Економија
S&P ги намали прогнозите за кредитниот рејтинг на Хрватска на негативни
Агенцијата Standard & Poors’s (S&P) ги намали во петокот прогнозите за кредитниот рејтинг на Хрватска од стабилни на негативни, задржувајќи го притоа актуелниот рејтинг за задолжување во странска и во домашна валута на ББ+.
Ревизијата на прогнозите го изразува ставот на агенцијата дека продолжувањето на слабеењето на економијата, заедно со ограничените поттикнувачки реформи, ќе доведат до послаба фискална ситуација отколку што претходно се проценуваше.
„Негативните прогнози го одразуваат нашиот став дека би можеле да го намалиме рејтингот на Хрватска во период од една година, доколку ситуација во економијата биде послаба отколку што се очекува, доколку дефицитот се зголемат или доколку надворешниот финансирање стане попредизвикувачко“, се вели во извештајот на S&P што го цитира агенцијата Hina.
Агенцијата смета и дека влегувањето на Хрватска во Европската унија не е голема можноста за решавање на клучните предизвици за растот, конкурентноста и продуктивноста.
„Меѓутоа, имајќи ги предвид барањата за софинансирање, а во недостиг на реформи на страната на државните расходи, ЕУ фондовите достапни за Хрватска во периодот од 2014 до 2020 година, можеби нема да бидат искористени во целост“, додаваат од S&P.
Рецесијата во Хрватска трае пет години, а од 2008 година реалниот бруто домашен производ (БДП) падна кумулативно за 12 отсто, главно поради 12-процентниот реален пад на потрошувачката и 35-процентниот реален пад на инвестициите, при што се истакнува дека во 2013 година се очекува натамошен пад на економијата за 1 отсто.
„Во периодот од 2014 до 2015 година очекуваме дека домашната потрошувачка ќе остане потисната поради раздолжувањата кон приватниот сектор и високата стапка на невработеност. Од 2014 година очекуваме благо заздравување, со помош на повлекување на ЕУ средствата, но ризиците за овие проекции се зголемени. Некои од нив се однесуваат на конкурентноста и предизвикот во инаку историски успешниот туристички сектор“, наведува S&P.
Агенцијата порачува дека во Хрватска има и позитивни знаци во поглед на реформите.„Владата неодамна најави приватизација на државните компании, предложи реформи за подобрување на деловната клима, законот за трудот и планира реформа на пензискиот систем. Меѓутоа спроведувањето на оваа програма досега беше делумна“.
Агенцијата проценува дека кога во октомври Eurostat ќе ги објави податоците за фискалната ситуација во Европската унија, Хрватска би можела да биде соочена со покренување на Постапката за прекумерен долг позната како EDP.
„За 2013 година хрватскиот фискален дефицит веројатно ќе биде поголем од 3 отсто од БДП-то, додека долгот на државата вкупно се приближува на нивото од 60 отсто од БДП-то. Доколку долгот на претпријатието “Хрватски патишта’, кој изнесува 7,5 отсто до БДП-то, го преземе владата, како дел од аранжманот за концесијата, тоа би можело дополнително да го зголеми долгот на државата вкупно, имајќи ја предвид разликата меѓу приходите и долгот преземен од стран на владата“, наведуваат од S&P.
Агенцијата смета дека Европската комисија би можела да ја повик владата на Хрватска фискалната консолидација повеќе д а ја насочи на расходната страна, додека сега владата во Загреб речиси исклучиво е наклонета на приходната страна од буџетот, вклучувајќи ги и планираните приватизации, а нејзините напори во тоа се во застој, поради нискиот раст на економијата и растот на каматите како одраз на зголемувањето на задолжувањето на владата.
Извозот на стоки и услуги, погоден од реструктиурањето на хрватското бродоградежништво, реално останува под нивото од пред 2008 година. Како и во повеќето други земји од источна Европа, нето директната страна на странските вложувања паднала од 6 до 8 посто од БДП од пред кризата на 2 до 3 отсто во последниот период, додека финансирањето на банките од странство остро паднало.
„Хрватската централна банка е одадена на одржувањето на стабилниот курс на куната во однос на еврото, што ја ограничува флексибилноста на монетарната политика во евроизираната економија. Хрватскиот банкарски систем, претежно во странска сопственост, ќе продолжи да известува за ниската профитабилност поради слабите економски прогнози, потисната домашна побарувачка и умерениот раст на кредитите“, наведуваат во S&P.
Според мислењето на аналитичарите на оваа меѓународната агенција за кредитниот бонитет, растат кредитните ризици во хрватската економија.
„Очекуваме натамошен раст на лошите кредити, поради слабостите во градежниот и секторот на недвижнини, па до крајот на 2013 година би можеле да достигнат 18 отсто од вкупниот кредити. Веруваме дека капитализацијата на домашниот банкарски сектор е димензионирана за да ги апсорбира натамошните влошувања на квалитетот на сопственоста. Меѓутоа, тој капацитет е пред предизвик поради ризикот во врска со неодамнешната пресуда за хипотекарните кредити во швајцарски франци и можноста за надоместоци за заемопримачите“, заклучуваат во Standard & Poor’s објаснувајќи ја одлуката да и намалат на негативни прогнозите за Хрватска./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Објавен јавен повик за надомест на трошоци за одржување на висински пасишта и ливади и поддршка на традиционално сточарство

