Македонија
Кај физичките лица минатата година забележан раст од 5,8 отсто на блокираните сметки

Народната банка на РМ, на својата интернет-страница, ја објави новата публикација „Информацијата за движењата во платниот промет во 2016 година“. Во неа се анализираат состојбите во платниот промет и платните инструменти во Република Македонија и се дава споредбен осврт на клучните показатели со показателите на ниво на Европската унија.
На тој начин се овозможува да се согледаат состојбите со употребата на платежните инструменти и навиките за плаќање на домашните корисници во однос на корисниците од земјите членки на Европската Унија.
„Во 2016 година најголема вредност на безготовинските трансакции, или 99 отсто се остварени преку кредитните трансфери, а остатокот со платежни картички.
Ваквата структура на безготовинските трансакции соодветствува со структурата во земјите од Централна, Источна и Југоисточна Европа (ЦИЈЕ) и во старите земји членки на ЕУ, каде што кредитните трансфери учествуваат со 99,2 проценти и со 94,2 отсто соодветно“, стои во соопштението од НБРМ.
Во рамки на кредитните трансфери, најголемиот дел од вредноста е остварена од страна на правните лица, и тоа во поголем дел со иницирање електронски трансфери.
Кај физичките лица сѐ уште преовладува хартиеното иницирање кредитни трансфери, но и растечка тенденција на користење на електронското банкарство преку компјутер, мобилни телефони и банкомати„ се посочува во информацијата на НБРМ, објавена во петокот.
Анализите за користењето на платежните картички покажуваат дека и покрај нивната зголемена употреба во последниот период, навиките на домашните потрошувачи отстапуваат од навиките на корисниците во ЕУ.
Употребата на платежните картички во Македонија сѐ уште првенствено се однесува на повлекување готовина од банкоматите, за разлика од европските земји, каде што плаќањата во трговијата имаат високо учество.
„Потврда за ова се релативните показатели коишто покажуваат учество на вредноста на трансакциите со платежни картички во личната потрошувачка од 32 отсто во старите земји членки на ЕУ и 19 проценти во земјите од ЦИЈЕ, во споредба со 11 осто во Република Македонија“, додаваат од НБРМ.
На слични констатации упатува и анализата на бројот на трансакциите. Така, бројот на трансакции со домашни платежни картички остварени во трговијата во РМ изнесува 18 трансакции по глава на жител, што е пониско за два и пол пати во споредба со земјите од ЦИЈЕ (45 трансакции по глава на жител) и неколкукратно пониско во однос на старите земји членки на ЕУ (102 трансакции по глава на жител)„ се истакнува во информацијата.
Од аспект на платежната функција, најголемо учество имаат дебитните картички, а според видот, најзастапени се контактните картички.
Во последниот период се забележува промоција на контактно-бесконтактните картички и на соодветна инфраструктура за нивно прифаќање, што е согласност со светските трендови и најновите техничко-технолошки решенија во доменот на плаќањата.
Со новата платежна статистика за првпат се обезбедуваат податоци за прекуграничните трансакции во работењето со платежните картички.
„Анализата на овие податоци покажува дека домашните картички во странство најмногу се користеле за плаќања во трговијата, а значително учество имаат и плаќањата за интернет-трговија. Анализирано по земји, најголема вредност на трансакциите со домашни картички е остварена во Обединетото Кралство, Унгарија и Грција. Кога станува збор за приливните трансакции остварени во домашната економија со платежни картички издадени во странство, најголема вредност е остварена со платежните картички издадени во САД, Швајцарија и Обединетото Кралство. Споредбата на вредноста на остварените трансакции во доменот на картичното работење, со картички издадени во земјата и во странство укажува на нето-прилив за Република Македонија во износ од 5,6 милијарди денари во 2016 година„ се информира од НБРМ.
Во 2016 година, од Банката информираат дека бројот на остворени трансакциски сметки бележи раст од 1,2 отсто на годишна основа, при истовремено намалување на бројот на блокирани сметки за 2,1 процент.
„Пониското ниво на блокирани сметки во 2016 година произлегува од значителното намалување на блокираните сметки на правните лица (за 22,1 отсто), што е прво вакво придвижување во периодот по глобалната криза. Кај физичките лица, блокираните сметки бележат раст (од 5,8 отсто), но значително забавено во споредба со претходните две години, кога беа забележани двоцифрени стапки на раст на блокираните сметки (35,4 проценти и 19,1 отсто во 2014 година и 2015 година, соодветно)“, се заклучува во информацијата. /крај/мф/кс
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Изгласан новиот закон за енергетика

Денес, во Собранието беше изгласан новиот Закон за енергетика.
Oд Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини, законот го опишаа како стемски, сеопфатен и реформски закон кој ги поставува темелите на новата енергетска политика на земјата. Со тоа, како што се додава, Македонија конечно добива јасна, модерна и европски усогласена законска рамка за развој на енергетиката.
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, на завршното обраќање пред пратениците нагласи:
„Законот што денес го донесовме претставува визија за иднината и темел на нашата национална трансформација кон чиста, одржлива и праведна енергетска иднина. Ова е закон што создава можности, но и бара одговорност.“
Законот е подготвуван во соработка со институции, експерти, бизнис сектор, оператори, регулаторот и други заинтересирани страни.
Новиот Закон за енергетика содржи зголемување на уделот на обновливи извори во финалната потрошувачка; поголема енергетска ефикасност и намалување на загубите; отворен енергетски пазар во кој граѓаните стануваат активни чинители – производители, продавачи, членови на енергетски заедници. Законските решенија вклучуваат заштита на ранливите категории, поддршка за енергетска сиромаштија и фер пристап до енергија за сите.
„Енергијата не е само моторот на економијата, таа е основа за квалитетен живот. Со овој закон ја отвораме вратата за една енергетски суверена, зелена и европска Македонија.“ истакна министерката Божиновска.
Економија
Димитриеска – Кочоска во Брисел: Реформите остануваат клучни за конкурентноста на европската економија

