Македонија
Нови механизми во следењето на енергетскиот пазар
Во четвртокoт пред пошироката јавност беа првпат претставени целите и исходите на Твининг проектот финансиран од Европската Унија, под името „Институционално зајакнување на Регулаторната комисија за енергетика“ (РКЕ)
Овој амбициозен проект што ги здружува напорите на проектните партнери од Македонија и Австрија, е насочен кон исполнување на целта поврзана со поддршка на РКЕ при усогласувањето на својот институционален капацитет со законодавството на Европската Унија од областа на енергетиката, во рамките на временски период од 16 месеци. Првите цели предвидени за досегашната утврдена временска рамка се веќе исполнети, велат организаторите.На почетната работилница за овој проект од јавен карактер, којашто се одржа во Инфо-центарот на ЕУ во Скопје, присуствуваа клучните актери на полето на енергетската политика и регулирањето: на претставниците на РКЕ им се придружија колегите од австрискиот регулаторен орган за енергетика – E-Control, претставници на Делегацијата на ЕУ, домашни и меѓународни институции, енергетски органи, создавачи на политики, академици, регулирани компании, како и претставници на медиумите.„Република Македонија е прва земја во регионот чии проекти се одобрени од Европската комисија и прва земја која на 30 октомври 2007 г. ја потпиша финансиската спогодба, што овозможи користење на средствата од ИПА фондовите“, рече вицепремеирот за економски прашања, Владимир Пешевски. Тој додаде дека проекти од типот како што е овој „придонесуваат за развојот на функционална пазарна економија, подобрување на деловната околина и зголемување на меѓународната конкурентност на стопанството“, од кои ефектите водат кон создавање на трајни вредности и придобивки за сите учесници, што во друга изјава го потврди Лукас Мелка од Делегацијата на ЕУ. Дирк Бушле од Секретаријатот на Енергетската заедница истакна дека: „Регулаторните органи се наши природни сојузници кога станува збор за промовирање на зајакнувањето на енергетските пазари во интерес на сите потрошувачи“. Амбасадорот на Австрија, Алоис Краут, истакна, пак, дека постојат навистина многу сличности меѓу двете земји.Преку воспоставувањето партнерски односи меѓу два органа коишто се активни на исти полиња во различни земји, твининг проектите се особено погодни за постигнување одржливи резултати, нагласи Димитар Петров, претседател на РКЕ, во рамките на неговото обраќање за долгорочните цели на регулирањето во Македонија. Осврнувајќи се токму на овој проект, тој истакна дека: „Проектот несомнено ќе придонесе кон уште поголемо подобрување на капацитетите на РКЕ, особено во однос на следењето на енергетските пазари, лиценцирањето, односите со заинтересираните страни и со медиумите, како и во однос на подобрувањето на внатрешните процедури“. Неговиот колега од австрискиот E Control, Валтер Болц, детално претстави како проектот се вклопува во пошироката слика. „Со воведувањето на третиот енергетски пакет во ЕУ се менува целата регулаторна рамка и тоа порано или подоцна ќе има влијание и врз земјите од Енергетската заедница. Нашиот заеднички твининг проект ќе и’ помогне на РКЕ и во подготовката за таквите идни предизвици“, изјави Болц.Твининг проектот „Институционално зајакнување на Регулаторната комисија за енергетика“ го финансира Европската Унија со вкупен буџет од 600 илјади евра. Проектот заеднички го спроведуваат Агенција за европска интеграција и економски развој (АЕИ), E-Control, aвстриски регулаторен орган за пазарите на електрична енергија и на гас; Регулаторна комисија за енергетика во Македонија; EXAA, австриска енергетска размена; TÜV, австриски институт за стандардизација; како и AGEN-RS, регулаторен орган за енергетика на Република Словенија.Временскиот период утврден за спроведување на Твининг, како што спомнавме претходно изнесува шеснаесет месеци, а од него се очекуваат да даде резултати во воведувањето ефикасен систем за следење на сообразноста со лиценците, со примена кај производството на електрична енергија и на топлинска енергија. Исто така, се очекуваат и значајни резултати во преносот на електрична енергија и природен гас; дистрибуција на електрична енергија, топлинска енергија и природен гас; снабдување, трговија со и прекуграничен пренос (увоз, извоз, транзит) на електрична енергија, како и соодветна обука за системот за следење на сообразноста. Со оваа програм е планирано воспоставувањето механизми за следење на пазарот коишто би гарантирале недискриминација, ефикасна конкуренција, и ефикасно функционирање на пазарот, потоа ревидирање и спроведување на процедурите за управување со квалитетот, со акцент на внатрешните процедури за комуникација, процедурите за архивирање и за управување со документи, како и на внатрешните правила за намалување на ризикот од коруптивно однесување; како и соработка со релевантните заинтересирани страни, зајакнување на мрежата на заинтересирани страни, и подобрување на соработката меѓу РКЕ и релевантните органи на национално, регионално и на европско ниво.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Прва заедничка координација на Управниот и на Надзорниот одбор на МЕПСО во Министерството за енергетика
Во Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини за првпат се одржа заеднички состанок со Управниот и Надзорниот одбор на МЕПСО – формат што обезбедува побрза, поефикасна координација во функционирањето на преносниот систем.
Министерката Сања Божиновска порача дека редовна координација е неопходна бидејќи МЕПСО како еден од клучните столбови за енергетската сигурност на државата мора да работи беспрекорно, со стабилна динамика на проектите и без одложувања.
„ Во услови кога енергетската стабилност е приоритет на државата, од суштинско значење е преносната мрежа да се одржува континуирано, да се модернизира и да се развива во чекор со европските стандарди, со јасна стратегија и дневна оперативна дисциплина. Само со заедничка и навремена координација, заедно со Управниот и Надзорниот одбор можат да се надминат евентуалните застои кај клучните проекти, навремено да се решаваат административните пречки и да се обезбеди континуирана модернизација и одржување на преносната мрежа.“ истакна Божиновска.
