Македонија
НБРМ го усвои Годишниот извештај за 2014.

Советот на Народната банка на Република Македонија на седницата што се одржа во четвртокот во Скопје го усвои Годишниот извештај за 2014 година.
Во услови на посткризно заздравување на светската економија, монетарната политика, како и во претходните години, се водеше во согласност со остварувањето на основната цел, одржување на ценовната стабилност, која се спроведува преку стабилниот курс на денарот во однос на еврото.
Во текот на 2014 година инфлацијата бележеше тренд на забавување и во просек се сведе на -0,3% годишно, поради намалувањето на цените на горивата и храната.
Истовремено, базичната инфлација, којашто ги исклучува енергијата и храната, во просек изнесуваше 0,5%.
Во текот на 2014 година девизниот пазар беше во рамнотежа, при релативно мал износ на интервенции на нето-основа. Нивото на девизните резерви и показателите за нивната адекватност во текот годината се одржуваа на солидно ниво, а основната каматна стапка остана непроменета.
Наспроти кревкото закрепнување на странската ефективна побарувачка, во 2014 година македонската економија оствари солидно забрзување на реалниот раст на БДП од 3,8%.
Растот главно беше поттикнат од домашни двигатели, пред сè од инвестициите и од извозот, при што во рамки на инвестициите се истакнуваат јавните инвестиции, особено тие во инфраструктурата, како и странските директни инвестиции.
Новите компании со странски капитал во технолошко-индустриските развојни зони доведоа до надминување на очекувањата во однос на зголемениот извоз и на намалениот трговски дефицит. Во 2014 година, значајни за одбележување беа и натамошниот постепен пад на стапката на невработеност, како и растот на продуктивноста на трудот, се вели во извештајот.
На денешната седница Советот на Народната банка го донесе и Извештајот за ризиците во банкарскиот систем во 2014 година.
Севкупната стабилност на македонскиот банкарски систем зајакна и во 2014 година, во услови на речиси двоцифрен годишен раст на кредитите на нефинансиските лица. Засилената кредитна активност беше особено евидентна во сегментот на корпоративните клиенти, каде што годишниот кредитен раст од 8,6% е повисок за 50% во споредба со растот забележан во 2013 година. Кредитниот раст за домаќинствата забрзува веќе две последователни години. Депозитите на нефинансиските лица забележаа двоцифрена стапка на раст од 10,7%. Денаризацијата на билансите на банките продолжи и беше посилно изразена на страната на пасивата.
Во 2014 продолжи растот на нето каматната маргина, главно поради поизразеното опаѓање на пасивните, во споредба со активните каматни стапки. Намалувањето на оперативните трошоци на банките упатува на поголема трошочна ефикасност.
Учеството на нефункционалните кредити во вкупните кредити достигна 11,3%. Ликвидносната позиција на банките е еден од основните столбови на севкупната стабилност на банкарскиот систем, додека солвентната позиција и двојно повисоката стапка на адекватност на капиталот во споредба со пропишаниот минимум се во темелот на отпорноста на банкарскиот систем во Република Македонија, се вели во соопштението на НБРМ.
Главниот предизвик за банките во наредниот период се однесува на одржувањето оптимална кредитна поддршка за нефинансискиот сектор и истовремено намалување на оштетувањата на кредитниот канал, што би имало повратни ефекти врз профитабилноста, капиталната стабилност и ликвидноста на банките.
На денешната седница беше донесена и нова Одлука за кредитот во крајна инстанца. Соодветно на искуствата на централните банки од евро-зоната, во новата одлука, покрај постојните можности за одобрување кредит во крајна инстанца на банките со залог на должнички хартии од вредност, девизи и побарувања на банките од Народната банка, се воведува можноста за одобрување на овој кредит и со залог на побарувањата на банките од клиенти. Се предвидува овој модалитет на кредитот во крајна инстанца да се активира доколку банката не располага со должнички хартии од вредност и девизи. Во Одлуката се прецизираат и видовите побарувања, кои се прифатливи за Народната банка, како обезбедување за кредитот во крајна инстанца, се истакнува во соопштението./крај/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Димитриеска-Кочоска на министерскиот состанок во Подгорица посветен на мерки за елиминирање на недозволената трговија со тутунски производи во Западен Балкан

Министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска денеска и утре ќе учествува на министерскиот состанок во организација на Светската здравствена организација, посветен на елиминирање на штетните влијанија од употребата на тутун.
На состанокот на високо ниво учествуваат министри и заменици министри за финансии на земјите од регионот, претставници на Свеската здравствена организација и Eвропската комисија, Обединетото Кралство, Словенија, Светската банка, Светската царинска организација, Организацијата за економска соработка и развој, како и претставници на академската заедница.
Целта е да се подигне свеста за проблемот со нелегалната трговија со тутун и за нејзиното влијание врз даночната администрација, здравјето и одржливиот развој, за потенцијалот на земјите во справувањето со нелегалната трговија со тутунски производи, а воедно и да се споделат искуства во справувањето со овој проблем.
Економија
Реализирана исплата на мерки од Програмата за финансиска поддршка на руралниот развој и од Програмата за директни плаќања

