Економија
Промовирана државната енергетска стратегија за периодот 2013-2017 година
Програмата за реализација на Стратегијата за развој на енергетиката на Република Македонија за периодот 2013-2017 година, беше промовирана во петок во Министерството за економија.
Документот го промовираа министерот за економија Ваљон Сараќини заедно со академиците Абдулменаф Беџети и Глигор Каневче.
„Со програмата се утврдуваат мерките, условите, начинот и динамиката на реализација на Стратегијата за развој на енергетиката на Република Македонија до 2030 година, потребните финансиски средства за реализација на активностите предвидени во Програмата во наредните пет години, изворите и начинот на обезбедување на средствата, како и носителите на предвидените активности”, информираше министерот Сараќини, додавајќи дека меѓу мерките во програмата се вбројуваат изградба на инфраструктурни објекти, изготвување на идејни проекти, студии, градење на институционални капацитети, изготвување и донесување на законска и подзаконска регулатива, ценовна политика во енергетиката, истражување и развој, јавно приватно партнерство и други.
Во Програмта за реализација на Стратегијата, за утврдување на потребите од енергија разгледувани се две сценарија и тоа, според основното сценарио потребите од финална енергија во 2017 година се планира да изнесуваат 2354 ktoe (килотони еквивалентни), додека финалната енергија во сценариото со енергетска ефикасност во 2017 година се планира да изнесува 2224 ktoe .
„Во 2017 година потребите од електрична енергија се планира да изнесуваат 10010 GWh за сценариото со мерки за енергетска ефикасност и 10620 GWh за основното сценарио”, истакна министерот.
Како позначајни проекти во овој период министерот Сараќини посочи дека во 2014 година се планира да заврши ревитализацијата на големите хидроелектрани, со што ќе се зголеми инсталираната моќност на постојните, ќе се инсталира нова модерна опрема, ќе се превземат активности за заштита и подобрување на состојбата на браните, во 2017 година се планира да се пушти во употреба ХЕЦ Бошков мост, во 2014 година се планира да се изгради Ветерната електрана во Богданци, а се планира да отпочнат со изградба ХЕЦ Чебрен, Луково поле, како и уште две термоелектрани топлани на природен гас .
За реализација на мерките предвидени се околу 1.260 милијарди евра од кои 467 милиони евра за проекти на АД ЕЛЕМ, за јавно приватни партнерства 400 милиони евра, од приватни инвеститори 160 милиони евра, за проекти на АД МЕПСО 110 милиони евра, од државни средства, пред се’ за развој на гасификациониот систем, околу 60 милиони евра, за проекти на АД ГА-МА 4 милиони евра и од локална самоуправа 15 милиони евра.
Академикот Абдулменаф Беџети го поздрави донесувањето на Програмата, не само поради значењето на енергетиката која претставува база на индустријата и економијата, воопшто, туку и поради тоа што енергетски сме се’ уште зависни од увозот, а самите инвестиции во енергетиката се најисплатливи за државата.
Академик Глигор Каневче додаде дека, иако програмата се оценува како многу амбициозна, сепак е реално остварлива и дека во последниве неколку години навистина се посветува оправдано огромно внимание на енергетскиот сектор, што не било случај во претходниот период. /крај/со/мф
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Андоновски: Е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел
Владата на Република Македонија ја потврдува својата посветеност кон унапредување на електронската трговија како двигател на економијата, преку спроведување на јасна стратегија за дигитална трансформација, зајакнување на интероперабилноста и намалување на административните пречки за граѓаните и компаниите, изјави министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, на отворањето на 8-та Регионална Е-комерц конференција во Скопје.
Тој истакна дека е-трговијата веќе не е алтернативен, туку доминантен економски модел, кој бара силна поддршка од државата преку модерни дигитални платформи, регулаторна предвидливост и иновации ориентирани кон пазарот.
„Интероперабилноста што ја бесплатно ја овозможивме за повеќе од 76 институции и компании – со повеќе од 2.6 милиони безбедни трансакции месечно и раст од 260% – претставува не само успех на администрацијата, туку можност за приватниот сектор. Таа отвора простор за дигитални услуги, безбедна размена на податоци, брз пристап до потребните административни податоци и нови бизнис-модели што ја поврзуваат државата и компаниите во еден заеднички дигитален екосистем“, изјави министерот Андоновски.
Во рамки на поддршката за мали и средни претпријатија, Министерството за дигитална трансформација преку Европскиот дигитален иновациски хаб – INNOFEIT EDIH, им овозможува на компаниите пристап до лаборатории, дигитални алатки и експертска поддршка за тестирање нови технологии пред инвестирање. Овој хаб нуди и обуки за дигитални вештини во областа на вештачка интелигенција, сајбер-безбедност, автоматизација и интернет на нештата, со цел да ја зголеми конкурентноста на домашните компании на европскиот пазар.
Во истата насока, Националниот центар за вештачка интелигенција – Везилка, развива АИ решенија применливи и во приватниот сектор, со што создава услови електронската трговија да стане поефикасна, попаметна и побезбедна.
„Намалувањето на бирократијата и отворањето на податоците за бизнис-заедницата се клучни за модерна држава. Владата создава инфраструктура каде иновацијата е во центарот, а граѓаните и компаниите се вистинските корисници на дигиталната трансформација“, додаде Андоновски.
Тој најави дека во следниот период Владата ќе продолжи да инвестира во дигитална инфраструктура, унапредување на екосистемот за иновации, како и во програми за поддршка на стартапи и претприемачи во дигиталната економија.
Економија
„Виз Ер“ воведува евтина „бизнис класа“, можете да платите за да го задржите средното седиште празно
Нискобуџетната унгарска авиокомпанија „Виз Ер“ ќе започне со тестирање на таканаречената „основна бизнис класа“ на одредени летови од декември оваа година, нудејќи малку повеќе удобност во рамките на својата стандардна услуга без додатоци. Оваа нова функција ќе биде воведена на пет рути, вклучувајќи летови до Лондон, Рим и Будимпешта.
Концептот е едноставен – во првиот ред од авионот, средното седиште ќе биде оставено празно за да им се обезбеди на деловните патници повеќе простор и да се олесни качувањето. Мајкл Делехант, виш комерцијален и оперативен директор, нагласи дека цената нема да биде драстично повисока.
„Што се однесува до цените на билетите, таа никогаш нема да биде повеќе од цената на купување дополнително седиште“, изјави тој на прес-конференција.
Иако билетите за овие специјални седишта ќе бидат поскапи, патниците сепак ќе бидат третирани исто како и сите други.
„Повеќе се работи за ефикасноста на патувањето и малку дополнителен простор во авионот“, рече Делехант.
Воведувањето премиум услуги е тренд што го следат и американските нискобуџетни превозници за да се натпреваруваат со големите превозници.
Делехант забележа дека сè уште има силна побарувачка за нискобуџетни летови во Европа, но дека пазарот треба да се развива.
Економија
Поскапуваат бензините и дизелот
Бензините и дизелот од ноќеска на полноќ ќе поскапат за половина и за еден денар, соопшти Регулаторната комисија за енергетика, водни услуги и услуги за управување со комунален отпад на Република Северна Македонија (РКЕ).
Од 4.11.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 74,00 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 76,00 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 71,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,913 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се зголемува за 0,856 ден/кг и сега ќе изнесува 36,913 ден/кг.