На состанокот се разгледаа клучните точки:
· Напредокот и тековниот статус на големите инфраструктурни проекти што се во реализација.
· Планирањето и приоритизацијата на нови стратешки проекти за зајакнување на мрежата.
· Предизвиците во секојдневното работење и моделите за нивно надминување за поголема ефикасност и подобра оператива.
Од следната година, МЕПСО ќе стане полноправен член на Joint Allocation Office (JAO) – единствената европска платформа за аукции на прекугранични преносни капацитети. Со приклучувањето кон JAO, македонскиот системски оператор влегува во хармонизираниот европски модел за тргување со електрична енергија, према границите со Србија и Бугарија, додека со останатие соседи остануваме на регионалната платформа (ЦЕО) . Ова членство ќе овозможи поефикасно управување со прекуграничните капацитети, поголема транспарентност и интеграција на македонскиот пазар во европските електроенергетски текови.
Министерството ќе продолжи со редовна комуникација и координација со МЕПСО, за да обезбеди стабилен, модерен и сигурен преносен систем кој е основа на енергетската безбедност и развојот на државата.
Економија
ТИРЗ: Германска компанија за машинско инжинерство заинтересирана за инвестиција
Директорот на Дирекцијата за ТИРЗ, Гоце Димовски денес оствари средба со Матиас Лаубенштајн, директор на Heidelberg Postpress, германска водечка технолошка компанија која веќе 175 години се залага за иновации, квалитет и сигурност во машинското инженерство ширум светот. Средбата опфати презентирање на можностите и поволностите кои ги нуди Македонија преку зоните, при што беа разгледани ТИРЗ Скопје и ТИРЗ Штип како потенцијални локации за отворање на нов производствен погон од страна на германската компанија.
Димовски посочи дека Дирекцијата за ТИРЗ активно соработува со сите засегнати страни со цел континуирано подобрување на условите во зоните, а беше нагласена стратешката локација, како и даночните поволности кои се достапни за инвеститорите. Тој додаде дека интересот на ваква реномирана компанија претставува силна потврда за атрактивноста на Македонија и ТИРЗ како локација за странски директни инвестиции. Како што рече Димовски, вложувањето во напредни технологии и висока додадена вредност е приоритет, а соработката со компании кои имаат долга традиција и глобално присуство ќе донесе значајни придобивки за целата економија.
Од страна на Лаубенштајн, беше изразен особен интерес за инвестирање во рамки на зоните, при што акцентот беше ставен на ТИРЗ Скопје и ТИРЗ Штип како потенцијална локација. Toj нагласи дека стабилната деловна средина, пристапот до квалификувана работна сила и јасната и транспарентна поддршка од институциите се клучни фактори во нивните анализи за избор на нова локација.
Со јасен фокус на раст, како снабдувач на целосни решенија компанијата го поттикнува понатамошниот развој во основните области на пакување и дигитално печатење, софтверски решенија и бизнисот со животниот циклус со услуги и потрошен материјал, така што клиентите можат да постигнат максимална продуктивност и ефикасност. Компанијата моментално се фокусира и на проширување во нови деловни области како што се високо прецизно инженерство на постројки со интегрирана контрола, технологија за автоматизација и роботика, како и растечките зелени технологии.
Економија
Дурмиши во Берлин: Северна Македонија нуди нови можности за странски инвестиции
Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, денес учествуваше на панел-дискусија на тема „Можности за странски инвестиции во Северна Македонија“, што се одржа во Амбасадата на Република Северна Македонија во Берлин. Настанот беше организиран од Германско–македонскиот бизнис клуб (DNMBC) во соработка со Министерството за надворешни работи и надворешна трговија.
Министерот Дурмиши во своето обраќање истакна дека Северна Македонија се наоѓа во клучен развоен момент, во кој реформските процеси се насочени кон создавање предвидлива, стабилна и европски ориентирана економска средина. Тој ги нагласи приоритетите на Владата – дигитална и зелена трансформација, модернизација на индустријата, поттикнување на иновации и унапредување на човечкиот капитал.
„Нашата цел е да изградиме економија што создава додадена вредност и нуди јасни, долгорочни услови за инвеститорите. Со новиот модел на финансиска поддршка што ќе стартува во 2026 година, државата ги наградува квалитетните инвестиции, отворањето работни места, технолошките центри и проектите што придонесуваат за регионален развој,“ истакна министерот Дурмиши.
Тој подвлече и дека Германија останува еден од најзначајните економски партнери на Северна Македонија, додавајќи дека заедничката визија е да се зајакнат деловните врски, да се поттикнат модерни инвестиции и да се создадат нови можности за економски раст.
Министерот им се заблагодари на организаторите и деловната заедница во Германија за континуираната поддршка, оценувајќи дека ваквите настани се важна платформа за градење доверба и нови партнерства.
Настанот продолжи со динамична панел-дискусија во која учесниците разменуваа искуства и предлози за унапредување на инвестициската клима и можностите за продлабочување на соработката меѓу двете земји.
На отворањето се обратија Гафар Вејсели, претседател на DNMBC, министерот за европски прашања Орхан Муртезани, како и амбасадорот на Северна Македонија во Германија, проф. д-р Илбер Села. Панелот обедини значајни имиња од економскиот и институционалниот сектор, меѓу кои и директорот на ДТИРЗ Гоце Димовски, поранешната гувернерка на НБРСМ Анита Ангеловска-Бежоска, претставници од Министерството за надворешни работи и надворешна трговија и германската делегација за индустрија за регионот.