Денеска е објавен Јавниот повик 08/2025 за доставување на барање за исплата на средства од Програмата за финансиска поддршка на рурален развој за 2025 година.
Поддршката е наменета за надомест на трошоци за одржување на висински пасишта и ливади и поддршка на традиционално сточарство, со цел зачувување на руралните подрачја и промовирање на одржливо земјоделство.
Право на поддршка имаат земјоделски стопанства регистрирани согласно Законот за земјоделство и рурален развој во Единствениот регистар на земјоделски стопанства при Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство.
Висина на поддршката:
• 100% од исплатената просечна нето-плата во период од 1 јануари 2024 година до 31 декември 2024 година, како трошок за чување и напасување на добитокот (овци, кози и/или говеда) на пасишта и ливади, односно регистрирани одгледувалишта кои се наоѓаат во населени места со надморска висина еднаква или повисока од 700 метри;
• 60% од исплатената просечна нето-плата во период од 1 јануари 2024 година до 31 декември 2024 година, како трошок за чување и напасување на добитокот (овци, кози и/или говеда) на пасишта и ливади, односно регистрирани одгледувалишта кои се наоѓаат во населени места со надморска висина пониска од 700 метри.
Услови за доделување:
• 1 вработено лице на 150 овци;
• 1 вработено лице на 100 кози;
• 1 вработено лице на 50 говеда, но не повеќе од 620.000 денари по вработено лице.
Задржување на истиот број вработени најмалку една година по исплатата.
Барањата со потребната документација потребно е да се поднесат најдоцна до 30.07.2025 година.
Економија
Божиновска: Македонија ја гради новата енергетска мапа на Балканот

Македонија влегува во клучна фаза на трансформација на енергетскиот систем, земјата не само што вложува во стабилноста и модернизацијата на сопствената мрежа, туку стана активен играч во регионалното поврзување и енергетската интеграција, изјави министерката за енергетика, Сања Божиновска.
Според неа, со новите интерконектори, стратешките трансформаторски станици и инвестициите во паметна енергетска инфраструктура, државата го поставува курсот кон енергетска независност и улога на регионален енергетски коридор.
Божиновска најави дека во следните денови официјално започнува изградбата на гасниот интерконектор со Грција.
„Интерконекторот е долг 68 километри, ќе пренесува не само природен гас, туку и водород, остварена e заштеда од 12 милиони евра и ќе биде изграден од македонска компанија – директна корист за домашната економија“, рече таа.
Во меѓувреме, додаде Божиновска, Македонија и Србија направија значаен исчекор кон ново енергетско поврзување – минатата недела се потпиша Меморандум за соработка меѓу НОМАГАС и Србијагас за изградба на интерконектор меѓу Клечовце и Врање, со вкупна должина од 70 километри, од кои 23 километри ќе бидат на македонска територија. Во рамки на проектот ќе се изградат и мерни станици од двете страни на границата. Студиите за изводливост и за влијание врз животната средина се веќе во тек, со поддршка од Инвестициската рамка за Западен Балкан (WBIF).
„Преку овие две стратешки поврзувања, Македонија се позиционира како нова транзитна точка за природен гас на релација Југ – Север, односно од ТАП гасоводот и ЛНГ терминалот во Александруполис кон Србија и Средна Европа, со капацитет до 3 милијарди нормални метри кубни годишно. Ова е директна поддршка на енергетската диверзификација на целиот регион, со зголемена употреба на гас од различни извори“, рече таа.
Изградбата на 400/110 kV врската Охрид – Елбасан, пак, ќе го заокружи електроенергетското поврзување на Македонија со сите соседни држави – стратегиски проект за цел регион.
„Ова е новата сила на македонската енергетика. Со регионалните интерконектори, Македонија веќе не е само краен потрошувач – станува активен учесник во преносот и стабилноста на енергетиката во Југоисточна Европа. Ова е патот кон сигурна енергија, економска отпорност и стратешка позиција на енергетската карта на Балканот. Македонија ја гради новата енергетска мапа на Балканот.“, вели министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска.
Економија
Министерката Димитриеска-Кочоска ќе учествува на 4. меѓународна конференција за финансирање на развојот во Севилја

Министерката за финансии Гордана Димитриеска- Кочоска заедно со претседателката Гордана Сиљановска-Давкова од денеска ќе престојува во работна посета на Кралството Шпанија.
Министерката Димитриеска-Кочоска ќе се обрати на Тркалезна маса „Leveraging private business and finance“ во рамки на 4. Меѓународна конференција за финансирање на развојот (FfD4), којашто под покровителство на Организацијата на Обединетите нации ќе се одржи во Севиља.
На Конференцијата, на којашто е најавено учество на педесетина шефови на држави и влади, министри, претставници на меѓународните организации, на бизнис заедниците и граѓанското општество, треба да биде усвоен „Договорот од Севиља“.
Целта на лидерскиот собир е изнаоѓање на решенија за справувањето со финансиските предизвици во исполнувањето на Целите за одржливиот развој и Агендата 2030, реформирање на меѓународната финансиска архитектура и поттикнување на инвестиции од страна на приватниот сектор.
Во рамки на посетата, предвидено е претседателката Сиљановска-Давкова да одржи билатерална средба со премиерот на Шпанија, Педро Санчез, а на средбата ќе присуствува и министерката Димитриеска -Кочоска.