06, -Право на трговски друштва, очекувано според Сараќини, ЕК го признава напредокот на РМ во областа на право на друштва. Дополнително беа донесени Законот за Европско друштво и Законот за Европски економски интересни групи како последна фаза во финалното усогласување.
„На наше огромно задоволство, Извештајот ја нагласува промената на структурата на извозот во позитивна смисла, односно значаен удел во структура на извозот имаат производи со додадена вредност што пак е резултат на успехот на Владата за привлекување на странски инвестиции и отворањето нови производствени капацитети кои на светските пазари нудат производи со високи стандарди и со висока додадена вредност. Промената на структурата во извозот е резултат на присуството на ‘Џонсон Контролс’ и ‘Џонсон Мети”, реч натаму Сараќини.
Нагласи дека Владата во континуитет презема активности за подобрување на условите за водење на бизнисот особено за малите и средните претпријатија, преку низа системски активности попознати во јавноста како „регулаторна гилотина“ истовремено потенцирајќи дека третата фаза од регулаторната гилотина е завршена со што во голема мерка се скратени процедурите за малите и средните компании, а со тоа значително се намалени трошоците за водење бизнис.
„Во оваа насока сакам да презентирам неколку факти кои го потврдуваат постигнатиот прогрес на претприемништвото и малите и средни претпријатија“, дополни Сараќини во своето обраќање. Ги апострофираше електронскиот даночен систем кој се применува од 2008 година го поедноставил плаќањето даноци, електронскиот катастар за регистрација на имот е воведен во 2010 година како и онлајн системот за регистрација на бизнисите што започна со работа во 2011 година во завршна процедура е и документот Стратегија за иновации на Република Македонија 2012 -2020 каде се креираат нови шеми за поддршка на технолошко апсорпциониот капацитете на МСП.
„Во делот Енергетика во Извештајот за напредокот за 2012 година оцена е дека во ова поглавје има „одреден напредок“.Оваа година се донесе нова уредба за критериумите и условите за прогласување на електроенергетска кризна состојба, начинот на снабдување со електрична енергија во овие услови, а дефинирани се и правата и обврските на носителите на лиценци за вршење на енергетски дејности, додека во фаза на изработка е уредба која е се однесува на природниот гас, а во делот на внатрешниот пазар на енергија е наведено дека Република Македонија има направено одреден напредок, со што практично се нотираат изготвените документ како подзаконската регулатива во делот на пазарот на електрична енергија и пазарот на природен гас како што се тарифни системи, методологии за утврдување на цени и тарифи, правила за пазар на електрична енергија, мрежни правила за дистрибуција на електрична енергија и др. Во однос на претстојната либерализација во завршна фаза е процесот на изготвување на двата подзаконски акти, Правила за снабдување со електрична енергија и Правила за снабдување во краен случај со електрична енергија и очекуваме до крајот на месецот да се одржи дискусијата по овие документи“, рече министерот Сараќини.
Се осврна и на делот на Обновливите извори на енергија во кој како што рече ви Извештајот на ЕК се истакнува донесувањето на подзаконската регулатива во правец на заокружувањето на правната рамка со која се регулираат обновливите извори на енергија, со што се овозможува имплементација на Законот за енергетика.
„Како напредок е оценета успешната реализација на тендерот за изградба на МХЕ со што вкупниот број потпишани договори за концесија за изградба на МХЕ достигнува 70 , потенцирајќи го пуштањето во употреба на Света Петка како активностите во врска со изградбата на Бошков Мост. Тука би го споменал континуираното субвенционирање на домаќинствата за купени вградени соларни колектори, со цел поголема стимулација за искористувањето на сончевата енергија, кое успешно се реализираше во 2012 година.
Во делот на Енергетската ефикасност,е ставен акцент на донесената подзаконска регулатива со која се овозможува имплементација на Законот за енергетика и транспонирање на ЕУ директивите од оваа област“, рече Сараќини.
Во однос на забелешките што се однесуваат на економијата министерот за економија нагласи дел од нотираните слабости во Извештајот, веќе биле детектирани, и веќе биле преземени се мерки од страна на Влдатат. Во соработка со Министерството за образование и бизнис заедницата, се планираат проекти со што учениците и студентите ќе добијат соодветни практични знаења кој во иднина ќе бидат во функција на развој на компаниите во кој ќе работат, информираше Сараќини.
