Македонија
(Видео) УКИМ за 11 години ќе остане без професори, Синдикатот бара итно вработување на 300 лица
За 11 години, но можеби и помалку, сите редовни професори од државните универзитети ќе заминат во пензија и нема да има кој да ги замени, покажува истражувањето што го спровел Независниот академски синдикат (НАкС). На денешната прес-конференција реализирана во рамките на проектот „Финансиска транспарентност и отчетност во високото образование и науката во РСМ“, поддржан од Фондацијата „Отворено општество – Македонија“, беа изнесени фрапантни резултати поврзани со структурата на вработените во јавните универзитети и научни установи, од кои јасно се гледаат последиците на долгогодишната несоодветна кадровска политика во овие сектори, особено во однос на наставно-научниот подмладок.
„На УКИМ, осум единици од универзитетот од вкупно 26, нема ниту еден вработен асистент. Во иднина оваа бројка невозможно е да ги замени 66-те професори што ќе заминат во пензија. Од друга страна, има една диспропорција – на единици со помал број редовни професори има поголем број асистенти отколку на оние единици кај кои бројот на редовните професори е многу голем. Состојбата со подмладокот на УКЛО (Универзитетот „Св. Климент Охридски“ – Битола) е уште полоша. Кај новоформираните универзитети состојбата е значително подобра од онаа на најстарите, како УКИМ и УКЛО. Бројот на асистенти на младите универзитети го надминува бројот на редовните професори. Оваа состојба се јавува и кај научните институти, каде што не се реализираат вработувања на млади истражувачи“, вели Маја Стевановиќ, претседател на НАкС.
На вчерашната средба со министерот за образование Арбен Адеми, Синдикатот добил ветување дека детаљно ќе бидат разгледани сите анализи и заклучоци и е постигнат договор да се изготви колективен договор за високото образование.
„Интервентно вработување на 300 лица на УКИМ и 100 лица на другите јавни универзитети и научни установи. Најбргу што може да почнат преговори за потпишување колективен договор, во кој: платите на вработените во високото образование и науката ќе бидат пресметани во согласност со коефициент во однос на минималната плата. Итно да се формира национален совет за финансирање развој на високото образование и науката. Да се распише конкурс за финансирање национални истражувачки проекти“, се само дел од барањата што биле упатени на вчерашниот состанок со Адеми.
Професорката Мимоза Ристова ги презентира бројките кои покажуваат дека платите на вработените во виското образование во Македонија се најниско ниво од целиот регион.
„За илустрација, на универзитетите во Косово платите на професорите се 1.400 евра, а просечната плата таму е 350 евра. Платите на професорите во виското образование во Македонија се малку повисоки од просечната плата. Во овие бројки заостануваме и зад Албанија и зад Црна Гора“, рече Ристова.
Од анализата и статистиката за УКИМ во ова истражување се исклучени Медицинскиот и Стоматолошкиот факултет поради тоа што наставниот кадар вработен во овие две високообразовни установи врши здравствена дејност и во јавните здравствени установи како неделива функционална целина со поделба на работното време.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
„Алкалоид“ со бизнис план за 2026: продажба од 361 милион евра и раст на добивката
АЛКАЛОИД АД Скопје во својот Бизнис-план за 2026 година предвидува консолидирани приходи од продажби од околу 361 милион евра, што претставува раст од 7 отсто во однос на очекуваните резултати за 2025 година.
Според планот, 91 отсто од продажбите ќе се реализираат преку профитниот центар Фармација, додека 9 отсто ќе отпаѓаат на Хемија, козметика и билкарство. Компанијата очекува 34 отсто од приходите да бидат остварени на домашниот пазар, а 66 отсто преку извоз.
Планираните финансиски резултати предвидуваат раст од 8 отсто на консолидираната добивка пред финансиските трошоци, даноците и пред амортизацијата (EBITDA), како и раст на консолидираната нето-добивка од најмалку 7 отсто во однос на 2025 година.
Во делот на инвестициите, Алкалоид најавува вложувања од околу 8 отсто од консолидираните приходи, продолжувајќи ја долгорочната инвестициска стратегија, во чии рамки во изминатите две децении се инвестирани повеќе од 250 милиони евра. Фокусот и натаму останува на модернизација на производствените капацитети и усогласување со најсовремените GMP-стандарди.
Бизнис-планот за 2026 година предвидува и зголемување од најмалку 10 отсто на издатоците за истражување и развој, со цел натамошно унапредување на генеричкото и патентираното портфолио на компанијата.
Во рамки на ESG-стратегијата, Алкалоид ќе продолжи со интеграција на еколошките, социјалните и управувачките стандарди во сите сегменти од работењето. Паралелно, компанијата планира околу 50 нови вработувања во 2026 година и натамошни вложувања во човечкиот капитал.
Акциите на Алкалоид остануваат меѓу најликвидните на Македонската берза, со раст на просечната цена од 24 отсто во 2025 година, додека дивидендната политика ќе продолжи во согласност со остварените резултати и инвестициските потреби.
Бизнис-планот за 2026 година е усвоен од Управниот одбор на компанијата на седница одржана на 29 декември 2025 година.
Економија
Зголемени цените во индустријата во ноември
Продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар во ноември 2025 година се зголемени за 0,3 отсто во однос на претходниот месец, соопшти Државниот завод за статистика.
Месечниот раст на цените е забележан кај интермедијарните производи, освен енергија, каде што има зголемување од 0,5 отсто, како и кај трајните производи за широка потрошувачка, кои пораснале за 3,0 отсто.
На годишно ниво, односно во споредба со ноември 2024 година, продажните цени на производителите на индустриски производи на домашниот пазар се зголемени за 4,6 отсто. Во овој период, раст на цените е регистриран кај енергијата за 6,9 отсто, кај интермедијарните производи, освен енергија за 4,2 отсто, како и кај нетрајните производи за широка потрошувачка, каде што е забележано зголемување од 4,4 отсто.
Економија
Исплатени над 39 милиони денари на 663 оризопроизводители
Денеска е реализирана исплата на средства во вкупен износ од 39.065.031 денари кон 663 оризопроизводители.
Исплатата се однесува за финансиска поддршка од 6 денари по килограм предадена оризова арпа во откупувачки центри, за периодот од 1 март до 30 септември 2025 година, со ова се опфатени сите оризопроизводители од минатата реколта.
Министерството за земјоделство соопшти дека нивна цел останува зајакнувањето на домашното производство и поддршката на земјоделците.
Фото: pexels