Целосна имплементација на новиот Закон за буџети и спроведување прудентна фискална политика преку усвојување конкретни мерки за фискална консолидација, намалување на дефицитот, зајакнување на ефикасноста на прибирање на приходите во буџетот, се дел од препораките за РС Македонија од заедничките заклучоци од овогодинешниот 11-ти по ред Економски и финансиски дијалог меѓу ЕУ и земјите кандидати за членство на кој учествуваше министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска.
„Усвоените заеднички заклучоци во рамки на дијалогот коишто се однесуваат на зајакнување на фискалното управување, имплементирање на капиталните инвестиции, зајакнување на оперативноста на даночната администрација и следење на фискалните ризици, се во линија на реформите предвидени како со реформската агенда, така и со Програмата за реформи во управувањето со јавните финансии“, рече министерката за финансии.
Таа додаде дека во услови на глобална економска нестабилност, фискалната политика е насочена да одговори на неизвесностите присутни во глобалната и домашната економија. Притоа, додаде, имајќи предвид дека фискалниот простор е ограничен како резултат на последователните кризи, фискалната политика е исправена пред предизвикот за постигнување фискална консолидација, но истовремено и финансирање иницијативи коишто го поддржуваат растот.
„Во услови на геополитички турбуленции и трговска војна, ние треба да им овозможиме на нашите компании да се развиваат преку креирање динамична деловна средина која ќе го ослободи нивниот потенцијал за раст. Значајно за приватниот сектор е подготвеноста на нашите влади да обезбедат квалитетна даночна политика, квалитетна инфраструктура, расположива и квалитетна работна сила, пристапна енергија, помал административен товар и правна рамка којашто ќе овозможи креирање на регионални ланци на снабдување. Она што ние како креатори на политики и носители на одлуки треба да размислиме и одлучиме е како да се креира динамично деловно окружување кое ќе им помогне на нашите компании брзо да се прилагодат на сегашната остра конкуренција на глобалниот пазар“, рече министерката за финансии.
Во таа насока, таа потенцира дека Владата е посветена на трансформативни реформи во земјата фокусирани на дигитална трансформација, одржлива енергетска транзиција, јакнење на човечкиот капитал, јакнење на владеењето на правото и подобро управување со јавните финансии, коишто области се во фокусот на реформската агенда на земјата.
Според учесниците, Економскиот и финансиски дијалог, и понатаму ќе игра значајна улога во постигнување на пошироките цели на добро управување и економски просперитет, и се сoгласија дека дијалогот треба да продолжи да игра централна улога во утврдување на заедничките насоки за политики за поддршка на одржлив среднорочен економски раст и постепено усогласување со економските критериуми за пристапување во ЕУ. Учесниците нагласија дека клучна улога за остварување на напредок е спроведување на заедничките заклучоци, како и програмите на економски реформи и реформските агенди .
Дискусијата на годинешниот Економски и финансиски дијалог беше фокусирана на конкурентноста на Европа во контекст на сегашните геополитички случувања и потребата за поедноставување на правната рамка со цел намалување на административниот товар врз компаниите. За да може економијата да креира раст и работни места, во услови на трговска војна, на компаниите треба да им се овозможи да ја зајакнат конкурентноста преку инвестиции и иновации.
На годинашниот Економски и финансиски дијалог во Брисел учествуваат министрите на тековното и двете последователни претседателства со Советот на ЕУ, претставници на земјите членки на ЕУ, претставници на Европската комисија, Европската централна банка, Европска инвестициска банка, како и министрите за финансии и гувернерите на централните банки од земјите на Западен Балкан, Турција, Грузија, Молдавија и Украина.
Економија
„Ако веќе имате паметен телефон, зошто да не ја имате и вашата Влада таму?“ – Андоновски најави владина суперапликација

Министерот за дигитална трансформација, Стефан Андоновски, учествуваше на панел-дискусијата „Дигитални политики и иновации за економија подготвена за иднината“, во рамки на Самитот 2025 кој е во организација на Македонија 2025.
Министерот во својот говор се осврна на владината суперапликација, која како што рече, треба да биде клучен проект кој ќе ги донесе услугите до граѓанитe.
„Едно од највозбудливите нешта што ги градиме е Super App – нашата национална мобилна апликација за дигитален идентитет и услуги. Сакаме да ја завршиме и лансираме до крајот на оваа година”, изјави министерот.
Тој во продолжение од својот говор објасни дека ваквата апликација е иснпирирана од украинската апликација ДИА, која целосно го променила начинот на комуникација помеѓу граѓаните и институциите во Украина.
„Нашата верзија ќе започне со она што им е најпотребно на луѓето – дигитална лична карта, возачка дозвола и пристап до клучни услуги. Идејата е едноставна: Ако веќе имате паметен телефон во рака, зошто да не ја имате и вашата Влада таму?” – додаде Андоновски.
„Не брзаме. Тестираме, подобруваме, ги слушаме корисниците и ја поставуваме правната основа правилно – бидејќи ако не функционира лесно и безбедно од првиот ден, луѓето нема да се вратат. Но, визијата е јасна: да им го вратиме времето, енергијата и довербата на луѓето. Но, исто така, да изградиме нешто ново тука – во Македонија“, заклучи министерот.