Најави дека ќе се продолжи со реформите околу поедноставната регистрација на компаниите со цел да се олесни самовработувањето, но и ќе се спроведуваат и политики за решавање на сивата економија, преку олеснување на исплатата на даноците и придонесите.
„Меѓу нотираните недостатоци е малиот буџет за поддршка за МСП и занаетчиството за која има можност за корекција од страна на Владата токму сега, при креирањето, односно донесувањето на новиот буџет, незадоволува искористувањето на Европските фондови за претприемништво и иновации како ЦИП, но и тој сегмент веќе се подобрува. Европската инвестициона банка во последно време има исплатено 150 милиони евра за проекти од областа на малите и средни претпријатија, инвестиции кои наскоро треба да покажат резултати. Овие претпријатија ќе се поддржат со новата програма за извоз која за прв па ќе биде активна во текот на 2013 година при Агенцијата за странски инвестиции и поддршка на извозот“, смета министерот за економија на Република Македонија.
Тој е на мнение, дека, сепак, она што е значајно е што ЕК првпат признава реализиран напредок во однос на справувањето со стечаите односно излезот од пазарот. „Во периодот 2011 и август 2012 година, бројот отворени стечаи е 32 отсто, повисок што значи побрзо постапување, додека истовремено просечното времетраење по ликвидација е намалено. Овој процес и натака ќе продолжи, преку Е-стечај системот во ЦРМ редовно се ажурира напредокот на секој процес, случувањата за секоја стечајна постапка се јавно достапни“, појасни на крајот Сараќини./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Инвертер-клими за ранливите семејства – Министерството за енергетика објави оглас

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини објави мерка која ги таргетира ранливите категории население.
Преку јавен оглас, што стапи во сила, Министерството, како што информираат од таму, почнува со распределба на енергетски ефикасни инвертер клима-уреди за 2025 година, со што ќе се подобри квалитетот на живеење и ќе се намалат трошоците за енергија во илјадници македонски домови.
„Мерката се реализира во согласност со Програмата за изменување и дополнување на Програмата за заштита на ранливите потрошувачи на енергија за 2025 година (‘Службен весник на РСМ’ бр. 161/25). Во согласност со јавниот оглас за поддршка на домаќинства што спаѓаат во категоријата ранливи потрошувачи на енергија, со цел унапредување на енергетската ефикасност и подобрување на квалитетот на живеење, домаќинствата што ги исполнуваат условите ќе стекнат право на купен и вграден инвертер клима-уред со моќност од 3,5 kW и енергетска класа од најмалку А+. Овие уреди не само што штедат електрична енергија туку обезбедуваат и висока ефикасност за греење и ладење – токму онаму каде што е најпотребно“.
Како што појаснуваат, рокот за пријавување е 60 дена од денот на објавувањето на огласот во дневен весник.
Повеќе информации, како и потребните обрасци за пријавување, се објавени на веб-страницата на Министерството: www.energy.gov.mk.
Економија
Народната банка со нова иницијатива: проширување на услугите што ќе може да се користат преку платежната сметка со основни функции

Гувернерот Трајко Славески истакна дека иницијативата на Народната банка за намалување на надоместоците за користење на платежните услуги веќе ги даде првите резултати и изрази задоволство од одлуките на банките за намалување на трошоците.
Славески, на денешната конференција за печатот, најави дека Народната банка ќе покрене иницијатива и за измени на сегашното законско решение за платежната сметка со основни функции, со кои ќе се овозможи нејзино помасовно користење од страна на граѓаните за извршување на плаќањата кај сите банки. Со измените на Законот за платежни услуги и платни системи, се предлага отстранување на дел од постојните ограничувања и значително проширување на услугите што граѓаните ќе можат да ги користат преку платежната сметка со основни функции.
