Економија
Околу 30 милијарди евра ќе се потрошат во следните 10 години за регионални енергетски проекти
Во следните десет години се планира да се потрошат 30 милијарди евра за енергетски проекти во нашиот регион.
„Од одлуките на владите ќе зависи колку нам, на граѓаните, ќе ни бидат топли домовите, колку ќе бидат безбедни и сигурни енергетските проекти во нашата земја, колку ќе биде чист или загаден воздухот што го дишеме“, потсетуваат граѓанските организации Аналитика, Екосвест и Фронт 21/42.
Значењето на изборите на енергетските проекти, кои ќе мора да се направат во следниве неколку години, е огромно – нивните последици (позитивни или негативни) граѓаните долго ќе ги чувствуваат и живеат.
Поаѓајќи од ова граѓанските здруженија во регионот изработија извештај под наслов „Топла, безбедна, чиста енергија – Кој е патот кој го одбира Југоисточна Европа?“. Извештајот дава приказ на перформансот на владите во регионот споредени едни со други, како и во однос на состојбата и целите на Европската Унија.
„Со над 60% од вкупната електрична енергија произведена од јаглен Македонија е речиси на дното во категоријата „Валкана електрична енергија“. Србија е многу блиску до нас, а само во Косово јагленот учествува со многу повисок процент во вкупниот енергетски микс. Во категоријата „Енергетски интензитет“ дното го делиме со Србија. Тоа значи дека за производство на еден ист производ ние трошиме и до 4 пати повеќе енергија одколку во Европската унија. Ова има огромно негативно влијание врз конкурентноста на нашето производство“, рече Искра Стојковска од Фронт 21/42, претставувајќи ги заклучоците од извештајот.
Плановите во категоријата „Енергетска ефикасност“ се далеку под европските цели (9% наспроти 20%) во сите земји во регионот, освен во Хрватска.
„За граѓаните, ова е веројатно најважната категорија – енергетската ефикасност носи поголема вредност за сметките за потрошена енергија. Енергетски ефикасните домови, болници и училиштата се затоплуваат со помалку пари. 1000 пати е поделотворно да се заштеди една единица енергија, отколку да се произведе нова“, истакнаа здруженијата на денешниот настан.
Работите не се многу подобри ниту во категоријата „Произведена електрична енергија од сонце и ветер“. Македонија, како и речиси сите земји од регионот, во 2010 воопшто не ги искористила своите потенцијали за чиста енергија.
Само во категоријата „Губитоци и кражба на енергија“ Македонија котира подобро во однос на повеќето земји од регионот и ЕУ. Според здруженијата тоа не значи дека не треба да се спроведуваат енергични мерки за намалување на сите губитоци и кражби. /крај/со/мф
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
За мерката Самовработување се издвоени 2,5 милијарди денари, кажа Мицкоски
Самовработувањето е многу важна мерка и во Буџетот се издвоени средства коишто се од износ отприлика 2,5 милијарди денари, или околу 40 милиони евра, што е за 7,5 милиони повеќе од минатата година. И ова е историски највисока поддршка којашто до сега се случила, кажа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, на денешната седница за поставување на пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски истакна дека Оперативниот план за самовработување е доказ дека државата инвестира во младите.
„Со овој план во 2025 година ќе бидат опфатени нешто повеќе од 16.500 лица. Нешто што мислам дека е најголем опфат до сега и јасен доказ дека државата практично инвестира во луѓето, а посебно во младите“, рече Мицкоски.
„До пред една недела издадени се вкупно 2.916 ваучери за изработка на бизнис план и дел од тие ги промовиравме во Владата. Оценети се 2.681, при што 1.140 се за млади до 29 години, 912 за лица над 29 години, а 629 за правни субјекти регистрирани како друштва со ограничена одговорност. Во моментот повеќе од 2.500 лица веќе се во процес на потпишување договори. Финансиската поддршка е значително зголемена: 7.000 евра за лица над 29 години или 14.000 евра ако се здружат во ДОО, и 10.000 евра за млади до 29 години или 20.000 евра ако се здружат во ДОО“, нагласи Мицкоски и додаде дека ова е нешто коешто за прв пат се случува во Македонија.
„Морам да кажам дека ги изненади и нашите очекувања и во годините коишто следат очекувам поддршката којашто е дел од овој Оперативен план за самовработување само да се зголемува, бидејќи ако ние со 40 милиони евра успеавме да анимираме повеќе од 16.500 луѓе, тоа е сериозна бројка и убеден сум дека од тие бизниси ќе излезат многу бизниси старт-ап коишто понатаму ќе донесат додадена вредност во македонската економија“, дециден е Мицкоски.
„Ваква поддршка за младите немало. Генерално зборувам, реконструкција на студентските домови, ваучерите за студентите за електронски уред и кога сето ова ќе се земе во предвид, ценам дека како Влада правиме нешто коешто до сега никој не го направил во независна Македонија за младите“, објасни Мицкоски.
Економија
Божиновска: ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска оствари работна средба со претставници на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на која беше потврден силниот заеднички фокус кон унапредување на енергетската инфраструктура и забрзување на реформските процеси во земјата.
На средбите се разговараше за неколку стратешки проекти што ќе започнат во следната година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем со капацитет од 300 MWh.
„ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор. На средбата се усогласивме околу финализацијата на неколку стратешки проекти важни за 2026 година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем на ЕСМ со вкупен капацитет од 300 MWh. Овој проект е клучен за стабилноста и флексибилноста на електроенергетскиот систем,“ истакна Божиновска.
На средбата се разговараше и за следните чекори во подготовката за воведување на ESCO-моделот во земјата. Двете страни ги разгледаа можните области за пилот-проекти и моделот на институционална соработка што ќе обезбеди несметана имплементација.
„ESCO-моделот е нова можност за граѓаните, институциите и целиот систем – модел кој дава реални резултати. Нашата цел е да создадеме јасна рамка, предвидливи процедури и подготвеност за негово постепено воведување,“ додаде министерката.
Министерството за енергетика и ЕБОР договорија во наредниот период да продолжат со заедничка техничка подготовка, со јасен фокус кон обезбедување услови за брза и успешна реализација на проектите што директно ќе ја зајакнат енергетската сигурност на земјата.
Економија
Со цена повисока од претходната до „ЕВН Хоме“ стасала само понудата на ЕСМ за набавка на струја
ЕВН Хоме соопшти дека на тендерот за набавка на струја за задоволување на потребите на корисниците за периодот јануари-декември 2026 добиле само една понуда и тоа од АД ЕСМ, со купопродажна цена на електрична енергија од 65 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини.
„Оваа цена е повисока за 4,84 % од претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јуни-декември 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“.