Денеска се реализираше исплата на мерки од Програмата за финансиска поддршка на руралниот развој за 2023 година за:
– мерка 121 – Инвестиции за модернизација на земјоделски стопанства, 5.001.667,00 денари се исплатени за набавка на комбајни за жито и 369.990,00 денари за набавка на механизација-деловен план.
– мерка 2 – Субвенционирање на каматна стапка и за истата се исплатени вкупно 1.402.023,00 денари.
Од Програмата за финансиска поддршка на руралниот развој за 2024 година се изврши исплата за:
– мерка 121 – Инвестиции за модернизација на земјоделски стопанства за набавка на педигрирани чистокрвни или хибриди свињи (нерези и назимки) од увоз или од признати организации согласно Законот за зоотехника, набавени во период од 01.10.2023 до 30.09.2024 година, денес се исплатени вкупно 2.615.584,00 денари.
Воедно се исплатија и 44.559.948,00 денари субвенции за растително производство од Програмата за финансиска поддршка за земјоделството за 2024 година за мерка 1.1. Директни плаќања по обработливa земјоделска површина за сите поледелски култури, лековити, ароматични и зачински растенија.
Економија
Димитриеска-Кочоска: Економијата повеќе не е во стагнација, резултатите од нашата работа стануваат видливи

Економијата повеќе не е во стагнација. Државниот завод за статистика објави податоци за неколку сегменти од економското дејствување во Македонија преку кои веќе почнуваат да се гледаат видливи резултати од нашата работа, ова го истакна министерката за финансии Гордана Димитриеска-Кочоска на денешната прес-конференција.
Таа посочи на податоците објавени од Државниот завод за статистика кои евидентираа намалвуање на стапката на невработеност на историски најниско ниво од 11,9%, зголемување на вработеноста на 46,2%, раст на индустриското производство од 1,4% во јануари 2025 година, раст на извозот за 5%.
„Тоа значи дека 13.067 илјади нови вработувања се реализирани на годишно ниво односно споредено со истиот квартал претходната година, што е економска поткрепа за нововработените лица и еден показател дека во компаниите се создал раст кој поттикнал отворање нови работни места, а тоа во 4 – от квартал од 2024 година се регистрираше и преку остварениот раст на БДП од 3,2%“, рече минисерката.
Според министерката клучно е дека за овој процес да се покрене, а имајќи ги предвид достигнувањата на економијата во првите два квартала од 2024 година, е создавањето предуслови за сигурно бизнис опкружување кое влијае на реализација на инвестиции, отворање нови работни места и повисок стандард. Дополнително ова е клучно и за привлекување и реализација на странски директни инвестиции за кои минатата недела објавивме дека во 2024 година е реализиран историски највисок износ од над 1 милијарда евра.
“Иако станува збор за краток период од имплементација на нашите политики, сепак податоците се охрабрувачки за нас да продолжиме со спроведување на поставениот план. Владата става фокус особено на економијата и инвестициите и на нив го темели вистинскиот напредок. Економијата и компаниите, како и вработените секогаш ќе имаат партнер во Владата. Обезбедивме и веќе почна исплатата на средствата од унгарскиот заем наменет за домашните компании, тоа ќе покрене инвестиции од околу 300 милиони евра кои ќе отворат нови дополнителни работни места наменети за нашите граѓани, за нашата млади кои ќе можат да ја бараат иднината тука во својата земја“, рече минитерката.
Таа на прес-конференцијата посочи дека поволности за компаниите и граѓаните се обезбедени и со приклучувањето на Македонија кон Единствената област за плаќања во евра СЕПА, а за што Владата создаде предуслови преку усогласување со ЕУ регулативите извршените измени на повеќе закони, односно Законот за платежни услуги и платни системи и Законот за спречување перење пари и финансирање тероризам коишто беа услов за нашето приклучување во СЕПА.
„Нашите граѓани кои работат во странство во некоја од СЕПА земјите и кои праќаат пари во Македонија, провизиите при праќањето двојно ќе се намалат од околу 7% на околу 3%. Тоа претставува сериозна заштеда ако се има предвид дека стотици милиони евра се праќаат секоја година. Заштедите на компаниите би биле и поголеми, не само во износи туку и во време. Така, плаќањата помеѓу компанија од Македонија и компанија од земја од СЕПА би биле за само еден ден, а во одредени случаи и за само неколку минути. Со ова ќе се олесни водењето на бизнис и конкурентноста на македонските компании“, потенцира министерката за финансии.
Таа изрази очекувања дека ваквите тенденции ќе продолжат и во наредниот период и дека ќе се оствари стапката на раст за оваа година која е проектирана на 3,7, изјаќи ги предвид и сите ризици кои се присутни.