Најзначајните новини се: можност за дозволено пречекорување, можност да се поседува платежна сметка со основни функции дури и ако потрошувачот има други сметки, како и проширен сет бесплатни или евтини услуги, којшто покрај интерните, ќе ги вклучи и меѓубанкарските електронски трансфери, издавањето дебитна картичка и до четири подигнувања готовина месечно од банкоматите на други банки во износ до 2.000 денари по трансакција. Во овој сет влегуваат и други услуги коишто и досега можеа да ги користат граѓаните, односно уплатите и подигнувањата готовина на банкоматите и шалтерите на банката, користењето на електронското и мобилното банкарство, како и плаќањата со платежна картичка на физичките продажни места и во интернет-трговијата.
„Предлагаме цената на услугите коишто ќе може да се користат преку платежната сметка со основни функции да биде поврзана со износот на минималната бруто-плата во земјава и да биде утврдена најмногу на 0,1% од неа, па согласно важечката минимална бруто-плата за 2025 година, таа би изнесувала 36 денари на месечно ниво. За граѓаните коишто ѝ припаѓаат на групата законски корисници на права, односно т.н. ранливи категории граѓани, овие услуги ќе бидат целосно бесплатни“, истакна Славески.
Народната банка ќе работи со банките и на воспоставување национална мрежа на банкомати за подобар пристап до готовина низ целата земја. Оваа идеја би се остварила најдоцна до крајот на наредната 2026 година.
Покрај ова, Народната банка ќе предложи и приспособен пакет за микротрговци – најчесто семејни бизниси коишто имаат ограничени ресурси, со цел да се поттикне финансиската вклученост и дигитализацијата на плаќањата. Се очекува дека поповолните услови за користење на платежните услуги ќе бидат достапни за граѓаните и за микротрговците по донесувањето на законските измени, односно дека ќе бидат во примена од почетокот на 2026 година.
Економија
Затворени четири субјекти: триесет отсто од контролираните се со неправилности за фискализација, објави УЈП

Во периодот од 28 јули до 3 август 2025 година Управата за јавни приходи (УЈП) спроведе вкупно 214 теренски контроли за фискализација, насочени кон различни типови деловни субјекти, меѓу кои: ресторани, кафе-барови, шанкови на плажа, слаткарници, колонијали, продавници за облека и накит, хотел, автопревозници, паркинзи и други трговски објекти за продажба на мало.
Контролите беа реализирани во државата во повеќе градови, меѓу кои и туристичките места, каде што во летниот период има зголемена фреквенција на туристи. Од 214 контролирани субјекти, кај 30,8 %, односно кај 66 од контролираните се утврдени неправилности во согласност со Законот за регистрирање на готовинскиот промет.
За утврдените неправилности донесени се 66 прекршочни санкции – глоби, кои ќе бидат одмерени во согласност со големината на субјектот.
За четири, односно три субјекти од Охрид и еден од Струга, поради повторено неиздавање фискални сметки во рок од две години, изречена е мерка за привремена забрана за вршење дејност (запечатување).
„Анализата на спроведените контроли и утврдените неправилности по градови е следна: • Во Скопје извршени се 14 контроли и при истите утврдени се 4 неправилности; • Во Струга, Охрид и Битола извршени се 126 контроли, а утврдени се 29 неправилности од кои 11 неправилности во Струга и 18 во Охрид • Во Прилеп извршени се 7 контроли, a утврдени се 3 неправилности; • Во Тетово, Гостивар извршени се 32 контроли, а утврдени се 14 неправилности од кој 13 во Тетово и една во Гостивар • Во Штип, Неготино, Демир Капија, Кавадарци Велес и Куманово извршени се 35 контроли, а утврдени се 16 неправилности, по една неправилност во Неготино и Кавадарци, 2 во Демир Капија, 3 во Штип, 4 во Велес и 5 неправилности во Куманово“.
УЈП апелира до сите даночни обврзници да постапуваат совесно и согласно законските прописи, со цел да придонесат кон зајакнување на даночната усогласеност и унапредување на даночната дисциплина во државата.
„Управата за јавни приходи врз основа на извршените контроли согласно Закон за регистрирање на готовински плаќања, ќе врши вкрстени проверки со цел да ја провери веродостојноста на искажаните приходи кај даночните обврзници. Издавањето фискални сметки и користењето мобилни фискални апарати не претставуваат само законска обврска – туку и клучен чекор кон правично, транспарентно и одговорно деловно опкружување. Управата за јавни приходи останува цврсто посветена на доследна примена на законите и обезбедување еднаков третман за сите даночни обврзници“.