Економија
Договорот за помош и намалување на грчкиот долг
Министрите за финанси и 17-те земји членки на еврозоната и Меѓународниот монетарен фонд по повеќе од 13-часови преговори ноќта кон вторникот постигнаа договор за исплата на следната транша помош за Грција.
Исто така, договорени беа и низа мерки со коишто ќе се овозможи во следните десет години значително намалување на јавниот долг на Грција.
„Постигнавме политички договор. Не станува само збор за пари, туку и за подобра иднина за Грција и еврозоната во целина“, изјави шефот на Еврогрупата (советот на 17-те министри за финансии на земјите членки на еврозоната), Жан-Клод Јанкер по завршувањето на состанокот.
Сега останува земјите членки нa еврозоната да ги донесат потребните одлуки на национално ниво за одобрување на следната транша до вториот пакет голема странска финансиска помош од привремениот кризен фонд EFSF во висина од 43,7 милијарди евра. Првите 34,4 милијарди евра, од кои 10,6 милијарди евра се наменети за финансирање на грчкиот буџет а 23,8 милијарди евра за докапитализација на банките, треба да бидат исплатени на 13-ти декември. Преостанатиот дел ќе биде исплатен во три рати во текот на првиот квартал од идната 2013 година.
Членките на еврозната се согласија и околу мерките коишто би требало да овозможат намалување на грчкиот долг до 2016 година на 175 отсто од бруто домашниот производ (БДП) , 2020 година на 124 отсто, а во 2022 година значително под 110 отсто до БДП-то. Тие мерки вклучуваат намалување на каматите на веќе одобрените кредити од EFSF, продолжување за 15 години рокот на отплаќање на кредитите, одложување за 10 години за плаќање на каматите на позајмиците од EFSF, како и отстапување на делот од заработката на националните централни банки на грчките обврзници.
Само десетгодишниот мораториум на плаќањето камати на зајмувањата од EFSF го олеснува должничкиот товар за 44 милијарди евра.
Грција, исто рака, може да собере дел до својот долг, но деталите на оваа операција не се објавени за да се избегне растот на цените на грчките обврзници поради шпекулациите. „Колку помалку зборуваме за тоа, толку подобро“, изјави извршната директорка на ММФ, Кристин Лагард.
Сите наведени мерки го намалуваат долгот со кастрење на трошоците на задолжувањето, но не и главнината. Сé почесто се споменува можноста и јавните доверители да отпишат дел од своите побарувања, откако приватните претходно пролетта 2012 година банки беа принудени да отпишат 107 милијарди евра грчки долг.
Германскиот весник Welt am Sontag, претходно во неделата пишуваше дека минатата седмица во Париз бил одржан состанок на кој се зборувало за отпишувањето ан грчкиот долг до 2015 година, да во 2020 година тој да се намали на 70 отсто од БДП-то. На тој состанок биле министрите за финансии на Франција, Германија, Италија и Шпанија, претставници на Европската комисија, на Европскиот совет, на Европската централна банка и на Меѓународниот монетарен фонд.
На отпишување на долгот најмногу инсистира челничката на ММФ, Кристин Лагард, која истакнува дека земјите доверители ќе мора да отпишат дел од своите побарувања од Грција, бидејќи „поинаку нема да оди“.
На ова најмногу се спротиставува Германија. Магазинот Der Spiegel наведува дека простувањето на дел од долгот на Грција би значело и дека Германија мора да отпише милијарди евра од своите заеми, кои се пари на германските даночни обврзници, а тоа канцеларката Ангела Меркел и министерот за финансии Волфганг Шојбле сакаат да го избегнат пред парламентарните избори коишто ќе се одржат во септември идната година./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Андоновски: Е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел
Владата на Република Македонија ја потврдува својата посветеност кон унапредување на електронската трговија како двигател на економијата, преку спроведување на јасна стратегија за дигитална трансформација, зајакнување на интероперабилноста и намалување на административните пречки за граѓаните и компаниите, изјави министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, на отворањето на 8-та Регионална Е-комерц конференција во Скопје.
Тој истакна дека е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел, кој бара силна поддршка од државата преку модерни дигитални платформи, регулаторна предвидливост и иновации ориентирани кон пазарот.
„Интероперабилноста што ја бесплатно ја овозможивме за повеќе од 76 институции и компании – со повеќе од 2.6 милиони безбедни трансакции месечно и раст од 260% – претставува не само успех на администрацијата, туку можност за приватниот сектор. Таа отвора простор за дигитални услуги, безбедна размена на податоци, брз пристап до потребните административни податоци и нови бизнис-модели што ја поврзуваат државата и компаниите во еден заеднички дигитален екосистем“, изјави министерот Андоновски.
Во рамки на поддршката за мали и средни претпријатија, Министерството за дигитална трансформација преку Европскиот дигитален иновациски хаб – INNOFEIT EDIH, им овозможува на компаниите пристап до лаборатории, дигитални алатки и експертска поддршка за тестирање нови технологии пред инвестирање. Овој хаб нуди и обуки за дигитални вештини во областа на вештачка интелигенција, сајбер-безбедност, автоматизација и интернет на нештата, со цел да ја зголеми конкурентноста на домашните компании на европскиот пазар.
Во истата насока, Националниот центар за вештачка интелигенција – Везилка, развива АИ решенија применливи и во приватниот сектор, со што создава услови електронската трговија да стане поефикасна, попаметна и побезбедна.
„Намалувањето на бирократијата и отворањето на податоците за бизнис-заедницата се клучни за модерна држава. Владата создава инфраструктура каде иновацијата е во центарот, а граѓаните и компаниите се вистинските корисници на дигиталната трансформација“, додаде Андоновски.
Тој најави дека во следниот период Владата ќе продолжи да инвестира во дигитална инфраструктура, унапредување на екосистемот за иновации, како и во програми за поддршка на стартапи и претприемачи во дигиталната економија.
Економија
„Виз Ер“ воведува евтина „бизнис класа“, можете да платите за да го задржите средното седиште празно
Нискобуџетната унгарска авиокомпанија „Виз Ер“ ќе започне со тестирање на таканаречената „основна бизнис класа“ на одредени летови од декември оваа година, нудејќи малку повеќе удобност во рамките на својата стандардна услуга без додатоци. Оваа нова функција ќе биде воведена на пет рути, вклучувајќи летови до Лондон, Рим и Будимпешта.
Концептот е едноставен – во првиот ред од авионот, средното седиште ќе биде оставено празно за да им се обезбеди на деловните патници повеќе простор и да се олесни качувањето. Мајкл Делехант, виш комерцијален и оперативен директор, нагласи дека цената нема да биде драстично повисока.
„Што се однесува до цените на билетите, таа никогаш нема да биде повеќе од цената на купување дополнително седиште“, изјави тој на прес-конференција.
Иако билетите за овие специјални седишта ќе бидат поскапи, патниците сепак ќе бидат третирани исто како и сите други.
„Повеќе се работи за ефикасноста на патувањето и малку дополнителен простор во авионот“, рече Делехант.
Воведувањето премиум услуги е тренд што го следат и американските нискобуџетни превозници за да се натпреваруваат со големите превозници.
Делехант забележа дека сè уште има силна побарувачка за нискобуџетни летови во Европа, но дека пазарот треба да се развива.
Економија
Поскапуваат бензините и дизелот
Бензините и дизелот од ноќеска на полноќ ќе поскапат за половина и за еден денар, соопшти Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ).
Од 4.11.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 74,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 76,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 71,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,913 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,856 ден/кг и сега ќе изнесува 36,913 ден/кг.

